عقل در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط =  
| موضوع مرتبط = عقل
| عنوان مدخل  = عقل
| عنوان مدخل  = عقل
| مداخل مرتبط = [[عقل در لغت]] - [[عقل در قرآن]] - [[عقل در حدیث]] - [[عقل در نهج البلاغه]] - [[عقل در کلام اسلامی]] - [[عقل در فلسفه اسلامی]] - [[عقل در اخلاق اسلامی]] - [[عقل در معارف مهدویت]] - [[عقل در فقه سیاسی]] - [[عقل در معارف دعا و زیارات]] - [[عقل در معارف و سیره علوی]] - [[عقل در معارف و سیره سجادی]] - [[عقل در معارف و سیره حسینی]] - [[عقل در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
| مداخل مرتبط = [[عقل در لغت]] - [[عقل در قرآن]] - [[عقل در حدیث]] - [[عقل در نهج البلاغه]] - [[عقل در کلام اسلامی]] - [[عقل در فلسفه اسلامی]] - [[عقل در اخلاق اسلامی]] - [[عقل در معارف مهدویت]] - [[عقل در فقه سیاسی]] - [[عقل در معارف دعا و زیارات]] - [[عقل در معارف و سیره علوی]] - [[عقل در معارف و سیره سجادی]] - [[عقل در معارف و سیره حسینی]] - [[عقل در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}
== مقدمه ==
== مقدمه ==
با بررسی [[سخنان امام علی]] {{ع}} نیز این نتیجه به دست می‌آید که [[عقل]] از یک سو، سرچشمه فعالیت‌های [[علمی]] [[انسان]] است و از سوی دیگر، مبدأ فعالیت‌های عملی جانحی و جارحی او. اما درباره وجه علمی عقل، در [[روایات]] آن [[حضرت]]، مفاهیمی گوناگون به چشم می‌آیند که برخی از آنها عبارتند از: [[شناخت]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|الْعَاقِلُ مَنْ وَقَفَ حَيْثُ عَرَفَ‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۸۰).</ref>، [[بصیرت]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|وَ نَاظِرُ قَلْبِ اللَّبِيبِ بِهِ يُبْصِرُ أَمَدَهُ وَ يَعْرِفُ غَوْرَهُ وَ نَجْدَهُ}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، خطبه ۱۵۳، بند ۱).</ref>، [[فکر]] و نظر<ref>برای مثال: {{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ اللَّبِيبَ مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ بِفِكْرٍ صَائِبٍ وَ نَظَرَ فِي الْعَوَاقِبِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۷۵).</ref>، [[ادراک]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|اعْقِلْ تُدْرِكْ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۷۵).</ref>، [[علم]] و [[فهم]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|الْعَقْلُ أَصْلُ الْعِلْمِ وَ دَاعِيَةُ الْفَهْمِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۵۰).</ref>، [[آگاهی]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|... لَمْ يُطْلِعِ الْعُقُولَ عَلَى تَحْدِيدِ صِفَتِهِ}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، خطبه ۴۹، بند ۴).</ref>، اندازه‌گیری و سنجش<ref>{{متن حدیث|وَ لَا تُقَدِّرْ عَظَمَةَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ عَلَى قَدْرِ عَقْلِكَ}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، خطبه ۹۰، بند ۸).</ref> و روشن‌گری<ref>{{متن حدیث|كَفَاكَ مِنْ عَقْلِكَ مَا أَوْضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِنْ رُشْدِكَ‌}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، حکمت ۴۱۳).</ref>.
با بررسی [[سخنان امام علی]] {{ع}} نیز این نتیجه به دست می‌آید که [[عقل]] از یک سو، سرچشمه فعالیت‌های [[علمی]] [[انسان]] است و از سوی دیگر، مبدأ فعالیت‌های عملی جانحی و جارحی او. اما درباره وجه علمی عقل، در [[روایات]] آن [[حضرت]]، مفاهیمی گوناگون به چشم می‌آیند که برخی از آنها عبارتند از: [[شناخت]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|الْعَاقِلُ مَنْ وَقَفَ حَيْثُ عَرَفَ‌}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۸۰).</ref>، [[بصیرت]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|وَ نَاظِرُ قَلْبِ اللَّبِيبِ بِهِ يُبْصِرُ أَمَدَهُ وَ يَعْرِفُ غَوْرَهُ وَ نَجْدَهُ}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، خطبه ۱۵۳، بند ۱).</ref>، [[فکر]] و نظر<ref>برای مثال: {{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ اللَّبِيبَ مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ بِفِكْرٍ صَائِبٍ وَ نَظَرَ فِي الْعَوَاقِبِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۷۵).</ref>، [[ادراک]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|اعْقِلْ تُدْرِكْ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۷۵).</ref>، [[علم]] و [[فهم]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|الْعَقْلُ أَصْلُ الْعِلْمِ وَ دَاعِيَةُ الْفَهْمِ}}؛ (گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۲، ص۹۵۰).</ref>، [[آگاهی]]<ref>برای مثال: {{متن حدیث|... لَمْ يُطْلِعِ الْعُقُولَ عَلَى تَحْدِيدِ صِفَتِهِ}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، خطبه ۴۹، بند ۴).</ref>، اندازه‌گیری و سنجش<ref>{{متن حدیث|وَ لَا تُقَدِّرْ عَظَمَةَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ عَلَى قَدْرِ عَقْلِكَ}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، خطبه ۹۰، بند ۸).</ref> و روشن‌گری<ref>{{متن حدیث|كَفَاكَ مِنْ عَقْلِكَ مَا أَوْضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِنْ رُشْدِكَ‌}}؛ (فیض الاسلام، ترجمه نهج البلاغه، حکمت ۴۱۳).</ref>.
۱۱۸٬۰۴۱

ویرایش