#تغییر_مسیر [[آیا توقیعات به خط خود امام مهدی بوده است؟ (پرسش)]]
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع فرعی = آیا توقیعات به خط خود حضرت مهدی بوده است؟
| تصویر = 7626626268.jpg
| اندازه تصویر = 200px
| نمایه وابسته =
| مدخل اصلی = [[مهدویت]]
| موضوعات وابسته =
| پاسخدهنده =[[علی اصغر رضوانی|رضوانی]]
| پاسخدهندگان =
}}
'''آیا توقیعات به خط خود حضرت مهدی بوده است؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در اینباره گفته است:
::::::«از مجموعه [[روایات]] استفاده میشود که برخی توقیعات به خطّ خود حضرت بوده، و برخی نیز به خطّ سفرا با دستور امام {{ع}} بوده است. اسح[[اق بن یعقوب]] میگوید: توسط [[محمد بن عثمان عمری]] مسائل مشکلی را به ناحیه مقدسه فرستادم و جوابش را به دست خطّ مبارک امام زمان {{ع}} دریافت داشتم<ref>بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۳۴۹</ref>. محمد بن عثمان عَمْری میگوید: از ناحیه مقدسه توقیعی صادر شد که خطّش را خوب میشناختم. [[شیخ صدوق]] میفرماید: توقیعی که به خطّ امام زمان {{ع}} برای پدرم صادر شد اکنون نزد من موجود است<ref>انوار النعمانیه، ج ۳، ص ۲۴</ref>. شیخ [[ابوعمرو عامری]] میگوید: [[ابن ابی غانم قزوینی]] با جماعتی از شیعیان در موضوعی اختلاف و مشاجره نمودند و برای رفع نزاع، نامهای به ناحیه مقدسه نوشته و جریان را به عرض رساندند. پس جواب نامه آنان به خطّ مبارک امام {{ع}} صادر شد<ref>بحارالأنوار، ج ۵۳، ص ۱۷۸</ref>. از این روایات معلوم میشود که توقیعات، قرائن و شواهد صدق به همراه داشته و یا اصحاب حضرت، دست خط او را میشناختند، و لذا مورد قبول آنان قرار میگرفته است. لیکن در مقابل، روایاتی وجود دارد که برخی توقیعات به خطّ حضرت نبوده بلکه به خطّ سفیران و به امر حضرت نوشته شده است. ا[[بو نصر هبه اللّه]] میگوید: توقیعات صاحب الامر{{ع}} به همان خطّی که در زمان [[امام عسکری|امام حسن عسکری]] {{ع}} صادر میشد به وسیله [[عثمان بن سعید]] و [[محمد بن عثمان]] برای شیعیان صادر میگشت<ref>بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۳۴۶</ref>»<ref>[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۳۶۵.</ref>.