حدیث تشبیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'شایسته سالاری' به 'شایسته‌سالاری') |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
مضمون [[حدیث]] این است که هرکس بخواهد به [[حضرت آدم|آدم]] در علمش، به [[حضرت نوح|نوح]] در فهمش، به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]] در خلقش، به [[حضرت موسی|موسی]] در مناجاتش، به [[حضرت عیسی|عیسی]] در سنّتش، به [[پیامبر|محمّد]] در تمامیّت و کمالش بنگرد، به این مردی بنگرد که می‌آید. همه گردن کشیدند تا ببینند کیست می‌آید؟ دیدند [[امام علی|علی بن ابی طالب]] {{ع}} می‌آید<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَرَادَ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى آدَمَ فِي عِلْمِهِ، وَ إِلَى نُوحٍ فِي فَهْمِهِ، وَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ فِي خُلُقِهِ، وَ إِلَى مُوسَى فِي مُنَاجَاتِهِ، وَ إِلَى عِيسَى فِي سُنَّتِهِ، وَ إِلَى مُحَمَّدٍ فِي تَمَامِهِ وَ كَمَالِهِ، فَلْيَنْظُرْ إِلَى هَذَا الرَّجُلِ الْمُقْبِل، فَتَطَاوَلَ النَّاسُ فَإِذَا هُمْ بِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ كَأَنَّمَا يَنْقَلِعُ مِنْ صَبَبٍ، وَ يَنْحَطُّ مِنْ جَبَلٍ}}؛ الغدیر، ج ۳ ص ۳۳۵. بحار الأنوار، ج ۳۹ ص ۳۵ به بعد، احادیث آن با عنوان خصال انبیاء آمده است)</ref>. [[حدیث]] به عبارت‌های مختلف [[نقل]] شده است. در [[احادیث]] مفصل‌تری وجوه شباهت بیشتری [[نقل]] شده است. [[علامه امینی]] متن دیگری را که [[نقل]] کرده، در آن ده شباهت به [[حضرت آدم|آدم]]، هشت شباهت به [[حضرت نوح|نوح]]، هشت شباهت به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]، هشت [[شباهت به یوسف]] [[صدیق]]، هشت [[شباهت به موسی]] کلیم، هشت [[شباهت به عیسی]] [[مسیح]]، هشت [[شباهت به سلیمان]]، هشت شباهت به [[ایّوب]]، هشت شباهت به [[یحیی بن زکریا]] و هشت [[شباهت به عیسی]] ذکر شده است<ref> الغدیر، ج ۳ص ۳۵۶</ref> (...) [[تشبیه]] و تنظیر آن [[حضرت]] به [[انبیای الهی]] اشاره به [[جامعیت]] [[شخصیت]] اوست. "آنچه خوبان همه دارند، تو تنها داری". ذکر این [[فضایل]] از زبان [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]]، اشاره به [[شایستگی]] او برای [[امامت]] و [[خلافت]] است، چراکه [[رهبری]] [[امّت]] براساس [[ | مضمون [[حدیث]] این است که هرکس بخواهد به [[حضرت آدم|آدم]] در علمش، به [[حضرت نوح|نوح]] در فهمش، به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]] در خلقش، به [[حضرت موسی|موسی]] در مناجاتش، به [[حضرت عیسی|عیسی]] در سنّتش، به [[پیامبر|محمّد]] در تمامیّت و کمالش بنگرد، به این مردی بنگرد که می‌آید. همه گردن کشیدند تا ببینند کیست می‌آید؟ دیدند [[امام علی|علی بن ابی طالب]] {{ع}} می‌آید<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَرَادَ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى آدَمَ فِي عِلْمِهِ، وَ إِلَى نُوحٍ فِي فَهْمِهِ، وَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ فِي خُلُقِهِ، وَ إِلَى مُوسَى فِي مُنَاجَاتِهِ، وَ إِلَى عِيسَى فِي سُنَّتِهِ، وَ إِلَى مُحَمَّدٍ فِي تَمَامِهِ وَ كَمَالِهِ، فَلْيَنْظُرْ إِلَى هَذَا الرَّجُلِ الْمُقْبِل، فَتَطَاوَلَ النَّاسُ فَإِذَا هُمْ بِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ كَأَنَّمَا يَنْقَلِعُ مِنْ صَبَبٍ، وَ يَنْحَطُّ مِنْ جَبَلٍ}}؛ الغدیر، ج ۳ ص ۳۳۵. بحار الأنوار، ج ۳۹ ص ۳۵ به بعد، احادیث آن با عنوان خصال انبیاء آمده است)</ref>. [[حدیث]] به عبارت‌های مختلف [[نقل]] شده است. در [[احادیث]] مفصل‌تری وجوه شباهت بیشتری [[نقل]] شده است. [[علامه امینی]] متن دیگری را که [[نقل]] کرده، در آن ده شباهت به [[حضرت آدم|آدم]]، هشت شباهت به [[حضرت نوح|نوح]]، هشت شباهت به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]، هشت [[شباهت به یوسف]] [[صدیق]]، هشت [[شباهت به موسی]] کلیم، هشت [[شباهت به عیسی]] [[مسیح]]، هشت [[شباهت به سلیمان]]، هشت شباهت به [[ایّوب]]، هشت شباهت به [[یحیی بن زکریا]] و هشت [[شباهت به عیسی]] ذکر شده است<ref> الغدیر، ج ۳ص ۳۵۶</ref> (...) [[تشبیه]] و تنظیر آن [[حضرت]] به [[انبیای الهی]] اشاره به [[جامعیت]] [[شخصیت]] اوست. "آنچه خوبان همه دارند، تو تنها داری". ذکر این [[فضایل]] از زبان [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]]، اشاره به [[شایستگی]] او برای [[امامت]] و [[خلافت]] است، چراکه [[رهبری]] [[امّت]] براساس [[شایسته‌سالاری]] است و [[امام علی]] {{ع}} همۀ شایستگی‌های لازم را دارد و آنکه به جای [[پیامبر]] می‌نشیند و [[خلیفه]] به شمار می‌رود، باید در اوصاف هرچه بیشتر [[شبیه]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] باشد<ref>در کتاب الاسرار العلویّه محمّد فاضل المسعودی مباحث سودمندی دربارۀ شباهتهای وی به انبیا و مفهوم و مدلول اینگونه روایات آمده است (ص۱۷۷ تا ۳۳۰)، ناشر: المؤسسة الاسلامیه العامه للتبلیغ و الارشاد، قم)</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۰۶.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۵۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث افضلیت امام علی در حدیث است. حدیث تشبیه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حدیث تشبیه در کلام اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| حدیث تشبیه | |
|---|---|
| متن حدیث | |
| «مَنْ أَرَادَ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى آدَمَ فِي عِلْمِهِ وَ إِلَى نُوحٍ فِي فَهْمِهِ وَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ فِي خُلُقِهِ وَ إِلَى مُوسَى فِي مُنَاجَاتِهِ وَ إِلَى عِيسَى فِي سُنَّتِهِ وَ إِلَى مُحَمَّدٍ فِي تَمَامِهِ وَ كَمَالِهِ، فَلْيَنْظُرْ إِلَى هَذَا الرَّجُلِ الْمُقْبِل، فَتَطَاوَلَ النَّاسُ فَإِذَا هُمْ بِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ...» | |
| ترجمه حدیث | |
| هرکس بخواهد به آدم در علمش و به نوح در فهمش و به ابراهیم در خلقش و به موسی در مناجاتش و به عیسی در سنّتش و به محمّد در تمامیّت و کمالش بنگرد، به این مردی بنگرد که می‌آید. همه گردن کشیدند تا ببینند کیست می‌آید؟ دیدند علی بن ابی طالب (ع) می‌آید ... | |
| مشخصات حدیث | |
| نام‌های دیگر | حدیث اشباه |
| صادره از | پیامبر خاتم (ص) |
| راویان | |
| محتوای حدیث | |
| سبب صدور | بیان شأن و مقام امیرالمؤمنین (ع) |
| دلالت حدیث | |
| منابع حدیث | |
| منابع شیعه |
|
| منابع اهل سنت |
|
حدیث تشبیه به آن حدیث اشباه هم گفته می‌شود. در این حدیث، پیامبر خدا (ص) امیر مؤمنان (ع) را در صفات و ویژگی‌های مختلف به انبیای الهی تشبیه کرده و فضایل آنان را در وجود آن حضرت تجسّم نموده است[۱].
مقدمه
مضمون حدیث این است که هرکس بخواهد به آدم در علمش، به نوح در فهمش، به ابراهیم در خلقش، به موسی در مناجاتش، به عیسی در سنّتش، به محمّد در تمامیّت و کمالش بنگرد، به این مردی بنگرد که می‌آید. همه گردن کشیدند تا ببینند کیست می‌آید؟ دیدند علی بن ابی طالب (ع) می‌آید[۲]. حدیث به عبارت‌های مختلف نقل شده است. در احادیث مفصل‌تری وجوه شباهت بیشتری نقل شده است. علامه امینی متن دیگری را که نقل کرده، در آن ده شباهت به آدم، هشت شباهت به نوح، هشت شباهت به ابراهیم، هشت شباهت به یوسف صدیق، هشت شباهت به موسی کلیم، هشت شباهت به عیسی مسیح، هشت شباهت به سلیمان، هشت شباهت به ایّوب، هشت شباهت به یحیی بن زکریا و هشت شباهت به عیسی ذکر شده است[۳] (...) تشبیه و تنظیر آن حضرت به انبیای الهی اشاره به جامعیت شخصیت اوست. "آنچه خوبان همه دارند، تو تنها داری". ذکر این فضایل از زبان حضرت رسول، اشاره به شایستگی او برای امامت و خلافت است، چراکه رهبری امّت براساس شایسته‌سالاری است و امام علی (ع) همۀ شایستگی‌های لازم را دارد و آنکه به جای پیامبر می‌نشیند و خلیفه به شمار می‌رود، باید در اوصاف هرچه بیشتر شبیه پیامبر خدا باشد[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۰۶.
- ↑ «مَنْ أَرَادَ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى آدَمَ فِي عِلْمِهِ، وَ إِلَى نُوحٍ فِي فَهْمِهِ، وَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ فِي خُلُقِهِ، وَ إِلَى مُوسَى فِي مُنَاجَاتِهِ، وَ إِلَى عِيسَى فِي سُنَّتِهِ، وَ إِلَى مُحَمَّدٍ فِي تَمَامِهِ وَ كَمَالِهِ، فَلْيَنْظُرْ إِلَى هَذَا الرَّجُلِ الْمُقْبِل، فَتَطَاوَلَ النَّاسُ فَإِذَا هُمْ بِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ كَأَنَّمَا يَنْقَلِعُ مِنْ صَبَبٍ، وَ يَنْحَطُّ مِنْ جَبَلٍ»؛ الغدیر، ج ۳ ص ۳۳۵. بحار الأنوار، ج ۳۹ ص ۳۵ به بعد، احادیث آن با عنوان خصال انبیاء آمده است)
- ↑ الغدیر، ج ۳ص ۳۵۶
- ↑ در کتاب الاسرار العلویّه محمّد فاضل المسعودی مباحث سودمندی دربارۀ شباهتهای وی به انبیا و مفهوم و مدلول اینگونه روایات آمده است (ص۱۷۷ تا ۳۳۰)، ناشر: المؤسسة الاسلامیه العامه للتبلیغ و الارشاد، قم)
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۰۶.