نام پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '. "' به '. "'
جز (جایگزینی متن - 'حجت الاسلام و المسلمین' به 'حجت الاسلام و المسلمین')
جز (جایگزینی متن - '. "' به '. "')
خط ۲۷: خط ۲۷:
علت اصلی اینکه برخی نام پدر [[امام]] {{ع}} را [[عبد الله]] دانسته‌اند، وجود برخی [[احادیث]] است که در آنها نام پدر [[مهدی]] {{ع}}، [[عبد الله]] داشته شده است، نه [[حسن]] که علمای [[شیعه دوازده امامی]] قائل به آنند. "[[عاصم بن أبی النجود]]" از "[[زربن حبیش]]" از "[[عبد الله بن مسعود]]" از [[پیامبر]] {{صل}} [[نقل]] کرده است که ایشان فرمودند: [[قیامت]] برپا نمی‌شود مگر آنکه مردی از [[اهل بیت]] من فرمانروای [[مردم]] شود، او هم‌نام من است و نام پدر او هم‌نام پدر من است<ref>سنن أبی عمرو الدانی، ۹۴- ۹۵.</ref>.
علت اصلی اینکه برخی نام پدر [[امام]] {{ع}} را [[عبد الله]] دانسته‌اند، وجود برخی [[احادیث]] است که در آنها نام پدر [[مهدی]] {{ع}}، [[عبد الله]] داشته شده است، نه [[حسن]] که علمای [[شیعه دوازده امامی]] قائل به آنند. "[[عاصم بن أبی النجود]]" از "[[زربن حبیش]]" از "[[عبد الله بن مسعود]]" از [[پیامبر]] {{صل}} [[نقل]] کرده است که ایشان فرمودند: [[قیامت]] برپا نمی‌شود مگر آنکه مردی از [[اهل بیت]] من فرمانروای [[مردم]] شود، او هم‌نام من است و نام پدر او هم‌نام پدر من است<ref>سنن أبی عمرو الدانی، ۹۴- ۹۵.</ref>.


"[[ابن حماد]]" هم با [[سند]] خود از "[[أبی الطفیل]]" [[نقل]] کرده است که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: [[مهدی]]، هم‌نام من است و پدرش هم، هم‌نام پدر من است<ref>الفتن، ابن حماد، ۳۶۸، ۱۰۸۰.</ref>.
"[[ابن حماد]]" هم با [[سند]] خود از "[[أبی الطفیل]]" [[نقل]] کرده است که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: [[مهدی]]، هم‌نام من است و پدرش هم، هم‌نام پدر من است<ref>الفتن، ابن حماد، ۳۶۸، ۱۰۸۰.</ref>.


برخی این [[احادیث]] را که اغلب آنها به "[[ابن مسعود]]" باز می‌گردد، (در کتاب‌های خود) [[نقل]] کرده‌اند. اما در مورد [[حدیث]] "[[ابن حماد]]" باید گفت که در سلسله [[سند]] او نام "[[رشدین‌ بن سعد المهری]]" آمده است. از "[[احمد بن حنبل]]" [[نقل]] شده، که او توجهی به این نداشت که [[حدیث]] از چه کسی [[روایت]] می‌کند. "أبی زرعه" هم در مورد او گفته است که او ضعیف الحدیث است و "[[ابو حاتم]]" نیز گفته: او منکر الحدیث است. "نسائی" هم گفته است که او [[متروک الحدیث]] است و حدیثش نوشته نمی‌شود<ref>تهذیب الکمال، ج ۹، ۱۹۱، ۱۹۱۱، تهذیب التهذیب، ج ۳، ص ۳۴۰.</ref>(مورد اعتماد نیست).
برخی این [[احادیث]] را که اغلب آنها به "[[ابن مسعود]]" باز می‌گردد، (در کتاب‌های خود) [[نقل]] کرده‌اند. اما در مورد [[حدیث]] "[[ابن حماد]]" باید گفت که در سلسله [[سند]] او نام "[[رشدین‌ بن سعد المهری]]" آمده است. از "[[احمد بن حنبل]]" [[نقل]] شده، که او توجهی به این نداشت که [[حدیث]] از چه کسی [[روایت]] می‌کند. "أبی زرعه" هم در مورد او گفته است که او ضعیف الحدیث است و "[[ابو حاتم]]" نیز گفته: او منکر الحدیث است. "نسائی" هم گفته است که او [[متروک الحدیث]] است و حدیثش نوشته نمی‌شود<ref>تهذیب الکمال، ج ۹، ۱۹۱، ۱۹۱۱، تهذیب التهذیب، ج ۳، ص ۳۴۰.</ref>(مورد اعتماد نیست).
خط ۳۳: خط ۳۳:
اما در مورد احادیثی که سلسله [[سند]] آن به [[ابن مسعود]] می‌رسد، باید گفت که [[عالمان]] بزرگ [[علم حدیث]] [[اهل سنت]] آنها را [[نقل]] کرده‌اند، اما در آن [[احادیث]] عبارت "و نام پدرش هم‌نام پدرم است" نیامده است و "مقدسی [[شافعی]]" هم پس از ذکر این [[حدیث]]، بدون هیچ گونه اضافه‌ای، این نکته را یادآور شده و گفته است: این [[حدیث]] را گروهی از بزرگان [[علم حدیث]] در کتاب‌های خود آورده‌اند، از جمله آنها، "[[امام]] [[ابو عیسی الترمذی]]" در "جامع [[ترمذی]]"، "[[امام]] ابو [[داود]]" در "سنن" خود، "[[الحافظ ابو بکر البیهقی]]" و "[[شیخ ابو عمرو الدانی]]" است. این [[علماء]]، همگی این [[حدیث]] را این گونه [[روایت]] کرده‌اند<ref>عقد الدرر، ۵۱، باب ۲.</ref>و عبارت "نام پدر او هم‌نام پدر من است" در [[احادیث]] آنها نیامده است.
اما در مورد احادیثی که سلسله [[سند]] آن به [[ابن مسعود]] می‌رسد، باید گفت که [[عالمان]] بزرگ [[علم حدیث]] [[اهل سنت]] آنها را [[نقل]] کرده‌اند، اما در آن [[احادیث]] عبارت "و نام پدرش هم‌نام پدرم است" نیامده است و "مقدسی [[شافعی]]" هم پس از ذکر این [[حدیث]]، بدون هیچ گونه اضافه‌ای، این نکته را یادآور شده و گفته است: این [[حدیث]] را گروهی از بزرگان [[علم حدیث]] در کتاب‌های خود آورده‌اند، از جمله آنها، "[[امام]] [[ابو عیسی الترمذی]]" در "جامع [[ترمذی]]"، "[[امام]] ابو [[داود]]" در "سنن" خود، "[[الحافظ ابو بکر البیهقی]]" و "[[شیخ ابو عمرو الدانی]]" است. این [[علماء]]، همگی این [[حدیث]] را این گونه [[روایت]] کرده‌اند<ref>عقد الدرر، ۵۱، باب ۲.</ref>و عبارت "نام پدر او هم‌نام پدر من است" در [[احادیث]] آنها نیامده است.


"ذهبی" این [[حدیث]] را بدون ذکر عبارت پایانی (نام پدر و ...) با سندش از "[[محمد بن هارون]]" آورده است که او گفت: عمرو بن [[علی]] برای ما گفت: "[[یحیی بن سعید]]" از "سفیان" از "عاصم" از "زر" از "[[عبد الله]]" [[نقل]] کرده که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: روزها و شب‌ها به پایان نمی‌رسد مگر آنکه مردی از [[اهل بیت]] من به [[فرمانروایی]] عرب‌ها برسد. او هم‌نام من است.
"ذهبی" این [[حدیث]] را بدون ذکر عبارت پایانی (نام پدر و ...) با سندش از "[[محمد بن هارون]]" آورده است که او گفت: عمرو بن [[علی]] برای ما گفت: "[[یحیی بن سعید]]" از "سفیان" از "عاصم" از "زر" از "[[عبد الله]]" [[نقل]] کرده که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: روزها و شب‌ها به پایان نمی‌رسد مگر آنکه مردی از [[اهل بیت]] من به [[فرمانروایی]] عرب‌ها برسد. او هم‌نام من است.


او سپس گفت: و [[ترمذی]] هم آن‌را معتبر دانسته است<ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۱۱، ص ۴۷۲.</ref>.
او سپس گفت: و [[ترمذی]] هم آن‌را معتبر دانسته است<ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۱۱، ص ۴۷۲.</ref>.


"[[سیوطی]]" در "[[الدر المنثور]]" گفته است: و [[ترمذی]] این [[حدیث]] را روایت‌کرده و [[حدیث]] [[ابو هریره]] را صحیح و معتبر دانسته است، او گفت: [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: اگر از [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، قطعا [[خدا]] آن روز را آنقدر طولانی می‌کند تا اینکه مردی از [[اهل بیت]] من که هم‌نام من است، بیاید<ref>الدر المنثور، ج ۷، ص ۴۸۴.</ref>.
"[[سیوطی]]" در "[[الدر المنثور]]" گفته است: و [[ترمذی]] این [[حدیث]] را روایت‌کرده و [[حدیث]] [[ابو هریره]] را صحیح و معتبر دانسته است، او گفت: [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: اگر از [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، قطعا [[خدا]] آن روز را آنقدر طولانی می‌کند تا اینکه مردی از [[اهل بیت]] من که هم‌نام من است، بیاید<ref>الدر المنثور، ج ۷، ص ۴۸۴.</ref>.


در کتاب "[[الفتن (کتاب)|الفتن]]" تألیف "[[نعیم بن حماد]]" آمده است که او گفت: "[[ابن عیینه]]" به [[نقل]] از "عاصم" از "[[عبد الله]]" از [[پیامبر]] {{صل}} برای ما گفت که [[پیامبر]] فرمود: [[مهدی]]، هم‌نام من است و پدرش، هم‌نام پدر من است.
در کتاب "[[الفتن (کتاب)|الفتن]]" تألیف "[[نعیم بن حماد]]" آمده است که او گفت: "[[ابن عیینه]]" به [[نقل]] از "عاصم" از "[[عبد الله]]" از [[پیامبر]] {{صل}} برای ما گفت که [[پیامبر]] فرمود: [[مهدی]]، هم‌نام من است و پدرش، هم‌نام پدر من است.
خط ۴۳: خط ۴۳:
سپس گفت: و بارها این [[حدیث]] را شنیدم اما در آن سخنی از نام پدر ایشان به میان نیامده بود<ref>الفتن، ابن حماد، ص ۲۷۷.</ref>.
سپس گفت: و بارها این [[حدیث]] را شنیدم اما در آن سخنی از نام پدر ایشان به میان نیامده بود<ref>الفتن، ابن حماد، ص ۲۷۷.</ref>.


"[[ابن خلدون]]" در کتاب "[[تاریخ]]" خود، [[حدیث]] "او هم‌نام من و پدرش، هم‌نام پدر من است" را ذکر کرده و گفته است: در سلسله [[سند]] این [[حدیث]]، نام "[[داود بن المجنی بن المحرم]]" و پدرش آمده است و این دو (از نظر [[نقل]] [[حدیث]] و مورد اعتماد بودن) بسیار ضعیف الحدیث‌اند<ref>تاریخ ابن خلدون، ص ۳۲۱.</ref>.
"[[ابن خلدون]]" در کتاب "[[تاریخ]]" خود، [[حدیث]] "او هم‌نام من و پدرش، هم‌نام پدر من است" را ذکر کرده و گفته است: در سلسله [[سند]] این [[حدیث]]، نام "[[داود بن المجنی بن المحرم]]" و پدرش آمده است و این دو (از نظر [[نقل]] [[حدیث]] و مورد اعتماد بودن) بسیار ضعیف الحدیث‌اند<ref>تاریخ ابن خلدون، ص ۳۲۱.</ref>.


"[[طبرانی]]" در کتاب "[[المعجم الاوسط (کتاب)|المعجم الاوسط]]" خود گفته است: "[[احمد]]" برای ما حکایت کرد و گفت: "[[عبد الأعلی بن حماد الفرسی]]" برای ما گفت: "[[عبید الله بن موسی]]" برای ما گفت که "زائدة" از "عاصم" از "زر" از "[[عبد الله]]" [[نقل]] کرد که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: اگر از [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، [[خدا]] آن روز را چنان طولانی می‌کند تا مردی از [[اهل بیت]] من که هم‌نام من است و پدر او هم هم‌نام پدر من است، بیاید. او [[زمین]] را که پر از [[ستم]] و [[بیداد]] شده است، سرشار از [[عدالت]] و داد و [[انصاف]] می‌کند.
"[[طبرانی]]" در کتاب "[[المعجم الاوسط (کتاب)|المعجم الاوسط]]" خود گفته است: "[[احمد]]" برای ما حکایت کرد و گفت: "[[عبد الأعلی بن حماد الفرسی]]" برای ما گفت: "[[عبید الله بن موسی]]" برای ما گفت که "زائدة" از "عاصم" از "زر" از "[[عبد الله]]" [[نقل]] کرد که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: اگر از [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، [[خدا]] آن روز را چنان طولانی می‌کند تا مردی از [[اهل بیت]] من که هم‌نام من است و پدر او هم هم‌نام پدر من است، بیاید. او [[زمین]] را که پر از [[ستم]] و [[بیداد]] شده است، سرشار از [[عدالت]] و داد و [[انصاف]] می‌کند.


سپس گفت: کسی جز [[عبد الله]] این [[حدیث]] را با این عبارت اضافی، [[روایت]] نکرده است.
سپس گفت: کسی جز [[عبد الله]] این [[حدیث]] را با این عبارت اضافی، [[روایت]] نکرده است.


"[[نعمان بن محمد التمیمی المغزی]]" (متوفای ۳۶۳ ه ق) در حاشیه کتاب خود به نام "شرح الاخبار" این سخن را آورده است و "[[ابن داود]]" یادآورشده که: در بیشتر روایت‌های [[راویان]] مورد اعتماد و [[اطمینان]]، تنها عبارت "او هم‌نام من است" آمده است و کسانی که در ادامه این [[حدیث]] آورده‌اند که: "پدر او، هم‌نام پدر من است" این عبارت زائد است و چنین اشخاصی خود این عبارت را به این [[حدیث]] افزوده‌اند. سپس گفت: و [[علی بن [[عیسی]] گفت: اما [[دوستان]] [[شیعه]] ما، این [[حدیث]] را معتبر نمی‌دانند، زیرا آنها نام ایشان و نام پدرش را قطعا چیز دیگری می‌دانند، اما عموم [[علما]] گفته‌اند که با افزوده شدن این عبارت زائده، در این [[حدیث]]، نتیجه این شده که [[علماء]] با این کار، این‌گونه می‌خواستند که در یک [[حدیث]]، همه [[روایت‌ها]] و نقل‌قول‌ها آمده باشد<ref>شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، ج ۳، ص ۳۸۷، پاورقی، مؤسسه النشر الاسلامی.</ref>.
"[[نعمان بن محمد التمیمی المغزی]]" (متوفای ۳۶۳ ه ق) در حاشیه کتاب خود به نام "شرح الاخبار" این سخن را آورده است و "[[ابن داود]]" یادآورشده که: در بیشتر روایت‌های [[راویان]] مورد اعتماد و [[اطمینان]]، تنها عبارت "او هم‌نام من است" آمده است و کسانی که در ادامه این [[حدیث]] آورده‌اند که: "پدر او، هم‌نام پدر من است" این عبارت زائد است و چنین اشخاصی خود این عبارت را به این [[حدیث]] افزوده‌اند. سپس گفت: و [[علی بن [[عیسی]] گفت: اما [[دوستان]] [[شیعه]] ما، این [[حدیث]] را معتبر نمی‌دانند، زیرا آنها نام ایشان و نام پدرش را قطعا چیز دیگری می‌دانند، اما عموم [[علما]] گفته‌اند که با افزوده شدن این عبارت زائده، در این [[حدیث]]، نتیجه این شده که [[علماء]] با این کار، این‌گونه می‌خواستند که در یک [[حدیث]]، همه [[روایت‌ها]] و نقل‌قول‌ها آمده باشد<ref>شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، ج ۳، ص ۳۸۷، پاورقی، مؤسسه النشر الاسلامی.</ref>.


"[[زین الدین ابو محمد]] [[علی بن یونس]]" (متوفای سال ۸۷۷ ه ق) در شرح این عبارت اضافه‌شده، گفته است: این عبارت اضافی که به این [[حدیث]] افزوده شده، روش شما است و برای ما [[حجت]] نیست و علمای [[علم]] اصول، به کسانی که افزوده‌ها و زائده‌ها بر اصل را [[نقل]] می‌کنند، حمله کرده و بر آنان [[عیب]] گرفته‌اند. گنجی گفته است: [[ترمذی]] این [[حدیث]] را در جامع خود آورده است و در آن عبارت "پدر او هم‌نام پدر من است" نیامده است. "[[ابو داود]]" هم این [[حدیث]] را در "سنن" خود آورده و در کتاب او هم از این عبارت اضافی خبری نیست<ref>الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم، ج ۲، ص ۲۲۲، تحقیق محمد الباقر البهبودی، طبع الحیدریه، نشر المکتبة المرتضویة لأصیاء الاثر الجعفریه.</ref>.
"[[زین الدین ابو محمد]] [[علی بن یونس]]" (متوفای سال ۸۷۷ ه ق) در شرح این عبارت اضافه‌شده، گفته است: این عبارت اضافی که به این [[حدیث]] افزوده شده، روش شما است و برای ما [[حجت]] نیست و علمای [[علم]] اصول، به کسانی که افزوده‌ها و زائده‌ها بر اصل را [[نقل]] می‌کنند، حمله کرده و بر آنان [[عیب]] گرفته‌اند. گنجی گفته است: [[ترمذی]] این [[حدیث]] را در جامع خود آورده است و در آن عبارت "پدر او هم‌نام پدر من است" نیامده است. "[[ابو داود]]" هم این [[حدیث]] را در "سنن" خود آورده و در کتاب او هم از این عبارت اضافی خبری نیست<ref>الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم، ج ۲، ص ۲۲۲، تحقیق محمد الباقر البهبودی، طبع الحیدریه، نشر المکتبة المرتضویة لأصیاء الاثر الجعفریه.</ref>.


علاوه بر این بسیاری از علمای [[علم حدیث]] [[اهل سنت]]، این [[حدیث]] را بدون آن عبارت اضافی، [[نقل]] کرده‌اند. "طبرانی" در "معجم" خود به [[نقل]] از خود "[[ابن مسعود]]"، در موارد زیادی این [[حدیث]] را آورده و آن قسمت اضافی را ذکر نکرده است.
علاوه بر این بسیاری از علمای [[علم حدیث]] [[اهل سنت]]، این [[حدیث]] را بدون آن عبارت اضافی، [[نقل]] کرده‌اند. "طبرانی" در "معجم" خود به [[نقل]] از خود "[[ابن مسعود]]"، در موارد زیادی این [[حدیث]] را آورده و آن قسمت اضافی را ذکر نکرده است.


"طبرانی" در موارد، ۱۰۲۱۴، ۱۰۲۱۵، ۱۰۲۱۷، ۱۰۲۱۸، ۱۰۲۱۹، ۱۰۲۲۰، ۱۰۲۲۱، ۱۰۲۲۳، ۱۰۲۲۵، ۱۰۲۲۶، ۱۰۲۲۷، ۱۰۲۲۹، ۱۰۲۳۰ این [[حدیث]] را آورده است.
"طبرانی" در موارد، ۱۰۲۱۴، ۱۰۲۱۵، ۱۰۲۱۷، ۱۰۲۱۸، ۱۰۲۱۹، ۱۰۲۲۰، ۱۰۲۲۱، ۱۰۲۲۳، ۱۰۲۲۵، ۱۰۲۲۶، ۱۰۲۲۷، ۱۰۲۲۹، ۱۰۲۳۰ این [[حدیث]] را آورده است.


به‌طور حتم این عبارت اضافی در این [[حدیث]]، به وسیله کسانی انجام شده که می‌خواسته‌اند این [[لقب]] را به خود نسبت دهند و خود را مصداق آن نشان دهند. آنها خواسته‌اند از آن در جهت [[منافع]] شخصی خود استفاده کنند. در اینجا به ذکر یک مورد اکتفا می‌کنیم: "[[محمد]] بن [[عبد الله]] بن الحسن"، لکنت زبان داشت و از "ابی هریرة" [[نقل]] شده که او گفت:
به‌طور حتم این عبارت اضافی در این [[حدیث]]، به وسیله کسانی انجام شده که می‌خواسته‌اند این [[لقب]] را به خود نسبت دهند و خود را مصداق آن نشان دهند. آنها خواسته‌اند از آن در جهت [[منافع]] شخصی خود استفاده کنند. در اینجا به ذکر یک مورد اکتفا می‌کنیم: "[[محمد]] بن [[عبد الله]] بن الحسن"، لکنت زبان داشت و از "ابی هریرة" [[نقل]] شده که او گفت:
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش