امکان: تفاوت میان نسخهها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==جستارهای وابسته== +== جستارهای وابسته ==)) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امکان | |||
| عنوان مدخل = امکان | |||
| مداخل مرتبط = [[امکان در قرآن]] - [[امکان در حدیث]] - [[امکان در نهج البلاغه]] - [[امکان در معارف دعا و زیارات]] - [[امکان در فلسفه اسلامی]] - [[امکان در کلام اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*"امکان" یکی از مفاهیم سهگانه [[فلسفی]] در کنار [[وجوب]] و امتناع، به معنای سلب [[ضرورت]] وجود و عدم از ماهیت من حیث هی است. بنابراین، "ممکنالوجود" آن است که وجودش ممتنع نباشد و "ممکنالعدم" چیزی است که وجودش [[واجب]] نباشد. از اینرو استعمال کلمه امکان بدون هرگونه قیدی<ref>امکان در اصطلاح در هفت معنا به کار میرود: امکان عام، خاص، اخص، استقبالی، وقوعی، استعدادی و فقری. به منابع فلسفی و کلامی رجوع شود.</ref>، در امکان خاص یا در امکان ذاتی انصراف دارد که نفی [[ضرورت]] از هر دو طرف وجود و عدم است. | *"امکان" یکی از مفاهیم سهگانه [[فلسفی]] در کنار [[وجوب]] و امتناع، به معنای سلب [[ضرورت]] وجود و عدم از ماهیت من حیث هی است. بنابراین، "ممکنالوجود" آن است که وجودش ممتنع نباشد و "ممکنالعدم" چیزی است که وجودش [[واجب]] نباشد. از اینرو استعمال کلمه امکان بدون هرگونه قیدی<ref>امکان در اصطلاح در هفت معنا به کار میرود: امکان عام، خاص، اخص، استقبالی، وقوعی، استعدادی و فقری. به منابع فلسفی و کلامی رجوع شود.</ref>، در امکان خاص یا در امکان ذاتی انصراف دارد که نفی [[ضرورت]] از هر دو طرف وجود و عدم است. | ||
*امکان ذاتی اعتبار [[عقلی]] است؛ زیرا ماهیت من حیث هی اعتبار [[عقل]] است و امکان آن نیز اعتبار [[عقل]] میباشد؛ زیرا در امکان، [[عقل]]، ماهیت را صرفاً بدون لحاظ وجود و عدم و بما هو اعتبار میکند<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۴۱.</ref>. | * امکان ذاتی اعتبار [[عقلی]] است؛ زیرا ماهیت من حیث هی اعتبار [[عقل]] است و امکان آن نیز اعتبار [[عقل]] میباشد؛ زیرا در امکان، [[عقل]]، ماهیت را صرفاً بدون لحاظ وجود و عدم و بما هو اعتبار میکند<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۴۱.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']] | # [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']] | ||
خط ۱۴: | خط ۱۶: | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
== پانویس == | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:امکان]] | [[رده:امکان]] | ||
[[رده:اصطلاحات فلسفی]] | [[رده:اصطلاحات فلسفی]] | ||
[[رده:اصطلاحات کلامی]] | [[رده:اصطلاحات کلامی]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۲۶
مقدمه
- "امکان" یکی از مفاهیم سهگانه فلسفی در کنار وجوب و امتناع، به معنای سلب ضرورت وجود و عدم از ماهیت من حیث هی است. بنابراین، "ممکنالوجود" آن است که وجودش ممتنع نباشد و "ممکنالعدم" چیزی است که وجودش واجب نباشد. از اینرو استعمال کلمه امکان بدون هرگونه قیدی[۱]، در امکان خاص یا در امکان ذاتی انصراف دارد که نفی ضرورت از هر دو طرف وجود و عدم است.
- امکان ذاتی اعتبار عقلی است؛ زیرا ماهیت من حیث هی اعتبار عقل است و امکان آن نیز اعتبار عقل میباشد؛ زیرا در امکان، عقل، ماهیت را صرفاً بدون لحاظ وجود و عدم و بما هو اعتبار میکند[۲].
منابع
پانویس
- ↑ امکان در اصطلاح در هفت معنا به کار میرود: امکان عام، خاص، اخص، استقبالی، وقوعی، استعدادی و فقری. به منابع فلسفی و کلامی رجوع شود.
- ↑ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۴۱.