|
|
| خط ۲۳: |
خط ۲۳: |
| پیش از بیان نظریات ایشان در این زمینه، طرح این نکته مهم است که برخی از این نظریات بر اساس [[حکم]] عقل‌اند؛ در حالی که برخی دیگر بر پایه برداشت از [[ادله نقلی]] به دست آمده‌اند. توجه به این نکته و آشنایی با ادبیاتی که مرحوم شیخ به کار گرفته است، نکته بسیار مهمی در [[فهم]] اندیشه‌های وی و نیز وجه جمع مناسبی برای برخی عبارت‌های متعارض‌نمای اوست. | | پیش از بیان نظریات ایشان در این زمینه، طرح این نکته مهم است که برخی از این نظریات بر اساس [[حکم]] عقل‌اند؛ در حالی که برخی دیگر بر پایه برداشت از [[ادله نقلی]] به دست آمده‌اند. توجه به این نکته و آشنایی با ادبیاتی که مرحوم شیخ به کار گرفته است، نکته بسیار مهمی در [[فهم]] اندیشه‌های وی و نیز وجه جمع مناسبی برای برخی عبارت‌های متعارض‌نمای اوست. |
| نظریات مرحوم مفید را می‌توان در پنج مقوله پیگیری کرد. | | نظریات مرحوم مفید را می‌توان در پنج مقوله پیگیری کرد. |
|
| |
| === [[عصمت از گناهان]] [[کبیره]] و [[صغیره]] ===
| |
| مرحوم شیخ مفید بدون آنکه مقصود از [[گناه کبیره]] و صغیره را روشن کند، از این دو واژه استفاده کرده است<ref>ایشان در جایی تنها به این نکته بسنده می‌کند که گناهان صغیره به خودی خود، کوچک نیستند؛ اما در مقایسه با گناهان کبیره، کوچک شمرده می‌شوند (محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، اوائل المقالات، ص۸۳-۸۴).</ref>. نظریه ایشان را درباره اینکه آیا [[امام]] {{ع}} از [[گناهان]] [[معصوم]] است یا نه، باید در دو محور بررسی کرد:
| |
| # عصمت از گناهان پس از [[تصدی منصب امامت]]؛
| |
| # عصمت از گناهان پیش از تصدی منصب امامت.
| |
| مرحوم شیخ مفید درباره محور اول، همچون دیگر [[متکلمان امامیه]] تصریح می‌کند که امام {{ع}} پس از تصدی منصب امامت، از [[گناهان کبیره]] و صغیره، معصوم است: «[[پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}} - پس از پیامبران - در حال [[نبوت]] و [[امامت]] خود از گناهان کبیره و صغیره معصوم‌اند»...<ref>{{عربی|الأنبياء و الأئمة {{عم}} من بعدهم معصومون في حال نبوتهم و إمامتهم من الكبائر كلها و الصغائر...}}؛ (محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، تصحیح اعتقادات الامامیة، ص۱۲۹). نیز به این عبارت توجه کنید: {{عربی|ان الذي اذهب اليه في هذا الباب [عصمة الانبياء والائمة {{عم}}] انه لا يقع من الانبياء {{عم}} ذنب ترك واجب مفترض و لا يجوز عليهم خطأ في ذلك و لا سهو يوقعهم فيه}}؛ (همو، الفصول المختارة، ص۱۰۴-۱۰۵).</ref>.
| |
|
| |
|
| === [[عصمت]] از ترک [[مستحبات]] === | | === [[عصمت]] از ترک [[مستحبات]] === |
