علویان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۳

علویان منسوبین به علی، آنان که تفکّر علوی دارند، یا از نسل علی بن ابی طالب‌اند^[۱].

مقدمه

اصطلاحا فرزندانی از علی بن ابی طالب که از نسل پنج پسر او (امام حسن، امام حسین، عباس، محمد حنفیه و عمر اطرف) باشند، علویان نامیده می‌شوند.^[۲] سادات علوی، در دورۀ امویان و عباسیان، هم تحت تعقیب و آزار حکّام بودند، هم علیه حکومت‌های جور مبارزه می‌کردند. زید بن علی در زمان هشام بن عبد الملک قیام کرد و به شهادت رسید، پسرش یحیی بن زید در خراسان و جوزجان قیام کرد و شهید شد و شهیدانی چون «نفس زکیّه» و «شهید فخّ» از علویانی بودند که بر ضدّ خلافت قیام کردند. موضع ائمه (ع) نسبت به نهضت‌های آنان چندان جانبدارانه نبود، چون شرایط را برای قیام مسلّحانه مناسب و مساعد نمی‌دیدند. پس از روی کار آمدن عباسیان، گرایش به علویان در ایران افزایش یافت و نخستین حکومت شیعی توسّط علویان در منطقۀ طبرستان ایران در سال ۲۵۰ ق پدید آمد و کسانی همچون: داعی صغیر، داعی کبیر، اطروش (ناصر کبیر) و... حکومت کردند. آنان شیعه بودند (هرچند عده‌ای ایشان را زیدی مذهب می‌دانند) و بر احیای ارزش‌های دینی پای می‌فشردند.^[۳] علویان یا نصیریّه، نام فرقه‌ای است که در مناطقی از سوریه به سر می‌برند و حاکمان دولت سوریه هم از آنان شمرده می‌شوند^[۴].

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ غدیر

پانویس

↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۷.
↑ لغت‌نامه، دهخدا، ج ۱۰ ص۱۴۲۰۲
↑ در این زمینه ر. ک: «علویان طبرستان»، بهاء الدین قهرمانی نژاد، «علویان طبرستان»، ابو الفتح حکیمیان
↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۷.

[1] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۷.

[2] لغت‌نامه، دهخدا، ج ۱۰ ص۱۴۲۰۲

[3] در این زمینه ر. ک: «علویان طبرستان»، بهاء الدین قهرمانی نژاد، «علویان طبرستان»، ابو الفتح حکیمیان

[4] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 == مقدمه ==
-اصطلاحا فرزندانی از [[علی بن ابی طالب]] که از نسل پنج پسر او ([[امام حسن]]، [[امام حسین]]، [[عباس]]، [[محمد حنفیه]] و [[عمر اطرف]]) باشند، [[علویان]] نامیده می‌شوند.<ref>لغت‌نامه، دهخدا، ج ۱۰ ص۱۴۲۰۲</ref> سادات علوی، در دورۀ [[امویان]] و [[عباسیان]]، هم تحت تعقیب و [[آزار]] [[حکّام]] بودند، هم علیه [[حکومت‌های جور]] [[مبارزه]] می‌کردند. [[زید بن علی]] در [[زمان]] [[هشام بن عبد الملک]] [[قیام]] کرد و به [[شهادت]] رسید، پسرش [[یحیی بن زید]] در [[خراسان]] و جوزجان قیام کرد و [[شهید]] شد و شهیدانی چون «[[نفس زکیّه]]» و «[[شهید فخّ]]» از علویانی بودند که بر ضدّ [[خلافت]] قیام کردند. موضع [[ائمه]] {{عم}} نسبت به نهضت‌های آنان چندان جانبدارانه نبود، چون شرایط را برای قیام مسلّحانه مناسب و مساعد نمی‌دیدند. پس از روی کار آمدن عباسیان، [[گرایش]] به علویان در [[ایران]] افزایش یافت و نخستین [[حکومت شیعی]] توسّط علویان در منطقۀ [[طبرستان]] ایران در [[سال ۲۵۰ ق]] پدید آمد و کسانی همچون: [[داعی صغیر]]، [[داعی کبیر]]، [[اطروش]] ([[ناصر کبیر]]) و... حکومت کردند. آنان [[شیعه]] بودند (هرچند عده‌ای ایشان را [[زیدی]] [[مذهب]] می‌دانند) و بر [[احیای ارزش‌های دینی]] پای می‌فشردند.<ref> در این زمینه ر. ک: «علویان طبرستان»، بهاء الدین قهرمانی نژاد، «علویان طبرستان»، ابو الفتح حکیمیان</ref> علویان یا نصیریّه، نام فرقه‌ای است که در مناطقی از [[سوریه]] به سر می‌برند و [[حاکمان]] دولت سوریه هم از آنان شمرده می‌شوند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۹۷.</ref>.
+اصطلاحا فرزندانی از [[علی بن ابی طالب]] که از نسل پنج پسر او ([[امام حسن]]، [[امام حسین]]، [[عباس]]، [[محمد حنفیه]] و [[عمر اطرف]]) باشند، علویان نامیده می‌شوند.<ref>لغت‌نامه، دهخدا، ج ۱۰ ص۱۴۲۰۲</ref> سادات علوی، در دورۀ [[امویان]] و [[عباسیان]]، هم تحت تعقیب و [[آزار]] [[حکّام]] بودند، هم علیه [[حکومت‌های جور]] [[مبارزه]] می‌کردند. [[زید بن علی]] در [[زمان]] [[هشام بن عبد الملک]] [[قیام]] کرد و به [[شهادت]] رسید، پسرش [[یحیی بن زید]] در [[خراسان]] و جوزجان قیام کرد و [[شهید]] شد و شهیدانی چون «[[نفس زکیّه]]» و «[[شهید فخّ]]» از علویانی بودند که بر ضدّ [[خلافت]] قیام کردند. موضع [[ائمه]] {{عم}} نسبت به نهضت‌های آنان چندان جانبدارانه نبود، چون شرایط را برای قیام مسلّحانه مناسب و مساعد نمی‌دیدند. پس از روی کار آمدن عباسیان، [[گرایش]] به علویان در [[ایران]] افزایش یافت و نخستین حکومت شیعی توسّط علویان در منطقۀ [[طبرستان]] ایران در [[سال ۲۵۰ ق]] پدید آمد و کسانی همچون: داعی صغیر، داعی کبیر، [[اطروش]] (ناصر کبیر) و... حکومت کردند. آنان [[شیعه]] بودند (هرچند عده‌ای ایشان را [[زیدی]] [[مذهب]] می‌دانند) و بر احیای ارزش‌های دینی پای می‌فشردند.<ref> در این زمینه ر. ک: «علویان طبرستان»، بهاء الدین قهرمانی نژاد، «علویان طبرستان»، ابو الفتح حکیمیان</ref> علویان یا نصیریّه، نام فرقه‌ای است که در مناطقی از [[سوریه]] به سر می‌برند و [[حاکمان]] دولت سوریه هم از آنان شمرده می‌شوند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۹۷.</ref>.
 == منابع ==