ابراهیم بن حسین بن خالد قرطبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'تفسیر القرآن' به 'تفسیر القرآن')
جز (جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه‍ ')
خط ۴: خط ۴:
[[ابواسحاق ابراهیم بن حسین بن خالد بن مرتنیل اندلسی قرطبی]]. [[اهل]] قرطبه، از شهرهای بزرگ [[اندلس]] بود و از فقهای برجسته مالکیه به شمار می‌‌رفت. ابواسحاق طی مسافرتی که به [[مکه]] و انجام [[مراسم حج]] داشت، با بزرگانی چون [[علی بن معبد]]، [[عبدالملک بن هشام]] و [[مطرف بن عبدالله]] از [[یاران]] [[مالک بن انس]] [[ملاقات]] داشت و احتمالاً کسب [[دانش]] کرده است.<ref>تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.</ref> همچنین با [[سحنون بن سعید]]، از فقهای نامور [[مالکی]] [[دیدار]] کرده و از وی روایاتی را نقل کرده است.<ref>ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.</ref>
[[ابواسحاق ابراهیم بن حسین بن خالد بن مرتنیل اندلسی قرطبی]]. [[اهل]] قرطبه، از شهرهای بزرگ [[اندلس]] بود و از فقهای برجسته مالکیه به شمار می‌‌رفت. ابواسحاق طی مسافرتی که به [[مکه]] و انجام [[مراسم حج]] داشت، با بزرگانی چون [[علی بن معبد]]، [[عبدالملک بن هشام]] و [[مطرف بن عبدالله]] از [[یاران]] [[مالک بن انس]] [[ملاقات]] داشت و احتمالاً کسب [[دانش]] کرده است.<ref>تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.</ref> همچنین با [[سحنون بن سعید]]، از فقهای نامور [[مالکی]] [[دیدار]] کرده و از وی روایاتی را نقل کرده است.<ref>ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.</ref>


[[قاضی]] [[عیاض]] به نقل از [[ابن عبدالبر]] می‌‌نویسد که قرطبی فردی [[خیّر]]، [[فاضل]]، [[فقیه]] و عالم به [[تفسیر قرآن]] بود.<ref>ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.</ref> حمیدی و ضبّی نیز در کتاب خود ابواسحاق را از [[محدثان]] اهل قرطبه ذکر می‌‌کنند.<ref>بغیة الملتمس ۲۰۱ جذوة المقتبس ۱۴۵.</ref> وی شخصی فهیم و [[دانا]] بود و در [[مناظره]] و [[استدلال]] [[آگاه]] می‌‌نمود و در صدور [[احکام]]، محکم و [[عادل]] بود.<ref>طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.</ref> او مناظراتی با [[یحیی بن مزین]]، [[یحیی بن یحیی]] و [[سحنون بن سعید]] داشته است.<ref>طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.</ref> ابن فرضی در [[تاریخ]] اندلس می‌‌نویسد که [[امیر]] [[قرطبه]] [[محمد بن عبدالرحمان]] [[مسئولیت]] امور انتظامی و [[امنیتی]] قرطبه را به او واگذار کرد.<ref>تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.</ref> قرطبی دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که عبارت‌اند از: اسماء السحاب و الریاح و المطر تنمیق الاخبار کتاب الامثال کتاب النقط و الشکل شرح نکت کتاب سیبویه<ref>هدیة العارفین ۱/۳.</ref> و [[تفسیری]] در [[قرآن]].<ref>ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.</ref> وی به سال ۲۴۰<ref>معجم المؤلفین ۱/۲۳.</ref> یا ۲۴۹ هـ در قرطبه درگذشت<ref>جذوة المقتبس ۱۴۵.</ref><ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۷۸.</ref>
[[قاضی]] [[عیاض]] به نقل از [[ابن عبدالبر]] می‌‌نویسد که قرطبی فردی [[خیّر]]، [[فاضل]]، [[فقیه]] و عالم به [[تفسیر قرآن]] بود.<ref>ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.</ref> حمیدی و ضبّی نیز در کتاب خود ابواسحاق را از [[محدثان]] اهل قرطبه ذکر می‌‌کنند.<ref>بغیة الملتمس ۲۰۱ جذوة المقتبس ۱۴۵.</ref> وی شخصی فهیم و [[دانا]] بود و در [[مناظره]] و [[استدلال]] [[آگاه]] می‌‌نمود و در صدور [[احکام]]، محکم و [[عادل]] بود.<ref>طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.</ref> او مناظراتی با [[یحیی بن مزین]]، [[یحیی بن یحیی]] و [[سحنون بن سعید]] داشته است.<ref>طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.</ref> ابن فرضی در [[تاریخ]] اندلس می‌‌نویسد که [[امیر]] [[قرطبه]] [[محمد بن عبدالرحمان]] [[مسئولیت]] امور انتظامی و [[امنیتی]] قرطبه را به او واگذار کرد.<ref>تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.</ref> قرطبی دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که عبارت‌اند از: اسماء السحاب و الریاح و المطر تنمیق الاخبار کتاب الامثال کتاب النقط و الشکل شرح نکت کتاب سیبویه<ref>هدیة العارفین ۱/۳.</ref> و [[تفسیری]] در [[قرآن]].<ref>ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.</ref> وی به سال ۲۴۰<ref>معجم المؤلفین ۱/۲۳.</ref> یا ۲۴۹ه‍ در قرطبه درگذشت<ref>جذوة المقتبس ۱۴۵.</ref><ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۷۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۲۳

مقدمه

ابواسحاق ابراهیم بن حسین بن خالد بن مرتنیل اندلسی قرطبی. اهل قرطبه، از شهرهای بزرگ اندلس بود و از فقهای برجسته مالکیه به شمار می‌‌رفت. ابواسحاق طی مسافرتی که به مکه و انجام مراسم حج داشت، با بزرگانی چون علی بن معبد، عبدالملک بن هشام و مطرف بن عبدالله از یاران مالک بن انس ملاقات داشت و احتمالاً کسب دانش کرده است.[۱] همچنین با سحنون بن سعید، از فقهای نامور مالکی دیدار کرده و از وی روایاتی را نقل کرده است.[۲]

قاضی عیاض به نقل از ابن عبدالبر می‌‌نویسد که قرطبی فردی خیّر، فاضل، فقیه و عالم به تفسیر قرآن بود.[۳] حمیدی و ضبّی نیز در کتاب خود ابواسحاق را از محدثان اهل قرطبه ذکر می‌‌کنند.[۴] وی شخصی فهیم و دانا بود و در مناظره و استدلال آگاه می‌‌نمود و در صدور احکام، محکم و عادل بود.[۵] او مناظراتی با یحیی بن مزین، یحیی بن یحیی و سحنون بن سعید داشته است.[۶] ابن فرضی در تاریخ اندلس می‌‌نویسد که امیر قرطبه محمد بن عبدالرحمان مسئولیت امور انتظامی و امنیتی قرطبه را به او واگذار کرد.[۷] قرطبی دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که عبارت‌اند از: اسماء السحاب و الریاح و المطر تنمیق الاخبار کتاب الامثال کتاب النقط و الشکل شرح نکت کتاب سیبویه[۸] و تفسیری در قرآن.[۹] وی به سال ۲۴۰[۱۰] یا ۲۴۹ه‍ در قرطبه درگذشت[۱۱][۱۲]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.
  2. ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.
  3. ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.
  4. بغیة الملتمس ۲۰۱ جذوة المقتبس ۱۴۵.
  5. طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.
  6. طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.
  7. تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.
  8. هدیة العارفین ۱/۳.
  9. ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.
  10. معجم المؤلفین ۱/۲۳.
  11. جذوة المقتبس ۱۴۵.
  12. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۷۸.

مقدمه

ابومحمد عبدالحمید بن حمید بن نصر کشی، معروف به عبد بن حمید منصوب به کشّ، یکی از شهرهای ماوراءالنهر است[۱] که پس از سال ۱۷۰ﻫ به دنیا آمد. وی در حدود ۲۰۰ﻫ مسافرت‌های علمی خود را آغاز کرد و نزد کسانی چون یزید بن هارون، ابن ابی فدیک، علی بن عاصم، حسین بن علی جعفی و عبدالرزّاق حدیث فرا گرفت.[۲]

وی فردی مفسر و محدثی حافظ بود و کسانی مانند مسلم، ترمذی، بخاری، زاهد بن عبدالله صغدی، عمر بن محمد بن بجیر و حفص بن بوخاش از او روایت نقل کرده‌اند. وی در سال ۲۴۹ﻫ در سمرقند از دنیا رفت، گرچه عده‌ای به اشتباه فوت او را در دمشق ذکر کرده‌اند.[۳] آثار او عبارت‌اند از: تفسیر القرآن المسند الکبیر فی الحدیث[۴] ثلاثیات الموافقات[۵] و کتاب المنتخب[۶][۷]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. الانساب ۵/۷۰.
  2. تاریخ الاسلام ۱۸/۳۴۱.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۲/۲۳۵.
  4. هدیة العارفین ۱/۴۳۷.
  5. کشف الظنون ۱/۵۲۲.
  6. المستدرک علی معجم المؤلفین ۳۴۱.
  7. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۴۳۲.