احمد بن عبدوس: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ نوامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود'
جز (جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر')
جز (جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود')
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
احمد بن عبدوس<ref>ر.ک: رجال النجاشی، ص۸۱، ش۱۹۷؛ رجال الطوسی، ص۴۱۲، ش۵۹۷۱ و ۴۱۵، ۶۰۱۰؛ الفهرست (طوسی)، ص۵۹، ش۷۴؛ معالم العلماء، ص۴۹؛ إیضاح الإشتباه، ص۹۹، ش۵۶؛ الرجال (إبن داود)، ص۳۱، ش۹۲؛ نقد الرجال، ص۱۳۴، ش۲۶۰؛ جامع الرواة، ج۱، ص۵۳؛ إکلیل المنهج، ص۱۱۴، ش۹۸؛ طرائف المقال، ج۱، ص۲۲۴، ش۱۳۶۳؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۱۱۹، ش۵۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۳۶۰، ش۱۱۶۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۱۵۳، ش۶۵۶ و ۱۵۵، ش۶۵۸.</ref> تنها در سند یک [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به نقل از [[کتاب الکافی]] واقع شده است:  
احمد بن عبدوس<ref>ر.ک: رجال النجاشی، ص۸۱، ش۱۹۷؛ رجال الطوسی، ص۴۱۲، ش۵۹۷۱ و ۴۱۵، ۶۰۱۰؛ الفهرست (طوسی)، ص۵۹، ش۷۴؛ معالم العلماء، ص۴۹؛ إیضاح الإشتباه، ص۹۹، ش۵۶؛ الرجال (إبن داوود)، ص۳۱، ش۹۲؛ نقد الرجال، ص۱۳۴، ش۲۶۰؛ جامع الرواة، ج۱، ص۵۳؛ إکلیل المنهج، ص۱۱۴، ش۹۸؛ طرائف المقال، ج۱، ص۲۲۴، ش۱۳۶۳؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۱۱۹، ش۵۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۳۶۰، ش۱۱۶۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۲، ص۱۵۳، ش۶۵۶ و ۱۵۵، ش۶۵۸.</ref> تنها در سند یک [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به نقل از [[کتاب الکافی]] واقع شده است:  


{{متن حدیث|في الكافي: عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُبْدُوسٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زَاوِيَةَ، عَنْ أَبِي عَلِيِّ بْنِ رَاشِدٍ، قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ{{ع}}: جُعِلْتُ فِدَاكَ، إِنَّكَ كَتَبْتَ إِلى مُحَمَّدِ بْنِ الْفَرَجِ تُعَلِّمُهُ أَنَّ أَفْضَلَ مَا يُقْرَأُ فِي الْفَرَائِضِ بِ {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ}} وَ {{متن قرآن|قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ}}<ref>«بگو او خداوند یگانه است» سوره اخلاص، آیه ۱.</ref>، وَ إِنَّ صَدْرِي لَيَضِيقُ بِقِرَاءَتِهِمَا فِي الْفَجْرِ؟ فَقَالَ{{ع}}: «لَا يَضِيقَنَّ صَدْرُكَ بِهِمَا؛ فَإِنَّ الْفَضْلَ- وَ اللَّهِ- فِيهِمَا}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۱۴، ص۳۵۷، به نقل از: الکافی، ج۳، ص۳۱۵، ح۱۹.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۳۷۴.</ref>
{{متن حدیث|في الكافي: عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُبْدُوسٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زَاوِيَةَ، عَنْ أَبِي عَلِيِّ بْنِ رَاشِدٍ، قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ{{ع}}: جُعِلْتُ فِدَاكَ، إِنَّكَ كَتَبْتَ إِلى مُحَمَّدِ بْنِ الْفَرَجِ تُعَلِّمُهُ أَنَّ أَفْضَلَ مَا يُقْرَأُ فِي الْفَرَائِضِ بِ {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ}} وَ {{متن قرآن|قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ}}<ref>«بگو او خداوند یگانه است» سوره اخلاص، آیه ۱.</ref>، وَ إِنَّ صَدْرِي لَيَضِيقُ بِقِرَاءَتِهِمَا فِي الْفَجْرِ؟ فَقَالَ{{ع}}: «لَا يَضِيقَنَّ صَدْرُكَ بِهِمَا؛ فَإِنَّ الْفَضْلَ- وَ اللَّهِ- فِيهِمَا}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۱۴، ص۳۵۷، به نقل از: الکافی، ج۳، ص۳۱۵، ح۱۹.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۳۷۴.</ref>
خط ۵۴: خط ۵۴:


== جایگاه [[حدیثی]] راوی ==
== جایگاه [[حدیثی]] راوی ==
چنان که گذشت، [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] تنها به ذکر نام راوی بسنده کردند و درباره توثیق و یا [[تضعیف]] وی اظهار نظر نکردند؛ بدان جهت از [[راویان مجهول]] و یا مُهمل به حساب می‌آید. و بر این اساس، [[ابن داود]] نام راوی را در قسم اول [[رجال]] خود ذکر کرده که به [[ممدوحین]] و مهملین اختصاص دارد<ref>الرجال (إبن داود)، ص۳۱، ش۹۲.</ref>.
چنان که گذشت، [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] تنها به ذکر نام راوی بسنده کردند و درباره توثیق و یا [[تضعیف]] وی اظهار نظر نکردند؛ بدان جهت از [[راویان مجهول]] و یا مُهمل به حساب می‌آید. و بر این اساس، [[ابن داوود]] نام راوی را در قسم اول [[رجال]] خود ذکر کرده که به [[ممدوحین]] و مهملین اختصاص دارد<ref>الرجال (إبن داوود)، ص۳۱، ش۹۲.</ref>.


[[علامه حلی]] نام راوی را در [[ایضاح الاشتباه (کتاب)|ایضاح الاشتباه]] ذکر کرده است، ولی در کتاب رجال خود عنوان نکرده است<ref>بعضی محققان در توجیه آن نوشتند: رجال علامه حلی به راویانی اختصاص دارد که یا مدح شدند و یا ذم؛ و چون درباره احمد بن عبدوس مدح و ذمی صورت نگرفته است، بدان جهت نام وی را در کتاب رجال عنوان نکرده است: {{عربی|و العجب من العلامة لم یذکره فی الخلاصة مع ذکره فی الإیضاح (م د). وجهه عدم التعرض له کما تری لمدح و لا ذم، و کون "صه" مقصورة علی القسمین کما علم، فتدبر "م د ح"}}؛ إکلیل المنهج، ص۱۱۴، ش۹۸.</ref>، ولی بعضی بزرگان متأخر درباره جایگاه حدیثی راوی اظهار نظر کردند. [[محمد بن حسن بن شهید ثانی]] می‌نویسد:  {{عربی|أحمد بن عبدوس و قد ذکره النجاشی و الشیخ فی الفهرست مهملاً، و کذلک ذکره الشیخ فی رجال من لم یرو عن الأئمة{{عم}}، لکن ربما یستفاد جلالة قدره من کونه معدوداً من شیوخ الصدوق، و [[الظاهر]] أنه لا فرق [[بینه]] و بین شیوخ الإجازة فإما أن تقبل روایة الجمیع أو ترد}}<ref>إستقصاء الإعتبار، ج۲، ص۴۶۳.</ref>.
[[علامه حلی]] نام راوی را در [[ایضاح الاشتباه (کتاب)|ایضاح الاشتباه]] ذکر کرده است، ولی در کتاب رجال خود عنوان نکرده است<ref>بعضی محققان در توجیه آن نوشتند: رجال علامه حلی به راویانی اختصاص دارد که یا مدح شدند و یا ذم؛ و چون درباره احمد بن عبدوس مدح و ذمی صورت نگرفته است، بدان جهت نام وی را در کتاب رجال عنوان نکرده است: {{عربی|و العجب من العلامة لم یذکره فی الخلاصة مع ذکره فی الإیضاح (م د). وجهه عدم التعرض له کما تری لمدح و لا ذم، و کون "صه" مقصورة علی القسمین کما علم، فتدبر "م د ح"}}؛ إکلیل المنهج، ص۱۱۴، ش۹۸.</ref>، ولی بعضی بزرگان متأخر درباره جایگاه حدیثی راوی اظهار نظر کردند. [[محمد بن حسن بن شهید ثانی]] می‌نویسد:  {{عربی|أحمد بن عبدوس و قد ذکره النجاشی و الشیخ فی الفهرست مهملاً، و کذلک ذکره الشیخ فی رجال من لم یرو عن الأئمة{{عم}}، لکن ربما یستفاد جلالة قدره من کونه معدوداً من شیوخ الصدوق، و [[الظاهر]] أنه لا فرق [[بینه]] و بین شیوخ الإجازة فإما أن تقبل روایة الجمیع أو ترد}}<ref>إستقصاء الإعتبار، ج۲، ص۴۶۳.</ref>.
خط ۶۴: خط ۶۴:
بعضی [[فقها]]، از جمله [[آیة الله]] [[تبریزی]] و [[امام خمینی]]، روایاتی را که احمد بن عبدوس در سند آنها واقع شده است، [[ضعیف]] دانستند و او را از [[راویان مجهول]] به حساب آوردند<ref>ر.ک: کتاب الطهارة (امام خمینی)، ج۱، ص۵۲۴، مسأله سوم؛ تنقیح مبانی العروة (کتاب الطهارة)، ج۴، ص۷۹. ۴.</ref>.
بعضی [[فقها]]، از جمله [[آیة الله]] [[تبریزی]] و [[امام خمینی]]، روایاتی را که احمد بن عبدوس در سند آنها واقع شده است، [[ضعیف]] دانستند و او را از [[راویان مجهول]] به حساب آوردند<ref>ر.ک: کتاب الطهارة (امام خمینی)، ج۱، ص۵۲۴، مسأله سوم؛ تنقیح مبانی العروة (کتاب الطهارة)، ج۴، ص۷۹. ۴.</ref>.


[[علامه مامقانی]] در [[تنقیح المقال]] می‌نویسد: {{عربی|"وبالجملة فلم یرد فیه مدح و لا قدح، فحاله مجهول. فعد إبن داود له فی القسم الأول من متفرداته، و لا یمکن الإغترار بکلامه، لکثرة إشتباهاته، فالتوقف فی روایات الرجل لازم"}}<ref>تنقیح المقال، ج۶، ص۳۰۲-۳۰۳، ش۱۱۳۲.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۳۷۹-۳۸۱.</ref>
[[علامه مامقانی]] در [[تنقیح المقال]] می‌نویسد: {{عربی|"وبالجملة فلم یرد فیه مدح و لا قدح، فحاله مجهول. فعد إبن داوود له فی القسم الأول من متفرداته، و لا یمکن الإغترار بکلامه، لکثرة إشتباهاته، فالتوقف فی روایات الرجل لازم"}}<ref>تنقیح المقال، ج۶، ص۳۰۲-۳۰۳، ش۱۱۳۲.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۳۷۹-۳۸۱.</ref>


== تحقیق ==
== تحقیق ==
خط ۷۲: خط ۷۲:


نادرست‌تر از این قول این که «احمد بن عبدوس» را از مشایخ الاجازه به حساب آوریم و قائل به وثاقت او گردیم؛ زیرا در جایی یافت نشده است که وی به کسی اجازه [[نقل روایت]] داده باشد.
نادرست‌تر از این قول این که «احمد بن عبدوس» را از مشایخ الاجازه به حساب آوریم و قائل به وثاقت او گردیم؛ زیرا در جایی یافت نشده است که وی به کسی اجازه [[نقل روایت]] داده باشد.
بنابراین، نه دیدگاه صاحب حاوی الأقوال که احمد بن عبدوس را در قسم [[ضعفا]] عنوان کرده، درست است و نه دیدگاه آن دو [[بزرگواری]] که وی را توثیق کردند، بلکه دیدگاه [[ابن داود]] تقویت می‌شود که احمد بن عبدوس را از [[راویان مهمل]] دانسته و چون قدما به [[روایات]] مهملین عمل می‌کردند، او را ملحق به [[راویان]] [[ممدوح]] کرده است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۳۸۱-۳۸۲.</ref>
بنابراین، نه دیدگاه صاحب حاوی الأقوال که احمد بن عبدوس را در قسم [[ضعفا]] عنوان کرده، درست است و نه دیدگاه آن دو [[بزرگواری]] که وی را توثیق کردند، بلکه دیدگاه [[ابن داوود]] تقویت می‌شود که احمد بن عبدوس را از [[راویان مهمل]] دانسته و چون قدما به [[روایات]] مهملین عمل می‌کردند، او را ملحق به [[راویان]] [[ممدوح]] کرده است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۳۸۱-۳۸۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش