اقامتگاه امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۲: خط ۲:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = امام مهدی
| موضوع مرتبط = امام مهدی
| عنوان مدخل  = [[امام مهدی]]{{ع}}
| عنوان مدخل  = [[امام مهدی]] {{ع}}
| مداخل مرتبط = [[امام مهدی در قرآن]] - [[امام مهدی در حدیث]] - [[امام مهدی در کلام اسلامی]]
| مداخل مرتبط = [[امام مهدی در قرآن]] - [[امام مهدی در حدیث]] - [[امام مهدی در کلام اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*به معنای جای وسیع و فضای باز است. محوطۀ جلوی [[مسجد کوفه]] که سکویی هم داشته و [[امام علی|علی]]{{ع}} گاهی آنجا می‌نشست و [[مردم]] حضور می‌یافتند و [[امام]] یا [[سخنرانی]] می‌کرد، یا به سؤال‌ها پاسخ می‌داد. [[رحبه]] نام محلّه‌ای در [[کوفه]] نیز بوده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۸۵.</ref>.
* به معنای جای وسیع و فضای باز است. محوطۀ جلوی [[مسجد کوفه]] که سکویی هم داشته و [[امام علی|علی]] {{ع}} گاهی آنجا می‌نشست و [[مردم]] حضور می‌یافتند و [[امام]] یا [[سخنرانی]] می‌کرد، یا به سؤال‌ها پاسخ می‌داد. [[رحبه]] نام محلّه‌ای در [[کوفه]] نیز بوده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۸۵.</ref>.


==[[رحبه]] در موعودنامه==
== [[رحبه]] در موعودنامه ==
*سرزمین مقدسی است که [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و [[اهل بیت]]ش در آن اقامت می‌گزینند. آن‌جا [[اقامتگاه حضرت]] [[نوح]] {{ع}} بوده است. هیچ‌یک از [[آل محمد]] {{صل}} جز در یک [[سرزمین مقدس]] مسکن نمی‌گزیند، و جز در یک [[سرزمین مقدس]] به [[قتل]] نمی‌رسد<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۵؛ الزام الناصب، ص ۱۷۶.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۶۲.</ref>.
* سرزمین مقدسی است که [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و [[اهل بیت]]ش در آن اقامت می‌گزینند. آن‌جا [[اقامتگاه حضرت]] [[نوح]] {{ع}} بوده است. هیچ‌یک از [[آل محمد]] {{صل}} جز در یک [[سرزمین مقدس]] مسکن نمی‌گزیند، و جز در یک [[سرزمین مقدس]] به [[قتل]] نمی‌رسد<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۵؛ الزام الناصب، ص ۱۷۶.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۶۲.</ref>.
*از مسائلى که درباره [[امام زمان]] {{ع}} مطرح است، مکان و محل زندگى ایشان است. روایاتى که در این زمینه وجود دارد سه دسته‌اند:
* از مسائلى که درباره [[امام زمان]] {{ع}} مطرح است، مکان و محل زندگى ایشان است. روایاتى که در این زمینه وجود دارد سه دسته‌اند:
#برخى از آنها محل خاصى را تعیین نمى‌کند و [[جایگاه]] [[حضرت]] را در بیابان‌ها و کوه‌ها معرفى مى‌کند. از آن جمله، [[امام مهدی|حضرت مهدى]] {{ع}} به پسر مهزیار مى‌فرماید: "[[فرزند]] مهزیار! پدرم [[امام حسن]] {{ع}} از من [[پیمان]] گرفت... و [[فرمان]] داد که براى سکونت، کوه‌هاى سخت و سرزمین‌هاى خشک و دوردست را برگزینم"<ref>غیبة طوسى، ص ۲۶۶.</ref>. این بخش از [[روایات]] گویاى آن است که [[حضرت]] از حوزه دسترسى [[مردم]] به دور است و به سختى و دشوارى زندگى مى‌کند و کسى از محل زندگى وى [[آگاه]] نیست.  
# برخى از آنها محل خاصى را تعیین نمى‌کند و [[جایگاه]] [[حضرت]] را در بیابان‌ها و کوه‌ها معرفى مى‌کند. از آن جمله، [[امام مهدی|حضرت مهدى]] {{ع}} به پسر مهزیار مى‌فرماید: "[[فرزند]] مهزیار! پدرم [[امام حسن]] {{ع}} از من [[پیمان]] گرفت... و [[فرمان]] داد که براى سکونت، کوه‌هاى سخت و سرزمین‌هاى خشک و دوردست را برگزینم"<ref>غیبة طوسى، ص ۲۶۶.</ref>. این بخش از [[روایات]] گویاى آن است که [[حضرت]] از حوزه دسترسى [[مردم]] به دور است و به سختى و دشوارى زندگى مى‌کند و کسى از محل زندگى وى [[آگاه]] نیست.  
#برخى [[روایات]]، منطقه خاصى را به‌عنوان محل سکونت آن [[حضرت]] نام مى‌برند و محدوده آن را نیز تعیین مى‌کنند:
# برخى [[روایات]]، منطقه خاصى را به‌عنوان محل سکونت آن [[حضرت]] نام مى‌برند و محدوده آن را نیز تعیین مى‌کنند:
## [[مدینه]] و پیرامون آن: ابى [[بصیر]] مى‌گوید از [[امام باقر]] {{ع}} شنیدم که فرمود: "[[صاحب الزمان]] را [[عزلت]] و غیبتى است که در آن، نیرومند است به سى نفرى که با [[حضرت]] هستند و [[وحشت]] و تنهایى را از وى دور مى‌کنند؛ و خوب جایگاهى است [[مدینه]]"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ اصول کافى، ج ۱، ص ۳۴۰. </ref>. [[روایت]] دیگرى است که مکان [[حضرت]] را کوه "[[رضوى]]" در اطراف [[مدینه]] نام مى‌برد. راوى مى‌گوید: "با [[امام صادق]] {{ع}} از [[مدینه]] خارج شدیم، به [[روحاء]] اطراف [[مدینه]] که رسیدیم، [[حضرت]] نگاهش را به کوهى دوخت و مدت زمانى ادامه داد. . . و فرمود: این کوه "رضوى" نام دارد. خوب پناهگاهى است براى خائف[[[امام زمان]] {{ع}}]در [[غیبت صغری]] و کبرى"<ref>غیبة طوسى، ص ۱۶۲. </ref>.  
## [[مدینه]] و پیرامون آن: ابى [[بصیر]] مى‌گوید از [[امام باقر]] {{ع}} شنیدم که فرمود: "[[صاحب الزمان]] را [[عزلت]] و غیبتى است که در آن، نیرومند است به سى نفرى که با [[حضرت]] هستند و [[وحشت]] و تنهایى را از وى دور مى‌کنند؛ و خوب جایگاهى است [[مدینه]]"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ اصول کافى، ج ۱، ص ۳۴۰. </ref>. [[روایت]] دیگرى است که مکان [[حضرت]] را کوه "[[رضوى]]" در اطراف [[مدینه]] نام مى‌برد. راوى مى‌گوید: "با [[امام صادق]] {{ع}} از [[مدینه]] خارج شدیم، به [[روحاء]] اطراف [[مدینه]] که رسیدیم، [[حضرت]] نگاهش را به کوهى دوخت و مدت زمانى ادامه داد. . . و فرمود: این کوه "رضوى" نام دارد. خوب پناهگاهى است براى خائف[[[امام زمان]] {{ع}}]در [[غیبت صغری]] و کبرى"<ref>غیبة طوسى، ص ۱۶۲. </ref>.  
## [[مکه]] و پیرامون آن: از برخى [[روایات]] استفاده مى‌شود که آن [[حضرت]] در مکانى به نام "[[ذی طوی]]" پیرامون [[مکه]] زندگى مى‌کند و از همان‌جا نیز همراه یارانش [[قیام]] خواهد کرد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "[[امام زمان]] {{ع}} را غیبتى است در بعضى از دره‌ها و اشاره کرد به منطقه ذى طوى"<ref>غیبة نعمانى، ص ۱۸۲. </ref>. در ادامه این [[روایت]] و [[روایات]] دیگر، محل [[ظهور]] و خروج آن [[حضرت]] و مرکز تجمع [[یاران]] و [[دوستان]] وى نیز، همین منطقه یاد شده است<ref>غیبة طوسى، ص ۳۱۵. </ref>.  
## [[مکه]] و پیرامون آن: از برخى [[روایات]] استفاده مى‌شود که آن [[حضرت]] در مکانى به نام "[[ذی طوی]]" پیرامون [[مکه]] زندگى مى‌کند و از همان‌جا نیز همراه یارانش [[قیام]] خواهد کرد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "[[امام زمان]] {{ع}} را غیبتى است در بعضى از دره‌ها و اشاره کرد به منطقه ذى طوى"<ref>غیبة نعمانى، ص ۱۸۲. </ref>. در ادامه این [[روایت]] و [[روایات]] دیگر، محل [[ظهور]] و خروج آن [[حضرت]] و مرکز تجمع [[یاران]] و [[دوستان]] وى نیز، همین منطقه یاد شده است<ref>غیبة طوسى، ص ۳۱۵. </ref>.  
#دسته سوم اخبارى است که مانند دسته اول، جایگاهى خاص را نام نمى‌برد، ولى از وى به‌عنوان فردى که با [[مردم]] [[حشر]] و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگى مى‌کند، نام برده است. [[امام صادق]] {{ع}} مى‌فرماید: "[[صاحب الامر]] {{ع}} در میان [[مردم]] رفت‌وآمد مى‌کند، در بازار قدم مى‌زند، لکن او را نمى‌شناسند تا زمانى که [[خداوند]] به وى [[اذن]] دهد تا خود را معرفى کند... "<ref>غیبة طوسى، ص ۱۶۴. </ref>.  
# دسته سوم اخبارى است که مانند دسته اول، جایگاهى خاص را نام نمى‌برد، ولى از وى به‌عنوان فردى که با [[مردم]] [[حشر]] و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگى مى‌کند، نام برده است. [[امام صادق]] {{ع}} مى‌فرماید: "[[صاحب الامر]] {{ع}} در میان [[مردم]] رفت‌وآمد مى‌کند، در بازار قدم مى‌زند، لکن او را نمى‌شناسند تا زمانى که [[خداوند]] به وى [[اذن]] دهد تا خود را معرفى کند... "<ref>غیبة طوسى، ص ۱۶۴. </ref>.  
*بین این سه دسته از [[روایات]]، تضاد و تنافى نیست و نام بردن مکانى خاص، با زندگى به شکل ناشناس قابل جمع است. [[انتخاب]] کوه‌ها و مکان‌هاى دست‌نیافتنى در حال [[ضرورت]] و نیاز نیز، امرى است طبیعى و موافق با اصل [[تقیّه]]<ref>چشم‌به‌راه مهدى، ص ۳۵۱. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۱۳.</ref>.
* بین این سه دسته از [[روایات]]، تضاد و تنافى نیست و نام بردن مکانى خاص، با زندگى به شکل ناشناس قابل جمع است. [[انتخاب]] کوه‌ها و مکان‌هاى دست‌نیافتنى در حال [[ضرورت]] و نیاز نیز، امرى است طبیعى و موافق با اصل [[تقیّه]]<ref>چشم‌به‌راه مهدى، ص ۳۵۱. </ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۱۳.</ref>.


==[[رحبه]] در [[فرهنگنامه]] [[آخرالزمان]]==
== [[رحبه]] در [[فرهنگنامه]] [[آخرالزمان]] ==
* [[رحبه]] شهری است که حدوداً هیجده کیلومتر با [[کوفه]] فاصله دارد، در [[آخرالزمان]] و هنگام [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}}، این [[شهر]] مورد [[هجوم]] [[لشکر]] سفیانی قرار خواهد گرفت و سپس [[حضرت]] به این [[شهر]] خواهد آمد.  
* [[رحبه]] شهری است که حدوداً هیجده کیلومتر با [[کوفه]] فاصله دارد، در [[آخرالزمان]] و هنگام [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}}، این [[شهر]] مورد [[هجوم]] [[لشکر]] سفیانی قرار خواهد گرفت و سپس [[حضرت]] به این [[شهر]] خواهد آمد.  
* [[امام صادق]]{{ع}} در [[حدیثی]] فرمود: گویا [[سفیانی]] یا یکی از [[امیران]] اوست که به [[رحبه]] آمده و در آنجا اردو زده است. جارچی [[سفیانی]] ندا می‌‌دهد: هر کسی که سر یکی از [[شیعیان]] [[علی]]{{ع}} را بیاورد، هزار درهم جایزه می‌‌گیرد. در این حال برخی از [[مردم]] سر [[همسایه]] خود را از تن جدا می‌‌کنند و برای گرفتن جایزه از نزد او می‌‌برد. در آن روز کسانی که بر شما (در [[رحبه]]) [[حکومت]] می‌‌کنند همگی [[اولاد]] نامشروعند و گویا می‌‌بینم که مردی نقاب بر چهره زده و شما را تک تک به دام می‌‌اندازد، او مردی زنازاده است...<ref>بحار الأنوار: ج ۵۲، ص ۲۱۵.</ref>.
* [[امام صادق]] {{ع}} در [[حدیثی]] فرمود: گویا [[سفیانی]] یا یکی از [[امیران]] اوست که به [[رحبه]] آمده و در آنجا اردو زده است. جارچی [[سفیانی]] ندا می‌‌دهد: هر کسی که سر یکی از [[شیعیان]] [[علی]] {{ع}} را بیاورد، هزار درهم جایزه می‌‌گیرد. در این حال برخی از [[مردم]] سر [[همسایه]] خود را از تن جدا می‌‌کنند و برای گرفتن جایزه از نزد او می‌‌برد. در آن روز کسانی که بر شما (در [[رحبه]]) [[حکومت]] می‌‌کنند همگی [[اولاد]] نامشروعند و گویا می‌‌بینم که مردی نقاب بر چهره زده و شما را تک تک به دام می‌‌اندازد، او مردی زنازاده است...<ref>بحار الأنوار: ج ۵۲، ص ۲۱۵.</ref>.
*در [[حدیث]] دیگری [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[حضرت قائم]]{{ع}} پس از [[قیام]] به [[رحبه]] خواهد آمد. او با پای مبارکش به جایی اشاره می‌‌کند و می‌‌فرماید اینجا را حفر نمایید. وقتی آن قسمت را حفر می‌‌کنند، دوازده هزار [[زره]]، [[شمشیر]] و کلاه خود از آن مکان بیرون می‌‌آورند. سپس [[حضرت مهدی]]{{ع}} دوازه هزار نفر از غلامان [[عرب]] و [[عجم]] را جمع می‌‌کند و آن لباس‌های رزم را بر تن آنان می‌‌پوشاند و می‌‌فرماید هر کسی که چون شما (و بر [[مذهب]] و مرام شما) نبود به [[قتل]] برسانید<ref>بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۳۷ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۵۵۳.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۳۱۶.</ref>.
* در [[حدیث]] دیگری [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: [[حضرت قائم]] {{ع}} پس از [[قیام]] به [[رحبه]] خواهد آمد. او با پای مبارکش به جایی اشاره می‌‌کند و می‌‌فرماید اینجا را حفر نمایید. وقتی آن قسمت را حفر می‌‌کنند، دوازده هزار [[زره]]، [[شمشیر]] و کلاه خود از آن مکان بیرون می‌‌آورند. سپس [[حضرت مهدی]] {{ع}} دوازه هزار نفر از غلامان [[عرب]] و [[عجم]] را جمع می‌‌کند و آن لباس‌های رزم را بر تن آنان می‌‌پوشاند و می‌‌فرماید هر کسی که چون شما (و بر [[مذهب]] و مرام شما) نبود به [[قتل]] برسانید<ref>بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۳۷ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۵۵۳.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۳۱۶.</ref>.


==[[ذی طوی]] در [[فرهنگنامه]] [[آخرالزمان]]==
== [[ذی طوی]] در [[فرهنگنامه]] [[آخرالزمان]] ==
*"ذِی طُوی" به نام منطقه‌ای است که در شش کیلومتری [[مکه]] قرار دارد. این کوه مورد توجه [[ائمه]]{{ع}} بوده است و در [[روایات]] به [[پناهگاه]] و محل سکونت [[حضرت مهدی]]{{ع}} در زمان غیبت‌شان معرفی شده است. در دعای [[شریف]] ندبه از این منطقه و منطقه "رِضوی" به عنوان [[جایگاه]] [[حضرت]] یاد شده است: {{متن حدیث|لَيْتَ شِعْرِي.. أَيُّ أَرْضٍ تُقِلُّكَ أَوْ ثَرَى أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}}؛<ref> «کاش می‌‌دانستم که در کدام سرزمین مأوی گرفته‌ای، آیا در سرزمین [[رضوی]] هستی یا در جایی دیگر، یا در [[ذی‌طوی]] به سر می‌بری».</ref>.  
*"ذِی طُوی" به نام منطقه‌ای است که در شش کیلومتری [[مکه]] قرار دارد. این کوه مورد توجه [[ائمه]] {{ع}} بوده است و در [[روایات]] به [[پناهگاه]] و محل سکونت [[حضرت مهدی]] {{ع}} در زمان غیبت‌شان معرفی شده است. در دعای [[شریف]] ندبه از این منطقه و منطقه "رِضوی" به عنوان [[جایگاه]] [[حضرت]] یاد شده است: {{متن حدیث|لَيْتَ شِعْرِي.. أَيُّ أَرْضٍ تُقِلُّكَ أَوْ ثَرَى أَ بِرَضْوَى أَمْ غَيْرِهَا أَمْ ذِي طُوًى}}؛<ref> «کاش می‌‌دانستم که در کدام سرزمین مأوی گرفته‌ای، آیا در سرزمین [[رضوی]] هستی یا در جایی دیگر، یا در [[ذی‌طوی]] به سر می‌بری».</ref>.  
* [[امام باقر]]{{ع}} با دست اشاره به [[ناحیه]] [[ذی‌طوی]] کرده و فرمود: برای [[صاحب الامر]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} در میان این دره‌ها غیبتی رخ خواهد داد، و این [[غیبت]] ادامه خواهد داشت تا زمانی که [[قیام]] نماید. پیش از [[قیام]]، گروهی از [[یاران]] [[حضرت]] در این منطقه جمع می‌‌شوند و [[غلام]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} که همیشه همراه اوست نزد آن گروه آمده و می‌‌پرسد: چند نفر در اینجا گرد آمده‌اید؟ می‌‌گویند: ما چهل نفر هستیم. آن‌گاه [[غلام]] می‌‌پرسد: اگر [[صاحب]] خود ([[حضرت مهدی]]{{ع}}) را ببینید چه می‌‌کنید؟ پاسخ می‌‌دهند: به [[خدا]] [[سوگند]] اگر او بخواهد که کوه‌ها را از جای برکنیم، انجام خواهیم داد و با او خواهیم بود. این [[دیدار]] پایان می‌‌یابد تا سال بعد فرا می‌‌رسد. آن [[غلام]] دوباره نزد آنان می‌‌آید و می‌‌گوید: ده نفر از میان خود برگزینید و با آنان به نزد [[حضرت مهدی]]{{ع}} می‌‌آید و [[حضرت]] در شب [[آینده]] [[وعده]] می‌‌کند (که [[قیام]] نماید)...<ref>غیبت نعمانی: ص ۱۸۲ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۴۹۶.</ref>.
* [[امام باقر]] {{ع}} با دست اشاره به [[ناحیه]] [[ذی‌طوی]] کرده و فرمود: برای [[صاحب الامر]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} در میان این دره‌ها غیبتی رخ خواهد داد، و این [[غیبت]] ادامه خواهد داشت تا زمانی که [[قیام]] نماید. پیش از [[قیام]]، گروهی از [[یاران]] [[حضرت]] در این منطقه جمع می‌‌شوند و [[غلام]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} که همیشه همراه اوست نزد آن گروه آمده و می‌‌پرسد: چند نفر در اینجا گرد آمده‌اید؟ می‌‌گویند: ما چهل نفر هستیم. آن‌گاه [[غلام]] می‌‌پرسد: اگر [[صاحب]] خود ([[حضرت مهدی]] {{ع}}) را ببینید چه می‌‌کنید؟ پاسخ می‌‌دهند: به [[خدا]] [[سوگند]] اگر او بخواهد که کوه‌ها را از جای برکنیم، انجام خواهیم داد و با او خواهیم بود. این [[دیدار]] پایان می‌‌یابد تا سال بعد فرا می‌‌رسد. آن [[غلام]] دوباره نزد آنان می‌‌آید و می‌‌گوید: ده نفر از میان خود برگزینید و با آنان به نزد [[حضرت مهدی]] {{ع}} می‌‌آید و [[حضرت]] در شب [[آینده]] [[وعده]] می‌‌کند (که [[قیام]] نماید)...<ref>غیبت نعمانی: ص ۱۸۲ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۴۹۶.</ref>.
* [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: گویا با چشم خویش [[حضرت قائم]]{{ع}} را می‌‌بینم که با پای برهنه، در [[ذی‌طوی]] سرپا [[ایستاده]] و مانند [[حضرت موسی]]{{ع}} نگران و [[منتظر]] است که به [[مقام ابراهیم]]{{ع}} در [[مسجدالحرام]] بیاید و [[دعوت]] خود را اعلام نماید<ref>موعودنامه: ص ۳۴۴ و بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۸۵.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۸۱-۲۸۲.</ref>.
* [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: گویا با چشم خویش [[حضرت قائم]] {{ع}} را می‌‌بینم که با پای برهنه، در [[ذی‌طوی]] سرپا [[ایستاده]] و مانند [[حضرت موسی]] {{ع}} نگران و [[منتظر]] است که به [[مقام ابراهیم]] {{ع}} در [[مسجدالحرام]] بیاید و [[دعوت]] خود را اعلام نماید<ref>موعودنامه: ص ۳۴۴ و بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۸۵.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۸۱-۲۸۲.</ref>.


==پرسش مستقیم==
== پرسش مستقیم ==
* [[محل سکونت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)]]
* [[محل سکونت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)]]


نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۱۲

این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. امام مهدی (ع) از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امام مهدی در قرآن - امام مهدی در حدیث - امام مهدی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

  • به معنای جای وسیع و فضای باز است. محوطۀ جلوی مسجد کوفه که سکویی هم داشته و علی (ع) گاهی آنجا می‌نشست و مردم حضور می‌یافتند و امام یا سخنرانی می‌کرد، یا به سؤال‌ها پاسخ می‌داد. رحبه نام محلّه‌ای در کوفه نیز بوده است[۱].

رحبه در موعودنامه

  1. برخى از آنها محل خاصى را تعیین نمى‌کند و جایگاه حضرت را در بیابان‌ها و کوه‌ها معرفى مى‌کند. از آن جمله، حضرت مهدى (ع) به پسر مهزیار مى‌فرماید: "فرزند مهزیار! پدرم امام حسن (ع) از من پیمان گرفت... و فرمان داد که براى سکونت، کوه‌هاى سخت و سرزمین‌هاى خشک و دوردست را برگزینم"[۴]. این بخش از روایات گویاى آن است که حضرت از حوزه دسترسى مردم به دور است و به سختى و دشوارى زندگى مى‌کند و کسى از محل زندگى وى آگاه نیست.
  2. برخى روایات، منطقه خاصى را به‌عنوان محل سکونت آن حضرت نام مى‌برند و محدوده آن را نیز تعیین مى‌کنند:
    1. مدینه و پیرامون آن: ابى بصیر مى‌گوید از امام باقر (ع) شنیدم که فرمود: "صاحب الزمان را عزلت و غیبتى است که در آن، نیرومند است به سى نفرى که با حضرت هستند و وحشت و تنهایى را از وى دور مى‌کنند؛ و خوب جایگاهى است مدینه"[۵]. روایت دیگرى است که مکان حضرت را کوه "رضوى" در اطراف مدینه نام مى‌برد. راوى مى‌گوید: "با امام صادق (ع) از مدینه خارج شدیم، به روحاء اطراف مدینه که رسیدیم، حضرت نگاهش را به کوهى دوخت و مدت زمانى ادامه داد. . . و فرمود: این کوه "رضوى" نام دارد. خوب پناهگاهى است براى خائف[[[امام زمان]] (ع)]در غیبت صغری و کبرى"[۶].
    2. مکه و پیرامون آن: از برخى روایات استفاده مى‌شود که آن حضرت در مکانى به نام "ذی طوی" پیرامون مکه زندگى مى‌کند و از همان‌جا نیز همراه یارانش قیام خواهد کرد. امام باقر (ع) فرمود: "امام زمان (ع) را غیبتى است در بعضى از دره‌ها و اشاره کرد به منطقه ذى طوى"[۷]. در ادامه این روایت و روایات دیگر، محل ظهور و خروج آن حضرت و مرکز تجمع یاران و دوستان وى نیز، همین منطقه یاد شده است[۸].
  3. دسته سوم اخبارى است که مانند دسته اول، جایگاهى خاص را نام نمى‌برد، ولى از وى به‌عنوان فردى که با مردم حشر و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگى مى‌کند، نام برده است. امام صادق (ع) مى‌فرماید: "صاحب الامر (ع) در میان مردم رفت‌وآمد مى‌کند، در بازار قدم مى‌زند، لکن او را نمى‌شناسند تا زمانى که خداوند به وى اذن دهد تا خود را معرفى کند... "[۹].
  • بین این سه دسته از روایات، تضاد و تنافى نیست و نام بردن مکانى خاص، با زندگى به شکل ناشناس قابل جمع است. انتخاب کوه‌ها و مکان‌هاى دست‌نیافتنى در حال ضرورت و نیاز نیز، امرى است طبیعى و موافق با اصل تقیّه[۱۰][۱۱].

رحبه در فرهنگنامه آخرالزمان

  • رحبه شهری است که حدوداً هیجده کیلومتر با کوفه فاصله دارد، در آخرالزمان و هنگام ظهور حضرت مهدی (ع)، این شهر مورد هجوم لشکر سفیانی قرار خواهد گرفت و سپس حضرت به این شهر خواهد آمد.
  • امام صادق (ع) در حدیثی فرمود: گویا سفیانی یا یکی از امیران اوست که به رحبه آمده و در آنجا اردو زده است. جارچی سفیانی ندا می‌‌دهد: هر کسی که سر یکی از شیعیان علی (ع) را بیاورد، هزار درهم جایزه می‌‌گیرد. در این حال برخی از مردم سر همسایه خود را از تن جدا می‌‌کنند و برای گرفتن جایزه از نزد او می‌‌برد. در آن روز کسانی که بر شما (در رحبه) حکومت می‌‌کنند همگی اولاد نامشروعند و گویا می‌‌بینم که مردی نقاب بر چهره زده و شما را تک تک به دام می‌‌اندازد، او مردی زنازاده است...[۱۲].
  • در حدیث دیگری امام صادق (ع) فرمود: حضرت قائم (ع) پس از قیام به رحبه خواهد آمد. او با پای مبارکش به جایی اشاره می‌‌کند و می‌‌فرماید اینجا را حفر نمایید. وقتی آن قسمت را حفر می‌‌کنند، دوازده هزار زره، شمشیر و کلاه خود از آن مکان بیرون می‌‌آورند. سپس حضرت مهدی (ع) دوازه هزار نفر از غلامان عرب و عجم را جمع می‌‌کند و آن لباس‌های رزم را بر تن آنان می‌‌پوشاند و می‌‌فرماید هر کسی که چون شما (و بر مذهب و مرام شما) نبود به قتل برسانید[۱۳][۱۴].

ذی طوی در فرهنگنامه آخرالزمان

پرسش مستقیم

  1. محل سکونت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
    1. محل سکونت امام مهدی در دوران زندگی با امام عسکری کجاست؟ (پرسش)
    2. محل سکونت امام مهدی در غیبت صغری کجاست؟ (پرسش)
    3. محل سکونت امام مهدی در غیبت کبری کجاست؟ (پرسش)
    4. محل سکونت امام مهدی در دوران ظهور کجاست؟ (پرسش)
  2. آیا تابحال کسی از محل زندگی امام مهدی اطلاعی داشته است؟ (پرسش)
  3. کیفیت زندگی امام مهدی به چه صورت است؟ (پرسش)
  4. آیا امام مهدی در میان مردم زندگی می‏‌کند و ما از شناخت او عاجزیم یا این‏که در عالم دیگر است و ما او را نمی‌‏بینیم؟ (پرسش)
  5. آیا صحت دارد که محل استقرار امام مهدی در کوه رضوا است؟ این کوه کجاست؟ (پرسش)
  6. آیا امام مهدی در میان مردم زندگی می‏کند و ما از شناخت او عاجزیم یا این‏که در عالم دیگر است و ما او را نمی‏بینیم؟ (پرسش)
  7. آیا امام مهدی می‏تواند به صورت یک فرد ناشناس در میان مردم زندگی کند؟ در این صورت مسکن و محل زندگی او کجا است؟ (پرسش)

منابع

پانویس

  1. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۸۵.
  2. ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۵؛ الزام الناصب، ص ۱۷۶.
  3. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۶۲.
  4. ↑ غیبة طوسى، ص ۲۶۶.
  5. ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ اصول کافى، ج ۱، ص ۳۴۰.
  6. ↑ غیبة طوسى، ص ۱۶۲.
  7. ↑ غیبة نعمانى، ص ۱۸۲.
  8. ↑ غیبة طوسى، ص ۳۱۵.
  9. ↑ غیبة طوسى، ص ۱۶۴.
  10. ↑ چشم‌به‌راه مهدى، ص ۳۵۱.
  11. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۱۳.
  12. ↑ بحار الأنوار: ج ۵۲، ص ۲۱۵.
  13. ↑ بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۳۷ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۵۵۳.
  14. ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۳۱۶.
  15. ↑ «کاش می‌‌دانستم که در کدام سرزمین مأوی گرفته‌ای، آیا در سرزمین رضوی هستی یا در جایی دیگر، یا در ذی‌طوی به سر می‌بری».
  16. ↑ غیبت نعمانی: ص ۱۸۲ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۴۹۶.
  17. ↑ موعودنامه: ص ۳۴۴ و بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۸۵.
  18. ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۸۱-۲۸۲.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=اقامتگاه_امام_مهدی&oldid=1095911»