آشنایی با علوم قرآنی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۴۱: خط ۴۱:


==فهرست کتاب==
==فهرست کتاب==
 
{{ستون-شروع|2}}
===جلسۀ اول===
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*مباحث مقدماتی در علوم قرآن و منابع آن؛
*الف) معنای اصطلاحی علوم قرآنی؛
*ب) شاخه‌های علوم قرآنی؛
*ج) اهمّ منابع علوم قرآن؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ دوم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*معناشناسی [[وحی]]؛
*الف) [[وحی‌]] در لغت؛
*ب) [[وحی]] در اصطلاح اديان الهی؛
*خلاصه و نتیجۀ؛
*ضمیمه؛
*راه رسیدن به مکاشفات روحی؛
*کشفیات در حالات خاص مثل بیماری؛
*ارتباط با روح مرده در مکاشفه؛
*کشف حوادث در حین انجام؛
*آیا رؤیا حقیقت دارد؟؛
*قرآن در این‌باره چه می‌گوید؟؛
*آیا نفس با رؤیا اتصال دارد؟؛
*رؤیای صریح و غیر صریح.
===جلسۀ سوم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*کاربردهای [[وحی]]؛
*الف) [[وحی]] در قرآن؛
*ب) [[وحی]] در احادیث؛
*ج) [[وحی]] در تحقیقات متقدمان؛
*د) [[وحی]] در تحقیقات متأخران و معاصران؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ چهارم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*مهم‌ترین نظریات در تبیین [[وحی]]؛
*الف) نظریۀ فعل گفتاری یا املای لفظ؛
*ب) نظریۀ القای معنا (گزاره)؛
*ج) نظریۀ تجربۀ دینی؛
*سرشت وحی محمدی (لفظ، معنی یا تجربه؟)؛
*قرآن، عین کلام خدا؛
*طرق [[وحی]] بر [[پیامبر]]{{صل}}؛
*الف) [[وحی]] در حال [[رؤیا]]
*ب) [[وحی]] در حال بیداری (با حواس باطن)
*ج) [[وحی]] در حال بیداری (با حواس ظاهری)
*ویژگی‌های وحی رسالی
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ پنجم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*نزول قرآن؛
*۱. معناشناسی اصطلاحات مربوط به نزول؛
*۲. جایگاه بحث نزول قرآن در قرآن؛
*۳. جایگاه بحث نزول قرآن در روایات؛
*۴. تلاش‌های علمی متقدمان؛
*۵. تحقیقات متأخران و معاصران؛
*۶. اهم مسائل بحث‌برانگیز در این موضوع؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ ششم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*بعثت و زمان نزول قرآن؛
*انواع نزول قرآن؛
*فترت [[وحی]]؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ هفتم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*تعریف مکّی و مدنی؛
*جایگاه بحث مکّی و مدنی در قرآن؛
*جایگاه بحث مکّی و مدنی در روایات؛
*تحقیقات متقدمان دربارۀ مکّی و مدنی؛
*پژوهش‌های متأخران و معاصران؛
*مسائل بحث‌برانگیز؛
*خلاصه و نتیجه؛
===جلسۀ هشتم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*ویژگی‌های [[وحی]] مکی و مدنی؛
*بررسی و نقد برخی از شبهات مطرح‌ شده پیرامون تعارض آیات مکی و مدنی؛
*آیات استثنا؛
*خلاصه و نتیجه؛
===جلسۀ نهم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*آشنایی با اصطلاحات سبب نزول، شأن نزول، فضای نزول و جوّ نزول؛
*جایگاه اسباب نزول در آیات قرآن؛
*جایگاه اسباب نزول در روایات؛
*کوشش‌های متقدمان در زمینۀ اسباب نزول؛
*کوشش‌های متأخران و معاصران در زمینۀ اسباب نزول؛
*مهم‌ترین مسائل بحث‌ برانگیز در اسباب نزول؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ دهم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*الف) اعتبار «عموم لفظ» یا «خصوص سب»؛
*ب) نقش اسباب نزول در تفسیر قرآن؛
*ج) تعدّد اسباب نزول و وحدت نازل؛
*د) وحدت سبب نزول و تعدّد نازل؛
*ﻫ) اعتبار روایات اسباب نزول؛
*خلاصه و نتیجه‌.
===جلسۀ یازدهم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*بررسی معنای محكم و متشابه؛
*جایگاه بحث محكم و متشابه در قرآن؛
*جایگاه بحث محكم و متشابه در روایات؛
*تلاش‌های متقدّمان در زمینۀ محكم و متشابه؛
*تلاش‌های متأخران و معاصران در زمینۀ محكم و متشابه؛
*مسائل بحث‌برانگیز؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ دوازدهم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
*دیدگاه‌های مختلف پیرامون حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
*دیدگاه [[علامه‌ طباطبایی]] در بارۀ حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
*نسبی بودن محکم و متشابه؛
*تفسیر متشابهات؛
*بررسی دیدگاههای مختلف در بارۀ تفسیر آیات متشابه؛
*تأویل قرآن؛
*بررسی معنایی تأویل؛
*مهم‌ترین معانی اصطلاحی تأویل؛
*عالمان به تأویل؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ سیزدهم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*بررسی معنای نسخ؛
*جایگاه مبحث نسخ در قرآن؛
*جایگاه مبحث نسخ در روایات؛
*تلاش‌های پیشینیان پیرامون ناسخ و منسوخ؛
*تلاش‌های متأخران و معاصران پیرامون ناسخ و منسوخ؛
*خلاصه و نتیجه.
===جلسۀ چهاردهم===
*مروری بر مباحث پیشین؛
*اهداف درس؛
*مقدمه؛
*انواع نسخ؛
*الف) نسخ متن آیه و حکم آن؛
*ب) نسخ متن آیه بدون نسخ حکم؛
*ج) نسخ حکم آیه بدون نسخ متن؛
*حکمت نسخ؛
*بررسی شبهات نسخ؛
*بررسی نمونه‌هایی از آیات ناسخ و منسوخ؛
*نجوا با پیامبر؛
*امتاع و عدّۀ وفات؛
*ارث در میان مهاجر و انصار؛
*میزان مقاومت در برابر دشمن؛
*خلاصه و نتیجه؛
{{پایان}}


==درباره پدیدآورندگان==
==درباره پدیدآورندگان==

نسخهٔ ‏۷ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۵۰

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
آشنایی با علوم قرآنی
پرونده:13790.jpg
زبانفارسی
تحقیق یا تدوینمصطفی سلیمی زارع؛ روح‌الله ناظمی
ویراستارعرفان حایری
موضوععلوم قرآن
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث|انتشارات انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث]][[رده:انتشارات انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث]]
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۵ ش) ش
شابک(نامعلوم)
شماره ملی(نامعلوم)

آشنایی با علوم قرآنی، کتابی است به زبان فارسی که به پژوهش کوتاه و مختصر در مورد علوم قرآنی می‌پردازد. این کتاب تقریری از درس‌های شاکر محمد کاظم است که به کوشش مصطفی سلیمی زارع، روح‌الله ناظمی نوشته شده و توسط انتشارات دانشکده مجازی علوم حدیث به چاپ رسیده است[۱]

درباره کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «یک دوره مباحث علوم قرآنی را با توجه به نیاز دانشجویان علوم قرآن بیان می‏‌کند. هدف نویسنده، ارائه معلوماتی مقدماتی است که دانستن آنها برای فهم قرآن مجید ضروری است. وی این کتاب را در قالب متنی درسی همراه با طرح پرسش‏هایی در پایان هر فصل تالیف نموده»[۱]

فهرست کتاب

جلسۀ اول

  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • مباحث مقدماتی در علوم قرآن و منابع آن؛
  • الف) معنای اصطلاحی علوم قرآنی؛
  • ب) شاخه‌های علوم قرآنی؛
  • ج) اهمّ منابع علوم قرآن؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ دوم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • معناشناسی وحی؛
  • الف) وحی‌ در لغت؛
  • ب) وحی در اصطلاح اديان الهی؛
  • خلاصه و نتیجۀ؛
  • ضمیمه؛
  • راه رسیدن به مکاشفات روحی؛
  • کشفیات در حالات خاص مثل بیماری؛
  • ارتباط با روح مرده در مکاشفه؛
  • کشف حوادث در حین انجام؛
  • آیا رؤیا حقیقت دارد؟؛
  • قرآن در این‌باره چه می‌گوید؟؛
  • آیا نفس با رؤیا اتصال دارد؟؛
  • رؤیای صریح و غیر صریح.

جلسۀ سوم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • کاربردهای وحی؛
  • الف) وحی در قرآن؛
  • ب) وحی در احادیث؛
  • ج) وحی در تحقیقات متقدمان؛
  • د) وحی در تحقیقات متأخران و معاصران؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ چهارم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • مهم‌ترین نظریات در تبیین وحی؛
  • الف) نظریۀ فعل گفتاری یا املای لفظ؛
  • ب) نظریۀ القای معنا (گزاره)؛
  • ج) نظریۀ تجربۀ دینی؛
  • سرشت وحی محمدی (لفظ، معنی یا تجربه؟)؛
  • قرآن، عین کلام خدا؛
  • طرق وحی بر پیامبر(ص)؛
  • الف) وحی در حال رؤیا
  • ب) وحی در حال بیداری (با حواس باطن)
  • ج) وحی در حال بیداری (با حواس ظاهری)
  • ویژگی‌های وحی رسالی
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ پنجم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • نزول قرآن؛
  • ۱. معناشناسی اصطلاحات مربوط به نزول؛
  • ۲. جایگاه بحث نزول قرآن در قرآن؛
  • ۳. جایگاه بحث نزول قرآن در روایات؛
  • ۴. تلاش‌های علمی متقدمان؛
  • ۵. تحقیقات متأخران و معاصران؛
  • ۶. اهم مسائل بحث‌برانگیز در این موضوع؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ ششم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • بعثت و زمان نزول قرآن؛
  • انواع نزول قرآن؛
  • فترت وحی؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ هفتم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • تعریف مکّی و مدنی؛
  • جایگاه بحث مکّی و مدنی در قرآن؛
  • جایگاه بحث مکّی و مدنی در روایات؛
  • تحقیقات متقدمان دربارۀ مکّی و مدنی؛
  • پژوهش‌های متأخران و معاصران؛
  • مسائل بحث‌برانگیز؛
  • خلاصه و نتیجه؛

جلسۀ هشتم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • ویژگی‌های وحی مکی و مدنی؛
  • بررسی و نقد برخی از شبهات مطرح‌ شده پیرامون تعارض آیات مکی و مدنی؛
  • آیات استثنا؛
  • خلاصه و نتیجه؛

جلسۀ نهم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • آشنایی با اصطلاحات سبب نزول، شأن نزول، فضای نزول و جوّ نزول؛
  • جایگاه اسباب نزول در آیات قرآن؛
  • جایگاه اسباب نزول در روایات؛
  • کوشش‌های متقدمان در زمینۀ اسباب نزول؛
  • کوشش‌های متأخران و معاصران در زمینۀ اسباب نزول؛
  • مهم‌ترین مسائل بحث‌ برانگیز در اسباب نزول؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ دهم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • الف) اعتبار «عموم لفظ» یا «خصوص سب»؛
  • ب) نقش اسباب نزول در تفسیر قرآن؛
  • ج) تعدّد اسباب نزول و وحدت نازل؛
  • د) وحدت سبب نزول و تعدّد نازل؛
  • ﻫ) اعتبار روایات اسباب نزول؛
  • خلاصه و نتیجه‌.

جلسۀ یازدهم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • بررسی معنای محكم و متشابه؛
  • جایگاه بحث محكم و متشابه در قرآن؛
  • جایگاه بحث محكم و متشابه در روایات؛
  • تلاش‌های متقدّمان در زمینۀ محكم و متشابه؛
  • تلاش‌های متأخران و معاصران در زمینۀ محكم و متشابه؛
  • مسائل بحث‌برانگیز؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ دوازدهم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
  • دیدگاه‌های مختلف پیرامون حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
  • دیدگاه علامه‌ طباطبایی در بارۀ حکمت وجود متشابهات در قرآن؛
  • نسبی بودن محکم و متشابه؛
  • تفسیر متشابهات؛
  • بررسی دیدگاههای مختلف در بارۀ تفسیر آیات متشابه؛
  • تأویل قرآن؛
  • بررسی معنایی تأویل؛
  • مهم‌ترین معانی اصطلاحی تأویل؛
  • عالمان به تأویل؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ سیزدهم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • بررسی معنای نسخ؛
  • جایگاه مبحث نسخ در قرآن؛
  • جایگاه مبحث نسخ در روایات؛
  • تلاش‌های پیشینیان پیرامون ناسخ و منسوخ؛
  • تلاش‌های متأخران و معاصران پیرامون ناسخ و منسوخ؛
  • خلاصه و نتیجه.

جلسۀ چهاردهم

  • مروری بر مباحث پیشین؛
  • اهداف درس؛
  • مقدمه؛
  • انواع نسخ؛
  • الف) نسخ متن آیه و حکم آن؛
  • ب) نسخ متن آیه بدون نسخ حکم؛
  • ج) نسخ حکم آیه بدون نسخ متن؛
  • حکمت نسخ؛
  • بررسی شبهات نسخ؛
  • بررسی نمونه‌هایی از آیات ناسخ و منسوخ؛
  • نجوا با پیامبر؛
  • امتاع و عدّۀ وفات؛
  • ارث در میان مهاجر و انصار؛
  • میزان مقاومت در برابر دشمن؛
  • خلاصه و نتیجه؛

درباره پدیدآورندگان

پانویس

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ وبگاه دانشگاه قرآن و حدیث
  2. ↑ وبگاه تبیان

دریافت متن کتاب

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آشنایی_با_علوم_قرآنی_(کتاب)&oldid=109533»