آیه ولایت در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:


== [[امام رضا]]{{ع}} و [[آیه ولایت]] ==
== [[امام رضا]]{{ع}} و [[آیه ولایت]] ==
[[امام رضا]]{{ع}} [[آیه ولایت]] را از [[فضائل]] و [[مناقب]] و شارح [[حقوق]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} شمرده و در شرح آن فرموده است: چنان که [[آیه]] {{متن قرآن|أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>، [[پیروی از پیامبر]]{{صل}} را با [[پیروی]] «[[اولوالامر]]» پیوند زده است و هر دو مفید یک [[پیام]] و یک [[اطاعت]] است، در آیه ولایت نیز ولایت و [[رهبری]] [[خدا]] و پیامبر{{صل}} با ولایت [[عترت]] وی پیوند خورده و ولایت آن دو از یکدیگر جدایی ناپذیرند و هرآیین و [[وظیفه]] و [[حقوقی]] که برای ولایت برای [[رسول خدا]]{{صل}} مقرر است، برای عترت نیز [[ثابت]] و پابرجاست<ref>بحار الأنوار، ج۹۳، ص۱۹۶.</ref>. کاربرد [[غالب]] بلکه نزدیک به تمام موضوع ولایت در [[سخنان امام رضا]]{{ع}} به معنای [[پشتیبان]]، [[مالک]]<ref>تهذیب الأحکام، ج۳، ص۹۵.</ref>، [[رهبر]] و [[خلیفه]] و [[صاحب اختیار]] و [[وصی]] است. از این‌رو، امام رضا{{ع}} از [[امیرمؤمنان]]{{ع}} به عنوان [[خلیفه پیامبر]]{{صل}} و [[ولی الله]] نام می‌برد<ref>بحار الأنوار، ج۲۴، ص۳۵۸.</ref>. [[امام هشتم]] در مواردی ولی را مرادف با [[امام]] [[معصوم]]<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۶۹.</ref> و گاه به معنای خلیفه پیامبر{{صل}} و گاه به معنای [[ولی امر]] و یا مانند ولی میت به مفهوم صاحب اختیار و متولی<ref>مستدرک الوسائل، ج۲، ص۲۹۲.</ref> و در مواردی ولی را در معنای اولوالامر به [[کار]] برده است. این کاربرد<ref>بحار الأنوار، ج۳۷، ص۳۲۴.</ref> می‌تواند [[شاهد]] آن باشد که امام ولایت در آیه، {{متن قرآن|إِنَّمَا}} را نیز در ولایت در [[تصرف]] [[تفسیر]] کرده است.  تلقی [[شیعیان]] و [[پیروان]] امام نیز از واژه ولی الله در آن دوره، همان وصی و امام [[مسلمانان]] بوده است<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸.</ref>.  
[[امام رضا]]{{ع}} [[آیه ولایت]] را از [[فضائل]] و [[مناقب]] و شارح [[حقوق]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} شمرده و در شرح آن فرموده است: چنان که [[آیه]] {{متن قرآن|أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>، [[پیروی از پیامبر]]{{صل}} را با [[پیروی]] «[[اولوالامر]]» پیوند زده است و هر دو مفید یک [[پیام]] و یک [[اطاعت]] است، در آیه ولایت نیز ولایت و [[رهبری]] [[خدا]] و پیامبر{{صل}} با ولایت [[عترت]] وی پیوند خورده و ولایت آن دو از یکدیگر جدایی ناپذیرند و هرآیین و [[وظیفه]] و [[حقوقی]] که برای ولایت برای [[رسول خدا]]{{صل}} مقرر است، برای عترت نیز [[ثابت]] و پابرجاست<ref>بحار الأنوار، ج۹۳، ص۱۹۶.</ref>. کاربرد [[غالب]] بلکه نزدیک به تمام موضوع ولایت در [[سخنان امام رضا]]{{ع}} به معنای [[پشتیبان]]، [[مالک]]<ref>تهذیب الأحکام، ج۳، ص۹۵.</ref>، [[رهبر]] و [[خلیفه]] و [[صاحب اختیار]] و [[وصی]] است. از این‌رو، امام رضا{{ع}} از [[امیرمؤمنان]]{{ع}} به عنوان [[خلیفه پیامبر]]{{صل}} و [[ولی الله]] نام می‌برد<ref>بحار الأنوار، ج۲۴، ص۳۵۸.</ref>. [[امام هشتم]] در مواردی ولی را مرادف با [[امام]] [[معصوم]]<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۶۹.</ref> و گاه به معنای خلیفه پیامبر{{صل}} و گاه به معنای [[ولی امر]] و یا مانند ولی میت به مفهوم صاحب اختیار و متولی<ref>مستدرک الوسائل، ج۲، ص۲۹۲.</ref> و در مواردی ولی را در معنای اولوالامر به [[کار]] برده است. این کاربرد<ref>بحار الأنوار، ج۳۷، ص۳۲۴.</ref> می‌تواند [[شاهد]] آن باشد که امام ولایت در آیه، {{متن قرآن|إِنَّمَا}} را نیز در ولایت در [[تصرف]] [[تفسیر]] کرده است.  تلقی [[شیعیان]] و [[پیروان]] امام نیز از واژه ولی الله در آن دوره، همان وصی و امام [[مسلمانان]] بوده است<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸.</ref>.  


[[گواه]] دیگر آنکه امام رضا{{ع}}، [[علی]]{{ع}} را نخستین [[امام]] [[معصوم]] و از وی به عنوان [[ولی الله]] یاد کرده و حضرت را [[خلیفه]] و [[وصی پیامبر]]{{صل}} شمرده است<ref>بحار الأنوار، ج۶۷، ص۱۹۸.</ref>. امام کلمه [[طیب]] و [[پاک]] در کریمه {{متن قرآن|إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ}}<ref>«سخن پاک به سوی او بالا می‌رود» سوره فاطر، آیه ۱۰.</ref> را [[ذکر]] {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ‏ وَلِيُّ‏ اللَّهِ‏}} شمرده است<ref>تفسیر القمی، ج۲، ص۱۵۴؛ تفسیر نور الثقلین، ج۴، ص۳۵۳.</ref>. نیز امام به [[نقل]] از پدر از جدش از [[امام باقر]]{{ع}}، {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ}} در کریمه {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا}}<ref>«بر همان سرشتی که خداوند مردم را بر آن آفریده است» سوره روم، آیه ۳۰.</ref> را {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ‏ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَلِيُّ‏ اللَّهِ‏}} شمرده و آن را [[توحید]] [[ناب]] و [[خالص]] خوانده است<ref>البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۴۱.</ref>. [[گواه]] پیوند وثیق توحید و [[نبوت]] و [[ولایت امیرمؤمنان]]{{ع}} و شاهدی است بر اینکه مراد از {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} در کریمه [[ولایت]] به نظر [[امام رضا]]{{ع}}، [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} است. امام باقر<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۶.</ref> و [[امام صادق]]{{عم}} همه [[ائمه]] را از مصادیق بارز {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} شمرده و تأکید کرده‌اند آنان در [[مال]] و [[جان]] [[مردم]] [[حق ولایت]] دارند<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۳.</ref>.
[[گواه]] دیگر آنکه امام رضا{{ع}}، [[علی]]{{ع}} را نخستین [[امام]] [[معصوم]] و از وی به عنوان [[ولی الله]] یاد کرده و حضرت را [[خلیفه]] و [[وصی پیامبر]]{{صل}} شمرده است<ref>بحار الأنوار، ج۶۷، ص۱۹۸.</ref>. امام کلمه [[طیب]] و [[پاک]] در کریمه {{متن قرآن|إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ}}<ref>«سخن پاک به سوی او بالا می‌رود» سوره فاطر، آیه ۱۰.</ref> را [[ذکر]] {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ‏ وَلِيُّ‏ اللَّهِ‏}} شمرده است<ref>تفسیر القمی، ج۲، ص۱۵۴؛ تفسیر نور الثقلین، ج۴، ص۳۵۳.</ref>. نیز امام به [[نقل]] از پدر از جدش از [[امام باقر]]{{ع}}، {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ}} در کریمه {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا}}<ref>«بر همان سرشتی که خداوند مردم را بر آن آفریده است» سوره روم، آیه ۳۰.</ref> را {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ‏ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَلِيُّ‏ اللَّهِ‏}} شمرده و آن را [[توحید]] [[ناب]] و [[خالص]] خوانده است<ref>البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۴۱.</ref>. [[گواه]] پیوند وثیق توحید و [[نبوت]] و [[ولایت امیرمؤمنان]]{{ع}} و شاهدی است بر اینکه مراد از {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} در کریمه [[ولایت]] به نظر [[امام رضا]]{{ع}}، [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} است. امام باقر<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۶.</ref> و [[امام صادق]]{{عم}} همه [[ائمه]] را از مصادیق بارز {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} شمرده و تأکید کرده‌اند آنان در [[مال]] و [[جان]] [[مردم]] [[حق ولایت]] دارند<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۳.</ref>.
۱۱۴٬۱۱۴

ویرایش