دیدار با امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام مهدی | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[دیدار با امام مهدی در کلام اسلامی]] - [[دیدار با امام مهدی در تاریخ اسلامی]] - [[دیدار با امام مهدی در معارف مهدوی]]| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)}}

این نظریات در چند دسته تقسیم‌بندی می‌‌شود:

این دیدگاه، از روایاتی نظیر {{متن حدیث|تُرَی‏ وَ لَا تُرَی‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}؛ می‌‏بیند و دیده نمی‌‏شود<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۴۴.</ref>، {{متن حدیث|لَایَرَوْنَه‏‏‏‏‏‏‏‏}}؛ او را نمی‏‌بینند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱ ص ۳۳۷، ح ۶؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۷۵ ح ۱۴؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۶۱، ح ۱۱۹؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۳۳، ص ۳۴۶، ح ۳۳.</ref>، قابل استفاده است که به طور اساسی از ناپیدایی آن حضرت در [[دوران غیبت]] سخن به میان آورده است. چنین روایاتی، باعث شده است [[نعمانی]] در فصلی از [[کتاب الغیبة]]، به روشنی مشاهده حضرت در [[عصر غیبت]] را جایز ندانسته و تحقیق در این زمینه را [[ممنوع]] و [[شیعیان]] را در ندیدن معذور بداند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۰۹ ـ ۴۱۵.</ref>.

گروهی از علمای بزرگ [[شیعه]] همانند [[سید مرتضی]]، [[شیخ طوسی]] و [[سید بن طاووس]] بر این باورند که می‌توان در [[غیبت کبری]] به [[دیدار امام زمان]] {{ع}} نایل گشت و اینرا یکی از فواید وجود آن حضرت در [[زمان غیبت]] دانسته‌اند<ref>الغیبة، شیخ طوسی، ص ۶۸.</ref>. [[امکان ملاقات]] به چند نحو ممکن است: [[دیدار]] در [[خواب]]، [[دیدار]] در حال مکاشفه‌ که از گذر [[طاعات]] و ریاضات [[شرعی]] و صفای [[باطنی]] پدید می‌آید، و [[دیدار]] در [[بیداری]].

در ادامه هر یک از اقسام مورد اشاره مورد بررسی قرار می‌گیرند.

در این دیدگاه، [[امکان ملاقات]]، مورد پذیرش است؛ ولی وقوع [[ملاقات]] همراه [[شناخت]] آن حضرت را در این دوران، غیر قابل پذیرش و آن را با فلسفۀ [[غیبت]] در [[تعارض]] می‌‏داند. در [[تأیید]] این دیدگاه از [[نایب خاص]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ [[محمد بن عثمان]] [[نقل]] شده است که می‏‌گوید: "به [[خدا]] [[سوگند]]! همانا [[صاحب]] این امر، هرسال در موسم [[حج]] حاضر می‌‏شود؛ [[مردم]] را می‏‌بیند و آن‏ها را می‌‏شناسد و [[مردم]]، او را می‏‌بینند؛ ولی نمی‏‌شناسند"<ref>{{متن حدیث|وَ اللَّهِ إِنَّ صَاحِبَ هَذَا الْأَمْرِ لَیَحْضُرُ الْمَوْسِمَ کُلَّ سَنَةٍ یَرَی النَّاسَ وَ یَعْرِفُهُمْ وَ یَرَوْنَهُ وَ لَا یَعْرِفُونَهُ}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۶۲؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۲۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۴۲۵؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۰۹ ـ ۴۱۵.</ref>

در این دیدگاه، نه فقط [[امکان]] و وقوع [[ملاقات]] مورد پذیرش است، بلکه [[ملاقات]] همراه با [[شناخت]] آن [[حضرت]] نیز پذیرفته شده است؛ امّا آنچه مورد [[انکار]] است اینکه ملاقات‌‏کننده، [[حق]] ندارد مشاهدۀ خود را برای دیگران [[نقل]] نماید؛ به [[بیان]] دیگر، ادعای [[ملاقات]] نماید. این دیدگاه، به طور عمده از توقیعی با این مضمون استفاده شده است. در این [[توقیع]] که شش روز پیش از [[مرگ]] [[علی بن محمد سمری]]، ([[آخرین سفیر]] خاص [[امام زمان]] {{ع}}) از [[ناحیه]] آن حضرت صادر شده، چنین آمده است: «... به زودی از [[شیعیان]] من، کسانی خواهند آمد که [[ادعای مشاهده]] بکنند. [[آگاه]] باشید هرکس پیش از [[خروج سفیانی]] و [[صیحه آسمانی]] [[ادعای مشاهده]] کند، او دروغگوی افترا زننده است»<ref>{{متن حدیث|سَیَأْتِی شِیعَتِی مَنْ یَدَّعِی الْمُشَاهَدَةَ أَلَا فَمَنِ ادَّعَی الْمُشَاهَدَةَ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْیَانِیِّ وَ الصَّیْحَةِ فَهُوَ کَاذِبٌ مُفْتَرٍ}}؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۵۱۶، ح ۴۴.</ref>. مدعی، اعم از این است که به ادعای خویش [[اطمینان]] داشته باشد یا به [[دروغ]]، ادعایی را مطرح کند یا بپندارد [[حق]] است. دربارۀ این [[روایت]]، همچنان که بعضی بزرگان هم فرموده‌اند، ممکن است مراد از اینکه مدّعی مشاهده، [[کذّاب]] و مفتری خوانده شده است، کسانی باشند که ادّعای [[نیابت]] کنند و بخواهند با دعوی مشاهده و شرفیابی، خود را واسطۀ بین [[امام]] و [[مردم]] معرفی نمایند. بنابراین، مراد از [[توقیع]]، نفی مطلق مشاهده و شرفیابی نیست، بلکه مقصود، نفی ادعایی است که [[دلیل]] بر تعیین شخص خاصی به [[نیابت]] باشد. در نتیجه، هم شرفیابی اشخاص به حضور آن حضرت ثابت است و هم [[کذب]] و بطلان ادّعای کسانی که در [[غیبت کبری]]، ادّعای [[سفارت]] و [[نیابت]] خاصّه و وساطت بین آن [[حضرت]] و [[مردم]] را می‌نمایند، معلوم است<ref>امامت و مهدویت، لطف اللّه صافی، ج ۲، ص ۴۷۴.</ref>. هر چند برخی در [[سند]] این [[توقیع]] خدشه وارد کرده و آن را ضعیف و مرسل دانسته‌اند<ref>بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۳۱۸.</ref>، اما [[حقیقت]] این است که [[توقیع]] یاد شده را نمی‌توان مرسل دانست؛ زیرا با بررسی شرح حال راویانِ [[توقیع]]، روشن می‌شود [[شیخ صدوق]] آن را از [[مشایخ]] [[معتمد]] خویش [[نقل]] کرده است<ref>مکیال المکارم‌، ج، ۲، ص ۳۵۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۰۹ ـ ۴۱۵.</ref>

گروهی از [[دانشمندان شیعه]] بر این باورند که در [[غیبت کبری]]، ملاقات‌‏های فراوانی با آن حضرت صورت گرفته است. این دیدگاه، بین متأخران [[شهرت]] بیشتری یافته است. این گروه بر قبول [[امکان]]، وقوع و ادعای [[ملاقات]] با [[حضرت حجّت]] {{ع}} در [[غیبت کبری]] به حکایت‏‌هایی که در این ‏باره در دست است، استناد کرده‌‏اند. ایشان بر این باورند که در کتاب‏‌های بسیاری<ref>از جمله: تبصرة الولی فیمن رأی القائم المهدی، سید هاشم بحرانی ـ تذکرة الطالب فیمن رأی الامام المهدی الغائب، میثمی عراقی ـ دار السّلام فیمن فاز بسلام الامام، مرحوم نوری، بدائع الکلام فیمن اجتمع بالامام، سید جمال الدین محمد طباطبایی، البهجة فیمن فاز بلقاء الحجّة، میرزا محمّد نقی الماسی اصفهانی، العبقری الحسان، علی اکبر نهاوندی.</ref>، داستان‏‌های گوناگونی [[نقل]] شده که سخن از [[ملاقات با حضرت مهدی]] {{ع}}‏ به میان آورده است و هرگز انبوه این ادعاها را نمی‌‏توان [[انکار]] کرد.  

== پرسش مستقیم ==

* [[چه دیدگاه‌هایی درباره ملاقات امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)]]

* [[آیا ملاقات با امام مهدی در غیبت کبری امکان دارد؟ (پرسش)]]

* [[مطابق توقیع امام مهدی‏ به علی بن محمد سمری آیا در عصر غیبت کبری ملاقات امام مهدی ممنوع است؟ (پرسش)]]

== پرسش‌های وابسته ==