امام‌زاده در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۶: خط ۶:
[[زیارت قبر]] امام‌زادگانی که در مسیر [[ولایت]] و [[محبت اهل بیت]]{{عم}} بوده‌اند، از آن جهت که [[تعظیم شعائر]] [[دینی]] و [[گرامیداشت]] [[امامان]]{{عم}} به شمار می‌رود [[مستحب]]، و بی‌حرمتی، تحقیر و [[اهانت]] به آنان [[حرام]] است. [[زیارت]] برخی امام زادگان، مانند حضرت [[عبدالعظیم حسنی]]{{ع}} در [[ری]] و [[حضرت فاطمه معصومه]]{{س}} در [[قم]] مورد تأکید ویژه قرار گرفته است<ref>جواهر الکلام، ج ۱۳، ص۳۴۸ ـ ۳۵۱.</ref>.
[[زیارت قبر]] امام‌زادگانی که در مسیر [[ولایت]] و [[محبت اهل بیت]]{{عم}} بوده‌اند، از آن جهت که [[تعظیم شعائر]] [[دینی]] و [[گرامیداشت]] [[امامان]]{{عم}} به شمار می‌رود [[مستحب]]، و بی‌حرمتی، تحقیر و [[اهانت]] به آنان [[حرام]] است. [[زیارت]] برخی امام زادگان، مانند حضرت [[عبدالعظیم حسنی]]{{ع}} در [[ری]] و [[حضرت فاطمه معصومه]]{{س}} در [[قم]] مورد تأکید ویژه قرار گرفته است<ref>جواهر الکلام، ج ۱۳، ص۳۴۸ ـ ۳۵۱.</ref>.


ورود جنب، حائض و نفساء به [[حرم]] امام‌زاده، در صورتی که موجب هتک حرمت نگردد و [[مسجد]] نباشد، جایز است<ref>العروة الوثقی، ج ۱، ص۲۸۶، ۳۳۷ و ۳۶۴؛ مهذب‌ الاحکام، ج ۳، ص۲۲۲</ref>.
ورود جنب، حائض و نفساء به [[حرم]] امام‌زاده، در صورتی که موجب هتک حرمت نگردد و [[مسجد]] نباشد، جایز است<ref>العروة الوثقی، ج ۱، ص۲۸۶، ۳۳۷ و ۳۶۴؛ مهذب‌ الاحکام، ج ۳، ص۲۲۲.</ref>.


به تصریح برخی [[فقها]]، انتقال میّت از محل فوت او، به نزد [[قبور]] امام زادگانی که پیرو امامان{{عم}} بوده‌اند، همچون انتقال به مشاهد مشرّفه [[ائمّه]]{{عم}}، مستحب است<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ص۳۴۸</ref>.
به تصریح برخی [[فقها]]، انتقال میّت از محل فوت او، به نزد [[قبور]] امام زادگانی که پیرو امامان{{عم}} بوده‌اند، همچون انتقال به مشاهد مشرّفه [[ائمّه]]{{عم}}، مستحب است<ref>جواهرالکلام، ج ۴، ص۳۴۸.</ref>.


ساختن و مرمّت قبور [[نیکان]] و امام زادگانِ در خط ولایت، همچون بنا و تعمیر [[روضه]] منوّر امامان{{عم}}، مستحب است،<ref>مستند الشیعة، ج ۳، ص۲۸۲؛ مصباح الفقیه، ج ۵، ص۴۲۸</ref> و نذرها و وقف‌های صورت گرفته برای حرم ایشان، باید به مصارف حرم، از قبیل تعمیرات، فرش کردن، [[روشنایی]]، [[زائران]] نیازمند و خادمان ایشان برسد و در صورت وقف یا نذر برای خصوص [[امام‌زاده]]، بدون تعیین مورد [[مصرف]]، در مطلق [[خیرات]] صرف و [[ثواب]] آن به امام زاده [[هدیه]] می‌شود<ref>توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص۶۱۸ ـ ۶۱۹ م ۲۶۶۲ و ۲۶۶۳؛ العروة الوثقی [تکملة]،ج ۲، ص۲۲۵</ref>.
ساختن و مرمّت قبور [[نیکان]] و امام زادگانِ در خط ولایت، همچون بنا و تعمیر [[روضه]] منوّر امامان{{عم}}، مستحب است<ref>مستند الشیعة، ج ۳، ص۲۸۲؛ مصباح الفقیه، ج ۵، ص۴۲۸.</ref> و نذرها و وقف‌های صورت گرفته برای حرم ایشان، باید به مصارف حرم، از قبیل تعمیرات، فرش کردن، [[روشنایی]]، [[زائران]] نیازمند و خادمان ایشان برسد و در صورت وقف یا نذر برای خصوص [[امام‌زاده]]، بدون تعیین مورد [[مصرف]]، در مطلق [[خیرات]] صرف و [[ثواب]] آن به امام زاده [[هدیه]] می‌شود<ref>توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص۶۱۸ ـ ۶۱۹ م ۲۶۶۲ و ۲۶۶۳؛ العروة الوثقی [تکملة]،ج ۲، ص۲۲۵.</ref>.


تخریب آثار بر جای مانده از قبرهایی که بر اثر گذشت [[زمان]] طولانی، بدن میّت در آنها از بین رفته، جایز است، جز قبور [[عالمان]]، [[صالحان]] و امام زادگان، به‌ویژه در صورتی که [[قبر]] آنان [[زیارتگاه]] [[مؤمنان]] باشد<ref>العروة الوثقی، ج ۱، ص۴۵۳.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۶۸۲ - ۶۸۳.</ref>
تخریب آثار بر جای مانده از قبرهایی که بر اثر گذشت [[زمان]] طولانی، بدن میّت در آنها از بین رفته، جایز است، جز قبور [[عالمان]]، [[صالحان]] و امام زادگان، به‌ویژه در صورتی که [[قبر]] آنان زیارتگاه [[مؤمنان]] باشد<ref>العروة الوثقی، ج ۱، ص۴۵۳.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، ص ۶۸۲ - ۶۸۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۳۳

مقدمه

«امام‌زاده» فرزند بدون واسطه یا با واسطه امام(ع).

زیارت قبر امام‌زادگانی که در مسیر ولایت و محبت اهل بیت(ع) بوده‌اند، از آن جهت که تعظیم شعائر دینی و گرامیداشت امامان(ع) به شمار می‌رود مستحب، و بی‌حرمتی، تحقیر و اهانت به آنان حرام است. زیارت برخی امام زادگان، مانند حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در ری و حضرت فاطمه معصومه(س) در قم مورد تأکید ویژه قرار گرفته است[۱].

ورود جنب، حائض و نفساء به حرم امام‌زاده، در صورتی که موجب هتک حرمت نگردد و مسجد نباشد، جایز است[۲].

به تصریح برخی فقها، انتقال میّت از محل فوت او، به نزد قبور امام زادگانی که پیرو امامان(ع) بوده‌اند، همچون انتقال به مشاهد مشرّفه ائمّه(ع)، مستحب است[۳].

ساختن و مرمّت قبور نیکان و امام زادگانِ در خط ولایت، همچون بنا و تعمیر روضه منوّر امامان(ع)، مستحب است[۴] و نذرها و وقف‌های صورت گرفته برای حرم ایشان، باید به مصارف حرم، از قبیل تعمیرات، فرش کردن، روشنایی، زائران نیازمند و خادمان ایشان برسد و در صورت وقف یا نذر برای خصوص امام‌زاده، بدون تعیین مورد مصرف، در مطلق خیرات صرف و ثواب آن به امام زاده هدیه می‌شود[۵].

تخریب آثار بر جای مانده از قبرهایی که بر اثر گذشت زمان طولانی، بدن میّت در آنها از بین رفته، جایز است، جز قبور عالمان، صالحان و امام زادگان، به‌ویژه در صورتی که قبر آنان زیارتگاه مؤمنان باشد[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. جواهر الکلام، ج ۱۳، ص۳۴۸ ـ ۳۵۱.
  2. العروة الوثقی، ج ۱، ص۲۸۶، ۳۳۷ و ۳۶۴؛ مهذب‌ الاحکام، ج ۳، ص۲۲۲.
  3. جواهرالکلام، ج ۴، ص۳۴۸.
  4. مستند الشیعة، ج ۳، ص۲۸۲؛ مصباح الفقیه، ج ۵، ص۴۲۸.
  5. توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص۶۱۸ ـ ۶۱۹ م ۲۶۶۲ و ۲۶۶۳؛ العروة الوثقی [تکملة]،ج ۲، ص۲۲۵.
  6. العروة الوثقی، ج ۱، ص۴۵۳.
  7. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، ص ۶۸۲ - ۶۸۳.