طاغوت: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*طاغوت از ریشۀ [[طغیان]] است، به معنای تجاوزکار، [[بت]]، [[باطل]]، [[سرکش]] و متمرّد، هرمعبودی جز [[خدا]]، هرپیشوای [[ضلالت]] و [[گمراهی]]، [[شیطان]]، [[کافر]].<ref>مفردات راغب و مجمع البحرین.</ref>در [[قرآن]] هم توصیه شده که برای [[محاکمه]]، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با [[جبت]] آمده که معنایشان تقریبا یکی است {{متن قرآن|يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ}}<ref> سوره نساء، آیه ۵۱</ref>. در تعابیر [[دینی]] واژه‌های طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، [[طواغیت]]، در مورد خلفای [[جور]]، سرکردگان [[فتنه]] و [[آشوب]] بر ضدّ خطّ [[امامت]] و [[والیان]] دست‌نشانده و [[ستمگر]] به کار رفته است، آنان که در برابر امر [[خداوند]] و [[فرمان]] [[قرآن]] و سفارش‌های [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]، گردن فرود نیاوردند و [[رفتاری]] جبّارانه و [[فرعونی]] با [[بندگان]] [[صالح]] [[خدا]] داشتند. ازاین‌رو هم مستحقّ [[لعن]] [[خدا]] و رسول‌اند، هم اطاعتشان [[حرام]] و [[مبارزه]] با آنان لازم است، هم هواداری و [[همبستگی]] با آنان، شرکت در [[جرم]] و جنایاتشان به شمار می‌رود. | *طاغوت از ریشۀ [[طغیان]] است، به معنای تجاوزکار، [[بت]]، [[باطل]]، [[سرکش]] و متمرّد، هرمعبودی جز [[خدا]]، هرپیشوای [[ضلالت]] و [[گمراهی]]، [[شیطان]]، [[کافر]].<ref>مفردات راغب و مجمع البحرین.</ref>در [[قرآن]] هم توصیه شده که برای [[محاکمه]]، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با [[جبت]] آمده که معنایشان تقریبا یکی است {{متن قرآن|يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ}}<ref> سوره نساء، آیه ۵۱</ref>. در تعابیر [[دینی]] واژه‌های طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، [[طواغیت]]، در مورد خلفای [[جور]]، سرکردگان [[فتنه]] و [[آشوب]] بر ضدّ خطّ [[امامت]] و [[والیان]] دست‌نشانده و [[ستمگر]] به کار رفته است، آنان که در برابر امر [[خداوند]] و [[فرمان]] [[قرآن]] و سفارش‌های [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]، گردن فرود نیاوردند و [[رفتاری]] جبّارانه و [[فرعونی]] با [[بندگان]] [[صالح]] [[خدا]] داشتند. ازاین‌رو هم مستحقّ [[لعن]] [[خدا]] و رسول‌اند، هم اطاعتشان [[حرام]] و [[مبارزه]] با آنان لازم است، هم هواداری و [[همبستگی]] با آنان، شرکت در [[جرم]] و جنایاتشان به شمار می‌رود. | ||
*[[امام حسین]]{{ع}} به سران [[سپاه]] [[کوفه]] که به [[جنگ]] او آمده بودند خطاب فرمود: "شما از طاغوت‌های این امت‌اید"<ref>{{متن حدیث|أَنْتُمْ مِنْ طَوَاغِيتِ الْأُمَّةِ ...}}؛ بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸</ref> در [[زیارت]] [[امام حسین]]{{ع}}، بر جبت‌ها، [[طاغوت‌ها]] و فرعون‌های [[امت | *[[امام حسین]]{{ع}} به سران [[سپاه]] [[کوفه]] که به [[جنگ]] او آمده بودند خطاب فرمود: "شما از طاغوت‌های این امت‌اید"<ref>{{متن حدیث|أَنْتُمْ مِنْ طَوَاغِيتِ الْأُمَّةِ ...}}؛ بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸</ref> در [[زیارت]] [[امام حسین]]{{ع}}، بر جبت‌ها، [[طاغوت‌ها]] و فرعون‌های [[امت اسلام]] نفرین شده است و این نشان می‌دهد که سرکردگان حزب [[اموی]] و ضدّ [[اهل بیت]] که دست به [[قتل]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} زدند نیز طاغوت و فرعونند و [[مستحق]] [[لعن]] و نفرین: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ الْعَنْ جَوَابِيتَ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ الْعَنْ طَوَاغِيتَهَا وَ الْعَنْ فَرَاعِنَتَهَا وَ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْن}}<ref>بحار الأنوار، ج ۹۸ ص ۱۵۸</ref> گاهی از دو [[بت]] و دو طاغوت [[قریش]] یاد شده است که مقصود از آنان بر [[شیعه]] [[پنهان]] نیست.<ref>بحار الأنوار، ج ۸۲ ص ۲۶۰</ref>. | ||
*[[علامه مجلسی]] می‌گوید: طاغوت به معنای [[شیطان]] و [[بت‌ها]] و هر معبود غیر [[خدا]] و هر اطاعت‌شدۀ باطلی جز [[اولیای الهی]] است و [[امامان]] از [[دشمنان]] خودشان در بسیاری از [[روایات]] و [[زیارات]] با "[[جبت]]" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کرده‌اند<ref>بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳</ref> چراکه [[پذیرش رهبری]] و [[ولایت]] آنان، [[مسلمان]] را به نامسلمانی و [[امّت]] را به [[انحراف]] می‌کشد. هرولایتی بجز [[ولایت]] [[خدا]] و جانشینانش، [[ولایت]] [[شیطان]] و طاغوت است. [[پذیرش ولایت]] [[شیطان]] موجب آن است که [[شیطان]] بر همۀ نیروهای سازنده و آفریننده‌ای که در وجود [[آدمی]] نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوس‌های خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهره‌مندی‌های خود برای هیچ‌چیز دیگر اصالتی قائل نیست و [[منافع]] [[جامعه]] را جز از دریچۀ سود شخص نمی‌نگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در [[طبیعت]] واقف نیست، رهبری‌اش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر [[باد]] رفتن بسی از انرژی‌های ارزندۀ اوست... در [[جامعه]] و [[جهان]] تحت [[ولایت طاغوت]]، [[انسان‌ها]] از [[نور]] [[معرفت]] و [[انسانیت]] و از فروغ زندگی‌آفرین [[آیین خدا]] [[محروم]] مانده در ظلمات [[جهل]] و [[هوس]] و [[شهوت]] و [[غرور]] و [[طغیان]]، محبوس و [[اسیر]] می‌گردند<ref> طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنه‌ای) ص ۱۳۱</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۷۱.</ref>. | *[[علامه مجلسی]] می‌گوید: طاغوت به معنای [[شیطان]] و [[بت‌ها]] و هر معبود غیر [[خدا]] و هر اطاعت‌شدۀ باطلی جز [[اولیای الهی]] است و [[امامان]] از [[دشمنان]] خودشان در بسیاری از [[روایات]] و [[زیارات]] با "[[جبت]]" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کرده‌اند<ref>بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳</ref> چراکه [[پذیرش رهبری]] و [[ولایت]] آنان، [[مسلمان]] را به نامسلمانی و [[امّت]] را به [[انحراف]] می‌کشد. هرولایتی بجز [[ولایت]] [[خدا]] و جانشینانش، [[ولایت]] [[شیطان]] و طاغوت است. [[پذیرش ولایت]] [[شیطان]] موجب آن است که [[شیطان]] بر همۀ نیروهای سازنده و آفریننده‌ای که در وجود [[آدمی]] نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوس‌های خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهره‌مندی‌های خود برای هیچ‌چیز دیگر اصالتی قائل نیست و [[منافع]] [[جامعه]] را جز از دریچۀ سود شخص نمی‌نگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در [[طبیعت]] واقف نیست، رهبری‌اش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر [[باد]] رفتن بسی از انرژی‌های ارزندۀ اوست... در [[جامعه]] و [[جهان]] تحت [[ولایت طاغوت]]، [[انسان‌ها]] از [[نور]] [[معرفت]] و [[انسانیت]] و از فروغ زندگی‌آفرین [[آیین خدا]] [[محروم]] مانده در ظلمات [[جهل]] و [[هوس]] و [[شهوت]] و [[غرور]] و [[طغیان]]، محبوس و [[اسیر]] می‌گردند<ref> طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنه‌ای) ص ۱۳۱</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۷۱.</ref>. | ||
نسخهٔ ۶ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۰:۳۰
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل طاغوت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
طاغوت، از ریشه طغیان است. به هر طغیانگر، قدرت خودکامه و زورمند سرکش، طاغوت گفته میشود. قدرت‌های شیطانی و حکومت‌های جبار و حاکمانِ زورگو مثل فرعون و نمرود هم طاغوت‌اند. طاغوتدر اصطلاح قرآنی به هر معبودی جز خدا طاغوت گفته میشود. مردم باید به خدا ایمان بیاورند و به طاغوت کفر ورزند و از آن اجتناب کنند: ﴿فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ﴾[۱]. مؤمنان در راه خدا جهاد می‌‌کنند و کافران در راه طاغوت می‌جنگند. به برخی بت‌ها هم که از سوی مشرکان مورد پرستش بود، طاغوت گفته شده است[۲].
مقدمه
- طاغوت از ریشۀ طغیان است، به معنای تجاوزکار، بت، باطل، سرکش و متمرّد، هرمعبودی جز خدا، هرپیشوای ضلالت و گمراهی، شیطان، کافر.[۳]در قرآن هم توصیه شده که برای محاکمه، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با جبت آمده که معنایشان تقریبا یکی است ﴿يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ﴾[۴]. در تعابیر دینی واژه‌های طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، طواغیت، در مورد خلفای جور، سرکردگان فتنه و آشوب بر ضدّ خطّ امامت و والیان دست‌نشانده و ستمگر به کار رفته است، آنان که در برابر امر خداوند و فرمان قرآن و سفارش‌های پیامبر خدا، گردن فرود نیاوردند و رفتاری جبّارانه و فرعونی با بندگان صالح خدا داشتند. ازاین‌رو هم مستحقّ لعن خدا و رسول‌اند، هم اطاعتشان حرام و مبارزه با آنان لازم است، هم هواداری و همبستگی با آنان، شرکت در جرم و جنایاتشان به شمار می‌رود.
- امام حسین(ع) به سران سپاه کوفه که به جنگ او آمده بودند خطاب فرمود: "شما از طاغوت‌های این امت‌اید"[۵] در زیارت امام حسین(ع)، بر جبت‌ها، طاغوت‌ها و فرعون‌های امت اسلام نفرین شده است و این نشان می‌دهد که سرکردگان حزب اموی و ضدّ اهل بیت که دست به قتل امیر المؤمنین(ع) و امام حسین(ع) زدند نیز طاغوت و فرعونند و مستحق لعن و نفرین: «اللَّهُمَّ الْعَنْ جَوَابِيتَ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ الْعَنْ طَوَاغِيتَهَا وَ الْعَنْ فَرَاعِنَتَهَا وَ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْن»[۶] گاهی از دو بت و دو طاغوت قریش یاد شده است که مقصود از آنان بر شیعه پنهان نیست.[۷].
- علامه مجلسی می‌گوید: طاغوت به معنای شیطان و بت‌ها و هر معبود غیر خدا و هر اطاعت‌شدۀ باطلی جز اولیای الهی است و امامان از دشمنان خودشان در بسیاری از روایات و زیارات با "جبت" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کرده‌اند[۸] چراکه پذیرش رهبری و ولایت آنان، مسلمان را به نامسلمانی و امّت را به انحراف می‌کشد. هرولایتی بجز ولایت خدا و جانشینانش، ولایت شیطان و طاغوت است. پذیرش ولایت شیطان موجب آن است که شیطان بر همۀ نیروهای سازنده و آفریننده‌ای که در وجود آدمی نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوس‌های خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهره‌مندی‌های خود برای هیچ‌چیز دیگر اصالتی قائل نیست و منافع جامعه را جز از دریچۀ سود شخص نمی‌نگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در طبیعت واقف نیست، رهبری‌اش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر باد رفتن بسی از انرژی‌های ارزندۀ اوست... در جامعه و جهان تحت ولایت طاغوت، انسان‌ها از نور معرفت و انسانیت و از فروغ زندگی‌آفرین آیین خدا محروم مانده در ظلمات جهل و هوس و شهوت و غرور و طغیان، محبوس و اسیر می‌گردند[۹][۱۰].
جستارهای وابسته
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ «پس، آنکه به طاغوت کفر ورزد و به خداوند ایمان آورد، بی‌گمان به دستاویز استوارتر چنگ زده است که هرگز گسستن ندارد و خداوند شنوای داناست» سوره بقره، آیه ۲۵۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۳۷.
- ↑ مفردات راغب و مجمع البحرین.
- ↑ سوره نساء، آیه ۵۱
- ↑ «أَنْتُمْ مِنْ طَوَاغِيتِ الْأُمَّةِ ...»؛ بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۹۸ ص ۱۵۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۸۲ ص ۲۶۰
- ↑ بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳
- ↑ طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنه‌ای) ص ۱۳۱
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۷۱.