شورش زط: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==')
خط ۵: خط ۵:
==مقدمه==
==مقدمه==
زُط‌ها گروهی از [[کارگران]] و جاشوهای [[هندی]] بودند که از مدت‌ها پیش در بنادر [[عراق]]، خصوصاً در منطقه [[بصره]]، به کار بارگیری و [[تخلیه]] کشتی‌ها مشغول بودند؛ اما [[بی‌نوایی]] و سختی‌های [[زندگی]]، آنان را به [[غارت]] و [[چپاول‌گری]] وا داشته بود. آنان بر سر راه کاروان‌ها و کشتی‌ها کمین می‌کردند و راه رسیدن [[ارزاق]] و کالاها را به [[بغداد]] می‌بستند و با اخاذی و باج‌گیری از بازرگانان موجب گرانی و ایجاد بازار سیاه در عراق شده بودند. [[معتصم]] در آغاز، [[احمد بن سعید باهلی]] را بر سر آنان فرستاد؛ اما آشوب‌گران [[زط احمد بن سعید]] را به‌سختی [[شکست]] دادند<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۷۲.</ref> و [[دستگاه خلافت]] را به‌شدت [[تهدید]] کردند. چندی بعد، معتصم یکی از [[سرداران]] مشهور [[عرب]] را به نام [[عجیف بن عنبسه]] با سپاهی بزرگ از [[ترکان]] و [[اعراب]] به [[جنگ]] زُط‌ها فرستاد. عُجیف برای درهم شکستن آنها در نزدیکی واسط اردو زد و آب را از نهرها و رودهایی که مسیر رفت و آمد آنها بود قطع کرد؛ سرانجام پس از نُه ماه جنگ، زط‌ها نیروی مادی و نظامی خود را از دست دادند و از عُجیف زنهار خواستند. وی آشوب‌گران را که [[دوازده]] هزار نفر بودند، با [[زنان]] و فرزندانشان دستگیر کرد و در [[روز]] عاشورای [[سال ۲۲۰ ق]]. به بغداد آورد<ref>الکامل، ج۶، ص۴۴۶.</ref>. معتصم که از وجود زط‌ها در بغداد بیمناک بود، آنان را به [[آسیای صغیر]] [[تبعید]] کرد. به [[سال ۲۴۱ ق]]. امپراتور [[روم]] شرقی آنان را [[اسیر]] کرد و به اروپا انتقال داد که در آنجا به کولی [[شهرت]] یافتند.<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۹۳.</ref>.
زُط‌ها گروهی از [[کارگران]] و جاشوهای [[هندی]] بودند که از مدت‌ها پیش در بنادر [[عراق]]، خصوصاً در منطقه [[بصره]]، به کار بارگیری و [[تخلیه]] کشتی‌ها مشغول بودند؛ اما [[بی‌نوایی]] و سختی‌های [[زندگی]]، آنان را به [[غارت]] و [[چپاول‌گری]] وا داشته بود. آنان بر سر راه کاروان‌ها و کشتی‌ها کمین می‌کردند و راه رسیدن [[ارزاق]] و کالاها را به [[بغداد]] می‌بستند و با اخاذی و باج‌گیری از بازرگانان موجب گرانی و ایجاد بازار سیاه در عراق شده بودند. [[معتصم]] در آغاز، [[احمد بن سعید باهلی]] را بر سر آنان فرستاد؛ اما آشوب‌گران [[زط احمد بن سعید]] را به‌سختی [[شکست]] دادند<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۷۲.</ref> و [[دستگاه خلافت]] را به‌شدت [[تهدید]] کردند. چندی بعد، معتصم یکی از [[سرداران]] مشهور [[عرب]] را به نام [[عجیف بن عنبسه]] با سپاهی بزرگ از [[ترکان]] و [[اعراب]] به [[جنگ]] زُط‌ها فرستاد. عُجیف برای درهم شکستن آنها در نزدیکی واسط اردو زد و آب را از نهرها و رودهایی که مسیر رفت و آمد آنها بود قطع کرد؛ سرانجام پس از نُه ماه جنگ، زط‌ها نیروی مادی و نظامی خود را از دست دادند و از عُجیف زنهار خواستند. وی آشوب‌گران را که [[دوازده]] هزار نفر بودند، با [[زنان]] و فرزندانشان دستگیر کرد و در [[روز]] عاشورای [[سال ۲۲۰ ق]]. به بغداد آورد<ref>الکامل، ج۶، ص۴۴۶.</ref>. معتصم که از وجود زط‌ها در بغداد بیمناک بود، آنان را به [[آسیای صغیر]] [[تبعید]] کرد. به [[سال ۲۴۱ ق]]. امپراتور [[روم]] شرقی آنان را [[اسیر]] کرد و به اروپا انتقال داد که در آنجا به کولی [[شهرت]] یافتند.<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۹۳.</ref>.
== جستارهای وابسته ==


==منابع==
==منابع==

نسخهٔ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۱۵

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

زُط‌ها گروهی از کارگران و جاشوهای هندی بودند که از مدت‌ها پیش در بنادر عراق، خصوصاً در منطقه بصره، به کار بارگیری و تخلیه کشتی‌ها مشغول بودند؛ اما بی‌نوایی و سختی‌های زندگی، آنان را به غارت و چپاول‌گری وا داشته بود. آنان بر سر راه کاروان‌ها و کشتی‌ها کمین می‌کردند و راه رسیدن ارزاق و کالاها را به بغداد می‌بستند و با اخاذی و باج‌گیری از بازرگانان موجب گرانی و ایجاد بازار سیاه در عراق شده بودند. معتصم در آغاز، احمد بن سعید باهلی را بر سر آنان فرستاد؛ اما آشوب‌گران زط احمد بن سعید را به‌سختی شکست دادند[۱] و دستگاه خلافت را به‌شدت تهدید کردند. چندی بعد، معتصم یکی از سرداران مشهور عرب را به نام عجیف بن عنبسه با سپاهی بزرگ از ترکان و اعراب به جنگ زُط‌ها فرستاد. عُجیف برای درهم شکستن آنها در نزدیکی واسط اردو زد و آب را از نهرها و رودهایی که مسیر رفت و آمد آنها بود قطع کرد؛ سرانجام پس از نُه ماه جنگ، زط‌ها نیروی مادی و نظامی خود را از دست دادند و از عُجیف زنهار خواستند. وی آشوب‌گران را که دوازده هزار نفر بودند، با زنان و فرزندانشان دستگیر کرد و در روز عاشورای سال ۲۲۰ ق. به بغداد آورد[۲]. معتصم که از وجود زط‌ها در بغداد بیمناک بود، آنان را به آسیای صغیر تبعید کرد. به سال ۲۴۱ ق. امپراتور روم شرقی آنان را اسیر کرد و به اروپا انتقال داد که در آنجا به کولی شهرت یافتند.[۳].

منابع

پانویس

  1. تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۷۲.
  2. الکامل، ج۶، ص۴۴۶.
  3. خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه ص ۹۳.