نفاق در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۷: خط ۷:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
ماده «ن، ف، ق» در لغت [[عرب]] برای چند معنا به کار رفته است؛ مانند «تمام و فنا شدن» و «فرو رفتن و برآمدن». از معنای نخست، استعمال‌های {{متن حدیث|نَفَقَتِ الدَّابَّةُ}} به معنای تمام شدن [[عمر]] چهارپا و {{عربی|نَفِقَتْ نفقةُ القوم‌}} به معنای تمام شدن زاد و توشه است. در معنای دوم، واژه‌های «نفق» به معنای تونل و راه زیرزمینی و {{عربی|نافقاء}} در برابر {{عربی|قاصعاء}} به معنای یکی از دو سوراخ لانه موش صحرایی به کار رفته‌اند<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۵، ص۱۷۷؛ محمد بن ابی‌بکر بن عبدالقادر، مختار الصحاح، ج۴، ص۱۵۶۰؛ فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ج۳، ص۲۸۶؛ زبیدی، محب الدین، تاج العروس، ج۱۳، ص۴۶۳..</ref>. برخی نیز احتمال داده‌اند که این معانی، به یکدیگر بازگشته، یک ریشه دارند<ref>ابوحسین احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج۵، ص۴۵۴ و ۴۵۵.</ref>.
ماده «ن، ف، ق» در لغت [[عرب]] برای چند معنا به کار رفته است؛ مانند «تمام و فنا شدن» و «فرو رفتن و برآمدن». از معنای نخست، استعمال‌های {{متن حدیث|نَفَقَتِ الدَّابَّةُ}} به معنای تمام شدن [[عمر]] چهارپا و {{عربی|نَفِقَتْ نفقةُ القوم‌}} به معنای تمام شدن زاد و توشه است. در معنای دوم، واژه‌های «نفق» به معنای تونل و راه زیرزمینی و {{عربی|نافقاء}} در برابر {{عربی|قاصعاء}} به معنای یکی از دو سوراخ لانه موش صحرایی به کار رفته‌اند<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۵، ص۱۷۷؛ محمد بن ابی‌بکر بن عبدالقادر، مختار الصحاح، ج۴، ص۱۵۶۰؛ فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ج۳، ص۲۸۶؛ زبیدی، محب الدین، تاج العروس، ج۱۳، ص۴۶۳..</ref>. برخی نیز احتمال داده‌اند که این معانی، به یکدیگر بازگشته، یک ریشه دارند<ref>ابوحسین احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج۵، ص۴۵۴ و ۴۵۵.</ref>.
به گفته [[ابن اثیر]] در النهایه و ابن منظور در لسان العرب، عرب ماده و هیئت‌های گوناگون «نفق» را در معنای مورد نظر ما به کار نمی‌برد<ref>ابن اثیر جزری، النهایة فی غریب الحدیث، ج۵، ص۹۸؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰ ص۳۵۹.</ref> و تنها پس از کاربرد [[قرآنی]] آن، معنای این واژه در زبان عرب توسعه یافت. [[قرآن]] با [[استخدام]] این لفظ برای کسی که [[کفر]] خود را پوشیده می‌دارد و [[اظهار ایمان]] می‌نماید<ref>علامه طباطبایی می‌گوید: نفاق در عرف قرآن، اظهار ایمان و ابطان کفر است. (تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۷۸).</ref>، به یکی از وجوه پنهان [[روح]] و بیماری‌های [[نهان]] [[انسان]] اشاره کرده است.
به گفته [[ابن اثیر]] در النهایه و ابن منظور در لسان العرب، عرب ماده و هیئت‌های گوناگون «نفق» را در معنای مورد نظر ما به کار نمی‌برد<ref>ابن اثیر جزری، النهایة فی غریب الحدیث، ج۵، ص۹۸؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰ ص۳۵۹.</ref> و تنها پس از کاربرد [[قرآنی]] آن، معنای این واژه در زبان عرب توسعه یافت. [[قرآن]] با [[استخدام]] این لفظ برای کسی که [[کفر]] خود را پوشیده می‌دارد و [[اظهار ایمان]] می‌نماید<ref>علامه طباطبایی می‌گوید: نفاق در عرف قرآن، اظهار ایمان و ابطان کفر است. (تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۷۸).</ref>، به یکی از وجوه پنهان [[روح]] و بیماری‌های [[نهان]] [[انسان]] اشاره کرده است.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش