احترام در فقه سیاسی

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث احترام است. "احترام" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

احترام در قرآن | احترام در حدیث | احترام در نهج البلاغه | احترام در اخلاق اسلامی | احترام در معارف دعا و زیارات| احترام در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل احترام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• تعظیم: بزرگ‌ شمردن، بزرگداشت و گرامی‌داشتن.
• ﴿ذَلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ﴾.
• در این آیه شریفه خداوند متعالی مؤمنان را به بزرگداشت شعایر الهی امر می‌کند و در آیات دیگر، شعایر الهی را نماد‌های الهی (سمبل‌ها) معرفی می‌کند و به‌طور خاص از صفا و مروه و بُدْن (قربانی حج که به شکل ویژه و نمادینی در مقابل حجاج به سوی سرزمین منا رانده می‌شود) نام می‌برد: ﴿إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ﴾، ﴿وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُمْ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ﴾.
• امروزه بزرگداشت روزهای ملی کشورها و ملت‌ها، همچنین سمبل‌ها و نمادهای فرهنگی و ملی در دستور کار دولت‌ها قرار دارد و هر ملتی که دارای فرهنگ و تمدن غنی‌تر و باسابقه‌تری باشد، اعیاد، روزهای بزرگ و سرنوشت‌ساز (ملّی) و نمادها و سمبل‌های بیشتری دارد. معمولاً دولت‌ها برای ایجاد وفاق ملّی و همبستگی اجتماعی، تقویت و بسط بنیادهای فرهنگی در جامعه از این نمادها و سمبل‌ها بسیار بهره می‌برند.
• امتیازی که بزرگداشت شعایر الهی در اسلام دارد، جنبه عبادی و معنوی آنهاست که برای تقویت روح معنویت در مؤمنان تأثیری شگرف دارد که اعمال حج و تأثیرات آن بر مسلمانان، نمونه برجسته آن است: ﴿فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ﴾.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس