عقد اخوت

این مدخل زیرشاخهٔ بحث اخوت است. عقد اخوت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عقد اخوت در تاریخ اسلامی - عقد اخوت در فقه سیاسی - پرسش مرتبط ندارد

مؤاخات به معنای برادری و عقد اخوّت بین افراد است.

مقدمه

رسول خدا(ص) چند ماه پس از هجرت به مدینه، بین مسلمانان مهاجر و انصار، عقد اخوّت ایجاد کرد و آنان را که حدود صد نفر می‌شدند، دوبه‌دو با هم برادر ساخت. تنها علی(ع) مانده بود که خود را برادر او قرار داد. این است که علی(ع) برادر پیامبر به شمار می‌رود و در احادیث فراوانی رسول خدا(ص) دربارۀ او «أَنْتَ أَخِي وَ وَصِيِّي وَ وَارِثِي وَ خَلِيفَتِي...» تعبیر کرده است. خود آن حضرت هم بارها از خویش با عنوان «أَنَا عَبْدُ اَللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ» یاد کرده است. برادری علی با پیامبر(ص) از ازل بوده است، نه آنکه از روز عقد اخوّت ایجاد شده باشد. از قول رسول خدا روایت شده که در معراج دید بر در بهشت نوشته است: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اَللَّهِ وَ عَلِيٌّ أَخُو رَسُولِ اَللَّهِ» و این دوهزار سال قبل از خلقت آسمان‌ها بوده است. به نقل روایات، غیر از روز مؤاخات، در مواقع دیگر نیز، همچون روز خیبر، روز مباهله و صحنه‌های گوناگون، پیامبر خدا(ص) آن حضرت] را برادر خویش خوانده است. حدیث مؤاخات، یکی از بزرگترین افتخارات علی(ع) و از برجسته‌ترین فضایل آن حضرت است. مسئله برادر خواندگی یا عقد اخوت، الآن هم مطرح است.

جستارهای وابسته

• حدیث مؤاخات
• پیمان برادری
• اخوت
• آیه اخوت
• عقد اخوت امام علی با پیامبر خاتم

منابع

1. قاضی خانی، حسین، اقدامات اولیه پیامبر، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱
2. ده پهلوانی، طلعت، پیمان برادری، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱
3. دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌، سیره نبوی ج۲
4. عاملی، سید جعفر مرتضی، سیرت جاودانه ج۱
5. جاودان، محمد علی، جانشین پیامبر
6. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر
7. زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر