فلسفه احکام و تربیت (کتاب)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

فلسفه احکام و تربیت (انبیاء و اهل بیت(ع))
از مجموعه	[[پرسش‌های قرآنی جوانان (کتاب)|پرسش‌های قرآنی جوانان]][[رده:مجموعه کتاب پرسش‌های قرآنی جوانان]]
زبان	فارسی
نویسندگان	پژوهشگران مرکز تحقیقات قرآن کریم المهدی(ع)
زیر نظر	محمد علی رضایی اصفهانی
موضوع	امامت، ولایت
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات نسیم حیات|انتشارات انتشارات نسیم حیات]][[رده:انتشارات انتشارات نسیم حیات]]
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۹۱ ش
شابک	۹۷۸۹۶۴۴۹۲۸۷۹۶
شماره ملی	۲۸۱۶۵۵۱

فلسفه احکام و تربیت (انبیاء و اهل بیت(ع))، جلد نهم از مجموعهٔ دوازده جلدی پرسش‌های قرآنی جوانان است که با زبان فارسی به بررسی و پاسخ مباحث اعتقادی دین اسلام در زمینه احکام و تربیت بر پایه باور شیعه می‌پردازد. این کتاب اثر پژوهشگران مرکز تحقیقات قرآن کریم المهدی(ع) با نظارت محمد علی رضایی اصفهانی است و انتشارات نسیم حیات انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «این کتاب با موضوع پاسخ به پرسش‌های قرآنی در موضوع فلسفه احکام و سیره تعلیم و تربیت انبیای الهی و ائمه اطهار(ع) می‌باشد. در این کتاب که نهمین مجلد از یک مجموعه پرسش و پاسخ جوانان در زمینه‌های مختلف قرآنی است، سؤالاتی در زمینه نحوه عملکرد پیامبران پیشین در مورد اقوام خویش جهت تربیت و هدایت آنان مطرح شده و پاسخ این سؤالات برگرفته از قرآن کریم و روایات اهل بیت(ع) ارائه گردیده است. بیان فلسفه صدور برخی از احکام در اسلام و اقوام گذشته، حکمت مسخ شدن برخی از مردم در اقوام گذشته، میزان علوم اهل بیت(ع) و کیفیت این علم، ماهیت حساب و کتاب در روز قیامت، فلسفه احکام و مناسک حج، حکمت برخی از احکام شرعی در زمینه عبادات و معاملات و اجرای حدود و تعزیرات و برخی از مسائل و پرسش‌های گوناگون قرآنی از اصلی‌ترین مندرجات این کتاب به شمار می‌آید».

فهرست کتاب

درآمد

فصل اول: پیامبران و اقوام پیشین

• آیا لقمان حكیم پیامبر الهی بوده است؟
• اگر حضرت آدم سطح فکری بالایی داشته، پس چطور شد که نسل‌های او غار نشین شدند؟
• فلسفه دستور خداوند به بنی‌اسرائیل در مورد كشتن همدیگر چیست؟
• محل خلقت اولیه آدم(ع) بهشت بوده یا زمین و یا کرات دیگر؟
• آیا صائبین پیامبری داشتند؟
• منظور از میمون شدن گروهی از یهودیان در آیه ۶۵ سوره‌ بقره چیست؟
• آیا هامان عصر فرعون بوده یا هامان دستیار پادشاه بابل بود؟
• در مورد تفسیر آیات ۹۴ و ۹۵ یونس و پرسش از مسیحیان توضیح دهید؛
• منظور از اسماء در سوره‌ بقره آیه ۳۱ چیست؟
• ملائکه از کجا می‌دانستند که انسان روی زمین فساد می‌کند مگر قبل از آدم انسان‌هایی بوده‌اند؟
• حضرت آدم(ع) چگونه با خدا ارتباط برقرار می‌کرد؟ و آدم و حوّا(س) چگونه با هم حرف می‌زدند؟
• آیا نتیجه پیوند آدم و حوّا فقط «هابیل» و «قابیل» بودند یا فرزند دیگری هم داشتند؟

فصل دوم: اهل بیت(ع)

• اهل بیت(ع) علومشان را از قرآن یا پیامبر(ص) فرا گرفته‌اند یا علم لدنی است؟
• تفسیر آیه ۴۲ سوره آل ‌عمران و رابطه آن با برتری مریم(س) و فاطمه(س) چیست؟
• علت پرسش فرشتگان در مورد حضرت آدم(ع) با توجه به وجود نور اهل بیت(ع) در آن‌ها چیست؟
• اولین انسان، آدم(ع) یا پیامبر(ص) و ائمه(ع) است؟
• آیاتی که در مورد اهل بیت(ع) است کدام است؟
• آیا ائمه(ع) معجزاتی داشته‌اند، تفاوت معجزات ایشان با معجزات پیامبران در چیست؟
• چرا قیافه‌ی امامان(ع) زیباتر بوده است؟
• آیا حق مقدم است یا مصلحت؟
• کتاب‌هایی در مورد حضرت امام حسین(ع) و زینب(س) معرفی کنید؟
• چرا ما اسامی عربی از جمله نام اهل بیت را از عربی به فارسی برنگردانیم و یا اصلاً استفاده نكنیم؟

فصل سوم: جهان آخرت

• نکیر و منکر چه موجوداتی هستند و آیا در قرآن به آن‌ها اشاره شده است؟
• آیا در بهشت درجات انسان بالا می‌رود یا نه؟
• آیا در بهشت و رستاخیز بازجویی می‌شود یا نه؟
• اگر خدا سریع‌الحساب است، چرا یک روز قیامت پنجاه هزار سال طول می‌کشد؟

فصل چهارم: تربیت و اخلاق

• خداوند مصلحت ما را می‌داند، پس چرا ما دعا كنیم؟
• چرا خداوند ما انسان‌ها را آزمایش می‌کند؟
• راه‌های از بین بردن گناهان چیست؟
• فلسفه‌ی بلاها از نظر اسلام چیست؟ آیا میان بلا و گناه رابطه وجود دارد؟
• آیا تقاضای مرگ کردن گناه یا کفر است؟ اگر گناه است پس چرا حضرت زهرا(س) تقاضای مرگ نمودند؟
• در مورد گناهان زبان ما را راهنمایی كنید؛
• چگونه از مشكلات و سختی‌ها لذت ببریم؟
• وظیفه پدر و مادر در تربیت فرزندان چیست؟

فصل پنجم: مراسم حج

• «صفا» و «مروه» در کجا واقع شده و وجه نامگذاری آن چیست؟
• منا به چه معناست و در کجا واقع شده و چرا حاجیان در آن‌جا سه روز توقف می‌کنند و اسرار آن چیست؟
• مقصود از سنگباران شیطان (رمی‌جمرات) چیست و چه اسراری دارد؟
• مقصود از مشعر و توقف شبانه در آن چیست و چه اسراری دارد؟
• چرا در جریان خرابی کعبه به دست حجاج ماجرای اصحاب فیل تکرار نشد؟

فصل ششم: احکام و فلسفه‌ آن

• تفاوت تعبیر سوره‌ احزاب آیه‌ ۵۹ ﴿نِسَاء الْمُؤْمِنِينَ﴾ }} و سوره‌ فتح آیه‌ ۲۵ ﴿نِسَاء مُّؤْمِنَاتٌ﴾ }} در مورد حجاب چیست؟
• فلسفه قطع كردن دست دزد در اسلام چیست؟
• چرا نماز در سفر غیر جهاد، شكسته می‌شود‌؟
• چرا شخص مرتد (كه از اسلام خارج می شود) مجازات می‌گردد؟
• در برخی عروسی‌ها كارهای حرام صورت می‌گیرد و اگر شركت نكنیم باعث كدورت می‌شود وظیفه ما چیست؟
• با توجه به آیه‌ی ۶۱ نور و شرایط زمان ما آیا می‌توان از منزل همسایه بدون اجازه چیزی خورد؟
• اگر ما از دست كسی ناراضی باشیم یا كسی از دست ما ناراضی باشد آیا سفر و عبادت‌هایمان اشكال پیدا می‌كند؟
• اگر اسلام دین برابری و عدالت است، چرا بین کنیز و زن آزاد در مسائل حقوقی مثل مجازات و مهریه فرق هست؟
• نظر اسلام در مورد ارتباط با غیرمسلمان‌ها چیست. آیا ما را به کلی از هرگونه ارتباط نهی می‌کند؟

فصل هفتم: پرسش‌های گوناگون

• اگر هدف از آفرینش انسان رسیدن به لطف و رحمت الهی می‌باشد، پس چرا اکثریت مردم جهان به این رحمت نمی‌رسند؟
• پیام آیه ۹۱ سوره‌ی هود چیست؟
• تعارض رحمت الهی (انعام/ ۱۲) با عدم هدایت برخی افراد (انعام/ ۳۵ و ابراهیم/ ۴) چگونه حل می‌شود؟
• کدام یک از آیات قرآن آیه‌ احسان نامیده ‌می‌شود؟‌ تفسیر آن چیست؟
• سبب نزول آیه ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ﴾ }} چیست؟
• تفسیر کامل آیه‌ی ۸۰ سوره اسراء؟
• منظور از ﴿أَحْسَنَ صُوَرَكُمْ﴾ }} در سوره‌ غافر آیه‌ ۶۴ چیست؟ آیا آفرینش صورت ظاهری است یا باطنی؟
• چرا در آیه‌ ۳۲ سوره‌ یوسف ﴿لَيَكُونًا﴾ }} با تنوین آمده است مگر فعل مضارع نیست؟
• در قرآن برای خداشناسی و توحید بیشتر از استدلال‌های علمی و عقلانی استفاده شده است یا فطری؟
• تفاوت تعبیر قرآن در سوره مؤمنون آیه‌ ۱۴: ﴿فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ﴾ }} و در سوره‌ غافر: ﴿فَتَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ﴾ }}؛
• چه كسی، بلال مؤذن پیامبر(ص) را از بردگی آزاد كرد؟
• آیا ظنی بودن دلالت قرآن صحیح است؟
• چرا قرآن مهجور است و این‌قدر به قرآن کم بها داده می‌شود؟
• معنای لغوی و محاوره‌ای «الهی آمین» چیست؟
• چرا خداوند نمی‌خواهد ما او را ببینیم؟
• علت فساد زیاد و بدحجابی چیست؟
• لباس فعلی‌ روحانیت از چه ‌زمانی مرسوم شده‌ است؟
• آیا می‌توان خدا را دید و آیا فضانوردان خدا را دیده‌اند؟
• لطفاً در مورد كتاب فرقان الحق توضیح دهید؟
• فهرست منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

محمد علی رضایی اصفهانی

حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد علی رضایی اصفهانی، (متولد ۱۳۴۱ ش، اصفهان)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: محمد فاضل لنکرانی، ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد واحد تحقیقات و علوم قرآن به اتمام رساند. مدیر گروه کمیسیون علوم قرآن و حدیث سازمان مدارس حوزه‌هاى خارج از کشور، قائم مقام شوراى علمی رشته تخصصى تفسیر حوزه علمیه قم، عضو هیئت علمى و معاونت امور پژوهشى دانشنامه قرآن‌پژوهى پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى، مسئول مؤسسه قرآن و علم، مسئول مرکز تحقیقات قرآن کریم المهدی(ع) ازجمله فعالیت‌های وی است.

او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «تنظیم الاصول»، «المناهج و الاتجاهات التفسیریه للقرآن»، «آموزه‌هاى تربیتى عاشورا»، «سیمای پیامبر اعظم در قرآن کریم»، «پیامبر اعظم و برائت از کفار و مشرکین» و «تفسیر روشمند وحى با وحى» برخی از این آثار است.

کتاب‌های وابسته

• اصل مجموعه؛
• پرسش‌های قرآنی جوانان ج۲ (کتاب)؛
• پرسش‌های قرآنی جوانان ج۵ (کتاب)؛
• پرسش‌های قرآنی جوانان ج۶ (کتاب)؛
• پرسش‌های قرآنی جوانان ج۱۰ (کتاب)؛
• پرسش‌های قرآنی جوانان ج۱۱ (کتاب)؛
• پرسش‌های قرآنی جوانان ج۱۲ (کتاب).

پیوند به بیرون

• وبگاه شبکه جامع گیسوم
• وبگاه آدینه بوک
• پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه‌های ایران
• متن دیجیتال کتاب در پایگاه شخصی دکتر محمد علی رضایی اصفهانی