رشد روحیه صبر و استقامت به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۸: خط ۴۸:
::::::«یکی از مؤلفه‌های مهم و موفقیت آمیز در [[زندگی]] [[انسان]]، وجود عامل [[صبر]] و [[شکیبایی]] در [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] به خصوص در روابط [[خانوادگی]] است. [[قرآن کریم]] [[مؤمنان]] را به [[صبر]] و [[پایداری]] [[دعوت]] می‌کند و صبرپیشگی را زمینه دریافت [[معارف الهی]] دانسته است (قصص /٨٠)؛ چراکه در [[صبر]] فواید بی شماری برای [[تربیت نفس]]، تقویت شخصیت و افزایش [[توانایی]] [[انسان]] در برابر سختیها و [[مصائب]] نهفته است، [[صبر]] به [[انسان]] میآموزد که در بذل جهد و تلاش برای تحقق اهداف [[علمی]] و عملی مداومت ورزد و تا رسیدن به نتیجه مطلوب بردبار باشد. شرایط بسیار دشوار [[عصر غیبت]] که دوران دوری از [[حجت الهی]]، هجمه [[دشمنان دین]] برای خاموش ساختن [[نور الهی]] و کمی [[یاران]] و [[یاوران]] [[دین]] امعرفی شده ([[ابن بابویه]]، [[کمال الدین]]، ۵١۴/٢)مستلزم آن است که [[منتظران راستین]]، با [[استقامت]] در برابر مشکلات و گرفتاریها بایستند واز موجودیت و [[هویت]] [[شیعی]] خود [[دفاع]] و از تعجیل و شتاب که نقطه مقابل [[صبر]] است پرهیز نمایند. (استرآبادی/٢۵۶).  
::::::«یکی از مؤلفه‌های مهم و موفقیت آمیز در [[زندگی]] [[انسان]]، وجود عامل [[صبر]] و [[شکیبایی]] در [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] به خصوص در روابط [[خانوادگی]] است. [[قرآن کریم]] [[مؤمنان]] را به [[صبر]] و [[پایداری]] [[دعوت]] می‌کند و صبرپیشگی را زمینه دریافت [[معارف الهی]] دانسته است (قصص /٨٠)؛ چراکه در [[صبر]] فواید بی شماری برای [[تربیت نفس]]، تقویت شخصیت و افزایش [[توانایی]] [[انسان]] در برابر سختیها و [[مصائب]] نهفته است، [[صبر]] به [[انسان]] میآموزد که در بذل جهد و تلاش برای تحقق اهداف [[علمی]] و عملی مداومت ورزد و تا رسیدن به نتیجه مطلوب بردبار باشد. شرایط بسیار دشوار [[عصر غیبت]] که دوران دوری از [[حجت الهی]]، هجمه [[دشمنان دین]] برای خاموش ساختن [[نور الهی]] و کمی [[یاران]] و [[یاوران]] [[دین]] امعرفی شده ([[ابن بابویه]]، [[کمال الدین]]، ۵١۴/٢)مستلزم آن است که [[منتظران راستین]]، با [[استقامت]] در برابر مشکلات و گرفتاریها بایستند واز موجودیت و [[هویت]] [[شیعی]] خود [[دفاع]] و از تعجیل و شتاب که نقطه مقابل [[صبر]] است پرهیز نمایند. (استرآبادی/٢۵۶).  
::::::چنان چه در [[روایت]] [[امام رضا]] [[علیه ]][[السلام]] [[صبر]] و [[انتظار فرج]] به عنوان دو قرین تحسین شده معرفی شده (عیاشی، ٢٠/٢؛ [[فیض کاشانی]]، [[تفسیر]] صافی، ۴٧٠/٢) و [[مؤمنان راستین]] به [[صبر]] پیشگی و [[استقامت]] در برابر [[یأس]] و [[ناامیدی]] [[دعوت]] (حویزی، ٢٩٠/٢)و [[منتظران]] [[ظهور حضرت حجت]]{{ع}} به سبب [[صبر]] از [[یاران]] [[رسول]] خاتم صلی [[الله]] علیه و آله و [[اصحاب بدر]] [[برتر]] شمرده شده اند([[نیلی]] نجفی، ٢۵). انتظارِ حرکت آفرین و پویا، از خاستگاه‌های اصلی [[پایبندی]] به [[تکلیف]] شمرده شده و این [[توان]] را در [[منتظِر]] ایجاد می‌‌کند که صبرش مغلوب حوادث نگردد. [[منتظِر]] واقعیِ ظهورِ [[حضرت مهدی]]{{ع}}، به [[پیشوایان]] [[راستین]] و [[اسوه]] های [[صبر]] و [[ایستادگی]] [[تأسی]] می‌کند ([[مجلسی]]، ١٢٢/۵٢)و در برابر عوامل درونی و بیرونیانحراف، پابرجا و [[استوار]] است و با کلید [[صبر]] و [[استقامت]]، [[باب ]][[گشایش]] و [[فرج]] را می‌‌گشاید.  
::::::چنان چه در [[روایت]] [[امام رضا]] [[علیه ]][[السلام]] [[صبر]] و [[انتظار فرج]] به عنوان دو قرین تحسین شده معرفی شده (عیاشی، ٢٠/٢؛ [[فیض کاشانی]]، [[تفسیر]] صافی، ۴٧٠/٢) و [[مؤمنان راستین]] به [[صبر]] پیشگی و [[استقامت]] در برابر [[یأس]] و [[ناامیدی]] [[دعوت]] (حویزی، ٢٩٠/٢)و [[منتظران]] [[ظهور حضرت حجت]]{{ع}} به سبب [[صبر]] از [[یاران]] [[رسول]] خاتم صلی [[الله]] علیه و آله و [[اصحاب بدر]] [[برتر]] شمرده شده اند([[نیلی]] نجفی، ٢۵). انتظارِ حرکت آفرین و پویا، از خاستگاه‌های اصلی [[پایبندی]] به [[تکلیف]] شمرده شده و این [[توان]] را در [[منتظِر]] ایجاد می‌‌کند که صبرش مغلوب حوادث نگردد. [[منتظِر]] واقعیِ ظهورِ [[حضرت مهدی]]{{ع}}، به [[پیشوایان]] [[راستین]] و [[اسوه]] های [[صبر]] و [[ایستادگی]] [[تأسی]] می‌کند ([[مجلسی]]، ١٢٢/۵٢)و در برابر عوامل درونی و بیرونیانحراف، پابرجا و [[استوار]] است و با کلید [[صبر]] و [[استقامت]]، [[باب ]][[گشایش]] و [[فرج]] را می‌‌گشاید.  
::::::در روایتی از سومین پیشوای [[شیعه]]{{ع}} چنین [[روایت]] شده است: "مَِّنا اْثَناعَشَرَ مَهْدِّیاً أَوَُّلهُمْ أَمِیرُاْلمُؤْمِنِینَ عَلِیُّْ بنُ أَِبی طَاِلبٍ وَ آخِرُهُمُ الَّتاسِعُ مِنْ وُْلدِی وَ هُوَ اْلقَاِئمُِ باْلحَقُِّ یحِْیی الَّلهُِ بهِاْلأَرْضََ بعْدَ مَوِْتها وَُ یظْهِرُِ بهِالدِّینَُ یحِقُّ اْلحَقَّ وََ لوْکَرِهَ اْلمُشْرِکُون َ*َ لهُ غَْیَبه یرَْتدُِّ فیهَاَ قوْمٌ وََ یْثُبتُ عََلی الدِّینِِ فیهَاآخَرُون إَفُیؤْذَوْنَ وَُ یقَالَُ لهُمْ مَتی هذَا اْلوَعْدُ إن کُْنُتمْ صادِِقینَ أَمَا إن الصَّاِبرَِ فی غَْیَبتِهِ عََلی اْلأَذَی وَ الَّتکْذِیبِِ بمَْنزَِله اْلمُجَاهِدِِ بالسَّْیفَِ بْینََ یدَیْ رَسُولِ الَّله؛ از ما [[دوازده]] نفرمهدی هست که اول آنها [[علی بن ابیطالب]] وآخرآنان نهمین نفر از [[فرزندان]] من خواهدبود که به [[حق]] [[قیام]] خواهدکرد، [[خداوند]] [[زمین]] را به وسیله او زنده خواهد نمود پس از این که مرده شده باشد، و به وسیله او [[دین]] را [[قوی]] و [[شوکت]] می‌‌دهد و آشکارش می‌کند، و [[حق]] را [[استوار]] می‌‌سازد اگر چه [[مشرکین]] این موضوع را [[مکروه]] می‌‌شمارند. وی غیبتی خواهد داشت که گروهی در اثر طول [[غیبت]] [[مرتد]] خواهندشد، و جماعتی درانتظارخواهند بود و در این راه [[رنج]] و اذیت خواهندکشید، مخالفین به این دسته می‌‌گویند: اگر شما راست میگویید پس این [[وعده]] کی انجام خواهد گرفت، کسی که بر طول [[غیبت]] او [[صبر]] کند و در این راه اذیت وآزار ببیند، مثل این است که با [[شمشیر]] در رکاب [[رسول خدا]] [[جنگ]] می‌کند. ([[طبرسی]]، [[اعلام الوری]]/۴٠۶-۴٠٧)  
::::::در روایتی از سومین پیشوای [[شیعه]]{{ع}} چنین [[روایت]] شده است: "{{متن حدیث|مَِّنا اْثَناعَشَرَ مَهْدِّیاً أَوَُّلهُمْ أَمِیرُاْلمُؤْمِنِینَ عَلِیُّْ بنُ أَِبی طَاِلبٍ وَ آخِرُهُمُ الَّتاسِعُ مِنْ وُْلدِی وَ هُوَ اْلقَاِئمُِ باْلحَقُِّ یحِْیی الَّلهُِ بهِاْلأَرْضََ بعْدَ مَوِْتها وَُ یظْهِرُِ بهِالدِّینَُ یحِقُّ اْلحَقَّ وََ لوْکَرِهَ اْلمُشْرِکُون َ*َ لهُ غَْیَبه یرَْتدُِّ فیهَاَ قوْمٌ وََ یْثُبتُ عََلی الدِّینِِ فیهَاآخَرُون إَفُیؤْذَوْنَ وَُ یقَالَُ لهُمْ مَتی هذَا اْلوَعْدُ إن کُْنُتمْ صادِِقینَ أَمَا إن الصَّاِبرَِ فی غَْیَبتِهِ عََلی اْلأَذَی وَ الَّتکْذِیبِِ بمَْنزَِله اْلمُجَاهِدِِ بالسَّْیفَِ بْینََ یدَیْ رَسُولِ الَّله}}؛ از ما [[دوازده]] نفرمهدی هست که اول آنها [[علی بن ابیطالب]] وآخرآنان نهمین نفر از [[فرزندان]] من خواهدبود که به [[حق]] [[قیام]] خواهدکرد، [[خداوند]] [[زمین]] را به وسیله او زنده خواهد نمود پس از این که مرده شده باشد، و به وسیله او [[دین]] را [[قوی]] و [[شوکت]] می‌‌دهد و آشکارش می‌کند، و [[حق]] را [[استوار]] می‌‌سازد اگر چه [[مشرکین]] این موضوع را [[مکروه]] می‌‌شمارند. وی غیبتی خواهد داشت که گروهی در اثر طول [[غیبت]] [[مرتد]] خواهندشد، و جماعتی درانتظارخواهند بود و در این راه [[رنج]] و اذیت خواهندکشید، مخالفین به این دسته می‌‌گویند: اگر شما راست میگویید پس این [[وعده]] کی انجام خواهد گرفت، کسی که بر طول [[غیبت]] او [[صبر]] کند و در این راه اذیت وآزار ببیند، مثل این است که با [[شمشیر]] در رکاب [[رسول خدا]] [[جنگ]] می‌کند. ([[طبرسی]]، [[اعلام الوری]]/۴٠۶-۴٠٧)  
::::::همچنین در [[روایت]] دیگری که در [[تفسیر]] [[نعمانی]] بیان شده منتظرانی که [[صبر]] همراه با [[رضایت]] و بدور از [[شکوه]] و بی قراری دارند [[مدح]] شده و در زمره [[یاوران]] [[حقیقی]] و اهل [[نجات]] معرفی شده اند([[مجلسی]]، ١۴۴/۵٢)  
::::::همچنین در [[روایت]] دیگری که در [[تفسیر]] [[نعمانی]] بیان شده منتظرانی که [[صبر]] همراه با [[رضایت]] و بدور از [[شکوه]] و بی قراری دارند [[مدح]] شده و در زمره [[یاوران]] [[حقیقی]] و اهل [[نجات]] معرفی شده اند([[مجلسی]]، ١۴۴/۵٢)  
::::::در نتیجه [[تحمل]] هدفمند مشکلات [[دوران غیبت]]، آستانه [[صبر]] و [[تحمل]] [[انسان]] [[منتظر]] بالا رفته و در حاصل [[توان]] [[مدیریت]] مشکلات [[زندگی]] بالا رفته و باعث ارتقاء [[رضایت]] مندی آنان در [[خانواده]] و دست یابی به [[سلامت روان]] می‌‌شود. مداومت بر اکتساب مؤلفه‌های اساسی [[انتظار]]، فرد را [[قادر]] به تسلط بر خویشتن ساخته و موجب اعتلای روحی در برابر ناملایمات و [[سختی‌ها]] می‌‌شود. این کارویژه محوری نقش مؤثری در [[سلامت روان]] در [[خانواده]] دارد و تعمیم آن در [[خانواده منتظر]]، دیگر خواهی و کِبرگُریزی را به همراه دارد»<ref>[[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص ؟؟</ref>.
::::::در نتیجه [[تحمل]] هدفمند مشکلات [[دوران غیبت]]، آستانه [[صبر]] و [[تحمل]] [[انسان]] [[منتظر]] بالا رفته و در حاصل [[توان]] [[مدیریت]] مشکلات [[زندگی]] بالا رفته و باعث ارتقاء [[رضایت]] مندی آنان در [[خانواده]] و دست یابی به [[سلامت روان]] می‌‌شود. مداومت بر اکتساب مؤلفه‌های اساسی [[انتظار]]، فرد را [[قادر]] به تسلط بر خویشتن ساخته و موجب اعتلای روحی در برابر ناملایمات و [[سختی‌ها]] می‌‌شود. این کارویژه محوری نقش مؤثری در [[سلامت روان]] در [[خانواده]] دارد و تعمیم آن در [[خانواده منتظر]]، دیگر خواهی و کِبرگُریزی را به همراه دارد»<ref>[[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص ؟؟</ref>.
۷۵٬۴۹۹

ویرایش