حدیث ولایت: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
'''حدیث ولایت''' | '''حدیث ولایت''' [[ولایت]] که به معناى "اولى به تصرّف"، سرپرستى، زعامت و پیشوایى است، در [[قرآن]] و حدیث براى [[امام علی|حضرت على]]{{ع}} و امامان قرار داده شده است. عنوان ولىّ، مولى و ولایت بارها از زبان [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} دربارۀ [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} اطلاق شده و او را ولىّ مؤمنین و مولاى مسلمین قرار داده است. آنچه در [[غدیر خم]] مطرح شده، یکى از آن موارد است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۲۱.</ref>. | ||
[[قرآن]] کریم هم در آیۀ [[ولایت]] {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}﴾}}<ref>سوره مائده آیه ۵۵</ref> آن را بیان کرده و اطاعت اولى الأمر هم در آیۀ دیگرى واجب شمرده شده است. در حدیث ولایت که با تعابیر مختلف بیان شده است، [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} به عنوان ولى مؤمنین پس از [[پیامبر]] و برخوردار از اطاعت واجب و اینکه [[ولایت]] او ولایت [[پیامبر]] است و تصدیق به ولایت او تصدیق ولایت رسول است و شرط درستى ایمان به خدا پذیرش ولایت علوى است مطرح گشته است. مورد روشن آن‌که به تواتر نقل شده، در روز [[غدیر خم]] و در بازگشت از حجّة الوداع بود که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} در جمع انبوه مسلمانان پس از ایراد خطبه‌اى مفصّل، فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"من کنت مولاه فعلىّ مولاه، اللّهمّ وال من والاه و عاد من عاداه"}}<ref>اصول کافى، ج ۱ ص ۲۹۴ و ۲۹۵، فضائل الخمسة من الصحاح السته، ج ۱ ص ۳۴۹</ref> بر هرکس که من مولا بودم، [[امام علی|على]]{{ع}} مولاى اوست، خداوندا، هرکه با او دوستى کند دوستش بدار و هرکه با او دشمنى کند دشمنش باش. در جاى دیگر فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"یا علىّ! أنت ولىّ النّاس بعدى فمن أطاعک فقد أطاعنى و من عصاک فقد عصانى"}}،<ref>«یا على، تو سرپرست مردم پس از منى، هرکس تو را اطاعت کند مرا اطاعت کرده و هرکه تو را نافرمانى کند، مرا نافرمانى کرده است.» امالى مفید، ص ۱۱۳</ref> و فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"علىّ أولى المؤمنین بالمؤمنین بعدى"}}<ref>موسوعة الامام على بن ابى طالب، ج ۲ ص ۲۲۱</ref>، [[امام علی|على]]{{ع}} سزاوارترین مؤمنان به مؤمنین پس از من است. اشاره شد که این حدیث (من کنت مولاه. . .) از احادیث متواتر است و در کتب [[شیعه]] و [[اهل سنت]] از اصحاب و تابعین بسیارى روایت شده و جاى هیچ انکار نیست، هرچند برخى از مورّخان در نقل تاریخ واقعۀ غدیر، با بى‌مهرى یا عناد از کنار موضوع گذشته یا آن را تکذیب کرده‌اند. دربارۀ این حدیث، از جهات گوناگونى بحث شده است، هم از نظر راویان و سلسله سند حدیث، هم از نظر معناى ولایت و مولى، هم استدلالى که به این حدیث شده، هم احتجاجاتى که [[أئمه]]{{عم}} و اصحاب و متکلمین براى مسأله [[امامت]] به حدیث [[ولایت]] کرده‌اند، هم عبارت‌ها و نقل‌هاى مختلفى که از متن حدیث در منابع مختلف وجود دارد.<ref>دربارۀ این حدیث، ر. ک: نفحات الأزهار (خلاصۀ عبقات) ج ۱۵ و ۱۶، الغدیر ج ۱، المراجعات، نامۀ ۳۶،۳۸، ۴۰،۵۴،۵۶ و ۵۸ احقاق الحق، ج۶ ص ۲۲۵، فیض القدیر محدث قمى، بحار الأنوار، ج ۳۷ ص ۱۰۸ به بعد، موسوعة الامام على بن ابى طالب، ج ۲ ص ۱۹۷</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۲۱.</ref> | |||
==مقدمه== | |||
*[[قرآن]] کریم هم در آیۀ [[ولایت]] {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}﴾}}<ref>سوره مائده آیه ۵۵</ref> آن را بیان کرده و اطاعت اولى الأمر هم در آیۀ دیگرى واجب شمرده شده است. در حدیث ولایت که با تعابیر مختلف بیان شده است، [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} به عنوان ولى مؤمنین پس از [[پیامبر]] و برخوردار از اطاعت واجب و اینکه [[ولایت]] او ولایت [[پیامبر]] است و تصدیق به ولایت او تصدیق ولایت رسول است و شرط درستى ایمان به خدا پذیرش ولایت علوى است مطرح گشته است. مورد روشن آن‌که به تواتر نقل شده، در روز [[غدیر خم]] و در بازگشت از حجّة الوداع بود که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} در جمع انبوه مسلمانان پس از ایراد خطبه‌اى مفصّل، فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"من کنت مولاه فعلىّ مولاه، اللّهمّ وال من والاه و عاد من عاداه"}}<ref>اصول کافى، ج ۱ ص ۲۹۴ و ۲۹۵، فضائل الخمسة من الصحاح السته، ج ۱ ص ۳۴۹</ref> بر هرکس که من مولا بودم، [[امام علی|على]]{{ع}} مولاى اوست، خداوندا، هرکه با او دوستى کند دوستش بدار و هرکه با او دشمنى کند دشمنش باش. در جاى دیگر فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"یا علىّ! أنت ولىّ النّاس بعدى فمن أطاعک فقد أطاعنى و من عصاک فقد عصانى"}}،<ref>«یا على، تو سرپرست مردم پس از منى، هرکس تو را اطاعت کند مرا اطاعت کرده و هرکه تو را نافرمانى کند، مرا نافرمانى کرده است.» امالى مفید، ص ۱۱۳</ref> و فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"علىّ أولى المؤمنین بالمؤمنین بعدى"}}<ref>موسوعة الامام على بن ابى طالب، ج ۲ ص ۲۲۱</ref>، [[امام علی|على]]{{ع}} سزاوارترین مؤمنان به مؤمنین پس از من است. اشاره شد که این حدیث (من کنت مولاه. . .) از احادیث متواتر است و در کتب [[شیعه]] و [[اهل سنت]] از اصحاب و تابعین بسیارى روایت شده و جاى هیچ انکار نیست، هرچند برخى از مورّخان در نقل تاریخ واقعۀ غدیر، با بى‌مهرى یا عناد از کنار موضوع گذشته یا آن را تکذیب کرده‌اند. دربارۀ این حدیث، از جهات گوناگونى بحث شده است، هم از نظر راویان و سلسله سند حدیث، هم از نظر معناى ولایت و مولى، هم استدلالى که به این حدیث شده، هم احتجاجاتى که [[أئمه]]{{عم}} و اصحاب و متکلمین براى مسأله [[امامت]] به حدیث [[ولایت]] کرده‌اند، هم عبارت‌ها و نقل‌هاى مختلفى که از متن حدیث در منابع مختلف وجود دارد.<ref>دربارۀ این حدیث، ر. ک: نفحات الأزهار (خلاصۀ عبقات) ج ۱۵ و ۱۶، الغدیر ج ۱، المراجعات، نامۀ ۳۶،۳۸، ۴۰،۵۴،۵۶ و ۵۸ احقاق الحق، ج۶ ص ۲۲۵، فیض القدیر محدث قمى، بحار الأنوار، ج ۳۷ ص ۱۰۸ به بعد، موسوعة الامام على بن ابى طالب، ج ۲ ص ۱۹۷</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۲۱.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۳ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۳۱
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حدیث ولایت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
حدیث ولایت ولایت که به معناى "اولى به تصرّف"، سرپرستى، زعامت و پیشوایى است، در قرآن و حدیث براى حضرت علىS و امامان قرار داده شده است. عنوان ولىّ، مولى و ولایت بارها از زبان پیامبر خداa دربارۀ امیر المؤمنینS اطلاق شده و او را ولىّ مؤمنین و مولاى مسلمین قرار داده است. آنچه در غدیر خم مطرح شده، یکى از آن موارد است[۱].
مقدمه
- قرآن کریم هم در آیۀ ولایت ﴿
إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ
﴾[۲] آن را بیان کرده و اطاعت اولى الأمر هم در آیۀ دیگرى واجب شمرده شده است. در حدیث ولایت که با تعابیر مختلف بیان شده است، حضرت علیS به عنوان ولى مؤمنین پس از پیامبر و برخوردار از اطاعت واجب و اینکه ولایت او ولایت پیامبر است و تصدیق به ولایت او تصدیق ولایت رسول است و شرط درستى ایمان به خدا پذیرش ولایت علوى است مطرح گشته است. مورد روشن آن‌که به تواتر نقل شده، در روز غدیر خم و در بازگشت از حجّة الوداع بود که رسول خداa در جمع انبوه مسلمانان پس از ایراد خطبه‌اى مفصّل، فرمود: "من کنت مولاه فعلىّ مولاه، اللّهمّ وال من والاه و عاد من عاداه"[۳] بر هرکس که من مولا بودم، علىS مولاى اوست، خداوندا، هرکه با او دوستى کند دوستش بدار و هرکه با او دشمنى کند دشمنش باش. در جاى دیگر فرمود: "یا علىّ! أنت ولىّ النّاس بعدى فمن أطاعک فقد أطاعنى و من عصاک فقد عصانى"،[۴] و فرمود: "علىّ أولى المؤمنین بالمؤمنین بعدى"[۵]، علىS سزاوارترین مؤمنان به مؤمنین پس از من است. اشاره شد که این حدیث (من کنت مولاه. . .) از احادیث متواتر است و در کتب شیعه و اهل سنت از اصحاب و تابعین بسیارى روایت شده و جاى هیچ انکار نیست، هرچند برخى از مورّخان در نقل تاریخ واقعۀ غدیر، با بى‌مهرى یا عناد از کنار موضوع گذشته یا آن را تکذیب کرده‌اند. دربارۀ این حدیث، از جهات گوناگونى بحث شده است، هم از نظر راویان و سلسله سند حدیث، هم از نظر معناى ولایت و مولى، هم استدلالى که به این حدیث شده، هم احتجاجاتى که أئمه(ع) و اصحاب و متکلمین براى مسأله امامت به حدیث ولایت کرده‌اند، هم عبارت‌ها و نقل‌هاى مختلفى که از متن حدیث در منابع مختلف وجود دارد.[۶].[۷]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۲۱.
- ↑ سوره مائده آیه ۵۵
- ↑ اصول کافى، ج ۱ ص ۲۹۴ و ۲۹۵، فضائل الخمسة من الصحاح السته، ج ۱ ص ۳۴۹
- ↑ «یا على، تو سرپرست مردم پس از منى، هرکس تو را اطاعت کند مرا اطاعت کرده و هرکه تو را نافرمانى کند، مرا نافرمانى کرده است.» امالى مفید، ص ۱۱۳
- ↑ موسوعة الامام على بن ابى طالب، ج ۲ ص ۲۲۱
- ↑ دربارۀ این حدیث، ر. ک: نفحات الأزهار (خلاصۀ عبقات) ج ۱۵ و ۱۶، الغدیر ج ۱، المراجعات، نامۀ ۳۶،۳۸، ۴۰،۵۴،۵۶ و ۵۸ احقاق الحق، ج۶ ص ۲۲۵، فیض القدیر محدث قمى، بحار الأنوار، ج ۳۷ ص ۱۰۸ به بعد، موسوعة الامام على بن ابى طالب، ج ۲ ص ۱۹۷
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۲۱.