اسود بن نوفل بن خویلد اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اسود بن نوفل بن خویلد اسدی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اسود بن نوفل بن خویلد اسدی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
تبارنامه او چنین است: [[اسود بن نوفل بن ویلد بن اسد بن عبدالعزی اسدی قرشی]]. او برادرزاده [[حضرت خدیجه]]{{ع}}، در شمار قدیم الاسلام‌ها و از [[مهاجران]] [[حبشه]] بود <ref>ابن سعد، ج۴، ص۱۲۰؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۷۰؛ ابن حزم، ص۱۲۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>. [[موسی بن عقبه]]<ref>عقبه، ص۱۸۶.</ref> در بیان نام وی، میان [[پدر]] و پسر به [[خطا]] رفته و به جای «اسود»، پدرش «نوفل» را آورده و گزارش‌های مربوط به أسود را به او نسبت داده است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰.</ref>.
تبارنامه او چنین است: [[اسود بن نوفل بن ویلد بن اسد بن عبدالعزی اسدی قرشی]]. او برادرزاده [[حضرت خدیجه]] {{ع}}، در شمار قدیم الاسلام‌ها و از [[مهاجران]] [[حبشه]] بود <ref>ابن سعد، ج۴، ص۱۲۰؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۷۰؛ ابن حزم، ص۱۲۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>. [[موسی بن عقبه]]<ref>عقبه، ص۱۸۶.</ref> در بیان نام وی، میان [[پدر]] و پسر به [[خطا]] رفته و به جای «اسود»، پدرش «نوفل» را آورده و گزارش‌های مربوط به أسود را به او نسبت داده است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰.</ref>.


مادرش «أم لیث» دختر «ابولیث»، [[مسافر بن ابی عمرو بن أمیة بن عبدشمس]] بود<ref>ابن سعد، ج۴، ص۱۲۰.</ref> و براساس نظر برخی صحابه‌نگاران، [[فُرَیعَة دختر عدی بن نوفل بن عبدمناف]] بود <ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۰؛ ابن اثیر، ج۱، ص۸۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>.
مادرش «أم لیث» دختر «ابولیث»، [[مسافر بن ابی عمرو بن أمیة بن عبدشمس]] بود<ref>ابن سعد، ج۴، ص۱۲۰.</ref> و براساس نظر برخی صحابه‌نگاران، [[فُرَیعَة دختر عدی بن نوفل بن عبدمناف]] بود <ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۰؛ ابن اثیر، ج۱، ص۸۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>.
خط ۸: خط ۸:
پدرش [[نوفل بن خویلد]] معروف به «أسد [[قریش]]» و «اسد مطیبین»<ref>ابن حزم، ص۱۲۰.</ref> و «ابن عَدَویَّه»، از [[اشراف قریش]]<ref>واقدی، ج۱، ص۴۲ و ۱۴۴.</ref> و از کسانی بود که در آغازین روزهای [[ظهور اسلام]] بر [[مسلمانان]] سخت می‌گرفت<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>.
پدرش [[نوفل بن خویلد]] معروف به «أسد [[قریش]]» و «اسد مطیبین»<ref>ابن حزم، ص۱۲۰.</ref> و «ابن عَدَویَّه»، از [[اشراف قریش]]<ref>واقدی، ج۱، ص۴۲ و ۱۴۴.</ref> و از کسانی بود که در آغازین روزهای [[ظهور اسلام]] بر [[مسلمانان]] سخت می‌گرفت<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۲۹.</ref>.


نوفل در [[غزوه بدر]] شرکت کرد و از مُطعمین قریش در [[بدر]] بود<ref>واقدی، ج۱، ص۱۲۸ و ۱۴۴.</ref>. [[رسول خدا]]{{صل}} [[دست]] به [[دعا]] برداشت و عرض کرد: {{متن حدیث|اَللَّهُمَّ اِكْفِنِي نَوْفَلَ بْنَ خُوَيْلِدٍ}}؛ پس از سرد شدن [[آتش]] [[جنگ]]، رسول خدا{{صل}} پرسید: چه کسی از نوفل خبر دارد؟ [[امیرمؤمنان]]{{ع}} فرمود: من او را کشتم. رسول خدا{{صل}} تکبیرگویان گفت: «[[حمد]] خدایی راست که دعایم را در مورد نوفل [[اجابت]] کرد»<ref>واقدی، ج۱، ص۹۱-۹۲.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰.</ref> می‌گوید: موسی بن عقبه، [[ابن اسحاق]]<ref>ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و [[واقدی]]، نام اسود را در فهرست دومین [[مهاجران به حبشه]] آورده‌اند. از [[بنی اسد]]، چهار تن به حبشه رفتند که اسود از آن جمله بود. او همراه [[جعفر طیار]] در [[سال هفتم هجری]]، هنگام [[فتح خیبر]]، از حبشه به [[مدینه]] بازگشت<ref>ابن هشام، ج۴، ص۵.</ref>.
نوفل در [[غزوه بدر]] شرکت کرد و از مُطعمین قریش در [[بدر]] بود<ref>واقدی، ج۱، ص۱۲۸ و ۱۴۴.</ref>. [[رسول خدا]] {{صل}} [[دست]] به [[دعا]] برداشت و عرض کرد: {{متن حدیث|اَللَّهُمَّ اِكْفِنِي نَوْفَلَ بْنَ خُوَيْلِدٍ}}؛ پس از سرد شدن [[آتش]] [[جنگ]]، رسول خدا {{صل}} پرسید: چه کسی از نوفل خبر دارد؟ [[امیرمؤمنان]] {{ع}} فرمود: من او را کشتم. رسول خدا {{صل}} تکبیرگویان گفت: «[[حمد]] خدایی راست که دعایم را در مورد نوفل [[اجابت]] کرد»<ref>واقدی، ج۱، ص۹۱-۹۲.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰.</ref> می‌گوید: موسی بن عقبه، [[ابن اسحاق]]<ref>ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و [[واقدی]]، نام اسود را در فهرست دومین [[مهاجران به حبشه]] آورده‌اند. از [[بنی اسد]]، چهار تن به حبشه رفتند که اسود از آن جمله بود. او همراه [[جعفر طیار]] در [[سال هفتم هجری]]، هنگام [[فتح خیبر]]، از حبشه به [[مدینه]] بازگشت<ref>ابن هشام، ج۴، ص۵.</ref>.


برخلاف آنکه گفته شده از [[اسود بن نوفل]] نسلی باقی نمانده<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰؛ ابن حزم، ص۱۲۱.</ref>، از جمله [[نوادگان]] معروف وی، [[ابوالاسود]] [[محمد بن عبدالرحمان بن نوفل بن اسود]] است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰؛ ابن حزم، ص۱۲۱.</ref>. پس می‌‌توان گفت [[اسود]] پسری به نام پدرش نوفل داشته که به گفته [[موسی بن عقبه]]، از [[مهاجران]] [[حبشه]] بوده است؛ البته انتساب تمام گزارش‌های اسود به پسرش نوفل صحیح نیست. از طرفی دیگر، [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۰.</ref> و دیگران، [[نسب]] ابوالاسود [[محمد]] را بدون نوفل آورده‌اند که در این صورت، اسود جد محمد است<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۹، ص۲۷۳؛ ذهبی، ج۱، ص۲۰؛ صفدی، ج۹، ص۲۵۵.</ref>. [[عبدالرحمان]] [[پدر]] محمد در [[شورش]] [[ابن زبیر]] کشته شد<ref>ابن حزم، ص۱۲۱.</ref>. او در مورد نگهداری محمد، به [[عروة بن زبیر]] [[وصیت]] کرد<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۹، ص۲۷۳.</ref> و محمد در دامان عروة بن زبیر نشو و نمو یافت. از این رو، به او منسوب شد و به «[[یتیم]] عروه» معروف است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰؛ ابن حبان، ج۷، ص۳۶۵؛ ابن عبد البر، ج۱، ص۱۸۰.</ref> او [[راوی]] و از [[دانشمندان]] بزرگ بود که از [[امام سجاد]]{{ع}} و عروه و دیگران [[روایت]] می‌کرد<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۹، ص۲۷۳.</ref> و نیز شیخ [[مالک بن انس]] بود و در [[سال ۱۲۷ هجری]] درگذشت<ref>ابن حبان، ج۷، ص۳۶۵؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۰؛ ابن اثیر، ج۱، ص۸۸.</ref><ref>[[محمود حیدری آقایی|حیدری آقایی، محمود]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اسود بن نوفل بن خویلد اسدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۷۴.</ref>
برخلاف آنکه گفته شده از [[اسود بن نوفل]] نسلی باقی نمانده<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰؛ ابن حزم، ص۱۲۱.</ref>، از جمله [[نوادگان]] معروف وی، [[ابوالاسود]] [[محمد بن عبدالرحمان بن نوفل بن اسود]] است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰؛ ابن حزم، ص۱۲۱.</ref>. پس می‌‌توان گفت [[اسود]] پسری به نام پدرش نوفل داشته که به گفته [[موسی بن عقبه]]، از [[مهاجران]] [[حبشه]] بوده است؛ البته انتساب تمام گزارش‌های اسود به پسرش نوفل صحیح نیست. از طرفی دیگر، [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۰.</ref> و دیگران، [[نسب]] ابوالاسود [[محمد]] را بدون نوفل آورده‌اند که در این صورت، اسود جد محمد است<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۹، ص۲۷۳؛ ذهبی، ج۱، ص۲۰؛ صفدی، ج۹، ص۲۵۵.</ref>. [[عبدالرحمان]] [[پدر]] محمد در [[شورش]] [[ابن زبیر]] کشته شد<ref>ابن حزم، ص۱۲۱.</ref>. او در مورد نگهداری محمد، به [[عروة بن زبیر]] [[وصیت]] کرد<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۹، ص۲۷۳.</ref> و محمد در دامان عروة بن زبیر نشو و نمو یافت. از این رو، به او منسوب شد و به «[[یتیم]] عروه» معروف است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۹۰؛ ابن حبان، ج۷، ص۳۶۵؛ ابن عبد البر، ج۱، ص۱۸۰.</ref> او [[راوی]] و از [[دانشمندان]] بزرگ بود که از [[امام سجاد]] {{ع}} و عروه و دیگران [[روایت]] می‌کرد<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۹، ص۲۷۳.</ref> و نیز شیخ [[مالک بن انس]] بود و در [[سال ۱۲۷ هجری]] درگذشت<ref>ابن حبان، ج۷، ص۳۶۵؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۸۰؛ ابن اثیر، ج۱، ص۸۸.</ref><ref>[[محمود حیدری آقایی|حیدری آقایی، محمود]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اسود بن نوفل بن خویلد اسدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۷۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش