هدایت در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

"[[هدایت]]" در برابر [[ضلالت]]، به معنای [[ارشاد]] و راه‌نُمایی<ref>الصحاح.</ref>، بیان [[راه رشد]] و کمال و [[بسترسازی]] برای رسیدن به مراد مطلوب است<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم.</ref>. هدایت در اصطلاح [[قرآن]] و [[حدیث]] بر دو قسم است، یکی [[هدایت عمومی]] یا [[تکوینی]]؛ به این معنا که [[خداوند]] از طریق [[عقل]]، [[فهم]]، [[فکر]]، [[وجدان]]، [[غرایز]] و ویژگی‌هایی که در موجودات، اعم از [[انسان]] و حیوان و جماد، قرار داده است آنها را هدایت و [[رهبری]] می‌نماید، و دیگری [[هدایت خاص]] یا [[تشریعی]]، که از طریق [[فرستادن پیامبران]] و [[کتاب‌های آسمانی]] و... صورت می‌گیرد<ref>فرهنگ علم کلام، ص۲۳۰.</ref>.

«بار الها، بر [[محمد و خاندانش]] [[درود]] بفرست و ما را... به‌سوی خود راه‌نُما،... به‌راستی آن‌که تو راهش نُمایی، به [[دانش]] رسد... خداوندا، آن را که تو [[راه]] بنمایی به [[گمراهی]] کس از راه نرود، پس بر محمد و خاندانش درود فرست... و به [[راهنمایی]] خویش راه ما به سوی [[حق]] بگشای»<ref>نیایش پنجم.</ref>.

«ای خداوند، زبانم به هدایت بگشای و [[پرهیزگاری]] را به من [[الهام]] کن و مرا به هر کاری که پاکیزه‌تر است [[توفیق]] ده و به هرچه [[خشنودی]] تو در آن است برگمار... بار خدایا!... چون [[کارها]] بر من آشوبند، به گزاردن درست‌ترین آنها توفیقم ده و چون امور به یکدیگر مشتبه شوند به پاکیزه‌ترین آنها راه‌نُمای و چون میان [[عقاید]] خلاف برخیزد، تو مرا به راهی رهبری کن که بیشتر مورد [[رضایت]] توست...»<ref>نیایش بیستم.</ref>.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «هدایت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۲۸.</ref>

از این‌رو بیشتر و پیشتر از هر کس، از [[خداوند]] درخواست هدایت می‌شود<ref>از جمله نک، به دعاهای ۵، ۱۴، ۱۷، ۲۰ و ۴۸.</ref>.

# راهنمایی به [[سپاسگزاری]] از [[خدا]]: {{متن حدیث|الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِحَمْدِهِ‏، وَ جَعَلَنَا مِنْ أَهْلِهِ}}؛ «[[حمد]] و [[سپاس]] خداوندی را که ما را به حمد و سپاس خویش [[راه]] نمود و از جمله حامدان خود قرار داد»<ref>نیایش چهل‌وچهارم.</ref>.

# [[راهنمایی]] به [[دین]] [[برگزیده خدا]]: «ای [[خداوند]]، من آن [[بنده]] توام که... او را در زمره کسانی قرار داده‌ای که آنان را به دین خود [[هدایت]] کردی و به گزاردن [[حق]] خویش [[توفیق]] داده‌ای»<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>؛ و نیز: «ای خداوندی که [[احسان]] و [[فضل]] خویش به بندگانت [[عطا]] کرده‌ای و... ما را به دین [[برگزیده]] خود، [[آیین]] [[پسندیده]] خود، [[شریعت]] [[سهل]] و آسان خود هدایت کردی»<ref>نیایش چهل‌وپنجم.</ref>.

# راهنمایی به [[توبه]] و بازگشت دائمی به سوی [[خدا]]: «حمد و سپاس خداوندی را که ما را به «توبه» راه نمود. و اگر پرتو فضل او نبود، هرگز بدان راه نمی‌یافتیم»<ref>نیایش یکم.</ref>.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «هدایت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۲۹.</ref>

[[انسان]] در مسیر هدایت‌یافتگی آن‌چنان اوج می‌گیرد که [[شایستگی]] آن را می‌یابد تا دیگران را به راه حق رهنمون شود، چنانچه در [[صحیفه]] می‌خوانیم: «بار خدایا!... ما را در زمره داعیانی درآور که به تو [[دعوت]] می‌کنند و در شمار راهنمایانی که به تو راه می‌نمایند»<ref>نیایش پنجم.</ref>. «بار خدایا!... مرا از [[راهنمایان]] طریق حق قرار ده»<ref>نیایش بیستم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات قرآن الکریم، الشیخ حسن المصطفوی، وزارة الثقافة و الارشاد الاسلامی، تهران؛ الصّحاح، اسماعیل بن حمّاد جوهری، ۳۹۳ ق، دارالعلم للملایین، بیروت، ۱۴۰۷ق؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، چاپ ششم، ۱۳۸۵ش؛ فرهنگ علم کلام، احمد خاتمی، انتشارات صبا، تهران، ۱۳۷۰ش؛ قرآن کریم.</ref>.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «هدایت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۳۰.</ref>