نیابت عام امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج'
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ' به 'شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴: خط ۴:
==مقدمه==
==مقدمه==
*پس از پایان دوران [[غیبت صغرا]] و [[نیابت خاص]] و با آغاز [[غیبت کبرا]] [[هدایت]] [[شیعیان]] با عنوان [[نیابت عام]] از سوی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ شکل گرفت؛ به این صورت که [[امام]]، ضابطه‏‌ای کلّی و صفات و مشخصاتی عام به دست داد که در هر عصر، فرد شاخصی که آن ضابطه- از هرجهت و در همه ابعاد- بر او [[صدق]] کند، [[نایب]] [[امام]] شناخته شود و به [[نیابت]] از او در امر [[دین]] و [[دنیا]]، [[سرپرست]] [[جامعه]] باشد؛ سخنش سخن [[امام]] و اطاعتش [[واجب]] و مخالفش [[حرام]] خواهد بود. در این باره روایاتی چند [[نقل]] شده است؛ از جمله:
*پس از پایان دوران [[غیبت صغرا]] و [[نیابت خاص]] و با آغاز [[غیبت کبرا]] [[هدایت]] [[شیعیان]] با عنوان [[نیابت عام]] از سوی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ شکل گرفت؛ به این صورت که [[امام]]، ضابطه‏‌ای کلّی و صفات و مشخصاتی عام به دست داد که در هر عصر، فرد شاخصی که آن ضابطه- از هرجهت و در همه ابعاد- بر او [[صدق]] کند، [[نایب]] [[امام]] شناخته شود و به [[نیابت]] از او در امر [[دین]] و [[دنیا]]، [[سرپرست]] [[جامعه]] باشد؛ سخنش سخن [[امام]] و اطاعتش [[واجب]] و مخالفش [[حرام]] خواهد بود. در این باره روایاتی چند [[نقل]] شده است؛ از جمله:
#'''[[اسحاق بن یعقوب]]'''، درباره [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبرا]] از [[امام مهدی]]{{ع}} پرسید و [[توقیع]] ذیل در پاسخ او صادر شد: "... و اما در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‏دهد، باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما - [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] - [[رجوع]] کنید؛ ایشان [[حجّت]] من بر شما هستند و من، [[حجّت]] [[خدا]] بر آنانم<ref> {{عربی|" وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى‏ رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ‏ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ‏‏ "}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۳، ح ۴</ref>. این [[روایت]]، از روشن‏‌ترین [[روایات]] در بیان [[ولایت]] عام است. بیشتر افرادی که به این [[روایت]] [[تمسک]] کرده‏‌اند، بیشتر به فقره دوم آن، {{عربی|" فَإِنَّهُمْ‏ حُجَّتِي‏ عَلَيْكُمْ‏ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ‏ عَلَيْهِم‏‏ "}} توجه داشته‏‌اند<ref> {{عربی|" لَوْ لَا مَنْ‏ يَبْقَى‏ بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِكُمْ‏ مِنَ‏ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ‏ إِلَيْهِ‏ وَ الدَّالِّينَ‏ عَلَيْهِ‏ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ السَّفِينَةَ سُكَّانُهَا لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"}}، طبرسی، الاحتجاج، ج ۱، ص ۱۸ و ج ۲، ص ۴۵۵؛ لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۲۲۳</ref>.
#'''[[اسحاق بن یعقوب]]'''، درباره [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبرا]] از [[امام مهدی]]{{ع}} پرسید و [[توقیع]] ذیل در پاسخ او صادر شد: "... و اما در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‏دهد، باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما - [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] - [[رجوع]] کنید؛ ایشان [[حجّت]] من بر شما هستند و من، [[حجّت]] [[خدا]] بر آنانم<ref> {{عربی|" وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى‏ رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ‏ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ‏‏ "}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴</ref>. این [[روایت]]، از روشن‏‌ترین [[روایات]] در بیان [[ولایت]] عام است. بیشتر افرادی که به این [[روایت]] [[تمسک]] کرده‏‌اند، بیشتر به فقره دوم آن، {{عربی|" فَإِنَّهُمْ‏ حُجَّتِي‏ عَلَيْكُمْ‏ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ‏ عَلَيْهِم‏‏ "}} توجه داشته‏‌اند<ref> {{عربی|" لَوْ لَا مَنْ‏ يَبْقَى‏ بَعْدَ غَيْبَةِ قَائِمِكُمْ‏ مِنَ‏ الْعُلَمَاءِ الدَّاعِينَ‏ إِلَيْهِ‏ وَ الدَّالِّينَ‏ عَلَيْهِ‏ وَ الذَّابِّينَ عَنْ دِينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَ الْمُنْقِذِينَ لِضُعَفَاءِ عِبَادِ اللَّهِ مِنْ شِبَاكِ إِبْلِيسَ وَ مَرَدَتِهِ وَ مِنْ فِخَاخِ النَّوَاصِبِ الَّذِينَ يُمْسِكُونَ أَزِمَّةَ قُلُوبِ ضُعَفَاءِ الشِّيعَةِ كَمَا يُمْسِكُ السَّفِينَةَ سُكَّانُهَا لَمَا بَقِيَ أَحَدٌ إِلَّا ارْتَدَّ عَنْ دِينِ اللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"}}، طبرسی، الاحتجاج، ج ۱، ص ۱۸ و ج ۲، ص ۴۵۵؛ لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۲۲۳</ref>.
#[[امام عسکری]]{{ع}} از پدر بزرگوارش [[نقل]] کرده است که فرمود: "اگر نبود دانشمندانی که پس از [[غیبت]] [[قائم]] شما، به سوی او [[دعوت]] می‌‏کنند و به سوی او رهنمون می‌‏شوند و از [[دین]] او [[دفاع]] می‌‏کنند و [[بندگان]] ناتوان را از دام‏‌های [[شیطان]] و مریدهای [[شیطانی]] [[نجات]] می‌‏دهند، کسی باقی نمی‌‏ماند، مگر این‏که از [[دین خدا]] بازمی‏‌گشت؛ ولی این [[دانشمندان]]، زمام [[دل]] ضعیفان را به دست می‏‌گیرند؛ همان‏گونه که ملوان‌‏ها، زمام کشتی را به دست می‏‌گیرند و سرنشین‏‌های کشتی را از خطر [[مرگ]] نگه می‌‏دارند. این‏ها نزد [[خدای تبارک و تعالی]] [[برترین]] هستند.  
#[[امام عسکری]]{{ع}} از پدر بزرگوارش [[نقل]] کرده است که فرمود: "اگر نبود دانشمندانی که پس از [[غیبت]] [[قائم]] شما، به سوی او [[دعوت]] می‌‏کنند و به سوی او رهنمون می‌‏شوند و از [[دین]] او [[دفاع]] می‌‏کنند و [[بندگان]] ناتوان را از دام‏‌های [[شیطان]] و مریدهای [[شیطانی]] [[نجات]] می‌‏دهند، کسی باقی نمی‌‏ماند، مگر این‏که از [[دین خدا]] بازمی‏‌گشت؛ ولی این [[دانشمندان]]، زمام [[دل]] ضعیفان را به دست می‏‌گیرند؛ همان‏گونه که ملوان‌‏ها، زمام کشتی را به دست می‏‌گیرند و سرنشین‏‌های کشتی را از خطر [[مرگ]] نگه می‌‏دارند. این‏ها نزد [[خدای تبارک و تعالی]] [[برترین]] هستند.  
#[[امام حسن عسکری]]{{ع}} درباره [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگی‏‌های آن‏ها و مسؤولیت [[جامعه]] برابر آن‏ها، فرموده است: " و اما هریک از [[فقیهان]] که بر [[نفس]] خود مسلّط باشد و [[دین]] خود را حفظ کند، با هوای [[نفس]] خود [[مخالفت]] ورزد و امر [[خدا]] را [[اطاعت]] کند، بر همگان [[واجب]] است از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{عربی|" فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ‏ حَافِظاً لِدِينِهِ‏ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}، شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱، ح ۳۳۴۰۱</ref>.
#[[امام حسن عسکری]]{{ع}} درباره [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگی‏‌های آن‏ها و مسؤولیت [[جامعه]] برابر آن‏ها، فرموده است: " و اما هریک از [[فقیهان]] که بر [[نفس]] خود مسلّط باشد و [[دین]] خود را حفظ کند، با هوای [[نفس]] خود [[مخالفت]] ورزد و امر [[خدا]] را [[اطاعت]] کند، بر همگان [[واجب]] است از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{عربی|" فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ‏ حَافِظاً لِدِينِهِ‏ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}، شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱، ح ۳۳۴۰۱</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش