خرق عادت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۷: خط ۷:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*پدیده‌هایی که در این [[جهان]]، پدید می‌آید غالباً از راه اسباب و عللی است که با آزمایش‌های گوناگون، قابل [[شناخت]] می‌باشد مانند [[اکثریت]] قریب به اتفاق پدیده‌های فیزیکی و شیمیایی و زیستی و [[روانی]]. ولی در موارد نادری، پاره‌ای از این پدیده‌ها به گونۀ دیگری تحقق می‌یابد و می‌توان کلیّه اسباب و علل آنها را به وسیله آزمایش‌های [[حسی]] [[شناخت]] و شواهدی یافت می‌شود که در پیدایش اینگونه پدیده‌ها نوع دیگری از عوامل، مؤثر است مانند کارهای شگفت انگیزی که [[مرتاضان]]، انجام می‌دهند و متخصصان [[علوم]] مختلف، [[گواهی]] می‌دهند این [[کارها]] براساس [[قوانین]] [[علوم]] مادی و [[تجربی]]، انجام نمی‌یابد. چنین اموری را [[خارق‌العاده]] می‌نامند. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید </ref>.  
* پدیده‌هایی که در این [[جهان]]، پدید می‌آید غالباً از راه اسباب و عللی است که با آزمایش‌های گوناگون، قابل [[شناخت]] می‌باشد مانند [[اکثریت]] قریب به اتفاق پدیده‌های فیزیکی و شیمیایی و زیستی و [[روانی]]. ولی در موارد نادری، پاره‌ای از این پدیده‌ها به گونۀ دیگری تحقق می‌یابد و می‌توان کلیّه اسباب و علل آنها را به وسیله آزمایش‌های [[حسی]] [[شناخت]] و شواهدی یافت می‌شود که در پیدایش اینگونه پدیده‌ها نوع دیگری از عوامل، مؤثر است مانند کارهای شگفت انگیزی که [[مرتاضان]]، انجام می‌دهند و متخصصان [[علوم]] مختلف، [[گواهی]] می‌دهند این [[کارها]] براساس [[قوانین]] [[علوم]] مادی و [[تجربی]]، انجام نمی‌یابد. چنین اموری را [[خارق‌العاده]] می‌نامند. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید </ref>.  
 
* امور [[خارق‌العاده]] را می‌توان به دو بخش کلی، تقسیم کرد: یک: اموری که هر چند اسباب و علل عادی ندارد، اما اسباب غیرعادی آنها کم و بیش در [[اختیار]] [[بشر]] قرار می‌گیرد و می‌توان با آموزش‌ها و تمرین‌های ویژه‌ای به آنها دست یافت، مانند کارهای [[مرتاضان]]. بخش دیگر، کارهای خارق‌العاده‌ای است که تحقق آنها مربوط به [[اذن]] خاص [[الهی]] می‌باشد و [[اختیار]] آنها به دست افرادی که [[ارتباط]] با [[خدای متعال]] ندارند سپرده نمی‌شود و از این‌روی دارای دو ویژگی اساسی است. اولا قابل [[تعلیم و تعلّم]] نیست، و ثانیاً تحت تأثیر نیروی قویتری قرار نمی‌گیرد و مغلوب عاملِ دیگری واقع نمی‌شود. اینگونه خوارق عادت، مخصوص [[بندگان]] [[برگزیده]] خداست و هرگز در دام [[گمراهان]] و هوسبازان نمی‌افتد ولی اختصاص به [[پیامبران]] ندارد بلکه گاهی سایر [[اولیاء]] [[خدا]] هم از آنها برخوردار می‌شوند و از این‌روی، به اصطلاح [[کلامی]]، همه آنها را [[معجزه]] نمی‌خوانند و معمولاً چنین کارهایی که از غیر [[پیامبران]] سر می‌‌زند بنام [[کرامت]] موسوم می‌گردد چنانکه علم‌های غیرعادی [[الهی]] هم منحصر به [[وحی]] [[نبوت]] نیست و هنگامی که چنین علم‌هایی به دیگران داده شود بنام [[الهام]] و [[تحدیث]] و مانند آنها نامیده می‌شود.
*امور [[خارق‌العاده]] را می‌توان به دو بخش کلی، تقسیم کرد: یک: اموری که هر چند اسباب و علل عادی ندارد، اما اسباب غیرعادی آنها کم و بیش در [[اختیار]] [[بشر]] قرار می‌گیرد و می‌توان با آموزش‌ها و تمرین‌های ویژه‌ای به آنها دست یافت، مانند کارهای [[مرتاضان]]. بخش دیگر، کارهای خارق‌العاده‌ای است که تحقق آنها مربوط به [[اذن]] خاص [[الهی]] می‌باشد و [[اختیار]] آنها به دست افرادی که [[ارتباط]] با [[خدای متعال]] ندارند سپرده نمی‌شود و از این‌روی دارای دو ویژگی اساسی است. اولا قابل [[تعلیم و تعلّم]] نیست، و ثانیاً تحت تأثیر نیروی قویتری قرار نمی‌گیرد و مغلوب عاملِ دیگری واقع نمی‌شود. اینگونه خوارق عادت، مخصوص [[بندگان]] [[برگزیده]] خداست و هرگز در دام [[گمراهان]] و هوسبازان نمی‌افتد ولی اختصاص به [[پیامبران]] ندارد بلکه گاهی سایر [[اولیاء]] [[خدا]] هم از آنها برخوردار می‌شوند و از این‌روی، به اصطلاح [[کلامی]]، همه آنها را [[معجزه]] نمی‌خوانند و معمولاً چنین کارهایی که از غیر [[پیامبران]] سر می‌‌زند بنام [[کرامت]] موسوم می‌گردد چنانکه علم‌های غیرعادی [[الهی]] هم منحصر به [[وحی]] [[نبوت]] نیست و هنگامی که چنین علم‌هایی به دیگران داده شود بنام [[الهام]] و [[تحدیث]] و مانند آنها نامیده می‌شود.
* ضمناً راه بازشناسی این دو نوع از خوارق عادت [[الهی]] و غیرالهی نیز معلوم شد یعنی اگر انجام دادن امر خارق‌العاده‌ای قابل [[تعلیم و تعلّم]] باشد یا فاعل دیگری بتواند جلو ایجاد یا ادامه آن را بگیرد و اثرش را خنثی سازد از قبیل خوارق عادت [[الهی]] نخواهد بود. چنانکه [[تبهکاری]] و [[فساد]] [[عقاید]] و [[اخلاق]] شخص را می‌توان نشانه دیگری بر عدم [[ارتباط]] وی با [[خدای متعال]]، و [[شیطانی]] یا [[نفسانی]] بودن کارهایش به حساب آورد. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید </ref>.
* ضمناً راه بازشناسی این دو نوع از خوارق عادت [[الهی]] و غیرالهی نیز معلوم شد یعنی اگر انجام دادن امر خارق‌العاده‌ای قابل [[تعلیم و تعلّم]] باشد یا فاعل دیگری بتواند جلو ایجاد یا ادامه آن را بگیرد و اثرش را خنثی سازد از قبیل خوارق عادت [[الهی]] نخواهد بود. چنانکه [[تبهکاری]] و [[فساد]] [[عقاید]] و [[اخلاق]] شخص را می‌توان نشانه دیگری بر عدم [[ارتباط]] وی با [[خدای متعال]]، و [[شیطانی]] یا [[نفسانی]] بودن کارهایش به حساب آورد. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید </ref>.



نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۴

مقدمه

  • پدیده‌هایی که در این جهان، پدید می‌آید غالباً از راه اسباب و عللی است که با آزمایش‌های گوناگون، قابل شناخت می‌باشد مانند اکثریت قریب به اتفاق پدیده‌های فیزیکی و شیمیایی و زیستی و روانی. ولی در موارد نادری، پاره‌ای از این پدیده‌ها به گونۀ دیگری تحقق می‌یابد و می‌توان کلیّه اسباب و علل آنها را به وسیله آزمایش‌های حسی شناخت و شواهدی یافت می‌شود که در پیدایش اینگونه پدیده‌ها نوع دیگری از عوامل، مؤثر است مانند کارهای شگفت انگیزی که مرتاضان، انجام می‌دهند و متخصصان علوم مختلف، گواهی می‌دهند این کارها براساس قوانین علوم مادی و تجربی، انجام نمی‌یابد. چنین اموری را خارق‌العاده می‌نامند. [۱].
  • امور خارق‌العاده را می‌توان به دو بخش کلی، تقسیم کرد: یک: اموری که هر چند اسباب و علل عادی ندارد، اما اسباب غیرعادی آنها کم و بیش در اختیار بشر قرار می‌گیرد و می‌توان با آموزش‌ها و تمرین‌های ویژه‌ای به آنها دست یافت، مانند کارهای مرتاضان. بخش دیگر، کارهای خارق‌العاده‌ای است که تحقق آنها مربوط به اذن خاص الهی می‌باشد و اختیار آنها به دست افرادی که ارتباط با خدای متعال ندارند سپرده نمی‌شود و از این‌روی دارای دو ویژگی اساسی است. اولا قابل تعلیم و تعلّم نیست، و ثانیاً تحت تأثیر نیروی قویتری قرار نمی‌گیرد و مغلوب عاملِ دیگری واقع نمی‌شود. اینگونه خوارق عادت، مخصوص بندگان برگزیده خداست و هرگز در دام گمراهان و هوسبازان نمی‌افتد ولی اختصاص به پیامبران ندارد بلکه گاهی سایر اولیاء خدا هم از آنها برخوردار می‌شوند و از این‌روی، به اصطلاح کلامی، همه آنها را معجزه نمی‌خوانند و معمولاً چنین کارهایی که از غیر پیامبران سر می‌‌زند بنام کرامت موسوم می‌گردد چنانکه علم‌های غیرعادی الهی هم منحصر به وحی نبوت نیست و هنگامی که چنین علم‌هایی به دیگران داده شود بنام الهام و تحدیث و مانند آنها نامیده می‌شود.
  • ضمناً راه بازشناسی این دو نوع از خوارق عادت الهی و غیرالهی نیز معلوم شد یعنی اگر انجام دادن امر خارق‌العاده‌ای قابل تعلیم و تعلّم باشد یا فاعل دیگری بتواند جلو ایجاد یا ادامه آن را بگیرد و اثرش را خنثی سازد از قبیل خوارق عادت الهی نخواهد بود. چنانکه تبهکاری و فساد عقاید و اخلاق شخص را می‌توان نشانه دیگری بر عدم ارتباط وی با خدای متعال، و شیطانی یا نفسانی بودن کارهایش به حساب آورد. [۲].

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

  1. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  2. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید