ابوبصیره یشکری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوبصیره انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابوبصیره انصاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوبصیره انصاری در تراجم و رجال]] - [[ابوبصیره انصاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۴۱.</ref> در بخش سوم الاصابه این [[کنیه]] را آورده و به نقل از [[ابوالفرج اصفهانی]] می‌گوید که ابوبصیره را نزد [[مسیلمه]] [[کذاب]] آوردند و چون بر چشمان ابوبصیره دست کشید، [[کور]] شد. این گزارش در چاپ موجود الاغانی<ref>الاغانی، ج۹، ص۱۸۱.</ref> چنین آمده است: [[یشکر بن وائل بشکری]] که از علمای [[قبیله بکر بن وائل]] بود، در [[زمان]] مسیلمه کذاب به [[دنیا]] آمد و چون بر چشمان او دست کشید....
[[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۴۱.</ref> در بخش سوم الاصابه این [[کنیه]] را آورده و به نقل از [[ابوالفرج اصفهانی]] می‌گوید که ابوبصیره را نزد [[مسیلمه]] [[کذاب]] آوردند و چون بر چشمان ابوبصیره دست کشید، [[کور]] شد. این گزارش در چاپ موجود الاغانی<ref>الاغانی، ج۹، ص۱۸۱.</ref> چنین آمده است: [[یشکر بن وائل بشکری]] که از علمای [[قبیله بکر بن وائل]] بود، در [[زمان]] مسیلمه کذاب به [[دنیا]] آمد و چون بر چشمان او دست کشید....
در این [[روایت]] به چنین کنیه‌ای اشاره نشده است و اگر ابوبصیره کنیه یشکر هم باشد، احتمال می‌رود با توجه به این داستان، کنیه [[واقعی]] او نباشد؛ همانند کنیه [[ابوجهل]] که [[مسلمانان]] برای تنقیص [[ابوالحکم]] وضع کردند، چنانکه شایع بوده کنیه [[ابوبصیر]]، به افراد [[نابینا]] داده شود. مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۱.</ref> و ابن حجر<ref>تهذیب، ج۱۲، ص۲۱.</ref> از شخصی به نام [[ابوبصیر عبدی]]<ref>منسوب به عبد القیس، ر.ک: بخاری، ۱۶ خطیب بغدادی، ج۷، ص۲۲۱.</ref> [[کوفی]] أعمی نام برده‌اند که نامش حفص بوده است، ولی از [[ابن عیینه]] نقل می‌کنند که نامش را [[بکر بن وائل]] می‌دانست که به احتمال قریب به [[یقین]] با نام قبیله‌اش [[اشتباه]] شده است. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۵، ص۵۷۵.</ref> به اختصار از او با عنوان [[ابونصیر بن عبدالقیس]] (با توجه به منابع یاد شده، [[ابونصیر بن عبد القیس]] اشتباه و تصحیف ابوبصیر من عبد القیس است) کوفی اعمی نام برده که تصحیف در این موارد رایج است. درباره این شخص نیز عیناً داستان ابوبصیره نقل شده است و ابن حجر آن احتمال را که درباره کنیه [[کعب ابوبصیره]]، گفتیم (یعنی کنایه از [[کوری]]) [[تأیید]] می‌کند. وی از [[ابی بن کعب]]، [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} و [[اشعث بن قیس]] روایت کرده و پسرش [[عبدالله بن ابوبصیره یشکری|عبدالله]] و [[ابواسحاق سبیعی]] از ابوبصیر روایت کرده‌اند<ref>مزی‌، ج۳۳، ص۸۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۲۱</ref>. نکته‌ای که [[اتحاد]] این دو نفر را ۔ هرچند با شباهت اسمی و داستانی که دارند. از هم متمایز می‌کند، [[قبایل]] این دو است؛ فرد مورد بحث از قبیله [[بکر بن وائل]] است و این دومی از [[عبدالقیس]].
در این [[روایت]] به چنین کنیه‌ای اشاره نشده است و اگر ابوبصیره کنیه یشکر هم باشد، احتمال می‌رود با توجه به این داستان، کنیه [[واقعی]] او نباشد؛ همانند کنیه [[ابوجهل]] که [[مسلمانان]] برای تنقیص [[ابوالحکم]] وضع کردند، چنانکه شایع بوده کنیه [[ابوبصیر]]، به افراد [[نابینا]] داده شود. مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۱.</ref> و ابن حجر<ref>تهذیب، ج۱۲، ص۲۱.</ref> از شخصی به نام [[ابوبصیر عبدی]]<ref>منسوب به عبد القیس، ر. ک: بخاری، ۱۶ خطیب بغدادی، ج۷، ص۲۲۱.</ref> [[کوفی]] أعمی نام برده‌اند که نامش حفص بوده است، ولی از [[ابن عیینه]] نقل می‌کنند که نامش را [[بکر بن وائل]] می‌دانست که به احتمال قریب به [[یقین]] با نام قبیله‌اش [[اشتباه]] شده است. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۵، ص۵۷۵.</ref> به اختصار از او با عنوان [[ابونصیر بن عبدالقیس]] (با توجه به منابع یاد شده، [[ابونصیر بن عبد القیس]] اشتباه و تصحیف ابوبصیر من عبد القیس است) کوفی اعمی نام برده که تصحیف در این موارد رایج است. درباره این شخص نیز عیناً داستان ابوبصیره نقل شده است و ابن حجر آن احتمال را که درباره کنیه [[کعب ابوبصیره]]، گفتیم (یعنی کنایه از [[کوری]]) [[تأیید]] می‌کند. وی از [[ابی بن کعب]]، [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} و [[اشعث بن قیس]] روایت کرده و پسرش [[عبدالله بن ابوبصیره یشکری|عبدالله]] و [[ابواسحاق سبیعی]] از ابوبصیر روایت کرده‌اند<ref>مزی‌، ج۳۳، ص۸۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۲۱</ref>. نکته‌ای که [[اتحاد]] این دو نفر را ۔ هرچند با شباهت اسمی و داستانی که دارند. از هم متمایز می‌کند، [[قبایل]] این دو است؛ فرد مورد بحث از قبیله [[بکر بن وائل]] است و این دومی از [[عبدالقیس]].


ابوبصیره تا [[زمان]] [[امارت]] [[خالد قشیری]] (تصحیف قسری) بر [[عراق]]<ref>ابوبصیره، ص۱۲۰-۱۰۶، ر.ک: خلیفة بن خیاط، ص۲۷۶.</ref> زنده بوده است<ref>الاصابه، ج۷، ص۴۱.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوبصیره یشکری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۵۶.</ref>
ابوبصیره تا [[زمان]] [[امارت]] [[خالد قشیری]] (تصحیف قسری) بر [[عراق]]<ref>ابوبصیره، ص۱۲۰-۱۰۶، ر. ک: خلیفة بن خیاط، ص۲۷۶.</ref> زنده بوده است<ref>الاصابه، ج۷، ص۴۱.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوبصیره یشکری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۵۶.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۷

مقدمه

ابن حجر[۱] در بخش سوم الاصابه این کنیه را آورده و به نقل از ابوالفرج اصفهانی می‌گوید که ابوبصیره را نزد مسیلمه کذاب آوردند و چون بر چشمان ابوبصیره دست کشید، کور شد. این گزارش در چاپ موجود الاغانی[۲] چنین آمده است: یشکر بن وائل بشکری که از علمای قبیله بکر بن وائل بود، در زمان مسیلمه کذاب به دنیا آمد و چون بر چشمان او دست کشید.... در این روایت به چنین کنیه‌ای اشاره نشده است و اگر ابوبصیره کنیه یشکر هم باشد، احتمال می‌رود با توجه به این داستان، کنیه واقعی او نباشد؛ همانند کنیه ابوجهل که مسلمانان برای تنقیص ابوالحکم وضع کردند، چنانکه شایع بوده کنیه ابوبصیر، به افراد نابینا داده شود. مزی[۳] و ابن حجر[۴] از شخصی به نام ابوبصیر عبدی[۵] کوفی أعمی نام برده‌اند که نامش حفص بوده است، ولی از ابن عیینه نقل می‌کنند که نامش را بکر بن وائل می‌دانست که به احتمال قریب به یقین با نام قبیله‌اش اشتباه شده است. ابن حبان[۶] به اختصار از او با عنوان ابونصیر بن عبدالقیس (با توجه به منابع یاد شده، ابونصیر بن عبد القیس اشتباه و تصحیف ابوبصیر من عبد القیس است) کوفی اعمی نام برده که تصحیف در این موارد رایج است. درباره این شخص نیز عیناً داستان ابوبصیره نقل شده است و ابن حجر آن احتمال را که درباره کنیه کعب ابوبصیره، گفتیم (یعنی کنایه از کوری) تأیید می‌کند. وی از ابی بن کعب، امیر مؤمنان علی(ع) و اشعث بن قیس روایت کرده و پسرش عبدالله و ابواسحاق سبیعی از ابوبصیر روایت کرده‌اند[۷]. نکته‌ای که اتحاد این دو نفر را ۔ هرچند با شباهت اسمی و داستانی که دارند. از هم متمایز می‌کند، قبایل این دو است؛ فرد مورد بحث از قبیله بکر بن وائل است و این دومی از عبدالقیس.

ابوبصیره تا زمان امارت خالد قشیری (تصحیف قسری) بر عراق[۸] زنده بوده است[۹][۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الاصابه، ج۷، ص۴۱.
  2. الاغانی، ج۹، ص۱۸۱.
  3. مزی، ج۳۳، ص۸۱.
  4. تهذیب، ج۱۲، ص۲۱.
  5. منسوب به عبد القیس، ر. ک: بخاری، ۱۶ خطیب بغدادی، ج۷، ص۲۲۱.
  6. ابن حبان، ج۵، ص۵۷۵.
  7. مزی‌، ج۳۳، ص۸۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۲۱
  8. ابوبصیره، ص۱۲۰-۱۰۶، ر. ک: خلیفة بن خیاط، ص۲۷۶.
  9. الاصابه، ج۷، ص۴۱.
  10. هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوبصیره یشکری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۵۶.