←سخن معصومان{{عم}}، صحابه و.... درباره آرای تفسیری علی{{ع}}
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==[[سخن معصومان]]{{عم}}، [[صحابه]] و.... درباره آرای تفسیری علی{{ع}}== | ==[[سخن معصومان]]{{عم}}، [[صحابه]] و.... درباره آرای تفسیری علی{{ع}}== | ||
[[خاندان پیامبر]]{{صل}}، صحابه، [[تابعان]] و [[اندیشمندان اسلامی]]، علی{{ع}} را [[آگاه‌ترین]] فرد به [[تفسیر وحی]] دانسته‌اند. [[ابن مسعود]]، قرآن را دارای ظاهر و [[باطن]] دانسته و گفته است: {{عربی|إن علي بن أبي طالب، عنده علم الظاهر و الباطن}}<ref>بحار الانوار، ج۴۰، ص۱۵۶ و ج۸۹، ص۹۲؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۲، ص۴۳؛ سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ج۴، ص۲۳۳؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۴۰۰.</ref>. [[حسکانی]] در روایت‌هایی جداگانه به نقل از [[عطاء]] و [[عمیر بن عبدالله]] آورده است که [[عامر]]، [[شعبی]]، [[عایشه]]، [[عبدالله بن عمر]] و [[عطاء بن ابی رباح]]، علی{{ع}} را [[آگاه‌ترین مردم]] به قرآن می‌دانستند<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۹ و ۴۷ – ۵۰.</ref>. [[عمر]]، [[عبدالله بن مسعود]] و [[ | [[خاندان پیامبر]]{{صل}}، صحابه، [[تابعان]] و [[اندیشمندان اسلامی]]، علی{{ع}} را [[آگاه‌ترین]] فرد به [[تفسیر وحی]] دانسته‌اند. [[ابن مسعود]]، قرآن را دارای ظاهر و [[باطن]] دانسته و گفته است: {{عربی|إن علي بن أبي طالب، عنده علم الظاهر و الباطن}}<ref>بحار الانوار، ج۴۰، ص۱۵۶ و ج۸۹، ص۹۲؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۲، ص۴۳؛ سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ج۴، ص۲۳۳؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۴۰۰.</ref>. [[حسکانی]] در روایت‌هایی جداگانه به نقل از [[عطاء]] و [[عمیر بن عبدالله]] آورده است که [[عامر]]، [[شعبی]]، [[عایشه]]، [[عبدالله بن عمر]] و [[عطاء بن ابی رباح]]، علی{{ع}} را [[آگاه‌ترین مردم]] به قرآن می‌دانستند<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۹ و ۴۷ – ۵۰.</ref>. [[عمر]]، [[عبدالله بن مسعود]] و [[ابوعبدالرحمن سلمی]] نیز امام را سرآمد [[قاریان]] می‌شناخته‌اند<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۴؛ تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۴۰۱.</ref>. نمونه عینی این [[واقعیت]] را [[ابن عباس]] چنین نقل کرده است: | ||
شبی [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} به من گفت: پس از [[نماز]] عشا در جَبّان نزد من بیا. نماز خواندم و نزد او رفتم. شبی مهتابی بود. به من فرمود: [[تفسیر]] «الفِ» الحمد چیست؟ جوابی نداشتم. لحظاتی درباره آن سخن گفت. از «حا» و «میم» و «دال» [[حمد]] پرسید. چیزی نمی‌دانستم. همه را توضیح داد تا [[فجر]] طلوع کرد و آن‌گاه فرمود: [[ابن عباس]] برخیز و به خانه‌ات برو و واجبت را ادا کن. برخاستم در حالی که همه را آموخته بودم. دریافتم که دانسته‌هایم از [[قرآن]] در مقایسه با علی{{ع}}، همانند برکه‌ای در برابر دریا است<ref>بحار الانوار، ج۸۹، ص۱۰۴ - ۱۰۵؛ قبانچی، سید حسن، مسند الامام علی{{ع}}، ج۲، ص۱۳.</ref>. | شبی [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} به من گفت: پس از [[نماز]] عشا در جَبّان نزد من بیا. نماز خواندم و نزد او رفتم. شبی مهتابی بود. به من فرمود: [[تفسیر]] «الفِ» الحمد چیست؟ جوابی نداشتم. لحظاتی درباره آن سخن گفت. از «حا» و «میم» و «دال» [[حمد]] پرسید. چیزی نمی‌دانستم. همه را توضیح داد تا [[فجر]] طلوع کرد و آن‌گاه فرمود: [[ابن عباس]] برخیز و به خانه‌ات برو و واجبت را ادا کن. برخاستم در حالی که همه را آموخته بودم. دریافتم که دانسته‌هایم از [[قرآن]] در مقایسه با علی{{ع}}، همانند برکه‌ای در برابر دریا است<ref>بحار الانوار، ج۸۹، ص۱۰۴ - ۱۰۵؛ قبانچی، سید حسن، مسند الامام علی{{ع}}، ج۲، ص۱۳.</ref>. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
در یک [[کلام]]، علی{{ع}} از زمره «[[راسخان در علم]]» است؛ چنان‌که در کلام [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: {{متن حدیث|الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} وَ الْأَئِمَّةُ{{عم}} مِنْ بَعْدِهِ}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۸، ص۱۳۲؛ نور الثقلین، ج۱، ص۳۲۷.</ref>. و راسخان در علم، نه تنها از [[تنزیل]]، بلکه از [[تأویل آیات]] نیز آگاهند. نیز از امام صادق{{ع}} نقل شده است: {{متن حدیث|كان علي{{ع}} صاحب [[حلال و حرام]] و عالما بالقرآن و نحن على منهاجه}}<ref>تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۵؛ بحارالانوار، ج۸۹، ص۹۵؛ بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۵ – ۱۷.</ref>. | در یک [[کلام]]، علی{{ع}} از زمره «[[راسخان در علم]]» است؛ چنان‌که در کلام [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: {{متن حدیث|الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} وَ الْأَئِمَّةُ{{عم}} مِنْ بَعْدِهِ}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۸، ص۱۳۲؛ نور الثقلین، ج۱، ص۳۲۷.</ref>. و راسخان در علم، نه تنها از [[تنزیل]]، بلکه از [[تأویل آیات]] نیز آگاهند. نیز از امام صادق{{ع}} نقل شده است: {{متن حدیث|كان علي{{ع}} صاحب [[حلال و حرام]] و عالما بالقرآن و نحن على منهاجه}}<ref>تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۵؛ بحارالانوار، ج۸۹، ص۹۵؛ بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۵ – ۱۷.</ref>. | ||
این بیانات احاطه کامل [[امیر مؤمنان]]{{ع}} را بر [[آیات قرآن]] نشان می‌دهد، و به همین جهت بود که او در مدتی کوتاه پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} توانست قرآن را با تأویل و [[شأن نزول آیات]] بنگارد<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۳۵؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۶ - ۳۸؛ کتاب التسهیل لعلوم التنزیل، ج۱، ص۴؛ سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۰۴ – ۲۴۸؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۳۹۹</ref>.<ref>[[محمد مرادی|مرادی، محمد]]، [[روش تفسیر قرآن - مرادی (مقاله)|مقاله «روش تفسیر قرآن»]]، [[دانشنامه امام علی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۱]] ص ۲۳۷.</ref> | این بیانات احاطه کامل [[امیر مؤمنان]]{{ع}} را بر [[آیات قرآن]] نشان می‌دهد، و به همین جهت بود که او در مدتی کوتاه پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} توانست قرآن را با تأویل و [[شأن نزول آیات]] بنگارد<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۳۵؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۶ - ۳۸؛ کتاب التسهیل لعلوم التنزیل، ج۱، ص۴؛ سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۰۴ – ۲۴۸؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۳۹۹</ref>.<ref>[[محمد مرادی|مرادی، محمد]]، [[روش تفسیر قرآن - مرادی (مقاله)|مقاله «روش تفسیر قرآن»]]، [[دانشنامه امام علی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۱]] ص ۲۳۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||