جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[تواضع]] آن است که [[انسان]] در مقایسه با دیگران خود را صاحب امتیازی نداند. وجود چنین حالتی باعث می‌شود که فرد، دیگران را بزرگ و گرامی بدارد<ref>نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref>. ابعاد دیگر تواضع همچون [[نشانه‌ها]] و موانع آن نیز قابل بررسی است، ولی در اینجا تنها به ماهیت و جایگاه مفاهیم در ساختمان [[اخلاق]] اشاره می‌شود. [[امام علی]]{{ع}} در توصیف [[پارسایان]] می‌فرماید: {{متن حدیث|مَلْبَسُهُمُ الِاقْتِصَادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّوَاضُعُ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>، «[[میانه‌روی]] شعارشان است و در گفتار و [[رفتار]] فروتنند». نیز به انسان توصیه می‌کند که در ارزیابی خود بزرگ‌ترین مایه [[افتخار]] خویشتن را تواضع به شمار آورد: {{متن حدیث|لَا حَسَبَ كَالتَّوَاضُعِ وَ لَا شَرَفَ كَالْعِلْمِ}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۱۳.</ref>؛ «هیچ [[خویشاوندی]] چون [[فروتنی]] و هیچ شرافتی چون [[دانش]] نیست». | [[تواضع]] آن است که [[انسان]] در مقایسه با دیگران خود را صاحب امتیازی نداند. وجود چنین حالتی باعث می‌شود که فرد، دیگران را بزرگ و گرامی بدارد<ref>نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۵۸-۳۵۹.</ref>. ابعاد دیگر تواضع همچون [[نشانه‌ها]] و موانع آن نیز قابل بررسی است، ولی در اینجا تنها به ماهیت و جایگاه مفاهیم در ساختمان [[اخلاق]] اشاره می‌شود. [[امام علی]] {{ع}} در توصیف [[پارسایان]] می‌فرماید: {{متن حدیث|مَلْبَسُهُمُ الِاقْتِصَادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّوَاضُعُ}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>، «[[میانه‌روی]] شعارشان است و در گفتار و [[رفتار]] فروتنند». نیز به انسان توصیه می‌کند که در ارزیابی خود بزرگ‌ترین مایه [[افتخار]] خویشتن را تواضع به شمار آورد: {{متن حدیث|لَا حَسَبَ كَالتَّوَاضُعِ وَ لَا شَرَفَ كَالْعِلْمِ}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۱۳.</ref>؛ «هیچ [[خویشاوندی]] چون [[فروتنی]] و هیچ شرافتی چون [[دانش]] نیست». | ||
از آفات مهم تواضع «[[کبر]]» و «[[ذلت]]» است و در واقع هر دو ارزیابی غیر [[واقعی]] از خویشتن است. «کبر» بزرگ پنداشتن خویشتن است، بیش از آن‌چه در واقع هست؛ [[خواری]] نیز خود را کم‌تر از آن‌چه [[واقعیت]] دارد، حقیر انگاشتن است. همان‌طور که [[برتری‌جویی]] مانع تواضع و [[رذیلت]] است، ذلت نیز مانع تواضع است و با [[عزت نفس]] منافات دارد. اگر [[تکبر]]، [[افراط]] در [[ارزشمند]] دانستن خویش است، ذلت و خواری نیز [[تفریط]] در این امر به شمار می‌آید<ref>نراقی، محمد مهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۶۲.</ref>.<ref>[[احمد دیلمی|دیلمی، احمد]]، [[مبانی و نظام اخلاق (مقاله)| مقاله «مبانی و نظام اخلاق»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۱۴۹.</ref> | از آفات مهم تواضع «[[کبر]]» و «[[ذلت]]» است و در واقع هر دو ارزیابی غیر [[واقعی]] از خویشتن است. «کبر» بزرگ پنداشتن خویشتن است، بیش از آن‌چه در واقع هست؛ [[خواری]] نیز خود را کم‌تر از آن‌چه [[واقعیت]] دارد، حقیر انگاشتن است. همان‌طور که [[برتری‌جویی]] مانع تواضع و [[رذیلت]] است، ذلت نیز مانع تواضع است و با [[عزت نفس]] منافات دارد. اگر [[تکبر]]، [[افراط]] در [[ارزشمند]] دانستن خویش است، ذلت و خواری نیز [[تفریط]] در این امر به شمار می‌آید<ref>نراقی، محمد مهدی، جامع السعادات، ج۱، ص۳۶۲.</ref>.<ref>[[احمد دیلمی|دیلمی، احمد]]، [[مبانی و نظام اخلاق (مقاله)| مقاله «مبانی و نظام اخلاق»]]، [[دانشنامه امام علی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۴، ص ۱۴۹.</ref> | ||