ابراهیم بن اسحاق احمری: تفاوت میان نسخهها
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
ابراهیم بن اسحاق احمری نهاوندی، مکنی به [[ابو اسحاق]]<ref>الرجال، ابن غضائری، ج۱، ص۳۷.</ref>، [[محدث]] [[قرن سوم]] قمری شمرده شده است<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۲۱.</ref>. بنا به گفته [[سمعانی]]، احمری نسبتی است به احمر [[قبیله]] بطنی از «[[أزد]]»<ref>الأنساب، سمعانی، ج۱، ص۱۲۴.</ref>. اما أزد خود بر چند قسم است<ref>معجم البلدان، ج۳، ص۳۶۸.</ref> که همگی از تیرههای [[عربی]] هستند و این البته با موطن او که از اهالی روستای اسفیدهان (اسفیدان امروزی) از نواحی [[نهاوند]] است<ref>الأمالی، طوسی، ص۴۰۶.</ref>. | |||
[[ | نهاوندی از کسانی چون [[محمد بن ابی عمیر]]، [[عبدالرحمان بن احمد تمیمی]]، [[عباس بن معروف]]، [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی]]<ref>الامالی (طوسی) ۴۰۶ و ۴۰۷.</ref> و [[عبدالله بن حمّاد انصاری]]<ref>کامل الزیارات ۲۸۰.</ref> بهره برده و [[روایت]] کرده است، ولی از [[ائمه]]{{ع}} روایتی به صورت مستقیم ندارد<ref>رجال الطوسی ۴۵۱.</ref>. وی در متون [[روایی]] [[شیعه]]، در [[سلسله]] [[روایات]] نسبتاً زیادی قرار دارد که با واسطه از [[امام سجاد]]{{ع}}<ref>المحاسن، ج۲، ص۳۸۰.</ref>، [[امام باقر]]{{ع}}<ref>الأمالی، طوسی، ص۴۰۶.</ref>، [[امام صادق]]{{ع}}<ref>الأمالی، طوسی، ص۳۱۹.</ref> و [[امام کاظم]]{{ع}}<ref>الاختصاص، ص۵۹.</ref> نقل میشود. | ||
ابواسحاق نزد رجالیون [[شیعه]] مورد [[تأیید]] واقع نشده و همگی وی را [[ضعیف]] در [[حدیث]]، متهم در [[دین]]<ref>کتاب الرجال، این داوود، ص۲۲۶؛ معالم العلماء، ص۴۳.</ref> و کسی میدانند که [[روایات]] صحیح و سقیم را در هم میآمیخت<ref>الرجال، ابن غضائری، ص۳۹.</ref>. [[شیخ طوسی]] و [[نجاشی]]، نهاوندی را محدثی [[ضعیف]] و در [[نقل روایت]]، غیرقابل [[اعتماد]] دانسته و قائلاند که در دینش نیز متهم به غلّو بود<ref> رجال النجاشی ۱/۹۴ الفهرست (طوسی) ۱۰.</ref>. از این رو برخی از عمل به روایاتش [[پرهیز]] داشتند<ref>رجال النجاشی، ص۱۹۱؛ رجال الطوسی، ص۴۱۴؛ خلاصة الأقوال، ص۱۹۸.</ref>. هر چند دستهای از نوشتههای وی را خالی از بنیاد و قوام نمیدانند<ref>کتاب الرجال، ابن داوود، ص۲۲۶.</ref>، چنانکه [[ابن شهر آشوب]]، در عین اینکه او را متهم در حدیث میخواند، اما کتابهای وی را [[استوار]] و محکم میشمارد<ref>معالم العلماء، ص۴۳.</ref>. | |||
آثار و تألیفات احمری عبارتاند از: «کتاب المتعة»، «کتاب الدواجن»، «کتاب المآکل» «کتاب الجنائز»، «کتاب الصیام»، «کتاب العدد»، «کتاب نفی ابی ذر»، «جواهر الاسرار»، «کتاب مقتل الحسین»{{ع}}، «کتاب النوادر» و «کتاب الغیبه».<ref>رجال النجاشی ۱/۹۴.</ref> شیخ طوسی میگوید که [[احمد بن عبدالله کوفی]] و [[ابومنصور ظفر بن حمدون بادرایی]] از [[شاگردان]] احمری بوده و همه کتابهایش را گزارش کرده اند<ref>رجال الطوسی ۴۱۲ الفهرست (طوسی) ۱۰.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگنامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۸۶.</ref> | نهاوندی شاگردانی نیز داشته که از وی مطالب و روایاتی را اخذ کرده و نقل نمودهاند که از آن میان کسانی چون [[قاسم بن محمد همدانی]]<ref>الفصول العشره ۱۱.</ref>، [[ابوسلیمان]] [[احمد بن هوذه باهلی]] مشهور به [[ابن ابی هراسه]]<ref>الغیبه (نعمانی) ۵۷.</ref> و [[محمد بن یونس کدیمی]]<ref>لسان المیزان ۱/۳۲.</ref> را میتوان نام برد. | ||
آثار و تألیفات احمری عبارتاند از: «کتاب المتعة»، «کتاب الدواجن»، «کتاب المآکل» «کتاب الجنائز»، «کتاب الصیام»، «کتاب العدد»، «کتاب نفی ابی ذر»، «جواهر الاسرار»، «کتاب مقتل الحسین»{{ع}}، «کتاب النوادر» و «کتاب الغیبه».<ref>رجال النجاشی ۱/۹۴.</ref> شیخ طوسی میگوید که [[احمد بن عبدالله کوفی]] و [[ابومنصور ظفر بن حمدون بادرایی]] از [[شاگردان]] احمری بوده و همه کتابهایش را گزارش کرده اند<ref>رجال الطوسی ۴۱۲ الفهرست (طوسی) ۱۰.</ref> | |||
نگاهی به [[عناوین]] نوشتههای او، حاکی از تعلق فکریاش به [[مکتب]] [[شیعی]] است، چنانکه [[بغدادی]] به [[تشیع]] او تصریح میکند<ref>إیضاح المکنون، ج۲، ص۳۱؛ معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۱.</ref>. از [[زمان]] درگذشت وی اطلاعی در دست نیست<ref>[[مرضیه شریفی|شریفی، مرضیه]]، [[ابراهیم بن اسحاق نهاوندی - شریفی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن اسحاق نهاوندی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۳۳۸؛ جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگنامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۸۶.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == |
نسخهٔ ۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۷
مقدمه
ابراهیم بن اسحاق احمری نهاوندی، مکنی به ابو اسحاق[۱]، محدث قرن سوم قمری شمرده شده است[۲]. بنا به گفته سمعانی، احمری نسبتی است به احمر قبیله بطنی از «أزد»[۳]. اما أزد خود بر چند قسم است[۴] که همگی از تیرههای عربی هستند و این البته با موطن او که از اهالی روستای اسفیدهان (اسفیدان امروزی) از نواحی نهاوند است[۵].
نهاوندی از کسانی چون محمد بن ابی عمیر، عبدالرحمان بن احمد تمیمی، عباس بن معروف، احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی[۶] و عبدالله بن حمّاد انصاری[۷] بهره برده و روایت کرده است، ولی از ائمه(ع) روایتی به صورت مستقیم ندارد[۸]. وی در متون روایی شیعه، در سلسله روایات نسبتاً زیادی قرار دارد که با واسطه از امام سجاد(ع)[۹]، امام باقر(ع)[۱۰]، امام صادق(ع)[۱۱] و امام کاظم(ع)[۱۲] نقل میشود.
ابواسحاق نزد رجالیون شیعه مورد تأیید واقع نشده و همگی وی را ضعیف در حدیث، متهم در دین[۱۳] و کسی میدانند که روایات صحیح و سقیم را در هم میآمیخت[۱۴]. شیخ طوسی و نجاشی، نهاوندی را محدثی ضعیف و در نقل روایت، غیرقابل اعتماد دانسته و قائلاند که در دینش نیز متهم به غلّو بود[۱۵]. از این رو برخی از عمل به روایاتش پرهیز داشتند[۱۶]. هر چند دستهای از نوشتههای وی را خالی از بنیاد و قوام نمیدانند[۱۷]، چنانکه ابن شهر آشوب، در عین اینکه او را متهم در حدیث میخواند، اما کتابهای وی را استوار و محکم میشمارد[۱۸].
نهاوندی شاگردانی نیز داشته که از وی مطالب و روایاتی را اخذ کرده و نقل نمودهاند که از آن میان کسانی چون قاسم بن محمد همدانی[۱۹]، ابوسلیمان احمد بن هوذه باهلی مشهور به ابن ابی هراسه[۲۰] و محمد بن یونس کدیمی[۲۱] را میتوان نام برد.
آثار و تألیفات احمری عبارتاند از: «کتاب المتعة»، «کتاب الدواجن»، «کتاب المآکل» «کتاب الجنائز»، «کتاب الصیام»، «کتاب العدد»، «کتاب نفی ابی ذر»، «جواهر الاسرار»، «کتاب مقتل الحسین»(ع)، «کتاب النوادر» و «کتاب الغیبه».[۲۲] شیخ طوسی میگوید که احمد بن عبدالله کوفی و ابومنصور ظفر بن حمدون بادرایی از شاگردان احمری بوده و همه کتابهایش را گزارش کرده اند[۲۳]
نگاهی به عناوین نوشتههای او، حاکی از تعلق فکریاش به مکتب شیعی است، چنانکه بغدادی به تشیع او تصریح میکند[۲۴]. از زمان درگذشت وی اطلاعی در دست نیست[۲۵].
منابع
- شریفی، مرضیه، مقاله «ابراهیم بن اسحاق نهاوندی»، دانشنامه امام رضا ج۱
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الرجال، ابن غضائری، ج۱، ص۳۷.
- ↑ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۲۱.
- ↑ الأنساب، سمعانی، ج۱، ص۱۲۴.
- ↑ معجم البلدان، ج۳، ص۳۶۸.
- ↑ الأمالی، طوسی، ص۴۰۶.
- ↑ الامالی (طوسی) ۴۰۶ و ۴۰۷.
- ↑ کامل الزیارات ۲۸۰.
- ↑ رجال الطوسی ۴۵۱.
- ↑ المحاسن، ج۲، ص۳۸۰.
- ↑ الأمالی، طوسی، ص۴۰۶.
- ↑ الأمالی، طوسی، ص۳۱۹.
- ↑ الاختصاص، ص۵۹.
- ↑ کتاب الرجال، این داوود، ص۲۲۶؛ معالم العلماء، ص۴۳.
- ↑ الرجال، ابن غضائری، ص۳۹.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۹۴ الفهرست (طوسی) ۱۰.
- ↑ رجال النجاشی، ص۱۹۱؛ رجال الطوسی، ص۴۱۴؛ خلاصة الأقوال، ص۱۹۸.
- ↑ کتاب الرجال، ابن داوود، ص۲۲۶.
- ↑ معالم العلماء، ص۴۳.
- ↑ الفصول العشره ۱۱.
- ↑ الغیبه (نعمانی) ۵۷.
- ↑ لسان المیزان ۱/۳۲.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۹۴.
- ↑ رجال الطوسی ۴۱۲ الفهرست (طوسی) ۱۰.
- ↑ إیضاح المکنون، ج۲، ص۳۱؛ معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۱.
- ↑ شریفی، مرضیه، مقاله «ابراهیم بن اسحاق نهاوندی»، دانشنامه امام رضا ص ۳۳۸؛ جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۸۶.