سلام: تفاوت میان نسخهها
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==سلام در [[زیارتنامهها]]== | ==سلام در [[زیارتنامهها]]== | ||
معمولترین و بیشترین تأکیدی که در [[زیارتنامهها]] به چشم میخورد، [[سلام دادن]] به [[امام]]{{ع}} و [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} یا شخصیتی است که [[زیارت]] میشود. [[سلام]]، [[شعار]] [[اسلام]] و نشان ویژه [[امت]] [[محمدی]] است و تحیت و درودی است که خاصّ [[آیین]] [[توحید]] میباشد: {{عربی|«السّلام تحیّه لملتنا»}}<ref> میزان الحکمه، ج۴، ص ۵۳۴، به نقل از بحارالأنوار، از امام صادق{{ع}}.</ref> [[مسلمان]]، هنگام ورود به یک [[خانه]]، شعارش سلام است<ref>نور، ۲۷.</ref> و اگر کسی در خانه نبود، باید بر خود سلام داد، که این سلام، درودی از سوی خداست «تحیهٌ من عِنْدِ [[الله]]»<ref>نور، ۶۱</ref> و چون [[خداوند]] و فرشتگانش بر [[پیامبر]]، [[درود]] میفرستند، [[مؤمنان]] هم موظّف و مأمورند که بر آن [[حضرت]] [[صلوات]] و سلام بفرستند<ref>احزاب، ۵۶.</ref> [[آیات]] دیگر [[قرآن]]، سرشار از این تحیت و درود است. سلام بر مؤمنان<ref>انعام، ۵۴.</ref>، سلام بر [[بهشتیان]]<ref>اعراف، ۴۶.</ref>، سلام بر مؤمنان [[پاکی]] که به [[بهشت]] میروند و [[اجر]] صبرشان سلام [[الهی]] است<ref>رعد، ۲۴.</ref>، سلام بر [[بندگان]] [[برگزیده خدا]]<ref> نمل، آیه ۵۹.</ref> و نیز سلام بر [[نوح]]، سلام بر [[ابراهیم]]، سلام بر [[موسی]] و [[هارون]]، سلام بر [[الیاسین]]، سلام بر [[مرسلین]] و دیگر [[سلامها]] در [[کتاب خداوند]] مطرح است، و سلام، [[نام خداوند]] است<ref>حشر، آیه ۲۳.</ref>سلام، [[ابراز دوستی]] و [[خیرخواهی]] و [[طلب]] [[سلامتی]] و رمز [[محبت]] و علاقه و پیوند و چراغ سبز آشنایی است و نشان دهنده پیوند بین [[زائر]] و مزور و [[ارتباط]] [[ایمانی]] و [[فکری]] میان آن دو است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۸۹-۲۹۳.</ref>. | |||
حضور بر [[مزار]] امام، و سلام دادن، نوعی شعار به نفع [[جبهه]] [[حق]] است که در [[وجود امام]]، تجلّی یافته و نوعی تقویت جناح [[ایمان]] و هبستگی با خط پاکی و تقواست. در زیارتنامهها، سلام بر [[فرشتگان مقرّب]] [[پروردگار]]، سلام بر [[انبیای بزرگ]] الهی، سلام بر [[ملائکه]] موکّل از سوی خداوند بر مشاهد شریفه، سلام بر [[آدم]] و نوح و ابراهیم و.. [[رسولان]] دیگر داده میشود. این، علاوه بر [[اعتقاد]] به وجود پیوند و ربط، میان [[خدا]] [[انبیا]] و [[اوصیا]]- [[فرشتگان]] اعلام [[ارتباط]] بین [[مسلمان]] [[زائر]] با این [[جهان]] [[ملکوت]] و بیان [[همبستگی]] عملی با این جریان [[حق]] [[تاریخی]] و اسوهیابی و [[الگوگیری]] از آنان است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۸۹-۲۹۳.</ref>. | |||
در [[زیارتها]]، زائر، گاهی [[سلام]] خویش را نثار [[امام]] [[شهید]] و [[حجت]] [[پروردگار]] میکند، گاهی هم سلام خدا و [[رسول]] و [[اولیا]] و فرشتگان را به عنوان تحیت، تقدیم میدارد. جمله "[[السلام]] علیک" در خطاب به شخصیتهای مورد [[زیارت]]، فراوان به چشم میخورد و به دنبالِ این جمله، اوصاف و [[فضایل]] و [[مناقب]] و برجستگیهای آن شخص مطرح میشود. سلام، بهانهای است برای [[ستایش]] [[مقامات]] بلند امام و [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}}، سلام، تیتر و سرفصل اشاره به شایستگیهای آن بزرگان است. در پی این [[تکیه]] [[کلام]]، که ترجیع بند منشور عمیق [[زیارتنامهها]] محسوب میشود، یک [[دنیا]] [[معارف]] [[دین]] و [[تاریخ]] [[زندگی]] و [[کمالات]] [[روحی]] و فضیلتهای معروف و شناخته شده [[ائمه]]{{ع}} ذکر میشود. سلام گفتن و [[درود]] و تحیت فرستادن بر چنین وجودهای [[ارزشمند]] و اسوهای، زائر را هم در این خط و مدافع این [[ارزشها]] قرار میدهد<ref>جواد محدثی|محدثی، جواد، فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.</ref>. | |||
وقتی در زیارتنامهها، از ائمه{{ع}} به عنوانِ: [[دوستان]] ویژه خدا و [[برگزیدگان]] [[بندگان]] او و [[یاران]] [[خالص]] پروردگار و کانون [[معرفت]] و [[محبت خدا]] و [[دعوت]] کنندگان به حق و [[اطاعت]] کنندگان [[مخلص]] [[امر و نهی]] [[الهی]] و... ستایش میشود، و به آنان به عنوان [[متقین]] بزرگ، سروران [[پاک]]، دریچههای [[ایمان]]، [[امانتداران]] خدا، و چراغهای فروزان در ظلمتها و مشعلهای [[هدایت]] و پرچمهای [[راستی]] و [[پناه]] [[مردم]] و نمونه والا و حجج پروردگار و... سلام داده میشود<ref>اشاره به فقراتی از زیارت جامعه کبیره.</ref> [[عشق]] به این اوصاف و کشش به سوی این فضایل، در [[دل]] و [[جان]] زائر هم پدید میآید و پیوند او با ائمه{{ع}}، در این رابطهها مستحکم میشود. اینگونه [[سلامها]]، نشانه علقه درونی و [[گرایش]] [[باطنی]] و توجه به این ارزشهاست و نوعی اعلام هبستگی و پیوند و [[ولایت]]<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۲۸۹-۲۹۳.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۸
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل سلام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
سلام در زیارتنامهها
معمولترین و بیشترین تأکیدی که در زیارتنامهها به چشم میخورد، سلام دادن به امام(ع) و پیامبر(ص) یا شخصیتی است که زیارت میشود. سلام، شعار اسلام و نشان ویژه امت محمدی است و تحیت و درودی است که خاصّ آیین توحید میباشد: «السّلام تحیّه لملتنا»[۱] مسلمان، هنگام ورود به یک خانه، شعارش سلام است[۲] و اگر کسی در خانه نبود، باید بر خود سلام داد، که این سلام، درودی از سوی خداست «تحیهٌ من عِنْدِ الله»[۳] و چون خداوند و فرشتگانش بر پیامبر، درود میفرستند، مؤمنان هم موظّف و مأمورند که بر آن حضرت صلوات و سلام بفرستند[۴] آیات دیگر قرآن، سرشار از این تحیت و درود است. سلام بر مؤمنان[۵]، سلام بر بهشتیان[۶]، سلام بر مؤمنان پاکی که به بهشت میروند و اجر صبرشان سلام الهی است[۷]، سلام بر بندگان برگزیده خدا[۸] و نیز سلام بر نوح، سلام بر ابراهیم، سلام بر موسی و هارون، سلام بر الیاسین، سلام بر مرسلین و دیگر سلامها در کتاب خداوند مطرح است، و سلام، نام خداوند است[۹]سلام، ابراز دوستی و خیرخواهی و طلب سلامتی و رمز محبت و علاقه و پیوند و چراغ سبز آشنایی است و نشان دهنده پیوند بین زائر و مزور و ارتباط ایمانی و فکری میان آن دو است[۱۰].
حضور بر مزار امام، و سلام دادن، نوعی شعار به نفع جبهه حق است که در وجود امام، تجلّی یافته و نوعی تقویت جناح ایمان و هبستگی با خط پاکی و تقواست. در زیارتنامهها، سلام بر فرشتگان مقرّب پروردگار، سلام بر انبیای بزرگ الهی، سلام بر ملائکه موکّل از سوی خداوند بر مشاهد شریفه، سلام بر آدم و نوح و ابراهیم و.. رسولان دیگر داده میشود. این، علاوه بر اعتقاد به وجود پیوند و ربط، میان خدا انبیا و اوصیا- فرشتگان اعلام ارتباط بین مسلمان زائر با این جهان ملکوت و بیان همبستگی عملی با این جریان حق تاریخی و اسوهیابی و الگوگیری از آنان است[۱۱].
در زیارتها، زائر، گاهی سلام خویش را نثار امام شهید و حجت پروردگار میکند، گاهی هم سلام خدا و رسول و اولیا و فرشتگان را به عنوان تحیت، تقدیم میدارد. جمله "السلام علیک" در خطاب به شخصیتهای مورد زیارت، فراوان به چشم میخورد و به دنبالِ این جمله، اوصاف و فضایل و مناقب و برجستگیهای آن شخص مطرح میشود. سلام، بهانهای است برای ستایش مقامات بلند امام و پیامبر(ص)، سلام، تیتر و سرفصل اشاره به شایستگیهای آن بزرگان است. در پی این تکیه کلام، که ترجیع بند منشور عمیق زیارتنامهها محسوب میشود، یک دنیا معارف دین و تاریخ زندگی و کمالات روحی و فضیلتهای معروف و شناخته شده ائمه(ع) ذکر میشود. سلام گفتن و درود و تحیت فرستادن بر چنین وجودهای ارزشمند و اسوهای، زائر را هم در این خط و مدافع این ارزشها قرار میدهد[۱۲].
وقتی در زیارتنامهها، از ائمه(ع) به عنوانِ: دوستان ویژه خدا و برگزیدگان بندگان او و یاران خالص پروردگار و کانون معرفت و محبت خدا و دعوت کنندگان به حق و اطاعت کنندگان مخلص امر و نهی الهی و... ستایش میشود، و به آنان به عنوان متقین بزرگ، سروران پاک، دریچههای ایمان، امانتداران خدا، و چراغهای فروزان در ظلمتها و مشعلهای هدایت و پرچمهای راستی و پناه مردم و نمونه والا و حجج پروردگار و... سلام داده میشود[۱۳] عشق به این اوصاف و کشش به سوی این فضایل، در دل و جان زائر هم پدید میآید و پیوند او با ائمه(ع)، در این رابطهها مستحکم میشود. اینگونه سلامها، نشانه علقه درونی و گرایش باطنی و توجه به این ارزشهاست و نوعی اعلام هبستگی و پیوند و ولایت[۱۴].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ میزان الحکمه، ج۴، ص ۵۳۴، به نقل از بحارالأنوار، از امام صادق(ع).
- ↑ نور، ۲۷.
- ↑ نور، ۶۱
- ↑ احزاب، ۵۶.
- ↑ انعام، ۵۴.
- ↑ اعراف، ۴۶.
- ↑ رعد، ۲۴.
- ↑ نمل، آیه ۵۹.
- ↑ حشر، آیه ۲۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ جواد محدثی|محدثی، جواد، فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ اشاره به فقراتی از زیارت جامعه کبیره.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.