عدل تکوینی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>))
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{نبوت}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[عدل تکوینی]]''' است. "'''[[عدل تکوینی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عدل تکوینی در قرآن]] - [[عدل تکوینی در حدیث]] - [[عدل تکوینی در نهج البلاغه]] - [[عدل تکوینی در کلام اسلامی]] - [[عدل تکوینی در عرفان اسلامی]]</div>
| موضوع مرتبط = عدل تکوینی
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[عدل تکوینی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| عنوان مدخل  = [[عدل تکوینی]]
| مداخل مرتبط = [[عدل تکوینی در قرآن]] - [[عدل تکوینی در حدیث]] - [[عدل تکوینی در نهج البلاغه]] - [[عدل تکوینی در کلام اسلامی]] - [[عدل تکوینی در عرفان اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = عدل تکوینی (پرسش)
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*'''عدل تکوینی''' بدین معنا است که [[نظام هستی]] و [[جهان آفرینش]] بر [[عدل]] [[استوار]] است و [[خداوند]] هر موجودی را بر جای [[شایسته]] نشانده و وجود و کمال بایسته را بدو عطا کرده است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 336.</ref>.
* '''عدل تکوینی''' بدین معنا است که [[نظام هستی]] و [[جهان آفرینش]] بر [[عدل]] [[استوار]] است و [[خداوند]] هر موجودی را بر جای [[شایسته]] نشانده و وجود و کمال بایسته را بدو عطا کرده است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 336.</ref>.
*[[قرآن کریم]]، بر این [[حقیقت]] بارها به اشارت و صراحت پای فشرده است<ref>{{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ }}؛ سوره انعام، آیه ۷۳؛ {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ}}؛ سوره یونس، آیه ۵؛ {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ }}؛ سوره ابراهیم، آیه ۱۹؛ {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ}}؛ سوره حجر، آیه ۸۵؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ }}؛ سوره نحل، آیه ۳؛ {{متن قرآن|خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ}}؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۴؛ {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ بِلِقَاء رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ}}؛ سوره روم، آیه ۸؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لأَجَلٍ مُسَمًّى أَلا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ }}؛ سوره زمر، آیه ۵؛ {{متن قرآن| مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ}}؛ سوره دخان، آیه ۳۹؛ {{متن قرآن|وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لا يُظْلَمُونَ}}؛ سوره جاثیه، آیه ۲۲؛ {{متن قرآن| مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنذِرُوا مُعْرِضُونَ}}؛ سوره احقاف، آیه ۳؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ }}؛ سوره تغابن، آیه ۳؛ {{متن قرآن|وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ }}؛ سوره رحمن، آیه ۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 336.</ref>.
* [[قرآن کریم]]، بر این [[حقیقت]] بارها به اشارت و صراحت پای فشرده است<ref>{{متن قرآن|وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ }}؛ سوره انعام، آیه ۷۳؛ {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ}}؛ سوره یونس، آیه ۵؛ {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ }}؛ سوره ابراهیم، آیه ۱۹؛ {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ}}؛ سوره حجر، آیه ۸۵؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ }}؛ سوره نحل، آیه ۳؛ {{متن قرآن|خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ}}؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۴؛ {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ بِلِقَاء رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ}}؛ سوره روم، آیه ۸؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لأَجَلٍ مُسَمًّى أَلا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ }}؛ سوره زمر، آیه ۵؛ {{متن قرآن| مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ}}؛ سوره دخان، آیه ۳۹؛ {{متن قرآن|وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لا يُظْلَمُونَ}}؛ سوره جاثیه، آیه ۲۲؛ {{متن قرآن| مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنذِرُوا مُعْرِضُونَ}}؛ سوره احقاف، آیه ۳؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ }}؛ سوره تغابن، آیه ۳؛ {{متن قرآن|وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ }}؛ سوره رحمن، آیه ۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 336.</ref>.
*[[روایات]] بزرگان [[معصوم]]{{ع}} نیز از این موضوع سخن گفته‌اند؛ مثلًا در روایتی [[رسول خدا]]{{صل}} فرموده است: "[[آسمان‌ها]] و [[زمین]] با [[عدل]] برپایند"<ref>تفسیر صافی‌، ۲/ ۶۳۸؛ مجموعه آثار شهید مطهری‌، ۱/ ۵۹.</ref>. از جلوه‌های [[عدالت]] در [[آفرینش]]، [[نظم]] و هماهنگی [[حاکم]] بر هستی است<ref>تفسیر نمونه‌، ۱۸/ ۴۸۲.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 336.</ref>.
* [[روایات]] بزرگان [[معصوم]] {{ع}} نیز از این موضوع سخن گفته‌اند؛ مثلًا در روایتی [[رسول خدا]] {{صل}} فرموده است: "[[آسمان‌ها]] و [[زمین]] با [[عدل]] برپایند"<ref>تفسیر صافی‌، ۲/ ۶۳۸؛ مجموعه آثار شهید مطهری‌، ۱/ ۵۹.</ref>. از جلوه‌های [[عدالت]] در [[آفرینش]]، [[نظم]] و هماهنگی [[حاکم]] بر هستی است<ref>تفسیر نمونه‌، ۱۸/ ۴۸۲.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 336.</ref>.


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
{{پایان منابع}}


==جستارهای وابسته==
== پانویس ==
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:عدل تکوینی]]
[[رده:عدل تکوینی]]
[[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]
[[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۸

مقدمه

منابع

پانویس

  1. فرهنگ شیعه، ص 336.
  2.  وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ  ؛ سوره انعام، آیه ۷۳؛  هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ؛ سوره یونس، آیه ۵؛  أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ  ؛ سوره ابراهیم، آیه ۱۹؛  وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ ؛ سوره حجر، آیه ۸۵؛  خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ  ؛ سوره نحل، آیه ۳؛  خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ ؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۴؛  أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ بِلِقَاء رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ ؛ سوره روم، آیه ۸؛  خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لأَجَلٍ مُسَمًّى أَلا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ  ؛ سوره زمر، آیه ۵؛   مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ ؛ سوره دخان، آیه ۳۹؛  وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لا يُظْلَمُونَ ؛ سوره جاثیه، آیه ۲۲؛   مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنذِرُوا مُعْرِضُونَ ؛ سوره احقاف، آیه ۳؛  خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ  ؛ سوره تغابن، آیه ۳؛  وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ  ؛ سوره رحمن، آیه ۷.
  3. فرهنگ شیعه، ص 336.
  4. تفسیر صافی‌، ۲/ ۶۳۸؛ مجموعه آثار شهید مطهری‌، ۱/ ۵۹.
  5. تفسیر نمونه‌، ۱۸/ ۴۸۲.
  6. فرهنگ شیعه، ص 336.