امام مهدی چند سال حکومت می‌کند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود'
جز (جایگزینی متن - 'برگزیده' به 'برگزیده')
جز (جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود')
خط ۱۹۲: خط ۱۹۲:


«گویی بنابراین بوده است که مدت دقیق [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏- مانند برخی موضوعات دیگر مربوط به آن حضرت- به روشنی بیان نشود. روایاتی که از [[معصومان]]{{عم}}- اعم از [[روایات]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]- در دست است، دیدگاه‌‏های متفاوتی را در این‌‏باره، [[نقل]] کرده‌‏اند. اگرچه با یک بررسی عمیق می‌‏توان نظرهای پرشماری ارائه کرد<ref> البته برخی از این دیدگاه‏ها، مستند روایی محکمی ندارد</ref>. اما به طور عمده [[روایات]] به چهار دیدگاه کلّی قابل تقسیم است:
«گویی بنابراین بوده است که مدت دقیق [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏- مانند برخی موضوعات دیگر مربوط به آن حضرت- به روشنی بیان نشود. روایاتی که از [[معصومان]]{{عم}}- اعم از [[روایات]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]- در دست است، دیدگاه‌‏های متفاوتی را در این‌‏باره، [[نقل]] کرده‌‏اند. اگرچه با یک بررسی عمیق می‌‏توان نظرهای پرشماری ارائه کرد<ref> البته برخی از این دیدگاه‏ها، مستند روایی محکمی ندارد</ref>. اما به طور عمده [[روایات]] به چهار دیدگاه کلّی قابل تقسیم است:
#روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را هفت سال و [[حدود]] هفت سال، ذکر کرده‏‌اند: این دیدگاه، به ویژه در [[روایات]] [[اهل سنت]]<ref>  مسند احمد، ج ۳، ص ۲۸</ref> بسیار به چشم می‏‌خورد و در برخی از [[منابع روایی]] [[شیعی]] نیز با [[سند]] [[راویان]] [[اهل سنت]] مورد اشاره قرار گرفته است. [[علامه مجلسی]] در [[بحار الانوار]] از [[ابو سعید خدری]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: [[امام مهدی|مهدی]]- با پیشانی بلند و بینی کشیده- از من است. [[زمین]] را از [[قسط]] و [[عدل]] سرشار می‌‏سازد آن گونه که از [[بیداد]] و [[ستم]] آکنده شده باشد. هفت سال [[حکومت]] می‌‏کند<ref>{{عربی|" الْمَهْدِيُ‏ مِنِّي‏ أَجْلَى‏ الْجَبْهَةِ أَقْنَى‏ الْأَنْفِ‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً يَمْلِكُ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۹۰</ref>. آن‏گاه پس از اشاره به [[حسن]] بودن [[روایت]] می‌‏نویسد: این [[روایت]] را [[حافظ أبو داود سجستانی]] در صحیح خود و غیر او از [[راویان]] بزرگ [[حدیث]] همچون طبرانی و دیگران [[نقل]] کرده‏‌اند. جالب توجه این‏که تمام روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را هفت سال ذکر کرده‏‌اند به [[روایت]] [[ابو سعید خدری]] برمی‌‏گردد. البته در برخی [[روایات]] بین هفت و هشت و نه سال [[تردید]] شده است<ref>  ابن ابی شیبة، المصنف، ج ۱۵، ح ۱۹۴۸۴</ref>. این نامعین بودن به دو گونه است: الف. به دلایلی در [[کلام]] [[معصوم]]{{ع}} به صورت نامعین ذکر شده است. ب. در [[کلام]] [[معصوم]]{{ع}} معین شده و [[تردید]] از [[راوی]] است. برخی از این‏که مدت [[حکومت]] در [[روایات]] یاد شده هفت سال ذکر شده به شگفت آمده، دنبال توجیه آن برآمده‌‏اند. به ویژه که در برخی [[روایات]] نیز سخنی بس تعجب‌‏برانگیز دیده‌‏اند. و آن این‏که [[شیخ طوسی]] روایتی [[نقل]] کرده از [[فضل]] از [[عبد اللّه بن القاسم الحضرمی]] از [[عبد الکریم بن عمرو الخثعمی]] که گفت: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: چه مدت [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} [[حکومت]] خواهد کرد؟ فرمود: هفت سال. که به سال‏های شما هفتاد سال می‌‏شود<ref>{{عربی|" كَمْ‏ يَمْلِكُ‏ الْقَائِمُ‏ قَالَ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏ يَكُونُ‏ سَبْعِينَ‏ سَنَةً مِنْ‏ سِنِيكُمْ‏ هَذِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۴</ref>. البته سخنان فراوانی در توجیه این [[روایت]] - که اساس روایاتی از این قبیل است- به میان آوردند که برخی شگفت‏‌آورتر از خود [[روایت]] است. افزون بر آن‏که در [[سند]] [[روایت]] [[عبد اللّه بن القاسم الحضرمی]]‏<ref>  نجاشی، رجال، ص ۲۲۶؛ نیز ر. ک: علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص ۳۷۰، سید ابو القاسم خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۳۰۴؛ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص ۳۴۱؛ علامه حلی، ایضاح الاشتباه، ص ۲۴۱؛ ابن غضایری، رجال، ج ۴، ص ۴۷</ref> و [[عبد الکریم بن عمرو الخثعمی]]<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال الطوسی، ص ۳۳۹؛ سید ابو القاسم خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۷۱</ref>،  به شدت تضعیف شده‏‌اند؛ هیچ عقلی چنین تحولی را نمی‌‏پذیرد. چرا که [[نظام]] امروزین [[آفرینش]]، [[نظام]] احسن است و لزومی ندارد به گونه‌‏ای که می‌‏گویند تغییر داده شود.
#روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را هفت سال و [[حدود]] هفت سال، ذکر کرده‏‌اند: این دیدگاه، به ویژه در [[روایات]] [[اهل سنت]]<ref>  مسند احمد، ج ۳، ص ۲۸</ref> بسیار به چشم می‏‌خورد و در برخی از [[منابع روایی]] [[شیعی]] نیز با [[سند]] [[راویان]] [[اهل سنت]] مورد اشاره قرار گرفته است. [[علامه مجلسی]] در [[بحار الانوار]] از [[ابو سعید خدری]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: [[امام مهدی|مهدی]]- با پیشانی بلند و بینی کشیده- از من است. [[زمین]] را از [[قسط]] و [[عدل]] سرشار می‌‏سازد آن گونه که از [[بیداد]] و [[ستم]] آکنده شده باشد. هفت سال [[حکومت]] می‌‏کند<ref>{{عربی|" الْمَهْدِيُ‏ مِنِّي‏ أَجْلَى‏ الْجَبْهَةِ أَقْنَى‏ الْأَنْفِ‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً يَمْلِكُ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۹۰</ref>. آن‏گاه پس از اشاره به [[حسن]] بودن [[روایت]] می‌‏نویسد: این [[روایت]] را [[حافظ أبو داوود سجستانی]] در صحیح خود و غیر او از [[راویان]] بزرگ [[حدیث]] همچون طبرانی و دیگران [[نقل]] کرده‏‌اند. جالب توجه این‏که تمام روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را هفت سال ذکر کرده‏‌اند به [[روایت]] [[ابو سعید خدری]] برمی‌‏گردد. البته در برخی [[روایات]] بین هفت و هشت و نه سال [[تردید]] شده است<ref>  ابن ابی شیبة، المصنف، ج ۱۵، ح ۱۹۴۸۴</ref>. این نامعین بودن به دو گونه است: الف. به دلایلی در [[کلام]] [[معصوم]]{{ع}} به صورت نامعین ذکر شده است. ب. در [[کلام]] [[معصوم]]{{ع}} معین شده و [[تردید]] از [[راوی]] است. برخی از این‏که مدت [[حکومت]] در [[روایات]] یاد شده هفت سال ذکر شده به شگفت آمده، دنبال توجیه آن برآمده‌‏اند. به ویژه که در برخی [[روایات]] نیز سخنی بس تعجب‌‏برانگیز دیده‌‏اند. و آن این‏که [[شیخ طوسی]] روایتی [[نقل]] کرده از [[فضل]] از [[عبد اللّه بن القاسم الحضرمی]] از [[عبد الکریم بن عمرو الخثعمی]] که گفت: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: چه مدت [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} [[حکومت]] خواهد کرد؟ فرمود: هفت سال. که به سال‏های شما هفتاد سال می‌‏شود<ref>{{عربی|" كَمْ‏ يَمْلِكُ‏ الْقَائِمُ‏ قَالَ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏ يَكُونُ‏ سَبْعِينَ‏ سَنَةً مِنْ‏ سِنِيكُمْ‏ هَذِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۴</ref>. البته سخنان فراوانی در توجیه این [[روایت]] - که اساس روایاتی از این قبیل است- به میان آوردند که برخی شگفت‏‌آورتر از خود [[روایت]] است. افزون بر آن‏که در [[سند]] [[روایت]] [[عبد اللّه بن القاسم الحضرمی]]‏<ref>  نجاشی، رجال، ص ۲۲۶؛ نیز ر. ک: علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص ۳۷۰، سید ابو القاسم خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۳۰۴؛ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص ۳۴۱؛ علامه حلی، ایضاح الاشتباه، ص ۲۴۱؛ ابن غضایری، رجال، ج ۴، ص ۴۷</ref> و [[عبد الکریم بن عمرو الخثعمی]]<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال الطوسی، ص ۳۳۹؛ سید ابو القاسم خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۷۱</ref>،  به شدت تضعیف شده‏‌اند؛ هیچ عقلی چنین تحولی را نمی‌‏پذیرد. چرا که [[نظام]] امروزین [[آفرینش]]، [[نظام]] احسن است و لزومی ندارد به گونه‌‏ای که می‌‏گویند تغییر داده شود.
#روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را [[نوزده سال]] گفته‌‏اند: [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[حکومت]] [[قائم]]، [[نوزده سال و چند ماه]] خواهد بود<ref>  نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۱</ref>.  
#روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را [[نوزده سال]] گفته‌‏اند: [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[حکومت]] [[قائم]]، [[نوزده سال و چند ماه]] خواهد بود<ref>  نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۱</ref>.  
#روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را چهل سال دانسته‏‌اند<ref>  ر. ک: طبری، دلایل الامامة، ص ۲۵۸</ref>.  
#روایاتی که مدت [[حکومت]] حضرت را چهل سال دانسته‏‌اند<ref>  ر. ک: طبری، دلایل الامامة، ص ۲۵۸</ref>.  
خط ۲۲۷: خط ۲۲۷:
| پاسخ = آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است:
| پاسخ = آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است:


«در حدیثی از [[امام باقر]] {{ع}} آمده است: "[[حضرت قائم]] {{ع}} [[سیصد و نه سال]] [[زمامداری]] می‌کند... شیوه [[سلیمان بن داود]] را پیش خواهد گرفت و [[آفتاب]] و ماه را صدا می‌زند و او را پاسخ می‌دهند؛ و [[زمین]] برای او درنوردیده می‌شود"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۰.</ref>. در شباهت [[حضرت یوشع]] {{ع}} آمده که یوشع {{ع}} خورشید برایش بازگشت و [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} با [[آفتاب]] و ماه سخن می‌گوید و آنها را صدا می‌زند و آنها به او پاسخ می‌دهند<ref>مکیال المکارم، ج ۱، ص ۲۳۵.</ref>. از جمله شباهت‌های حضرت به [[سلیمان]] {{ع}} نیز چنین است»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۰۸.</ref>.
«در حدیثی از [[امام باقر]] {{ع}} آمده است: "[[حضرت قائم]] {{ع}} [[سیصد و نه سال]] [[زمامداری]] می‌کند... شیوه [[سلیمان بن داوود]] را پیش خواهد گرفت و [[آفتاب]] و ماه را صدا می‌زند و او را پاسخ می‌دهند؛ و [[زمین]] برای او درنوردیده می‌شود"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۰.</ref>. در شباهت [[حضرت یوشع]] {{ع}} آمده که یوشع {{ع}} خورشید برایش بازگشت و [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} با [[آفتاب]] و ماه سخن می‌گوید و آنها را صدا می‌زند و آنها به او پاسخ می‌دهند<ref>مکیال المکارم، ج ۱، ص ۲۳۵.</ref>. از جمله شباهت‌های حضرت به [[سلیمان]] {{ع}} نیز چنین است»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۰۸.</ref>.
*«در این‌که مدت [[حکومت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} چندسال است، دقیقا روشن نیست. آن‌چه مسلم است، مدت [[حکومت]] و [[حاکمیت]] [[مهدی]] {{ع}} باید به اندازه‌ای باشد که پایه‌های [[ظلم]] و [[ستمگری]] ویران گردد و بر جای آن، بنیاد [[عدل]] و داد استوار گردد. بدون [[تردید]]، این مسأله اساسی، زمان می‌طلبد و فرصت می‌خواهد. و بنا نیست که همه امور را آن حضرت بر اساس [[معجزه]] و روش غیرعادی به پیش ببرد. بنابراین [[عقل]] و شواهد دیگری اقتضا می‌کند که آن حضرت مدتی طولانی حیات داشته باشد تا بتواند در این دنیای گسترده، تحولی همه‌جانبه و فراگیر ایجاد کند<ref>چشم‌به‌راه مهدی، ص ۳۵۶.</ref>.
*«در این‌که مدت [[حکومت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} چندسال است، دقیقا روشن نیست. آن‌چه مسلم است، مدت [[حکومت]] و [[حاکمیت]] [[مهدی]] {{ع}} باید به اندازه‌ای باشد که پایه‌های [[ظلم]] و [[ستمگری]] ویران گردد و بر جای آن، بنیاد [[عدل]] و داد استوار گردد. بدون [[تردید]]، این مسأله اساسی، زمان می‌طلبد و فرصت می‌خواهد. و بنا نیست که همه امور را آن حضرت بر اساس [[معجزه]] و روش غیرعادی به پیش ببرد. بنابراین [[عقل]] و شواهد دیگری اقتضا می‌کند که آن حضرت مدتی طولانی حیات داشته باشد تا بتواند در این دنیای گسترده، تحولی همه‌جانبه و فراگیر ایجاد کند<ref>چشم‌به‌راه مهدی، ص ۳۵۶.</ref>.


[[روایات]] وارده در مدت [[حکومت]] حضرت، گوناگون است: پنج، بیست، سی و چهل سال، در منابع [[اهل سنت]]<ref>سنن ابی داود، ج ۴، ص ۱۱۶.</ref>. نوزده، بیست، [[سیصد و نه سال]]، در منابع [[شیعی]]<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۰؛ اعلام الوری، ص ۴۳۴؛ غیبة طوسی، ص ۴۷۱.</ref>.
[[روایات]] وارده در مدت [[حکومت]] حضرت، گوناگون است: پنج، بیست، سی و چهل سال، در منابع [[اهل سنت]]<ref>سنن ابی داوود، ج ۴، ص ۱۱۶.</ref>. نوزده، بیست، [[سیصد و نه سال]]، در منابع [[شیعی]]<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۰؛ اعلام الوری، ص ۴۳۴؛ غیبة طوسی، ص ۴۷۱.</ref>.


[[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "[[قائم]]، مدت ۳۰۹ سال [[حکومت]] می‌کند، به تعداد سال‌هایی که [[اصحاب کهف]] در کهف درنگ کردند..." <ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۹۱؛ غیبة نعمانی، ص ۱۸۱.</ref>.
[[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "[[قائم]]، مدت ۳۰۹ سال [[حکومت]] می‌کند، به تعداد سال‌هایی که [[اصحاب کهف]] در کهف درنگ کردند..." <ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۹۱؛ غیبة نعمانی، ص ۱۸۱.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش