محمد بن موسی حازمی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} == آشنایی اجمالی == ابوبکر محمد بن موسی بن عثمان حازمی همدانی بغدادی. در سال 548 یا 549ه در راه همدان به دنیا آمد؛ سپس به همدان انتقال و در همانجا رشد و تربیت یافت. 1 بر پایه گزارش...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
ابوبکر محمد بن موسی بن عثمان حازمی همدانی بغدادی.
[[ابوبکر محمد بن موسی بن عثمان حازمی همدانی بغدادی]] در سال ۵۴۸ یا ۵۴۹ه در راه [[همدان]] به [[دنیا]] آمد؛ سپس به همدان انتقال و در همانجا [[رشد]] و [[تربیت]] یافت. <ref>التکمله لوفیات النقله ۱ / ۹۰.</ref> بر پایه گزارش [[ابن دبیثی]] که از شاگردان وی است، او تحصیلات مقدماتی و [[قرآن]] را در زادگاهش فرا گرفت و [[دوران کودکی]] و [[نوجوانی]] را در آنجا سپری کرد و چون به سن [[بلوغ]] رسید و [[کسب دانش]] دغدغه [[فکری]] او بود، راهی [[بغداد]] گردید و در آنجا اقامت گزید و نزد شیوخ و [[استادان]] بسیاری ازجمله [[شهردار بن شیرویه]]، [[ابوزرعه مقدسی]]، [[ابوالعلاء عطار]] و [[عبداللّه بن حیدر قزوینی]] به [[استماع]] [[حدیث]] و کسب [[علوم]] و [[فنون]] دیگر پرداخت. <ref>المختصر المحتاج الیه من تاریخ ابن الدبیثی ۸۳.</ref> [[ابن خلکان]]، [[حازمی]] را [[حافظ قرآن کریم]] دانسته می‌‌نویسد: او در بغداد [[فقه]] را نزد [[فقیه]] مشهور آن [[دیار]]، شیخ [[جمال الدین واثق بن فضلان]] و دیگران فرا گرفت و تنها به شیوخ مستقر در بغداد اکتفا نکرد، بلکه به شهرهای دیگر [[عراق]] و بلاد گوناگون از جمله [[شام]] و [[موصل]] و [[سرزمین ایران]] مانند [[اصفهان]] و همدان [[سفر]] کرد و از استادان بسیاری بهره گرفت و هر آنچه را فرا گرفته بود نوشت. <ref>وفیات الاعیان ۴ / ۲۹۴ ـ ۲۹۵.</ref> به نوشته منابع، حازمی همواره به دنبال [[تعلیم و تعلم]] بود، از [[حافظان حدیث]] و [[نسب‌شناسی]] چیره دست به شمار می‌‌آمد، اما بیشتر اهتمام وی در گردآوری [[حدیث]] و [[رجال]] آن بود؛ ازاین رو بیشتر تصنیفات او در همین زمینه می‌‌باشد. <ref>سیر اعلام النبلاء ۲۱ / ۱۶۸.</ref> سبکی وی را در زمره فقهای [[شافعی]] برشمرده و به گروهی از شاگردان و تربیت یافتگان [[مکتب]] او اشاره کرده است که [[ابوعبداللّه دبیثی]]، [[ابن ابی جعفر]] و [[علی بن ماسویه مقری]] از آن جمله‌اند. <ref>طبقات الشافعیة الکبری ۷ / ۱۳ ـ ۱۴.</ref> او را فردی [[ثقه]]، [[زاهد]]، باورع، احل ذکر و [[ریاضت]] دانسته‌اند. <ref>سیر اعلام النبلاء ۲۱ / ۱۶۸.</ref> او در سال ۵۸۴ه در ۳۶ سالگی در [[بغداد]] از [[دنیا]] رفت و در [[مقبره]] شونیزیّه در جوار [[سمنون بن حمزه]] و [[جنید بن محمد قواریری]] به خاک سپرده شد. <ref>وفیات الاعیان ۲۹۵.</ref> آثارش عبارت‌اند از: الاعتبار فی بیان الناسخ و المنسوخ، تخریج احادیث المهذب لابی اسحاق الشیرازی، سلسلة الذهب فیما روی احمد بن حنبل عن الشافعی، شروط الائمه، عجالة المبتدی و فضالة المنتهی فی الانساب، الفیصل فی مشتبه النسبه، معرفة ما یجب للشیوخ علی الشباب، المؤتلف و المختلف فی اسماء البلدان، <ref>هدیة العارفین ۲ / ۱۰۱.</ref> تحفة السفینه، ما اتّفق فی اسناد اربعة من الصحابة او التابعین بعضهم عن بعض، شروط الائمة الخمسة البخاری و مسلم، و ابی داوود و النسائی و ابن ماجه،<ref>الوافی بالوفیات ۵ / ۸۸.</ref> ما اتفق لفظه و افترق مسماه<ref>وفیات الاعیان ۲۹۵.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۴، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref>
 
در سال 548 یا 549ه در راه همدان به دنیا آمد؛ سپس به همدان انتقال و در همانجا رشد و تربیت یافت. 1 بر پایه گزارش ابن دبیثی که از شاگردان وی است، او تحصیلات مقدماتی و قرآن را در زادگاهش فرا گرفت و دوران کودکی و نوجوانی را در آنجا سپری کرد و چون به سن بلوغ رسید و کسب دانش دغدغه فکری او بود، راهی بغداد گردید و در آنجا اقامت گزید و نزد شیوخ و استادان بسیاری ازجمله شهردار بن شیرویه، ابوزرعه مقدسی، ابوالعلاء عطار و عبداللّه بن حیدر قزوینی به استماع حدیث و کسب علوم و فنون دیگر پرداخت. 2 ابن خلکان، حازمی را حافظ قرآن کریم دانسته می نویسد: او در بغداد فقه را نزد فقیه مشهور آن دیار، شیخ جمال الدین واثق بن فضلان و دیگران فرا گرفت و تنها به شیوخ مستقر در بغداد اکتفا نکرد، بلکه به شهرهای دیگر عراق و بلاد گوناگون ازجمله شام و موصل و سرزمین ایران مانند اصفهان و همدان سفر کرد و از استادان بسیاری بهره گرفت و هر آنچه را فرا گرفته بود نوشت. 3 به نوشته منابع، حازمی همواره به دنبال تعلیم و تعلم بود، از حافظان حدیث و نسب شناسی چیره دست به شمار می آمد، اما بیشتر اهتمام وی در گردآوری حدیث و رجال آن بود؛ ازاین رو بیشتر تصنیفات او در همین زمینه می باشد. 4 سبکی وی را در زمره فقهای شافعی برشمرده و به گروهی از شاگردان و تربیت یافتگان مکتب او اشاره کرده است که ابوعبداللّه دبیثی، ابن ابی جعفر و علی بن ماسویه مقری از آن جمله اند. 5 او را فردی ثقه، زاهد، باورع، احل ذکر و ریاضت دانسته اند. 6 او در سال 584ه در 36 سالگی در بغداد از دنیا رفت و در مقبره شونیزیّه در جوار سمنون بن حمزه و جنید بن محمد قواریری به خاک سپرده شد. 7 آثارش عبارت اند از: الاعتبار فی بیان الناسخ و المنسوخ، تخریج احادیث المهذب لابی اسحاق الشیرازی، سلسلة الذهب فیما روی احمد بن حنبل عن الشافعی، شروط الائمه، عجالة المبتدی و فضالة المنتهی فی الانساب، الفیصل فی مشتبه النسبه، معرفة ما یجب للشیوخ علی الشباب، المؤتلف و المختلف فی اسماء البلدان، 8 تحفة السفینه، ما اتّفق فی اسناد اربعة من الصحابة او التابعین بعضهم عن بعض، شروط الائمة الخمسة البخاری و مسلم، و ابی داود و النسائی و ابن ماجه، 9 ما اتفق لفظه و افترق مسماه. 10
 
پی نوشت ها
 
1 ـ التکمله لوفیات النقله 1 / 90. 2 ـ المختصر المحتاج الیه من تاریخ ابن الدبیثی 83. 3 ـ وفیات الاعیان 4 / 294 ـ 295. 4 ـ سیر اعلام النبلاء 21 / 168. 5 ـ طبقات الشافعیة الکبری 7 / 13 ـ 14. 6 ـ سیر اعلام النبلاء 21 / 168. 7 ـ وفیات الاعیان 295. 8 ـ هدیة العارفین 2 / 101. 9 ـ الوافی بالوفیات 5 / 88. 10 ـ وفیات الاعیان 295.
 
 
.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج4، ص 307-308.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۵

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابوبکر محمد بن موسی بن عثمان حازمی همدانی بغدادی در سال ۵۴۸ یا ۵۴۹ه در راه همدان به دنیا آمد؛ سپس به همدان انتقال و در همانجا رشد و تربیت یافت. [۱] بر پایه گزارش ابن دبیثی که از شاگردان وی است، او تحصیلات مقدماتی و قرآن را در زادگاهش فرا گرفت و دوران کودکی و نوجوانی را در آنجا سپری کرد و چون به سن بلوغ رسید و کسب دانش دغدغه فکری او بود، راهی بغداد گردید و در آنجا اقامت گزید و نزد شیوخ و استادان بسیاری ازجمله شهردار بن شیرویه، ابوزرعه مقدسی، ابوالعلاء عطار و عبداللّه بن حیدر قزوینی به استماع حدیث و کسب علوم و فنون دیگر پرداخت. [۲] ابن خلکان، حازمی را حافظ قرآن کریم دانسته می‌‌نویسد: او در بغداد فقه را نزد فقیه مشهور آن دیار، شیخ جمال الدین واثق بن فضلان و دیگران فرا گرفت و تنها به شیوخ مستقر در بغداد اکتفا نکرد، بلکه به شهرهای دیگر عراق و بلاد گوناگون از جمله شام و موصل و سرزمین ایران مانند اصفهان و همدان سفر کرد و از استادان بسیاری بهره گرفت و هر آنچه را فرا گرفته بود نوشت. [۳] به نوشته منابع، حازمی همواره به دنبال تعلیم و تعلم بود، از حافظان حدیث و نسب‌شناسی چیره دست به شمار می‌‌آمد، اما بیشتر اهتمام وی در گردآوری حدیث و رجال آن بود؛ ازاین رو بیشتر تصنیفات او در همین زمینه می‌‌باشد. [۴] سبکی وی را در زمره فقهای شافعی برشمرده و به گروهی از شاگردان و تربیت یافتگان مکتب او اشاره کرده است که ابوعبداللّه دبیثی، ابن ابی جعفر و علی بن ماسویه مقری از آن جمله‌اند. [۵] او را فردی ثقه، زاهد، باورع، احل ذکر و ریاضت دانسته‌اند. [۶] او در سال ۵۸۴ه در ۳۶ سالگی در بغداد از دنیا رفت و در مقبره شونیزیّه در جوار سمنون بن حمزه و جنید بن محمد قواریری به خاک سپرده شد. [۷] آثارش عبارت‌اند از: الاعتبار فی بیان الناسخ و المنسوخ، تخریج احادیث المهذب لابی اسحاق الشیرازی، سلسلة الذهب فیما روی احمد بن حنبل عن الشافعی، شروط الائمه، عجالة المبتدی و فضالة المنتهی فی الانساب، الفیصل فی مشتبه النسبه، معرفة ما یجب للشیوخ علی الشباب، المؤتلف و المختلف فی اسماء البلدان، [۸] تحفة السفینه، ما اتّفق فی اسناد اربعة من الصحابة او التابعین بعضهم عن بعض، شروط الائمة الخمسة البخاری و مسلم، و ابی داوود و النسائی و ابن ماجه،[۹] ما اتفق لفظه و افترق مسماه[۱۰].[۱۱]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۴

پانویس

  1. التکمله لوفیات النقله ۱ / ۹۰.
  2. المختصر المحتاج الیه من تاریخ ابن الدبیثی ۸۳.
  3. وفیات الاعیان ۴ / ۲۹۴ ـ ۲۹۵.
  4. سیر اعلام النبلاء ۲۱ / ۱۶۸.
  5. طبقات الشافعیة الکبری ۷ / ۱۳ ـ ۱۴.
  6. سیر اعلام النبلاء ۲۱ / ۱۶۸.
  7. وفیات الاعیان ۲۹۵.
  8. هدیة العارفین ۲ / ۱۰۱.
  9. الوافی بالوفیات ۵ / ۸۸.
  10. وفیات الاعیان ۲۹۵.
  11. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۴، ص۳۰۷-۳۰۸.