کثرت در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث کثرت است. "کثرت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

کثرت در قرآن - کثرت در حدیث - کثرت در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل کثرت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

اصل آن "کثر" به معنای زیاد در مقابل قلّت و کمی. غالباً در کمیّت و مقدار استعمال می‌شود. کثرت مفهومی نسبی است و به اعتبار متعلق معانی مختلفی را بر می‌تابد. "اکثر" به معنای بیشتر، صفت تفصیلی است.

﴿إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ﴾.

برخی قایل‌اند، جریان طبیعی حیات دنیا و زندگی مادی، جهل و غفلت و شهوت و دوری از معنویت است؛ لذا قرآن کریم اکثر مردم را در این جریان برشمرده است: ﴿وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ﴾، ﴿وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ﴾، ﴿وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ﴾ و....

عده‌ای آیات فوق را دلیل بر ردّ رأی اکثریت، از دیدگاه قرآن و اسلام قلمداد کرده‌اند؛ در حالی‌ که مفهوم نسبی تعداد مؤمنان با کافران یا عالمان با جاهلان در قرآن کریم در سطح همه انسان‌ها سنجیده می‌شود و هیچ ارتباطی با اجماع اکثر مردم یا اتفاق نظر بیشتر مردم، در درون یک جامعه ایمانی ندارد. قرآن کریم بر نظر جمع و عمل به نظر شورا در جامعه تأکید دارد. در شورا یا ائتمار که مشورت جمعی است، نظر اکثریت رجحان می‌یابد.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: