←فضای نزول آیات
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
{{متن قرآن|وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ}} پس وقتی فرمود: {{متن قرآن|بِرُءُوسِكُمْ}} به لحاظ وجود باء دانستیم که مسح به بخشی از سر کافی است». در این [[روایت]] [[امام باقر]]{{ع}} کفایت مسح به قسمتی از سر را با استناد به اینکه [[خدای متعال]] در متعلّق فاغسلوا (وجوهکم و ایدیکم) باء ذکر نکرده و در متعلق و امسحوا {{متن قرآن|بِرُءُوسِكُمْ}} باء آورده، بیان فرموده است. باتوجه به امثال اینگونه [[روایات]] میتوان یکی از مآخذ [[تفسیری]] متصل در [[عصر حضور]] را ویژگیهای ادبی کلام معرفی کرد؛ زیرا برخی از مطالب و نکتههای تفسیری با دقت و [[تدبر]] در ویژگیهای ادبی [[آیات]] بهدست میآمده است.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۴۰۳.</ref> | {{متن قرآن|وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ}} پس وقتی فرمود: {{متن قرآن|بِرُءُوسِكُمْ}} به لحاظ وجود باء دانستیم که مسح به بخشی از سر کافی است». در این [[روایت]] [[امام باقر]]{{ع}} کفایت مسح به قسمتی از سر را با استناد به اینکه [[خدای متعال]] در متعلّق فاغسلوا (وجوهکم و ایدیکم) باء ذکر نکرده و در متعلق و امسحوا {{متن قرآن|بِرُءُوسِكُمْ}} باء آورده، بیان فرموده است. باتوجه به امثال اینگونه [[روایات]] میتوان یکی از مآخذ [[تفسیری]] متصل در [[عصر حضور]] را ویژگیهای ادبی کلام معرفی کرد؛ زیرا برخی از مطالب و نکتههای تفسیری با دقت و [[تدبر]] در ویژگیهای ادبی [[آیات]] بهدست میآمده است.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۴۰۳.</ref> | ||
=== فضای [[نزول آیات]] === | ==== فضای [[نزول آیات]] ==== | ||
منظور از فضای [[نزول]] سبب، [[شأن]]، [[زمان]] و مکان نزول آیات و [[فرهنگ]] [[مردم]] در زمان نزول آیات است. در برخی روایات نقل شده از [[مفسران]] [[برگزیده]] و [[آثار تفسیری]] [[صحابه]] و [[تابعین]] دیده میشود که برای توضیح معنا و مقصود آیات به فضای نزول آیات استناد شده است و از آنجا که در وقت نزول آیات، عبارت آیات همراه با فضای نزول آنها ملاحظه و مراد خدای متعال از آن دریافت میشده است و اکنون نیز باید چنین باشد، میتوان فضای نزول را نیز یکی از مآخذ تفسیری متصل در عصر حضور به شمار آورد. نمونۀ آن روایات و آثار چنین است: | منظور از فضای [[نزول]] سبب، [[شأن]]، [[زمان]] و مکان نزول آیات و [[فرهنگ]] [[مردم]] در زمان نزول آیات است. در برخی روایات نقل شده از [[مفسران]] [[برگزیده]] و [[آثار تفسیری]] [[صحابه]] و [[تابعین]] دیده میشود که برای توضیح معنا و مقصود آیات به فضای نزول آیات استناد شده است و از آنجا که در وقت نزول آیات، عبارت آیات همراه با فضای نزول آنها ملاحظه و مراد خدای متعال از آن دریافت میشده است و اکنون نیز باید چنین باشد، میتوان فضای نزول را نیز یکی از مآخذ تفسیری متصل در عصر حضور به شمار آورد. نمونۀ آن روایات و آثار چنین است: | ||
خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
در [[آثار تفسیری]] [[زید بن اسلم]]، [[سعید بن جبیر]] و [[عکرمه]] نیز استفاده از سبب یا [[شأن نزول]] برای [[آشکار کردن]] معنا و مقصود [[آیات]] دیده میشود، ولی برای طولانی شدن سخن به ذکر آدرس کتابی که آن را دربر دارد، اکتفا میشود<ref>ر.ک: بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۲۱۵، ۲۱۶، ۲۵۱، ۲۵۲ و ۲۵۹.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۴۰۳-۴۰۶.</ref> | در [[آثار تفسیری]] [[زید بن اسلم]]، [[سعید بن جبیر]] و [[عکرمه]] نیز استفاده از سبب یا [[شأن نزول]] برای [[آشکار کردن]] معنا و مقصود [[آیات]] دیده میشود، ولی برای طولانی شدن سخن به ذکر آدرس کتابی که آن را دربر دارد، اکتفا میشود<ref>ر.ک: بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۲۱۵، ۲۱۶، ۲۵۱، ۲۵۲ و ۲۵۹.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۴۰۳-۴۰۶.</ref> | ||
=== [[سیاق]] === | === [[سیاق]] === | ||
در بین آثار تفسیری [[عصر حضور]] اعم از آثار منسوب به [[مفسران]] [[برگزیده]] و آثار منسوب به غیر آنان استناد به سیاق نیز فراوان [[مشاهده]] میشود؛ ازاینرو، سیاق را نیز میتوان یکی از مآخذ [[تفسیری]] متصل در [[عصر حضور]] به شمار آورد. | در بین آثار تفسیری [[عصر حضور]] اعم از آثار منسوب به [[مفسران]] [[برگزیده]] و آثار منسوب به غیر آنان استناد به سیاق نیز فراوان [[مشاهده]] میشود؛ ازاینرو، سیاق را نیز میتوان یکی از مآخذ [[تفسیری]] متصل در [[عصر حضور]] به شمار آورد. |