ابورقاد عدوی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۳۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۵۶

مقدمه

از بنی عدی بن عبد مناة بن أد بن طابخه^[۱] و در اصل از مضر بن معد بن عدنان بود^[۲]. نامش را شُوَیس بن جَبّاش^[۳] و سدیس آورده‌اند^[۴] که چون گزارش مربوط به سدیس با گزارش مربوط به ابورقاد شویس مشترک است، سدیس، تصحیف شویس است. نام پدرش را نیز حیاش^[۵] و جَیّاش آورده‌اند^[۶] که دومی تصحیف است.

با آنکه گفته‌اند وی زمان رسول خدا (ص) را درک کرده است و خودش می‌گفت: "انا ابن التاريخ ولدت عام الهجره"؛ "من پسر تاریخم، من در سال هجرت به دنیا آمدم"^[۷] با این حال در ردیف تابعان از او یاد شده است^[۸] و ابن حبان^[۹] بر تابعی بودن وی تصریح دارد. از زندگی وی در زمان رسول خدا (ص) آگاهی نداریم، اما از زندگی‌اش در زمان عمر گزارش‌هایی در دست است. او در زمان عمر در برخی جنگ‌ها، از جمله فتح میسان^[۱۰] و فتح اُبُلّه و اهواز در اواخر سال پانزده و اوایل سال شانزده شرکت داشت^[۱۱]. دست میسان، ناحیه‌ای است میان واسط و بصره و اهواز که به اهواز نزدیک‌تر است^[۱۲] و در فارسی به آن دشت میشان می‌گویند^[۱۳]. او در فتح میسان زنی را به اسارت گرفت و پس از آنکه عمر دستور داد اسیران را آزاد کنند، آزادش کرد. وی به سبب آنکه با این زن آمیزش کرده بود، ولی از باردار شدن وی اطلاع نداشت، اظهار می‌کرد ترس آن دارد که از نسل او در میسان فرزندی به دنیا آید^[۱۴].

وی گفته است که من دوهزار و دو درهم در زمان عمر گرفتم^[۱۵]. به گزارش طبری^[۱۶] سیصد نفر شرکت کننده در فتح ابله، ششصد درهم غنیمت گرفتند که به هر یک دو درهم رسید. عمر افزون بر آن، به هر یک دو هزار درهم عطا کرد و شویس هم در شمار آنان بود. شویس را بصری دانسته‌اند^[۱۷]. ابن حجر^[۱۸] خبری از ابوعبید بکری نقل کرده که بر اساس آن، شویس تا زمان هارون الرشید زنده بوده است! اما ابن حجر آن را اشتباه محض می‌داند. شویس از عمر بن خطاب و عتبة بن غزوان روایت نقل کرده و ابومرحوم عبدالعزیز بن مهران و ابونعامه نیز از وی روایت نقل کرده‌اند^[۱۹]^[۲۰]

منابع

خانجانی، قاسم، مقاله «ابورقاد عدوی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

↑ ابن سعد، ج۷، ص۹۱.
↑ ابن حزم، ص۱۹۸.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۲۲۲؛ بخاری، ج۴، ص۲۶۶.
↑ ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳؛ نیز ر. ک: ابن حجر، ج۳، ص۲۰۸.
↑ بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن ابی‌حاتم، ج۴، ص۳۸۹.
↑ خلیفة بن خیاط، ص۳۳۰؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.
↑ ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲؛ و با اندکی تفاوت: ابن قتیبه، ج۲، ص۳۵۵.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.
↑ ابن حبان، ج۸، ص۳۹۲.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۹۲.
↑ ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳.
↑ یاقوت حموی، ج۲، ص۴۵۵.
↑ دهخدا، دشت میشان، ج۷، ص۹۵۹۰.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۹۱-۹۲؛ ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۵.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۹۲.
↑ طبری، ج۳، ص۵۹۴.
↑ بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.
↑ ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲.
↑ ابن ابی‌حاتم، ج۴، ص۳۸۹؛ مزی، ج۸، ص۴۱۳.
↑ خانجانی، قاسم، مقاله «ابورقاد عدوی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۹۸.

[1] ابن سعد، ج۷، ص۹۱.

[2] ابن حزم، ص۱۹۸.

[3] ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۲۲۲؛ بخاری، ج۴، ص۲۶۶.

[4] ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳؛ نیز ر. ک: ابن حجر، ج۳، ص۲۰۸.

[5] بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن ابی‌حاتم، ج۴، ص۳۸۹.

[6] خلیفة بن خیاط، ص۳۳۰؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.

[7] ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲؛ و با اندکی تفاوت: ابن قتیبه، ج۲، ص۳۵۵.

[8] ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.

[9] ابن حبان، ج۸، ص۳۹۲.

[10] ابن سعد، ج۷، ص۹۲.

[11] ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳.

[12] یاقوت حموی، ج۲، ص۴۵۵.

[13] دهخدا، دشت میشان، ج۷، ص۹۵۹۰.

[14] ابن سعد، ج۷، ص۹۱-۹۲؛ ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۵.

[15] ابن سعد، ج۷، ص۹۲.

[16] طبری، ج۳، ص۵۹۴.

[17] بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.

[18] ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲.

[19] ابن ابی‌حاتم، ج۴، ص۳۸۹؛ مزی، ج۸، ص۴۱۳.

[20] خانجانی، قاسم، مقاله «ابورقاد عدوی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۹۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 == مقدمه ==
-از [[بنی عدی بن عبد مناة بن أد بن طابخه]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۱.</ref> و در اصل از [[مضر بن معد بن عدنان]] بود<ref>ابن حزم، ص۱۹۸.</ref>. نامش را شُوَیس بن جَبّاش<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۲۲۲؛ بخاری، ج۴، ص۲۶۶.</ref> و سدیس آورده‌اند<ref>ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳؛ نیز ر. ک: ابن حجر، ج۳، ص۲۰۸.</ref> که چون گزارش مربوط به سدیس با گزارش مربوط به ابورقاد شویس مشترک است، سدیس، تصحیف شویس است. نام پدرش را نیز حیاش<ref>بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن ابی حاتم، ج۴، ص۳۸۹.</ref> و جَیّاش آورده‌اند<ref>خلیفة بن خیاط، ص۳۳۰؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.</ref> که دومی تصحیف است.
+از [[بنی عدی بن عبد مناة بن أد بن طابخه]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۱.</ref> و در اصل از [[مضر بن معد بن عدنان]] بود<ref>ابن حزم، ص۱۹۸.</ref>. نامش را شُوَیس بن جَبّاش<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۲۲۲؛ بخاری، ج۴، ص۲۶۶.</ref> و سدیس آورده‌اند<ref>ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳؛ نیز ر. ک: ابن حجر، ج۳، ص۲۰۸.</ref> که چون گزارش مربوط به سدیس با گزارش مربوط به ابورقاد شویس مشترک است، سدیس، تصحیف شویس است. نام پدرش را نیز حیاش<ref>بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن ابی‌حاتم، ج۴، ص۳۸۹.</ref> و جَیّاش آورده‌اند<ref>خلیفة بن خیاط، ص۳۳۰؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.</ref> که دومی تصحیف است.
 با آنکه گفته‌اند وی [[زمان رسول خدا]] {{صل}} را [[درک]] کرده است و خودش می‌گفت: {{عربی |"انا ابن التاريخ ولدت عام الهجره"}}؛ "من پسر تاریخم، من در سال [[هجرت]] به [[دنیا]] آمدم"<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲؛ و با اندکی تفاوت: ابن قتیبه، ج۲، ص۳۵۵.</ref> با این حال در ردیف [[تابعان]] از او یاد شده است<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۱؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.</ref> و [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۸، ص۳۹۲.</ref> بر [[تابعی]] بودن وی تصریح دارد. از [[زندگی]] وی در زمان رسول خدا {{صل}} [[آگاهی]] نداریم، اما از زندگی‌اش در [[زمان]] [[عمر]] گزارش‌هایی در دست است. او در زمان عمر در برخی [[جنگ‌ها]]، از جمله [[فتح]] میسان<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۲.</ref> و فتح اُبُلّه و [[اهواز]] در اواخر سال پانزده و اوایل سال شانزده شرکت داشت<ref>ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۳.</ref>. دست میسان، ناحیه‌ای است میان واسط و [[بصره]] و اهواز که به اهواز نزدیک‌تر است<ref>یاقوت حموی، ج۲، ص۴۵۵.</ref> و در [[فارسی]] به آن دشت میشان می‌گویند<ref>دهخدا، دشت میشان، ج۷، ص۹۵۹۰.</ref>. او در فتح میسان زنی را به [[اسارت]] گرفت و پس از آنکه عمر [[دستور]] داد [[اسیران]] را [[آزاد]] کنند، آزادش کرد. وی به سبب آنکه با این [[زن]] آمیزش کرده بود، ولی از باردار شدن وی اطلاع نداشت، اظهار می‌کرد [[ترس]] آن دارد که از [[نسل]] او در میسان [[فرزندی]] به [[دنیا]] آید<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۱-۹۲؛ ابن ابی شیبه، ج۸، ص۳۵.</ref>.
-وی گفته است که من دوهزار و دو [[درهم]] در [[زمان]] [[عمر]] گرفتم<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۲.</ref>. به گزارش [[طبری]]<ref>طبری، ج۳، ص۵۹۴.</ref> سیصد نفر شرکت کننده در [[فتح]] ابله، ششصد درهم [[غنیمت]] گرفتند که به هر یک دو درهم رسید. عمر افزون بر آن، به هر یک دو هزار درهم [[عطا]] کرد و شویس هم در شمار آنان بود. شویس را [[بصری]] دانسته‌اند<ref>بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲.</ref> خبری از ابوعبید بکری نقل کرده که بر اساس آن، شویس تا زمان هارون الرشید زنده بوده است! اما ابن حجر آن را [[اشتباه]] محض می‌داند. شویس از [[عمر بن خطاب]] و [[عتبة بن غزوان]] [[روایت]] نقل کرده و ابومرحوم [[عبدالعزیز بن مهران]] و ابونعامه نیز از وی روایت نقل کرده‌اند<ref>ابن ابی حاتم، ج۴، ص۳۸۹؛ مزی، ج۸، ص۴۱۳.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابورقاد عدوی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۹۸.</ref>
+وی گفته است که من دوهزار و دو [[درهم]] در [[زمان]] [[عمر]] گرفتم<ref>ابن سعد، ج۷، ص۹۲.</ref>. به گزارش [[طبری]]<ref>طبری، ج۳، ص۵۹۴.</ref> سیصد نفر شرکت کننده در [[فتح]] ابله، ششصد درهم [[غنیمت]] گرفتند که به هر یک دو درهم رسید. عمر افزون بر آن، به هر یک دو هزار درهم [[عطا]] کرد و شویس هم در شمار آنان بود. شویس را [[بصری]] دانسته‌اند<ref>بخاری، ج۴، ص۲۶۵؛ ابن حبان، ج۴، ص۳۷۰.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۱۲.</ref> خبری از ابوعبید بکری نقل کرده که بر اساس آن، شویس تا زمان هارون الرشید زنده بوده است! اما ابن حجر آن را [[اشتباه]] محض می‌داند. شویس از [[عمر بن خطاب]] و [[عتبة بن غزوان]] [[روایت]] نقل کرده و ابومرحوم [[عبدالعزیز بن مهران]] و ابونعامه نیز از وی روایت نقل کرده‌اند<ref>ابن ابی‌حاتم، ج۴، ص۳۸۹؛ مزی، ج۸، ص۴۱۳.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابورقاد عدوی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۹۸.</ref>
 == منابع ==