هوشیاری در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (- {{ولایت}} <div style= +{{ولایت}} <div style=)) |
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\'\'\'\[\[(.*)\]\]\'\'\'(.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\sn...) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ولایت}} | {{ولایت}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = هوشیاری | |||
| عنوان مدخل = [[هوشیاری]] | |||
| مداخل مرتبط = [[هوشیاری در قرآن]] - [[هوشیاری در حدیث]] - [[هوشیاری در نهج البلاغه]] - [[هوشیاری در اخلاق اسلامی]] - [[هوشیاری در معارف دعا و زیارات]] | |||
| پرسش مرتبط = هوشیاری (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
نسخهٔ ۳۱ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۵۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث هوشیاری است. هوشیاری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: هوشیاری در قرآن - هوشیاری در حدیث - هوشیاری در نهج البلاغه - هوشیاری در اخلاق اسلامی - هوشیاری در معارف دعا و زیارات - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: "مثل دنیا همانند مار است... فریب خورده نادان به‌سوی آن میل می‌‌کند، و انسان عاقل زیرک از آن احتراز می‌‌نماید"[۱]؛
- امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: "چه بسیار روزه‌داری که از روزه‌اش تنها گرسنگی و تشنگی را نصیب برده است، و چه بسیار کسی که تمامی شب را به نماز ایستاده امّا از آن تنها شب زنده‌داری و خستگی را به‌دست آورده است؛ در این میان خواب و خور زیرکان و هوشیاران خوش است" [۲]؛
- از پیامبر اکرم(ص) سؤال شد: کدام یک از مؤمنان زیرک‌تر از دیگران است؟ فرمودند: "آنکه بیشتر از مرگ یاد کند و برای آن بیش از دیگران آماده باشد" [۳]؛
- از امیرمؤمنان(ع) سؤال شد: کدام یک از مردم زیرک‌تر از دیگران است؟ فرمودند: آن کس که پیشرفت و تعالی خود را از سقوطش بازشناسد، و به سوی تعالیش گام بردارد" [۴]؛
- بنابر آنچه در "غرر الحکم" آمده است، امیرمؤمنان(ع) فرمودند:
- زیرک کسی است که خود را بشناسد و اعمال خود را خالص سازد؛ [۵]
- زیرک کسی است که امروزش بهتر از دیروزش باشد؛[۶]
- زیرک کسی است که فضائل خود را زنده و تقویت، و رذائل خود را به‌واسطه نابود کردن خواستنی‌ها و هواهایش بمیراند؛[۷]
- زیرک کسی است که به دیگران نپردازد، امّا دائماً به حسابرسی از خویشتن بپردازد؛[۸]
- زیرک کسی است که زمام شهوت خویش را در دست داشته باشد"[۹]
- پیامبر اکرم(ص) فرمودند: "از فراست و خوش‌فهمی مؤمن برحذر باشید، که او به‌وسیله نور خداوند به وقایع و اشیاء می‌‌نگرد. امام باقر(ع) پس از نقل این سخن، این آیه را تلاوت فرمودند:
إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ
[۱۰][۱۱]»[۱۲].
منابع
پانویس
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع): مَثَلُ الدُّنْيَا كَمَثَلِ الْحَيَّةِ لَيِّنٌ مَسُّهَا وَ السَّمُّ النَّاقِعُ فِي جَوْفِهَا يَهْوِي إِلَيْهَا الْغِرُّ الْجَاهِلُ وَ يَحْذَرُهَا ذُو اللُّبِّ الْعَاقِلُ»؛ نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۱۱۹.
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع): كَمْ مِنْ صَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ صِيَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ وَ الظَّمَأُ وَ كَمْ مِنْ قَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ قِيَامِهِ إِلَّا السَّهَرُ وَ الْعَنَاءُ حَبَّذَا نَوْمُ الْأَكْيَاسِ وَ إِفْطَارُهُمْ»؛ نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۱۴۵.
- ↑ «سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) أَيُّ الْمُؤْمِنِينَ أَكْيَسُ قَالَ أَكْثَرُهُمْ ذِكْراً لِلْمَوْتِ وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً»؛ بحار الأنوار، ج۶۸، ص۲۶۶.
- ↑ «سُئِلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) أَيُّ النَّاسِ أَكْيَسُ قَالَ مَنْ أَبْصَرَ رُشْدَهُ مِنْ غَيِّهِ فَمَالَ إِلَى رُشْدِهِ»؛ بحار الأنوار، ج۷۴، ص۳۷۸.
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) فِي الْغُرَرِ: الْكَيِّسُ مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ وَ أَخْلَصَ أَعْمَالَهُ»
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) فِي الْغُرَرِ: الْكَيِّسُ مَنْ كَانَ يَوْمُهُ خَيْراً مِنْ أَمْسِهِ»
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) فِي الْغُرَرِ: الْكَيِّسُ مَنْ أَحْيَا فَضَائِلَهُ وَ أَمَاتَ رَذَائِلَهُ بِقَمْعِهِ شَهْوَتَهُ وَ هَوَاهُ»
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) فِي الْغُرَرِ: الْكَيِّسُ مَنْ كَانَ غَافِلًا عَنْ غَيْرِهِ وَ لِنَفْسِهِ كَثِيرَ التَّقَاضِي»
- ↑ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) فِي الْغُرَرِ: الْكَيِّسُ مَنْ مَلَكَ عَنَانَ شَهْوَتِهِ»}}
- ↑ «همانا در این (داستان) برای نشانه‌شناسان نشانه‌هاست» سوره حجر، آیه ۷۵.
- ↑ «عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) اتَّقُوا فِرَاسَةَ الْمُؤْمِنِ فَإِنَّهُ يَنْظُرُ بِنُورِ اللَّهِ ثُمَّ تَلَا: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ»؛ بحار الأنوار، ج۳۸، ص۷۹؛ ج۶۴، ص۷۴.
- ↑ مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۳، ص ۱۷۹-۱۸۰.