ابوبصیره یشکری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ابوبصیره یشکری
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوبصیره یشکری
جنسیتمرد
از قبیلهبکر بن وائل
پسرعبدالله بن ابی‌بصیره یشکری
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

ابن حجر[۱] در بخش سوم الاصابه این کنیه را آورده و به نقل از ابوالفرج اصفهانی می‌گوید که ابوبصیره را نزد مسیلمه کذاب آوردند و چون بر چشمان ابوبصیره دست کشید، کور شد. این گزارش در چاپ موجود الاغانی[۲] چنین آمده است: یشکر بن وائل بشکری که از علمای قبیله بکر بن وائل بود، در زمان مسیلمه کذاب به دنیا آمد و چون بر چشمان او دست کشید.... در این روایت به چنین کنیه‌ای اشاره نشده است و اگر ابوبصیره کنیه یشکر هم باشد، احتمال می‌رود با توجه به این داستان، کنیه واقعی او نباشد؛ همانند کنیه ابوجهل که مسلمانان برای تنقیص ابوالحکم وضع کردند، چنانکه شایع بوده کنیه ابوبصیر، به افراد نابینا داده شود. مزی[۳] و ابن حجر[۴] از شخصی به نام ابوبصیر عبدی[۵] کوفی أعمی نام برده‌اند که نامش حفص بوده است، ولی از ابن عیینه نقل می‌کنند که نامش را بکر بن وائل می‌دانست که به احتمال قریب به یقین با نام قبیله‌اش اشتباه شده است. ابن حبان[۶] به اختصار از او با عنوان ابونصیر بن عبدالقیس (با توجه به منابع یاد شده، ابونصیر بن عبد القیس اشتباه و تصحیف ابوبصیر من عبد القیس است) کوفی اعمی نام برده که تصحیف در این موارد رایج است. درباره این شخص نیز عیناً داستان ابوبصیره نقل شده است و ابن حجر آن احتمال را که درباره کنیه کعب ابوبصیره، گفتیم (یعنی کنایه از کوری) تأیید می‌کند. وی از ابی بن کعب، امیر مؤمنان علی (ع) و اشعث بن قیس روایت کرده و پسرش عبدالله و ابواسحاق سبیعی از ابوبصیر روایت کرده‌اند[۷]. نکته‌ای که اتحاد این دو نفر را ۔ هرچند با شباهت اسمی و داستانی که دارند. از هم متمایز می‌کند، قبایل این دو است؛ فرد مورد بحث از قبیله بکر بن وائل است و این دومی از عبدالقیس.

ابوبصیره تا زمان امارت خالد قشیری (تصحیف قسری) بر عراق[۸] زنده بوده است[۹][۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الاصابه، ج۷، ص۴۱.
  2. الاغانی، ج۹، ص۱۸۱.
  3. مزی، ج۳۳، ص۸۱.
  4. تهذیب، ج۱۲، ص۲۱.
  5. منسوب به عبد القیس، ر. ک: بخاری، ۱۶ خطیب بغدادی، ج۷، ص۲۲۱.
  6. ابن حبان، ج۵، ص۵۷۵.
  7. مزی‌، ج۳۳، ص۸۱؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۲۱
  8. ابوبصیره، ص۱۲۰-۱۰۶، ر. ک: خلیفة بن خیاط، ص۲۷۶.
  9. الاصابه، ج۷، ص۴۱.
  10. هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوبصیره یشکری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۵۶.