|
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
| خط ۴۲: |
خط ۴۲: |
| === خاستگاه [[نظریه ولایت فقیه]] === | | === خاستگاه [[نظریه ولایت فقیه]] === |
| {{اصلی|خاستگاه ولایت فقیه}} | | {{اصلی|خاستگاه ولایت فقیه}} |
| بعضی [[تصور]] می‌کنند [[ولایت فقیه]] پدیده تازه‌ای است که سابقه‌ای در [[فقه]] و [[فقاهت]] [[اسلامی]] نداشته و از [[اندیشه سیاسی]] [[امام خمینی]] سرچشمه گرفته است؛ در حالی که این مسأله نه تنها ریشه در کلمات [[معصومان]]{{ع}} دارد بلکه آن حضرات به [[دلیل]] ضرورت‌های [[دینی]] و [[اجتماعی]]، [[ولایت]] و اختیاراتی را نیز برای [[فقها]] بیان کرده‌اند<ref>ر.ک: [[محمد علی قاسمی|قاسمی، محمد علی]]، [[فقیهان امامی و عرصه‌های ولایت فقیه (کتاب)|فقیهان امامی و عرصه‌های ولایت فقیه]]؛ [[احمد جهان بزرگی|جهان بزرگی، احمد]]، [[درآمدی بر تحول نظریه دولت در اسلام (کتاب)|درآمدی بر تحول نظریه دولت در اسلام]]؛ [[حسن ممدوحی|ممدوحی، جسن]]، [[حکمت حکومت فقیه (کتاب)|حکمت حکومت فقیه]].</ref>. از این رو [[تاریخ]] آغاز [[نظریه]] [[ولایت فقیه]] را باید از زمان [[پیامبراکرم]]{{صل}} دانست.
| | هر [[نظام سیاسی]]، [[قدرت]] و [[اراده]] فعال خود را ناشی از منبعی می‌داند؛ مهم‌ترین سؤال در مبحث ولایت فقیه این است که خاستگاه قدرت، منبع و منشأ حقانیت و اعمال حاکمیت آن چیست؟ باید دانست خاستگاه [[نظام]] ولایت فقیه و شرط بقا و تداوم نظام ولایت فقیه در حیطه [[جامعه انسانی]] مبتنی بر دو مؤلفه است: [[مشروعیت]] و [[مقبولیت]]. مشروعیت ولایت فقیه به [[نصب الهی]] تعریف می‌شود و نصب [[فقها]] در [[شریعت]]، ناظر به فرد معینی نیست؛ بلکه در لسان [[شارع]]، [[شرایط رهبری]] معین شده است. عنصر [[مقبولیت]] نیز بدین معنا است که تا [[رهبری]] [[فقیه]]، توسط [[جامعه اسلامی]] مورد قبول واقع نشود، در عمل، [[ولایت]] وی جاری نمی‌شود؛ در این صورت، مقبولیت شرط تحقق است و در [[مشروعیت]] تصرفات فقیه [[حاکم]]، دخلی ندارد<ref>[[علی اصغر نصرتی|نصرتی، علی اصغر]]، [[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]، ص۲۶۱ و ۲۷۶.</ref>. |
| | |
| به طور کلی [[مسلمانان]] از [[صدر اسلام]] با دو مسئلۀ اساسی مواجه بوده‌اند: یکی عدم حضور [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در بسیاری از [[شهرها]] و دیگری نیاز مُبرم به [[احکام]] و دستورهای [[سیاسی]] و فردی؛ از این رو آن حضرت به افرادی نیاز داشتند که [[دستورها]] را برای [[مردم]] [[تبیین]] کنند. نیاز به فقهای بنام در زمان [[امامان معصوم]]{{ع}} نیز [[احساس]] می‌شده است، هر چند بحث ما در اینجا، [[ولایت]] [[فقها]] در گستره زمانی خاص، یعنی در [[زمان غیبت کبری]] است<ref>ر.ک: [[هادی اکبری ملک‌آبادی|اکبری ملک‌آبادی، هادی]] و [[رقیه یوسفی سوته|یوسفی سوته، رقیه]]، [[ولایت از دیدگاه علامه طباطبایی (کتاب)|ولایت از دیدگاه علامه طباطبایی]]، ص۱۱۳-۱۱۶؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، جلد ۲ ص ۲۱۱-۲۲۰.</ref>. | |
|
| |
|
| ==== [[ولایت فقیه]]، [[استمرار ولایت ائمه]] ==== | | ==== [[ولایت فقیه]]، [[استمرار ولایت ائمه]] ==== |
