هدیه در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۸

آداب هدیه در سیره و گفتار پیامبر اعظم (ص)

هدیه هنگام حاجت: چیزی که هنگام نیاز به دست انسان برسد، بهترین هدیه است. پیامبر اسلام می‌فرماید: «نِعْمَ الشَّيْ‌ءُ الْهَدِيَّةُ أَمَامَ الْحَاجَةِ»^[۱]؛ «بهترین چیز هدیه‌ای است که هنگام نیاز به انسان برسد».
سخن حکیمانه بهترین هدیه: در حدیثی از پیامبر نقل شده که فرمود: «بهترین هدیه، سخنی از سخنان حکیمانه است»^[۲]. هدیه به کسانی که این کار را انجام نمی‌دهند: از پیامبر اسلام روایت شده است: «به کسی که به تو هدیه نمی‌دهد، هدیه بده»^[۳]
رد نکردن هدیه: پیامبر فرمود: اگر شانه گوسفندی را به من هدیه دهند، می‌پذیرم و آن را رد نمی‌کنم: «وَ لَوْ أُهْدِيَ إِلَيَّ كُرَاعٌ لَقَبِلْتُ»^[۴]. در حدیثی دیگر از حضرت آمده است: «مرد هدیه برادرش را رد نمی‌کند».^[۵]
تلافی هدیه در صورت امکان: پیامبر اسلام فرمود: هیچ کس نباید هدیه برادرش را رد کند و اگر توانست عوض آن را بدهد^[۶].
کوچک نشمردن هدیه: در حدیث نبوی آمده است که حضرت فرمود: هدیه را کوچک نشمارید، هرچند یک قطعه پارچه بز باشد^[۷].
ایجاد محبت: پیامبر اسلام می‌فرماید: به هم‌دیگر هدیه بدهید که بین شما موجب محبت می‌گردد و کینه‌ها را از بین می‌برد: «تَهَادَوْا تَحَابُّوا تَهَادَوْا فَإِنَّهَا تَذْهَبُ بِالضَّغَائِنِ»^[۸]. در روایتی دیگر از حضرت نقل شده است که فرمود: «الْهَدِيَّةُ تُورِثُ الْمَوَدَّةَ»^[۹]؛ «دادن هدیه موجب دوستی و محبت می‌گردد».
افزایش محبت: پیامبر اسلام فرمود: به هم‌دیگر هدیه بدهید؛ زیرا هدیه محبت را زیاد می‌کند و دل‌گیری‌ها را از میان می‌برد: « تَهَادَوْا فَإِنَّ الْهَدِيَّةَ تَضْعُفُ الْحَبِّ وَ تَذْهَبُ بغوائل الصَّدْرِ»^[۱۰].
از بین بردن کینه: با هدیه دادن، کدورت و کینه از بین می‌رود. حضرت فرمود: هدیه چیز ارزشمندی است، زیراکینه‌ها را از بین می‌برد: «نِعْمَ الشَّيْ‌ءُ الْهَدِيَّةُ تُذْهِبُ الضَّغَائِنَ مِنَ الصُّدُورِ»^[۱۱].

هدیه دادن کار مشکلی نیست و هر کس باید به اندازه توان خود به این سنت حسنه عمل کند. از سوی دیگر در روایات آمده است که تبسم و برخورد نیکو با دیگران خودش نوعی هدیه است. لازم نیست هدیه یک چیزی مادی باشد، بلکه می‌تواند امر معنوی دعای خیر، راهنمایی و مشورت، نشان دادن راه حل یا گفتن حدیثی زیبا و... باشد. در حدیث نبوی آمده است که یک کلمه گفتار حکمت‌آموز هدیه بسیار نیکویی است: «نَعَمِ الْهَدِيَّةُ الْكَلِمَةُ مِنْ كَلَامِ الْحِكْمَةِ»^[۱۲].^[۱۳]

پرسش مستقیم

آداب هدیه در سیره اجتماعی پیامبر خاتم چه بوده است؟ (پرسش)

منابع

برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم

پانویس

↑ نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.
↑ «نَعَمِ الْهَدِيَّةُ الْكَلِمَةُ مِنْ كَلَامِ الْحِكْمَةِ»؛ نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.
↑ « وَ اهْدِ لِمَنْ لا يُهْدِي لَكَ »نهج الفصاحه، حدیث ۱۹۳۵.
↑ نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۲.
↑ « لَا يَرُدَّ الرَّجُلُ هَدِيَّةً أَخِيهِ »؛ نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.
↑ « لَا يَرُدَّ الرَّجُلُ هَدِيَّةً أَخِيهِ فَانٍ وَجَدَ فَلْيُكَافِئْهُ »؛ نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.
↑ نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۱.
↑ میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۲.
↑ میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۶.
↑ نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۳.
↑ بحار الانوار، کتاب العشره، باب الهدیه، ح۴.
↑ نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.
↑ برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم ص ۵۵-57.

[1] نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.

[2] «نَعَمِ الْهَدِيَّةُ الْكَلِمَةُ مِنْ كَلَامِ الْحِكْمَةِ»؛ نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.

[3] « وَ اهْدِ لِمَنْ لا يُهْدِي لَكَ »نهج الفصاحه، حدیث ۱۹۳۵.

[4] نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۲.

[5] « لَا يَرُدَّ الرَّجُلُ هَدِيَّةً أَخِيهِ »؛ نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.

[6] « لَا يَرُدَّ الرَّجُلُ هَدِيَّةً أَخِيهِ فَانٍ وَجَدَ فَلْيُكَافِئْهُ »؛ نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.

[7] نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۱.

[8] میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۲.

[9] میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۶.

[10] نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۳.

[11] بحار الانوار، کتاب العشره، باب الهدیه، ح۴.

[12] نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.

[13] برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم ص ۵۵-57.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{سیره معصوم}}
+{{مدخل مرتبط
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[هدیه]]''' است. "'''هدیه'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+| موضوع مرتبط = هدیه
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[هدیه در معارف و سیره نبوی]] - [[هدیه در کلام اسلامی]]</div>
+| عنوان مدخل  = هدیه
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[سیره اجتماعی معصومان (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
+| مداخل مرتبط = [[هدیه در معارف و سیره نبوی]] - [[هدیه در معارف و سیره امام جواد]]
+| پرسش مرتبط  = سیره اجتماعی معصومان (پرسش)
+}}
-==[[آداب]] [[هدیه]] در [[سیره]] و [[گفتار پیامبر اعظم]]{{صل}}==
+== [[آداب]] [[هدیه]] در [[سیره]] و گفتار [[پیامبر اعظم]] {{صل}} ==
-*'''هدیه هنگام [[حاجت]]''': چیزی که هنگام نیاز به دست [[انسان]] برسد، [[بهترین]] هدیه است. [[پیامبر اسلام]] می‌فرماید: {{متن حدیث|نِعْمَ الشَّيْ‌ءُ الْهَدِيَّةُ أَمَامَ الْحَاجَةِ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.</ref>؛ «بهترین چیز هدیه‌ای است که هنگام نیاز به انسان برسد».
+# '''هدیه هنگام [[حاجت]]''': چیزی که هنگام نیاز به دست [[انسان]] برسد، [[بهترین]] هدیه است. [[پیامبر اسلام]] می‌فرماید: {{متن حدیث|نِعْمَ الشَّيْ‌ءُ الْهَدِيَّةُ أَمَامَ الْحَاجَةِ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.</ref>؛ «بهترین چیز هدیه‌ای است که هنگام نیاز به انسان برسد».
-*'''سخن حکیمانه بهترین هدیه''': در [[حدیثی]] از [[پیامبر]] نقل شده که فرمود: {{متن حدیث|نعم الهديّة الكلمة من كلام الحكمة}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.</ref>؛ «بهترین هدیه، سخنی از سخنان حکیمانه است». هدیه به کسانی که این کار را انجام نمی‌دهند: از پیامبر اسلام [[روایت]] شده است: {{متن حدیث|و اهد لمن لا يهدي لك}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۹۳۵.</ref>؛ «به کسی که به تو هدیه نمی‌دهد، هدیه بده».
+# '''سخن حکیمانه بهترین هدیه''': در [[حدیثی]] از [[پیامبر]] نقل شده که فرمود: «بهترین هدیه، سخنی از سخنان حکیمانه است»<ref>{{متن حدیث|نَعَمِ الْهَدِيَّةُ الْكَلِمَةُ مِنْ كَلَامِ الْحِكْمَةِ}}؛ نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.</ref>. هدیه به کسانی که این کار را انجام نمی‌دهند: از پیامبر اسلام [[روایت]] شده است: «به کسی که به تو هدیه نمی‌دهد، هدیه بده»<ref>{{متن حدیث| وَ اهْدِ لِمَنْ لا يُهْدِي لَكَ }}نهج الفصاحه، حدیث ۱۹۳۵.</ref>
-*'''رد نکردن هدیه''': پیامبر فرمود: اگر شانه گوسفندی را به من هدیه دهند، می‌پذیرم و آن را رد نمی‌کنم: {{متن حدیث|وَ لَوْ أُهْدِيَ إِلَيَّ كُرَاعٌ لَقَبِلْتُ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۲.</ref>. در حدیثی دیگر از [[حضرت]] آمده است: {{متن حدیث|لا يردّ الرّجل هديّة أخيه}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.</ref>؛ «مرد هدیه برادرش را رد نمی‌کند».
+# '''رد نکردن هدیه''': پیامبر فرمود: اگر شانه گوسفندی را به من هدیه دهند، می‌پذیرم و آن را رد نمی‌کنم: {{متن حدیث|وَ لَوْ أُهْدِيَ إِلَيَّ كُرَاعٌ لَقَبِلْتُ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۲.</ref>. در حدیثی دیگر از حضرت آمده است: «مرد هدیه برادرش را رد نمی‌کند».<ref>{{متن حدیث| لَا يَرُدَّ الرَّجُلُ هَدِيَّةً أَخِيهِ }}؛ نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.</ref>
-*'''[[تلافی]] هدیه در صورت امکان''': پیامبر اسلام فرمود: هیچ کس نباید هدیه برادرش را رد کند و اگر توانست عوض آن را بدهد: {{متن حدیث|لا يردّ الرّجل هديّة أخيه فان وجد فليكافئه}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.</ref>.
+# '''[[تلافی]] هدیه در صورت امکان''': پیامبر اسلام فرمود: هیچ کس نباید هدیه برادرش را رد کند و اگر توانست عوض آن را بدهد<ref>{{متن حدیث| لَا يَرُدَّ الرَّجُلُ هَدِيَّةً أَخِيهِ فَانٍ وَجَدَ فَلْيُكَافِئْهُ }}؛ نهج الفصاحه، حدیث ۲۵۳۶.</ref>.
-*'''کوچک نشمردن هدیه''': در [[حدیث نبوی]] آمده است که حضرت فرمود: هدیه را کوچک نشمارید، هرچند یک قطعه پارچه بز باشد<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۱.</ref>.
+# '''کوچک نشمردن هدیه''': در حدیث نبوی آمده است که حضرت فرمود: هدیه را کوچک نشمارید، هرچند یک قطعه پارچه بز باشد<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۱.</ref>.
-*'''ایجاد [[محبت]]''': پیامبر اسلام می‌فرماید: به هم‌دیگر هدیه بدهید که بین شما موجب محبت می‌گردد و [[کینه‌ها]] را از بین می‌برد: {{متن حدیث|تَهَادَوْا تَحَابُّوا تَهَادَوْا فَإِنَّهَا تَذْهَبُ بِالضَّغَائِنِ}}<ref>میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۲.</ref>. در روایتی دیگر از حضرت نقل شده است که فرمود: {{متن حدیث|الْهَدِيَّةُ تُورِثُ الْمَوَدَّةَ}}<ref>میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۶.</ref>؛ «دادن هدیه موجب [[دوستی]] و محبت می‌گردد».
+# '''ایجاد [[محبت]]''': پیامبر اسلام می‌فرماید: به هم‌دیگر هدیه بدهید که بین شما موجب محبت می‌گردد و [[کینه‌ها]] را از بین می‌برد: {{متن حدیث|تَهَادَوْا تَحَابُّوا تَهَادَوْا فَإِنَّهَا تَذْهَبُ بِالضَّغَائِنِ}}<ref>میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۲.</ref>. در روایتی دیگر از حضرت نقل شده است که فرمود: {{متن حدیث|الْهَدِيَّةُ تُورِثُ الْمَوَدَّةَ}}<ref>میزان الحکمه، حدیث ۲۱۱۷۶.</ref>؛ «دادن هدیه موجب [[دوستی]] و محبت می‌گردد».
-*'''افزایش محبت''': پیامبر اسلام فرمود: به هم‌دیگر هدیه بدهید؛ زیرا هدیه محبت را زیاد می‌کند و دل‌گیری‌ها را از میان می‌برد: {{متن حدیث|تهادوا فإنّ الهديّة تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۳.</ref>.
+# '''افزایش محبت''': پیامبر اسلام فرمود: به هم‌دیگر هدیه بدهید؛ زیرا هدیه محبت را زیاد می‌کند و دل‌گیری‌ها را از میان می‌برد: {{متن حدیث| تَهَادَوْا فَإِنَّ الْهَدِيَّةَ تَضْعُفُ الْحَبِّ وَ تَذْهَبُ بغوائل الصَّدْرِ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۱۹۳.</ref>.
-*'''از بین بردن [[کینه]]''': با [[هدیه دادن]]، کدورت و کینه از بین می‌رود. [[حضرت]] فرمود: [[هدیه]] چیز [[ارزشمندی]] است، زیراکینه‌ها را از بین می‌برد: {{متن حدیث|نِعْمَ الشَّيْ‌ءُ الْهَدِيَّةُ تُذْهِبُ الضَّغَائِنَ مِنَ الصُّدُورِ}}<ref>بحار الانوار، کتاب العشره، باب الهدیه، ح۴.</ref>.
+# '''از بین بردن [[کینه]]''': با [[هدیه دادن]]، کدورت و کینه از بین می‌رود. حضرت فرمود: [[هدیه]] چیز ارزشمندی است، زیراکینه‌ها را از بین می‌برد: {{متن حدیث|نِعْمَ الشَّيْ‌ءُ الْهَدِيَّةُ تُذْهِبُ الضَّغَائِنَ مِنَ الصُّدُورِ}}<ref>بحار الانوار، کتاب العشره، باب الهدیه، ح۴.</ref>.
-هدیه دادن کار مشکلی نیست و هر کس باید به اندازه توان خود به این [[سنت حسنه]] عمل کند. از سوی دیگر در [[روایات]] آمده است که [[تبسم]] و برخورد [[نیکو]] با دیگران خودش نوعی هدیه است. لازم نیست هدیه یک چیزی مادی باشد، بلکه می‌تواند امر [[معنوی]] [[دعای خیر]]، [[راهنمایی]] و [[مشورت]]، نشان دادن راه حل یا گفتن [[حدیثی]] [[زیبا]] و... باشد. در [[حدیث نبوی]] آمده است که یک کلمه گفتار حکمت‌آموز هدیه بسیار نیکویی است: {{متن حدیث|نعم الهديّة الكلمة من كلام الحكمة}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]] ص ۵۵.</ref>
-== جستارهای وابسته ==
+هدیه دادن کار مشکلی نیست و هر کس باید به اندازه توان خود به این سنت حسنه عمل کند. از سوی دیگر در [[روایات]] آمده است که [[تبسم]] و برخورد [[نیکو]] با دیگران خودش نوعی هدیه است. لازم نیست هدیه یک چیزی مادی باشد، بلکه می‌تواند امر [[معنوی]] [[دعای خیر]]، [[راهنمایی]] و [[مشورت]]، نشان دادن راه حل یا گفتن [[حدیثی]] [[زیبا]] و... باشد. در حدیث نبوی آمده است که یک کلمه گفتار حکمت‌آموز هدیه بسیار نیکویی است: {{متن حدیث|نَعَمِ الْهَدِيَّةُ الْكَلِمَةُ مِنْ كَلَامِ الْحِكْمَةِ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۲۲.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]] ص ۵۵-57.</ref>
-==پرسش مستقیم==
+== پرسش مستقیم ==
-*[[آداب هدیه در سیره اجتماعی پیامبر خاتم چه بوده است؟ (پرسش)]]
+{{پرسش‌های وابسته}}
+* [[آداب هدیه در سیره اجتماعی پیامبر خاتم چه بوده است؟ (پرسش)]]
+{{پایان پرسش‌های وابسته}}
-==منابع==
+== منابع ==
 {{منابع}}
 # [[پرونده:1100808.jpg|22px]] [[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|'''سیره اجتماعی پیامبر اعظم''']]
 {{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
 [[رده:هدیه]]
-[[رده:مدخل]]