|
|
| خط ۷: |
خط ۷: |
| }} | | }} |
|
| |
|
| == مراحل معاد<ref>منازل آخرت</ref> == | | == مراحل معاد == |
| {{مدخل وابسته}}
| |
| === مرحله اول: [[مرگ]] === | | === مرحله اول: [[مرگ]] === |
| ==== [[حقیقت]] مرگ<ref>معناشناسی</ref> ==== | | ==== [[حقیقت]] مرگ (معناشناسی) ==== |
| ==== اقسام مرگ ==== | | ==== اقسام مرگ ==== |
| ===== به لحاظ تعلق به موجودات ===== | | ===== به لحاظ تعلق به موجودات ===== |
| * [[مرگ انسان]]
| | ====== [[مرگ انسان]] ====== |
| # مرگ [[انبیا]] | | # مرگ [[انبیا]] |
| # مرگ [[امامان]] | | # مرگ [[امامان]] |
| خط ۲۰: |
خط ۱۹: |
| # مرگ [[ستمکاران]] | | # مرگ [[ستمکاران]] |
| # مرگ گنه‌کاران | | # مرگ گنه‌کاران |
| * مرگ غیر [[انسان]]
| | |
| | ====== مرگ غیر [[انسان]] ====== |
| # مرگ [[ملائکه]] | | # مرگ [[ملائکه]] |
| ## مرگ [[عزرائیل]] | | ## مرگ [[عزرائیل]] |
| خط ۲۷: |
خط ۲۷: |
| # مرگ حیوانات | | # مرگ حیوانات |
| # مرگ نباتات | | # مرگ نباتات |
| | |
| ===== به لحاظ تعلق آن به نفس و بدن ===== | | ===== به لحاظ تعلق آن به نفس و بدن ===== |
| * مرگ بدن
| | # مرگ بدن |
| * مرگ نفس
| | # مرگ نفس |
| | |
| ===== به لحاظ جنس ===== | | ===== به لحاظ جنس ===== |
| * [[مرگ طبیعی]] (حتف انف)
| | # [[مرگ طبیعی]] (حتف انف) |
| * [[مرگ به سیف]] ([[شهادت]])
| | # [[مرگ به سیف]] ([[شهادت]]) |
| | |
| ===== به لحاظ [[سختی]] و آسانی ===== | | ===== به لحاظ [[سختی]] و آسانی ===== |
| * مرگ آسان
| | # مرگ آسان |
| * مرگ سخت
| | # مرگ سخت |
| | |
| ===== به لحاظ [[طبیعت]] و اخترام ===== | | ===== به لحاظ [[طبیعت]] و اخترام ===== |
| * مرگ طبیعی
| | # مرگ طبیعی |
| * مرگ اخترامی
| | # مرگ اخترامی |
| | |
| ===== به لحاظ [[اختیار]] و عدم اختیار ===== | | ===== به لحاظ [[اختیار]] و عدم اختیار ===== |
| * مرگ اختیاری
| | # مرگ اختیاری |
| * مرگ غیراختیاری
| | # مرگ غیراختیاری |
| | |
| ==== [[زمان مرگ]] ==== | | ==== [[زمان مرگ]] ==== |
| ==== [[احتضار]]==== | | ==== [[احتضار]]==== |
| * حقیقت احتضار
| | # حقیقت احتضار |
| *کیفیت احتضار
| | # کیفیت احتضار |
| * احتضار مؤمنان
| | # احتضار مؤمنان |
| * احتضار [[کافران]] و [[گنه‌کاران]]
| | # احتضار [[کافران]] و [[گنه‌کاران]] |
| | |
| ==== [[سکرات مرگ]] ==== | | ==== [[سکرات مرگ]] ==== |
| *کیفیت
| | # کیفیت |
| *راه‌کارهای کاهش سکرات
| | # راه‌کارهای کاهش سکرات |
| #عدم [[وابستگی به دنیا]] و [[شهوات]] | | ## عدم [[وابستگی به دنیا]] و [[شهوات]] |
| # [[انفاق مال]] | | ## [[انفاق مال]] |
| # [[پرهیز از گناه]] | | ## [[پرهیز از گناه]] |
| # [[صله رحم]] | | ## [[صله رحم]] |
| # [[نیکی به والدین]] | | ## [[نیکی به والدین]] |
| # [[روزه]] [[روز]] آخر [[ماه رجب]] | | ## [[روزه]] [[روز]] آخر [[ماه رجب]] |
| #انتقال محتضر به مصلی | | ## انتقال محتضر به مصلی |
| #قرائت سوره‌های [[یاسین]] و [[صافات]] نزد محتضر | | ## قرائت سوره‌های [[یاسین]] و [[صافات]] نزد محتضر |
| | |
| ==== [[قبض روح]] ==== | | ==== [[قبض روح]] ==== |
| *کیفیت
| | ===== کیفیت ===== |
| # قبض روح انبیا | | # قبض روح انبیا |
| # قبض روح امامان | | # قبض روح امامان |
| خط ۶۸: |
خط ۷۶: |
| # قبض روح اجنه و [[شیاطین]] | | # قبض روح اجنه و [[شیاطین]] |
| # قبض روح حیوانات | | # قبض روح حیوانات |
| *عوامل
| | |
| | ===== عوامل ===== |
| # [[خدای متعال]] | | # [[خدای متعال]] |
| # فرشتگان | | # فرشتگان |
| خط ۷۶: |
خط ۸۵: |
| ## [[نازعات]] <ref>قبض کننده روح کفار</ref> | | ## [[نازعات]] <ref>قبض کننده روح کفار</ref> |
| ## [[سابقات]] | | ## [[سابقات]] |
| *راه‌کارهای [[آسان شدن قبض روح]]
| |
|
| |
|
| ==== [[تغسیل]] <ref>جنبه‌های معرفتی</ref> ==== | | ===== راه‌کارهای [[آسان شدن قبض روح]] ===== |
| ==== [[تشییع]] <ref>جنبه‌های معرفتی</ref> ==== | | |
| ==== [[تدفین]] <ref>جنبه‌های معرفتی</ref> ==== | | ==== [[تغسیل]](جنبه‌های معرفتی) ==== |
| ==== [[تلقین]] <ref>جنبه‌های معرفتی</ref> ==== | | |
| | ==== [[تشییع]](جنبه‌های معرفتی) ==== |
| | |
| | ==== [[تدفین]](جنبه‌های معرفتی) ==== |
| | |
| | ==== [[تلقین]](جنبه‌های معرفتی) ==== |
| | |
| ==== [[انتقال روح]] ==== | | ==== [[انتقال روح]] ==== |
| ===== [[وادی السلام]] در [[نجف اشرف]] ===== | | ===== [[وادی السلام]] در [[نجف اشرف]] ===== |
| | |
| ===== [[وادی برهوت]] در [[یمن]] ===== | | ===== [[وادی برهوت]] در [[یمن]] ===== |
| | |
| ===== [[شبهه]] [[تناسخ]] ===== | | ===== [[شبهه]] [[تناسخ]] ===== |
| *به لحاظ سیر صعودی و نزولی
| | به لحاظ سیر صعودی و نزولی |
| # تناسخ صعودی | | # تناسخ صعودی |
| # تناسخ نزولی | | # تناسخ نزولی |
| خط ۹۳: |
خط ۱۰۹: |
| ## [[مسخ]] | | ## [[مسخ]] |
| ## [[نسخ]] (تناسخ) | | ## [[نسخ]] (تناسخ) |
| *به لحاظ نسخ [[نفوس زکیه]] و ردیه
| | |
| | به لحاظ نسخ [[نفوس زکیه]] و ردیه |
| # تناسخ نفوس زکیه | | # تناسخ نفوس زکیه |
| # تناسخ نفوس ردیه | | # تناسخ نفوس ردیه |
| *بدون لحاظ
| | |
| | بدون لحاظ |
| # تناسخ مطل | | # تناسخ مطل |
| # [[رجوع روح به جسد]] جدید | | # [[رجوع روح به جسد]] جدید |
| {{پایان مدخل وابسته}}
| |
|
| |
| === مرحله دوم: [[برزخ]] ===
| |
| {{مدخل وابسته}}
| |
| ==== معناشناسی ====
| |
| ==== [[اثبات برزخ]] ====
| |
| ==== اقسام برزخ ====
| |
| ==== [[احوال برزخ]] ====
| |
| * [[شب اول قبر]]
| |
| * [[سؤال قبر]]
| |
| #به لحاظ مسئول عنه
| |
| ## سؤال از [[اصول دین]]
| |
| ## سؤال از بدن
| |
| ## سؤال از [[جوانی]]
| |
| ## سؤال از عمر
| |
| ## سؤال از عمل
| |
| ## سؤال از [[فروع دین]]
| |
| ## سؤال از [[مال]]
| |
| ## سؤال از [[ولایت اهل بیت]] به صورت کلی و [[ولایت امیرالمؤمنین]] به طور ویژه
| |
| #به لحاظ [[مسئول]]
| |
| ## سؤال از [[مکلفین]]
| |
| ### [[انبیا]]
| |
| ### [[ائمه]]
| |
| ### [[کفار]]
| |
| ### [[مؤمنان]]
| |
| ### [[مستضعفان]]
| |
| ### [[اجنه]]
| |
| ## سؤال از غیر مکلفین
| |
| #به لحاظ [[سائل]]
| |
| ## [[بشیر و مبشر]]
| |
| ## [[نکیر و منکر]]
| |
|
| |
| ==== [[حیات برزخی]] ====
| |
| ===== کیفیت حیات برزخی =====
| |
| ===== ویژگی‌های حیات برزخی =====
| |
| =====[[پاداش]] و [[کیفر برزخی]] ([[لذت]] و [[الم]]) =====
| |
| ====== [[پاداش برزخی]] ======
| |
| *[[سعه قبر]]
| |
| ====== کیفر برزخی ======
| |
| *[[عذاب قبر]]
| |
| **به لحاظ معذب
| |
| ***عذاب قبر [[فاسق]]
| |
| ***عذاب قبر [[کافر]]
| |
| ***عذاب قبر [[مؤمن]]
| |
| **به لحاظ نوع [[عذاب]]
| |
| ***[[ضیق قبر]]
| |
| ***[[فشار قبر]]
| |
| ****فشار قبر کافر
| |
| ****فشار قبر مؤمن
| |
| *[[وحشت قبر]]
| |
|
| |
| ===== [[اختیار]] در [[برزخ]] =====
| |
| ===== [[تکامل]] در برزخ =====
| |
| ===== ارتباط [[اهل برزخ]] با [[اهل دنیا]] =====
| |
| ====[[رجعت]] ====
| |
| {{پایان مدخل وابسته}}
| |
|
| |
| === مرحله سوم: [[قیامت]]<ref>مراد معاد بالمعنی الاخص یا کل قیامت است</ref> ===
| |
| {{مدخل وابسته}}
| |
| ==== [[اشراط الساعة]]<ref>مراد نشانه‌های قیامت که قبل از قیامت ظاهر می‌شوند</ref> ====
| |
| ===== [[علائم ظهور]]<ref>در برخی از روایات از علائم ظهور به عنوان اشراط الساعة یاد شده است. در اینجا تنها به همین نکته اشاره شده و مصادیق آن در بحث مهدویت خواهد آمد</ref> =====
| |
| ===== [[علائم قیامت]] =====
| |
| #[[استخفاف]] دما
| |
| #انتثار کواکب
| |
| #انخراق افلاک
| |
| #انفجار بحار
| |
| #انفطار [[سماء]]
| |
| #انکدار [[نجوم]]
| |
| #انهدام [[نظام]] عالم
| |
| #تقارب [[زمان]]
| |
| #تکویر [[شمس]]
| |
| #دخان [[مبین]]
| |
| #[[زلزله]] عظیم
| |
| #ظهور [[فتنه]]
| |
| #نفخ [[صور]]
| |
|
| |
| ==== [[نفخ صور]]====
| |
| # [[نفخ صور اول]] ([[شیپور مرگ]])
| |
| # [[ما بین النفختین]]
| |
| # [[نفخ صور دوم]] ([[شیپور حیات]])
| |
| ==== اعاده ====
| |
| *به لحاظ اقسام
| |
| ** [[اعاده ابدان]]<ref>بعد از نفخ صور دوم و قبل البعث واقع می‌شود</ref>
| |
| ** [[اعاده روح به ابدان]] (بعد البعث)<ref>مراد عود الروح الی البدن است</ref>
| |
| *به لحاظ اعاده شونده
| |
| **اعاده اجزاء ([[رجوع اجزای بدن]])
| |
| **اعاده اموات
| |
| **اعاده [[انسان]]
| |
| **اعاده [[حیوان]]
| |
| **اعاده [[حیات]]
| |
| **اعاده فعل
| |
| **[[اعاده معدوم]]
| |
| ***اعاده معدوم بعینه
| |
| ***اعاده معدوم بمثله
| |
| ***[[شبهه]] اعاده معدوم
| |
| ** اعاده وقت
| |
|
| |
| ==== خصائص [[قیامت]] ====
| |
| #[[زمان]]
| |
| #مکان
| |
| #[[اسامی قیامت]]
| |
| ##الخافضة الرافعة
| |
| ##الدار الآخرة
| |
| ##دار [[جزاء]]
| |
| ##الطامة الکبری
| |
| ##[[یوم الآخر]]
| |
| ##[[یوم]] الاذان
| |
| ##یوم الازفة
| |
| ##یوم الاقناع
| |
| ##یوم الانتثار
| |
| ##یوم الانشقاق
| |
| ##یوم الانفطار
| |
| ##یوم الانکدار
| |
| ##یوم الاهوال
| |
| ##[[یوم البعث]]
| |
| ##یوم البعثرة
| |
| ##یوم التبدیل
| |
| ##یوم التسجیر
| |
| ##یوم التسییر
| |
| ##یوم التعطیل
| |
| ##[[یوم التغابن]]
| |
| ##یوم التفجیر
| |
| ##یوم التفرق
| |
| ##یوم التقلب
| |
| ##یوم التکویر
| |
| ##یوم التلاق
| |
| ##یوم التناد
| |
| ##یوم الجدال
| |
| ##یوم الجزاء
| |
| ##یوم الجمع
| |
| ##یوم الحاقة
| |
| ##یوم الحساب
| |
| ##[[یوم الحسرة]]
| |
| ##[[یوم الحشر]]
| |
| ##یوم الحصاد
| |
| ##یوم [[الحق]]
| |
| ##یوم الحکم
| |
| ##یوم الخروج
| |
| ##یوم الخلود
| |
| ##یوم الدعاء
| |
| ##[[یوم الدین]]
| |
| ##یوم الرجفة
| |
| ##یوم الرحمة
| |
| ##یوم الزلزلة
| |
| ##یوم الساعة
| |
| ##یوم السؤال
| |
| ##یوم الشفاعة
| |
| ##یوم الشهادة
| |
| ##یوم الصاخة
| |
| ##یوم الصدر
| |
| ##یوم الطامة
| |
| ##یوم الطلاق
| |
| ##یوم الطویل
| |
| ##یوم الطی
| |
| ##یوم العذاب
| |
| ##یوم [[العرض]]
| |
| ##یوم العرق
| |
| ##یوم الغاشیة
| |
| ##یوم الفتنة
| |
| ##یوم الفرار
| |
| ##یوم الفراق
| |
| ##یوم الفزع
| |
| ##یوم الفصل
| |
| ##یوم القارعة
| |
| ##یوم القصاص
| |
| ##[[یوم القضاء]]
| |
| ##یوم القلق و الجولان
| |
| ##یوم القیامة
| |
| ##یوم اللقاء
| |
| ##یوم المآب
| |
| ##یوم المحاسبة
| |
| ##یوم المحشر
| |
| ##یوم المد
| |
| ##یوم المسألة
| |
| ##یوم المصیر
| |
| ##یوم المیعاد
| |
| ##یوم الناقور
| |
| ##یوم النجاة
| |
| ##یوم الندامة
| |
| ##یوم النشور
| |
| ##یوم النفخة
| |
| ##یوم الواقعة
| |
| ##یوم الوزن
| |
| ##یوم الوعید
| |
| ##یوم الوقت المعلوم
| |
| ##یوم الیم
| |
| ##یوم تبلی السرائر
| |
| ##یوم تبیض وجوه و تسود وجوه
| |
| ##یوم [[تشخص]] فیه الابصار
| |
| ##یوم دخول النار
| |
| ##یوم [[عبوس]] قمطریر
| |
| ##یوم [[عسر]]
| |
| ##یوم عسیر
| |
| ##یوم عظیم
| |
| ##یوم عقیم
| |
| ##یوم علی الکافرین عسیرا
| |
| ##یوم علی الکافرین غیر یسیر
| |
| ##یوم فزع اکبر
| |
| ##یوم [[فناء]]
| |
| ##یوم کبیر
| |
| ##یوم لا [[بیع]] فیه و لا خلال
| |
| ##یوم لا بیع فیه و لا خلة و لا شفاعة
| |
| ##یوم لا تملک نفس لنفس شیئا
| |
| ##یوم لا ریب فیه
| |
| ##یوم لا مرد له من [[الله]]
| |
| ##یوم لا یجزی والد عن ولده
| |
| ##یوم لا یغنی [[مولی]] عن مولی شیئا
| |
| ##یوم لا ینطقون و لا یوذن لهم فیعتذرون
| |
| ##یوم لا ینفع الظالمین معذرتهم
| |
| ##یوم لا ینفع [[مال]] و لا بنون
| |
| ##یوم مجموع له [[الناس]]
| |
| ##یوم محیط
| |
| ##یوم مشهود
| |
| ##یوم [[موعود]]
| |
| ##یوم موقف اعظم
| |
| ##یوم یجعل الولدان شیبا
| |
| ##یوم یدعون الی [[نار]] [[جهنم]] [[دعاء]]
| |
| ##یوم یفر المرء من اخیه
| |
| #[[اهوال قیامت]]
| |
| # [[اهل قیامت]]
| |
| ##[[اصحاب]] [[قبور]]
| |
| ##[[اصحاب شمال]]
| |
| ##اصحاب [[صراط]]
| |
| ##اصحاب [[تابوت]]
| |
| ##[[اصحاب یمین]]
| |
|
| |
| ==== مواطن، عقبات و [[مواقف]] ====
| |
| ===== معناشناسی واژگان =====
| |
| #مواطن
| |
| #عقبات
| |
| # مواقف
| |
| =====[[حشر]] =====
| |
| # [[بعث]]
| |
| # [[نشر]]
| |
| # [[سوق]]
| |
| # [[اجتماع در محشر]] <ref>حشر خود دارای مراحلی است که به مجموع آنها حشر گفته می‌شود که عبارتند از: اول: بعث یا برانگیختن اجباری، دوم: نشر به معنای انتشار در قیامت و سوم حشر به معنای اجتماع در صحرای محشر. گاهی هم به مطلق قیامت، حشر گفته می‌شود. معنای لغوی حشر: برانگیختن با اجبار و سوق دادن و اجتماع در مکانی خاص است. معنای اصطلاحی: در معنای اصطلاحی این واژه، معنای لغوی آن استعمال شده که می‌توان دو معنا را برای آن بیان کرد. معنای اول: حشر قبل الحساب است که به مجموع برانگیخته شدن انسان‌ها و غیر آنها از قبور بعد از نفخ صور اول، سوق دادن و اجتماع آنها در محشر در محضر الهی گفته می‌شود. معنای دوم: حشر بعد الحساب است که به سوق دادن از اجتماع قبلی در محشر و سپس حساب و کتاب و سپس اجتماع در بهشت و جهنم گفته می‌شود و حشر در این معنا تقریبا مساوی با قیامت بالمعنی الاخص است. مرحله اولیه: مقدمه بعث من فی القبور است (این مرحله شامل حشر انسان‌ها، حیوانات و جمادات است). مرحله ثانویه: به جمع شدن انسان‌ها در دادگاه الهی گفته می‌شود (حشر مؤمنین و حشر کافرین و...در این مرحله است. این حشر مقدمه سوق است. تطائر الکتب. خلاصه اینکه حشر بالمعنی الاعم = قیامت و حشر بالامعنی اللاخص= از بعث من فی القبور تا حساب است. اما نشر: ذیل مراحل حشر می‌آید. بعث، نشر، سوق و اجتماع (حیات پس از مرگ – حد فاصل بعث من فی القبور و سوق و اجتماع در محشر است) معنای لغوی نشر: باز شدن است. نشر در اصطلاح قرآن و حدیث دارای دو معناست: اول: فرایند ابراز و اظهار اعمال (نشر صحف و تطایر)، دوم: زنده کردن مردگان پس از مرگ به همراه پخش شدن و انتشار آنها در فضای قیامت</ref>
| |
| ===== [[لواء الحمد]] =====
| |
| ===== [[حساب]] =====
| |
| #[[صحف]] [[اعمال]]
| |
| #[[شهود]]
| |
| #[[میزان]]
| |
| #سؤال
| |
| #خصماء و [[مظالم]]
| |
| #کیفیت حساب
| |
| #عقبات حساب
| |
| #[[شفاعت]]
| |
| #[[غفران]] و [[عفو الهی]]
| |
|
| |
| ===== [[صراط]] =====
| |
| ====== معناشناسی صراط ======
| |
| *واژگان همسو
| |
| **جسر
| |
| **قنطره
| |
|
| |
| ====== عقبات و [[مواقف]] صراط ======
| |
| #[[عقبه]] [[ولایت]]
| |
| #عقبه [[امانت]] و [[رحمت]]
| |
| #عقبه [[رحم]]
| |
| #عقبه [[مرصاد]]
| |
| #مواقف مربوط به [[فرائض]] ([[صلوة]]،[[ حج]]، [[صوم]]،[[ امر به معروف]] و...)
| |
| #موقف [[دفع عذاب]]
| |
| #موقف [[فرار]] از [[عذاب]]
| |
| #موقف [[ظلمت]]
| |
| #موقف [[نور]]
| |
|
| |
| ===== [[اعراف]] =====
| |
| ===== [[حوض کوثر]] =====
| |
|
| |
| ==== [[جزاء]] ====
| |
| ===== [[بهشت]] ([[ثواب]]) =====
| |
| =====[[ جهنم]] ([[عقاب]]) =====
| |
| ===== [[خلود]] =====
| |
|
| |
| ==== [[سعادت]] و [[شقاوت]] ====
| |
| {{پایان مدخل وابسته}}
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
این مدخل زیرشاخهٔ بحث معاد است. مراحل معاد از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مراحل معاد در حدیث - پرسش مرتبط ندارد