کفر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←کافر) |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
منظور از کافر کسی است که به [[دینی]] به جز [[اسلام]] گرویده باشد و یا با وجود [[قبول اسلام]]، «ما یعلم من الدین بالضروره» ([[ضروریات دین]]) را [[انکار]] کند، به نحوی که انکار آن به [[انکار رسالت]] و یا [[تکذیب]] [[پیامبر]]{{صل}} و یا تنقیض [[شریعت اسلام]] منتهی شود<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۱۸.</ref>. | منظور از کافر کسی است که به [[دینی]] به جز [[اسلام]] گرویده باشد و یا با وجود [[قبول اسلام]]، «ما یعلم من الدین بالضروره» ([[ضروریات دین]]) را [[انکار]] کند، به نحوی که انکار آن به [[انکار رسالت]] و یا [[تکذیب]] [[پیامبر]]{{صل}} و یا تنقیض [[شریعت اسلام]] منتهی شود<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۱۸.</ref>. | ||
بنابراین کافر شامل تمامی [[اهل کتاب]] و سایر [[پیروان ادیان]] غیر اسلام و آن دسته از مسلمانانی میشود که محکوم به [[ارتداد]] هستند<ref>فقه سیاسی، ج۵، ص۱۰۴.</ref>. [[کافران]] به دو دسته [[حربی]] و [[ذمی]] تقسیم شده و هر کدام از [[احکام]] خاصی [[تبعیت]] می‌کنند.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۲ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی ج۲]]، ص ۴۲۳.</ref> | بنابراین کافر شامل تمامی [[اهل کتاب]] و سایر [[پیروان ادیان]] غیر اسلام و آن دسته از مسلمانانی میشود که محکوم به [[ارتداد]] هستند<ref>فقه سیاسی، ج۵، ص۱۰۴.</ref>. [[کافران]] به دو دسته [[حربی]] و [[ذمی]] تقسیم شده و هر کدام از [[احکام]] خاصی [[تبعیت]] می‌کنند.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۲ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی ج۲]]، ص ۴۲۳.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۹
کفر از چند منظر متفاوت، بررسی میشود: کفر در قرآن - کفر در کلام اسلامی - کفر در معارف دعا و زیارات - کفر در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردمعناشناسی کفر
کفر در لغت یعنی پوشش و پوشاندن به همین دلیل شب را "کافر" می‌‌نامند چراکه همه چیز در آن زمان پوشیده و پنهان است[۱].
اما کفر در اصطلاح دینی دو معنی دارد:
- باور نداشتنِ اعتقاداتی که باید پذیرفته شود مثل توحید، نبوت، معاد و ضروریات دین؛
- انکار آگاهانۀ سخن پیامبر و آنچه او آورده است[۲].
تعریف جامع کفر عبارت است از: انکار الوهیت، توحید، رسالت و ضروریات دین؛ منتها باید انکار به منکر شدن رسالت هم بینجامد[۳]. کفر یعنی پرده‌کشی روی حقیقت از طرف کسانی که عمداً و از روی عناد چنین عملی را انجام می‌‌دهند[۴]. بزرگترین کفر، انکار خداوند یکتا یا انکار دین و شریعت او و نبوت انبیاست[۵].
البته باید توجه داشت همچنان که به خدا، انحرافِ اعتقادی است، به تعبیر قرآن " به طاغوت"﴿فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى﴾[۶] و بیزاری و عدم تبعیت از قدرت‌های خودکامه و بت و خداهای ساختگی، شرط ایمان است[۷].
انواع کفر
کفر، بر دو نوع است:
- کفری که از روی لجبازی و عناد باشد که به آن "کفر جحود" گفته میشود؛
- کفری که از روی جهالت و نادانی و آشنا نبودن به حقیقت حاصل شود[۸].
در مورد اول یعنی "جحود" دلایل عقلی و نقلی وجود دارد که چنین شخصی مستحق عذاب است[۹]، اما در مورد کفر به معنی دوم باید گفت، اگر شخص کافر جاهل، نسبت به جهلش مقصر نباشد مورد عفو و بخشش خداوند قرار می‌‌گیرد[۱۰].
کفر در برابر اسلام
کفر در برابر ایمان
کفران نعمت
کافر حقیقی
نمی توان ملتزم شد هرکسی که مسلمان نیست الزاما کافر است، بلکه کفر، یعنی انکار و پوشانیدن و کافر بر کسانی اطلاق میشود که در مقابل فرستادگان حق و آورندگان دین خدا، جبهه گرفته و از روی عناد حق را بپوشانند، چنانکه آیۀ ﴿وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنْفُسُهُمْ﴾[۱۱] صراحت در همین معنی دارد. همچنین در روایتی، امام باقر (ع) در تأیید همین مطلب فرمودند: «وقتی انسان در مقابل حقیقتی قرار می‌‌گیرد و تشخیص می‌‌دهد حقیقت است و تسلیم می‌‌گردد، این علامت ایمان است؛ اما وقتی انسان در مقابل حقیقتی قرار می‌‌گیرد و با وجود اینکه حقیقت بودن آن را تشخیص می‌‌دهد عناد می‌‌ورزد، این حالت یعنی روح کفر در آن متجلی شده است» [۱۲]
با این شرایط می‌‌توان نتیجه گرفت هر غیر مسلمانی نمی‌تواند کافر باشد بلکه باید شرایط کافر بودن که همان تشخیص حق و ایستادگی با عناد در مقابل آن است در او دیده شود[۱۳].
نکته‌ای که در روایت امام باقر (ع) باید به آن توجه کرد این است که نقطۀ مقابل کفر در این بیان مبارک مشخص شده است و آن همان تسلیم محض بودن در برابر پروردگار عالم و ایمان آوردن به حق و حقیقت است که برای حاصل شدنش باید قلباً تسلیم چنین حقی شد[۱۴].
کفر به طاغوت
کافر
«کافر»، پوشاننده، بی‌کتاب، ناگرونده، ناسپاس. منظور از کافر کسی است که به دینی به جز اسلام گرویده باشد و یا با وجود قبول اسلام، «ما یعلم من الدین بالضروره» (ضروریات دین) را انکار کند، به نحوی که انکار آن به انکار رسالت و یا تکذیب پیامبر(ص) و یا تنقیض شریعت اسلام منتهی شود[۱۵]. بنابراین کافر شامل تمامی اهل کتاب و سایر پیروان ادیان غیر اسلام و آن دسته از مسلمانانی میشود که محکوم به ارتداد هستند[۱۶]. کافران به دو دسته حربی و ذمی تقسیم شده و هر کدام از احکام خاصی تبعیت می‌کنند.[۱۷]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ فرهنگ شیعه، ص ۳۸۵.
- ↑ قواعد المرام، ص ۱۷۱؛ ارشاد الطالبین، ص ۴۴۳.
- ↑ فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه، ص ۳۸۵.
- ↑ ر. ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۱۶۹.
- ↑ ر. ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۹۰.
- ↑ پس، آنکه به طاغوت ورزد و به خداوند ایمان آورد، بی‌گمان به دستاویز استوراتر چنگ زده است که هرگز گسستن ندارد؛ سوره بقره، آیه ۲۵۶.
- ↑ ر. ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۹۰.
- ↑ .ر. ک: مسلم محمدی|محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۱۶۹.
- ↑ ر. ک: مسلم محمدی|محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۱۶۹.
- ↑ ر. ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۱۶۹.
- ↑ «و از سر ستم و گردنکشی، با آنکه در دل باور داشتند آن را انکار کردند پس بنگر که سرانجام (کار) تبهکاران چگونه بود» سوره نمل، آیه ۱۴.
- ↑ کافی؟؟
- ↑ ر. ک: مسلم محمدی|محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۱۶۹.
- ↑ ر. ک: مسلم محمدی|محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۱۶۹.
- ↑ تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۱۸.
- ↑ فقه سیاسی، ج۵، ص۱۰۴.
- ↑ عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی ج۲، ص ۴۲۳.