پیام‌های اعتقادی عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها

حسین {{ع}} یک [[شخصیت حماسی]] است، حماسه [[کامل‌ترین]] [[فضائل اخلاقی]]، حماسه [[عشق]] و [[ایمان]] و [[ایثار]]، حماسه [[شهادت]] و [[شهامت]] و [[غیرت]]، حماسه [[پاکی]] و [[صداقت]]، و در یک کلمه حماسه انسانیت و همین رمز [[جاودانگی]] و بقای [[نهضت]] او در طول تاریخ بوده و هست.

سخنانی که از [[امام حسین]] {{ع}} و [[اصحاب]] آن [[حضرت]] نقل شده نادر است، ولی همین مقدار که در تاریخ ضبط شده به طور واضح و روشن، اهداف و انگیزه‌های این نهضت پرشور و [[روحانی]] را تبیین می‌کند و درس‌ها و عبرت‌هایی را که [[انسان‌ها]] در طول قرون می‌توانند از آن بهره ببرند، آشکار می‌نماید.

[[عقیده]] به مبدأ و معاد مهم‌ترین عامل [[جهاد]] و [[فداکاری]] در راه خداست، چنین اعتقادی در کلمات [[امام حسین]] {{ع}} و اشعار و رجزهای او و یارانش نقش محوری دارد. وقتی [[سپاه]] [[حر]] راه را بر کاروان امام بست، حضرت ضمن خطابه‌ای که ایراد کرد، فرمود: «تکیه گاهم خداست و او مرا از شما [[بی‌نیاز]] می‌کند»<ref>العوالم، الامام الحسین {{ع}}، ص۲۳۳.</ref>. [[روز عاشورا]] وقتی [[بی‌تابی]] خواهرش را می‌بیند، می‌فرماید: «خواهرم [[خدا]] را در نظر داشته باش، بدان که همه زمینیان می‌میرند، [[آسمانیان]] هم نمی‌مانند هرچیزی جز وجه خدا که [[آفریدگار هستی]] است از بین رفتنی است»<ref>الارشاد، ج۲، ص۹۴.</ref>.

[[باور]] به [[معاد]] رشته‌های علقه [[انسان]] را از [[دنیا]] می‌گسلد و به او [[یاری]] می‌رساند تا بتواند در مسیر عمل به [[تکلیف]] راحت از [[جان]] خود بگذرد. [[امام]] {{ع}} در اشعاری که بعد از [[شهادت]] مسلم انشا فرمود، به این مسئله مهم اشاره می‌کند و می‌فرماید: «اگر دنیا [[ارزشمند]] به حساب آید، سرای [[آخرت]] که [[خانه]] [[پاداش الهی]] است [[برتر]] و نیکوتر است و اگر بدن‌ها برای [[مرگ]] پدید آمده‌اند، پس [[شهادت در راه خدا]] برتر است»<ref>العوالم (الامام الحسین {{ع}})، ص۲۲۴.</ref>.

=== [[اعتقاد]] به [[رسالت پیامبر]] {{صل}} ===

در عصر پس از [[پیامبر]]، است دچار تجزیه شدند، برخی به [[سنت]] و [[دین]] او [[وفادار]] ماندند، ولی اکثر [[مردم]] دچار [[ضلالت]] و [[بدعت]] شدند. در [[مکه]] [[حضرت]] [[سید الشهداء]] {{ع}} با [[ابن عباس]] درباره [[امویان]] [[حاکم]] صحبت می‌کرد و از وی پرسید: «نظر تو درباره کسانی که پسر [[دختر پیامبر]] را از خانه و [[وطن]] و زادگاهش بیرون کرده و او را آواره دشت و بیابان کردند و در پی کشتن وی و ریختن خونش هستند، چیست؟ در حالی که این پسر پیامبر، نه برای [[خدا]] شریکی قائل شده، نه غیر خدا را [[سرپرست]] خویش گرفته و نه از [[آیین]] [[پیامبر خدا]] {{صل}} فاصله گرفته است». ابن عباس در جواب عرض کرد: «درباره آنان چیزی نمی‌گویم، جز این [[آیه قرآن]] که: «آنان به خدا و پیامبرش [[کافر]] شدند.».. و بعد حضرت فرمود: خدایا! [[شاهد]] باش ابن عباس به [[صراحت]] به [[کفر]] آنان نسبت به خدا و [[رسول]] [[گواهی]] داد»<ref>کلمات الامام الحسین {{ع}}، ص۳۰۶-۳۰۷.</ref>.

در طول [[سفر]] نیز [[امام]] و خاندانش پیوسته از [[رسول خدا]] {{صل}} یاد می‌کردند و خود را از [[نسل]] آن [[حضرت]] معرفی می‌کردند و به آن [[افتخار]] کرده و [[کرامت]] و [[شرافت]] خود را در آن می‌دانستند<ref>[[سید مجتبی غیوری|غیوری، سید مجتبی]]، [[امام حسین و تربیت دینی (مقاله)|مقاله «امام حسین و تربیت دینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۷ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۷]] ص ۵۷.</ref>.

[[فلسفه سیاسی اسلام]] برای [[مدیریت جامعه]] بر مبنای [[دین]] در قالب و شکل امامت تجلی می‌کند. [[اهل بیت پیامبر]] به لحاظ صلاحیت‌های ذاتی شایسته‌تر از دیگران برای [[تصدی]] [[زمام‌داری]] مسلمین‌اند، آنچه که در [[غدیرخم]] اتفاق افتاد، تأکید [[مجدد]] برای چندمین بار بود که [[رسالت]] [[پیشوایی]] [[امت]] پس از رسول خدا {{صل}} را به عهده [[شایسته‌ترین]] فرد پس از او، یعنی [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} می‌انداخت؛ هرچند که عده‌ای ریاست‌طلب و زورمدار با راه‌اندازی غوغای [[سقیفه]] مسیر امامت [[مسلمین]] را در بستری دیگر انداختند و امت را از [[امامت علی]] {{ع}} [[محروم]] کردند، ولی این [[حق]] از آن امام بود و خود او پیش از رسیدن به [[خلافت]] و پس از آن در درگیری و مناقشانی که با [[خلفا]] و [[معاویه]] داشت، و پس از شهادتش، [[امامان]] دیگر [[شیعه]] پیوسته بر این حق مسلم تأکید کردند و آن را حق خویش و دیگران را [[غاصب]] دانستند.

[[قیام عاشورا]]، جلوه‌ای از این حق‌خواهی و باطل‌ستیزی در [[ارتباط]] با این والاترین رکن جامع [[اسلامی]] بود، [[امام حسین]] {{ع}} در مسیر راه [[کوفه]] پس از برخورد با [[سپاه]] [[حر]] در خطابه‌ای که ایراد کرد، چنین فرمود: «ای [[مردم]]! اگر تقوای [[خدا]] پیشه کنید و حق را برای صاحبانش بشناسید، خدا از شما بیشتر [[راضی]] خواهد بود، ما [[دودمان]] پیامبریم و به عهده‌داری این امر و [[ولایت]] بر شما از دیگران که به ناحق مدعی آنند و در میان شما به [[ستم]] و [[تجاوز]] [[حکومت]] می‌کنند سزاوارتریم»<ref>الارشاد، ج۲، ص۷۹.</ref>.

[[مقام شفاعت]] برای [[پیامبر]] و [[خاندان]] او در [[قیامت]] یکی از ارکان [[اعتقادی]] [[شیعه]] است. در [[کوفه]] وقتی [[امام سجاد]] {{ع}} را با آن حال رقت‌بار و دست و زنجیر بر گردن آوردند، [[حضرت]] ضمن ایراد اشعاری به این نکته مهم اشاره می‌کند و می‌فرماید: «اگر [[روز قیامت]] ما و [[پیامبر خدا]] در یک جا جمع شویم، شما چه خواهید گفت و چه حرفی برای گفتن یا عذرخواهی دارید؟»<ref>العوالم (الامام الحسین {{ع}})، ص۲۷۳.</ref>.

در سخنانی هم که [[حضرت زینب]] {{س}} در کوفه داشت، از جمله به این [[شعر]] [[تمثل]] جست که: «آن‌گاه که پیامبر (در قیامت) به شما بگوید: چه کردید؟ شما که [[امت]] [[آخرالزمان]] هستید! چه جوابی خواهید داد؟»<ref>الارشاد، ج۲، ص۱۲۴.</ref>.

یادآوری موضوع اعتقادی شفاعت نوعی ملامت بر عملکرد [[دشمنان]] نیز بود،؛ چراکه [[جنایت]] آنان به [[ذریه]] پیامبر {{صل}} با وضع امتی که به شفاعت آن حضرت [[اعتقاد]] داشته باشند ناسازگار است.

[[امام حسین]] {{ع}} مصداق بارزی از عمل به این [[تکلیف الهی]] است، وی به [[دفاع]] از [[حریم]] [[دین]] پرداخت و از انگیزه‌های خویش [[احیای دین]] و بدعت‌ستیزی را برشمرد، از جمله در نامه‌ای که به بزرگان [[بصره]] نوشت چنین آمده است: {{متن حدیث|أدْعُوكُم إِلى كِتابِ اللَّهِ وَسُنَّةِ نَبِيِّهِ {{صل}}، فإنَّ السُّنَّة قَد أُميْتَت‌، وإنَّ البِدعَةَ قَد أُحيِيتْ}}<ref>«شما را به [[کتاب خدا]] و [[سنت]] پیامبرش [[دعوت]] می‌کنم، همانا [[سنت پیامبر]] مرده و بدعت زنده شده است» حیاة الامام الحسین {{ع}}، ج۲، ص۳۳۲.</ref>.<ref>[[سید مجتبی غیوری|غیوری، سید مجتبی]]، [[امام حسین و تربیت دینی (مقاله)|مقاله «امام حسین و تربیت دینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۷ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۷]] ص ۶۱.</ref>