حجت الهی در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{مدخل وابسته}} +{{مدخل وابسته}})) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = حجت الهی | |||
| عنوان مدخل = حجت الهی | |||
| مداخل مرتبط = [[حجت الهی در حدیث]] - [[حجت الهی در کلام اسلامی]] - [[حجت الهی در معارف مهدویت]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==معناشناسی | == معناشناسی == | ||
در ادبیات گفتاری و نوشتاری [[شیعه]]، حجت دو مفهوم وصفی همسنگ دارد | در ادبیات گفتاری و نوشتاری [[شیعه]]، حجت دو مفهوم وصفی همسنگ دارد: | ||
#مفهومی وصفی و عام که درباره هر [[دلیل]] و [[برهان]] الهی چون [[پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}} یا [[عقل]] به کار برده می‌شود و این [[دلیل]] همواره در زمین بر [[انسان]] آشکار است؛ ازاین رو در روایت [[امام کاظم]]{{ع}} آمده است که فرمود: [[خداوند]] سبحانه و تعالی را بر [[مردم]] دو حجّت است: یکی ظاهر که آن عبارت است از [[پیامبران]] و [[رهبران دینی]] و دیگری باطن که آن [[عقول]] [[مردم]] است<ref> {{ | # مفهومی وصفی و عام که درباره هر [[دلیل]] و [[برهان]] الهی چون [[پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}} یا [[عقل]] به کار برده می‌شود و این [[دلیل]] همواره در زمین بر [[انسان]] آشکار است؛ ازاین رو در روایت [[امام کاظم]] {{ع}} آمده است که فرمود: [[خداوند]] سبحانه و تعالی را بر [[مردم]] دو حجّت است: یکی ظاهر که آن عبارت است از [[پیامبران]] و [[رهبران دینی]] و دیگری باطن که آن [[عقول]] [[مردم]] است<ref> {{متن حدیث|إِنَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَيْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِيَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ {{عم}} وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُولُ}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۱۵.</ref>. | ||
[[ | [[پیامبران]] و [[اوصیا|اوصیای]] آنان {{عم}} به این [[دلیل]] حجّت نامیده شدهاند که [[خداوند]] سبحانه و تعالی به وجود ایشان، بر بندگان خود [[احتجاج]] کند. آنان همچنین دلیل بر وجود [[خدا]] هستند و گفتار و کردارشان [[دلیل]] بر [[نیاز مردم به قانون آسمانی]] است. بر اساس [[روایات]] فراوانی، زمین هرگز از حجّت خالی نیست؛ چنان که از [[امام رضا]] {{ع}} پرسیده شد: آیا زمین از حجّت خالی میماند؟ حضرت فرمود: "اگر زمین از حجّت خالی باشد، اهلش را فرو میبرد"<ref> {{متن حدیث|لَوْ بَقِيَتْ بِغَيْرِ إِمَامٍ لَسَاخَتْ}}، شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۹۸.</ref>. | ||
# مفهوم وصفی خاصی که از نگاه [[شیعه]]، [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} آخرین حجّت الهی است؛ ازاین رو به [[امام مهدی|حجة بن الحسن العسکری]] {{ع}} شهرت دارد<ref>محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۵، ح ۶ و ج ۹۷، ص ۳۴۳.</ref>. | |||
==حجة الله لقب [[امام مهدی]]== | [[داود بن قاسم]] گوید: از [[امام دهم]] {{ع}} شنیدم که فرمود: "جانشین من، پسرم حسن است. شما نسبت به جانشین پس از جانشین من چه حالی خواهید داشت؟ عرض کردم: خداوند سبحانه و تعالی مرا قربانت کند؛ چرا؟ فرمود: برای آن که شخص او را نمیتوانید ببینید و ذکر او به نام مخصوصش روا نیست. عرض کردم: پس چطور او را یاد کنیم؟ فرمود: بگویید حجّت از خاندان [[پیامبر|محمد]] {{صل}}"<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۲۰۲، ح ۱۶۹؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۸، ح ۱۳</ref>. در بیشتر روایات، این لقب به صورت الحجّة من آل محمّد به کار رفته است<ref>ر. ک: شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۴۵؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۴۸.</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۶۳ ـ ۱۶۵.</ref> | ||
== حجة الله لقب [[امام مهدی]] == | |||
از القاب [[حضرت مهدی]] {{ع}} ذکر شده و به معنی غلبه یا سلطنت خدا بر خلایق است، و این سلطنت به واسطه آن حضرت به ظهور خواهد رسید. نقش انگشتر آن حضرت {{عربی|"أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ"}} است و به روایتی {{عربی|"أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ وَ خَالِصَتُهُ"}} و به همین مهر، روی زمین حکومت می‌کند<ref>نجم الثاقب، باب دوم.</ref> | از القاب [[حضرت مهدی]] {{ع}} ذکر شده و به معنی غلبه یا سلطنت خدا بر خلایق است، و این سلطنت به واسطه آن حضرت به ظهور خواهد رسید. نقش انگشتر آن حضرت {{عربی|"أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ"}} است و به روایتی {{عربی|"أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ وَ خَالِصَتُهُ"}} و به همین مهر، روی زمین حکومت می‌کند<ref>نجم الثاقب، باب دوم.</ref> | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:حجت‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حجت الهی است. حجت الهی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حجت الهی در حدیث - حجت الهی در کلام اسلامی - حجت الهی در معارف مهدویت - پرسش مرتبط نداردمعناشناسی
در ادبیات گفتاری و نوشتاری شیعه، حجت دو مفهوم وصفی همسنگ دارد:
- مفهومی وصفی و عام که درباره هر دلیل و برهان الهی چون پیامبران و امامان (ع) یا عقل به کار برده می‌شود و این دلیل همواره در زمین بر انسان آشکار است؛ ازاین رو در روایت امام کاظم (ع) آمده است که فرمود: خداوند سبحانه و تعالی را بر مردم دو حجّت است: یکی ظاهر که آن عبارت است از پیامبران و رهبران دینی و دیگری باطن که آن عقول مردم است[۱].
پیامبران و اوصیای آنان (ع) به این دلیل حجّت نامیده شدهاند که خداوند سبحانه و تعالی به وجود ایشان، بر بندگان خود احتجاج کند. آنان همچنین دلیل بر وجود خدا هستند و گفتار و کردارشان دلیل بر نیاز مردم به قانون آسمانی است. بر اساس روایات فراوانی، زمین هرگز از حجّت خالی نیست؛ چنان که از امام رضا (ع) پرسیده شد: آیا زمین از حجّت خالی میماند؟ حضرت فرمود: "اگر زمین از حجّت خالی باشد، اهلش را فرو میبرد"[۲].
- مفهوم وصفی خاصی که از نگاه شیعه، حضرت مهدی (ع) آخرین حجّت الهی است؛ ازاین رو به حجة بن الحسن العسکری (ع) شهرت دارد[۳].
داود بن قاسم گوید: از امام دهم (ع) شنیدم که فرمود: "جانشین من، پسرم حسن است. شما نسبت به جانشین پس از جانشین من چه حالی خواهید داشت؟ عرض کردم: خداوند سبحانه و تعالی مرا قربانت کند؛ چرا؟ فرمود: برای آن که شخص او را نمیتوانید ببینید و ذکر او به نام مخصوصش روا نیست. عرض کردم: پس چطور او را یاد کنیم؟ فرمود: بگویید حجّت از خاندان محمد (ص)"[۴]. در بیشتر روایات، این لقب به صورت الحجّة من آل محمّد به کار رفته است[۵].[۶]
حجة الله لقب امام مهدی
از القاب حضرت مهدی (ع) ذکر شده و به معنی غلبه یا سلطنت خدا بر خلایق است، و این سلطنت به واسطه آن حضرت به ظهور خواهد رسید. نقش انگشتر آن حضرت "أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ" است و به روایتی "أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ وَ خَالِصَتُهُ" و به همین مهر، روی زمین حکومت می‌کند[۷]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «إِنَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَيْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِيَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ (ع) وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُولُ»، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۱۵.
- ↑ «لَوْ بَقِيَتْ بِغَيْرِ إِمَامٍ لَسَاخَتْ»، شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۹۸.
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۵، ح ۶ و ج ۹۷، ص ۳۴۳.
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۰۲، ح ۱۶۹؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۸، ح ۱۳
- ↑ ر. ک: شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۴۵؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۴۸.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۶۳ ـ ۱۶۵.
- ↑ نجم الثاقب، باب دوم.