|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مهدویت/بالا}}
| | #تغییر_مسیر [[انتظار از دیدگاه اهل سنت]] |
| {{مهدویت}}
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| *[[اهل سنت]] نیز [[منتظر]] [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} در [[آخرالزمان]] هستند و به این نکته [[ایمان]] دارند که پس از پرشدن [[زمین]] از [[ظلم و جور]]، آن [[حضرت]] خواهد آمد و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] آکنده می‌سازد. [[اندیشه]] [[انتظار]] و [[اعتقاد]] به [[ظهور]] [[دولت حق]] در میان [[اهل سنت]] آن‌گونه که در [[جهان‌بینی]] [[شیعه]] مطرح است (یعنی اینکه مانند [[شیعه]] علاوه بر کوشش در راه تحقق [[عدل]]، [[مبارزه]] با [[ظلم]] و [[ظالم]]، و دست رد زدن به سینه حکومت‌های [[ستمگر]]، توجهات و توسلاتی نیز با ساحت اقدس و اعلای [[حضرت]] حجة{{ع}} داشته باشند) مطرح نیست. لکن مستندات و فعالیت‌های علمی‌ای در میان آثار [[مکتب]] [[اهل سنت]] به چشم می‌خورد که از وجود [[فکر]] [[انتظار]] و آرزوی ایجاد [[آرمان]] [[شهر]] [[عدالت]] در میان [[اهل سنت]] یا حداقل در میان اقشاری از آنان حکایت می‌نماید. که در ذیل به این شواهد اشاره می‌شود:
| |
| | |
| ==[[روایات]] [[انتظار]] در منابع [[اهل سنت]]==
| |
| * در راستای حفظ [[روحیه انتظار]]، بعضی از علمای [[اهل سنت]] روایاتی که [[فضیلت انتظار]] را بیان داشته در کتب خود ثبت و [[نقل]] نموده‌اند به عنوان نمونه [[علامه]] قندوزی این [[کلام]] [[نورانی]] را از وجود [[مقدس]] [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] می‌کند که فرموده است: {{متن حدیث|"أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ"}} بعد در توضیح آن اضافه می‌کند: {{متن حدیث|"أَي انْتِظَارُ الْفَرَجِ بِظُهُورِ الْمَهْدِيِّ{{ع}}"}}<ref>قندوزی حنفی، سلیمان‌بن‌ابراهیم، ینابیع المودة، ج ۳، باب ۹۴، ص ۳۷۹، در این زمینه می‌توانید به فرائد السمطین ابن جوزی، ج ۲، ص ۳۳۵ رجوع کنید.</ref>.
| |
| | |
| ==تأکید علمای [[اهل سنت]] بر مسأله [[انتظار]]==
| |
| * عدّه‌ای از علمای [[اهل سنت]] تصریح به وجود [[انتظار]] در میان [[مسلمانان]] نموده و یا دیگران را به [[صبر]] و [[انتظار]] توصیه کرده و حتی فتوی بر وجود [[عقیده]] به [[انتظار]] داده‌اند، در اینجا به مواردی از سخنان این بزرگان اشاره می‌کنیم:
| |
| #[[مالک بن انس ]]([[امام]] مالکی‌ها) در جواب شخصی به نام [[محمد بن جعفر]] که شرح گرفتاری‌های خود را برای وی [[نقل]] کرد گفت: [[صبر]] کنید تا [[تأویل]] [[آیه]]: {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ}}<ref>«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شده‌اند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.</ref> [[آشکار]] گردد<ref>امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۴۳، به نقل از مقاتل الطالبین، ص ۳۵۹.</ref>. در این گفتار؛ مالک بن انس شخص یاد شده را به [[صبر]] و [[انتظار ظهور]] [[دولت حق]] توصیه می‌نماید.
| |
| #[[ابن القیم]] در کتاب "اغاثة اللهفان من مصائد الشیطان" می‌نویسد: "[[یهودیان]] [[منتظر]] قائمی از [[اولاد]] [[داوود]] هستند که وقتی [[ظهور]] کند دعایی می‌خواند که همه [[مردم]] [[جهان]] می‌میرند ولی این [[قائم]] [[موعود]] ظاهراً همان [[دجال]] [[موعود]] است که [[یهودیان]] در [[انتظار ظهور]] آن هستند وگرنه [[مسیح]] بن [[مریم]] [[مسیح]] [[هدایت]] است که [[مسلمانان]] در [[انتظار]] [[نزول]] وی در کنار [[مهدی منتظر]] هستند که از [[اهل بیت]] [[نبوت]] است و پس از [[قیام]] [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌سازد پس از آن که پر از [[ظلم]] و [[بیداد]] شده باشد"<ref>خسروشاهی، سید هادی، مصلح جهانی، ص ۱۳.</ref>. چنانکه ملاحظه می‌شود در [[کلام]] ابن قیّم، دو نکته به چشم می‌خورد که بر وجود مسأله "[[انتظار]]" در میان [[اهل سنت]] دلالت می‌کند، نخست آنکه [[انتظار]] [[مسیح]]{{ع}} در کنار [[حضرت مهدی]]{{ع}} را به همه [[مسلمانان]] نسبت می‌دهد و دیگر آنکه [[حضرت مهدی]]{{ع}} را با [[لقب]] "[[منتظر]]" یاد می‌کند و لازمه "[[منتظر]]" وجود "[[منتظِر]]" است.
| |
| #[[شیخ]] [[محمد سفارینی]] در کتاب "لوامع الانوار البهیة" می‌نویسد: "با بررسی مجموع [[احادیث]] منقول [[علم]] قطعی درباره [[ظهور مهدی]]{{ع}} به دست می‌آید و روی همین اصل [[اعتقاد به ظهور مهدی]]{{ع}} همانطور که در کتاب‌های [[اعتقادی]] [[اهل سنت و جماعت]] آمده یکی از [[واجبات]] است"<ref>خسروشاهی، سید هادی، مصلح جهانی، ص ۱۴۶ - ۱۴۷.</ref>. سفارینی در این جملات [[حکم]] به [[وجوب]] [[اعتقاد]] به [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} نموده و این [[وجوب]] [[اعتقاد]] به [[ظهور]] را [[رأی]] و نظر دیگر علمای [[اهل سنت]] در کتب [[اعتقادی]] آنان اعلام نموده است، و [[اعتقاد]] به [[ظهور]] اگر نگوئیم همان "[[انتظار]]" است لااقل اثر و نتیجه آن، [[انتظار]] خواهد بود.
| |
| #دکتر [[طه حسین]] می‌گوید: "[[مردم]] [[منتظر]] مسیح‌اند"<ref>خورشید مغرب، ص ۸۶، به نقل از کتاب الایام نوشته طه حسین.</ref>. او این [[انتظار]] را به [[عامه]] [[مردم]] نسبت می‌دهد. اما در مورد [[انتظار]] [[حضرت عیسی]]{{ع}}، ذکر دو نکته ضروری است:
| |
| ##در [[جامعه]] [[مصری]] به ویژه در ایام طه [[حسین]]، [[عقیده]] به [[ظهور]] و [[انتظار]] وجود داشته است.
| |
| ##[[عقیده]] [[انتظار]] در بین آن [[مردم]] از [[مهدی]]{{ع}} و [[مسیح]]{{ع}} [[تحریف]] شده است منشأ این [[تحریف]] روایاتی است که آمدن [[حضرت مسیح]]{{ع}} را پس از [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} | |
| | |
| ==[[انتظار]] در [[ادعیه]] [[اهل سنت]]==
| |
| * بعضی از علمای [[اهل سنت]] [[اندیشه]] [[انتظار]] را در قالب [[دعا]] بیان داشته‌اند چنانکه [[محمد]] بدرالدین چنین اظهار می‌دارد: "[[خداوند]] این همه [[پریشانی]] و گرفتاری را از این [[امت]] به [[برکت ظهور]] و حضور او ([[حضرت ولی عصر]]) برطرف فرما {{متن حدیث|"إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيداً وَ نَراهُ قَرِيباً"}} کسانی [[ظهور]] او را بعید و ناشدنی می‌پندارند، اما ما آن را شدنی و نزدیک می‌دانیم"<ref>خورشید مغرب، ص ۷۰، به نقل از کتاب الامام الثانی عشر، ص ۷۷.</ref>.
| |
| | |
| ==[[انتظار]] در اشعار [[اهل سنت]]==
| |
| * بعضی از بزرگان [[اهل تسنن]] در ضمن اشعار و ابیاتی [[انتظار]] خود نسبت به [[ظهور حضرت حجت]]{{ع}} را بیان داشته‌اند، [[سید جمال‌الدین حسینی]] [[محدث]] و مؤلف [[اهل سنت]] در کتاب روضة‌الاحباب که از کتب متداوله معروفه در نزد [[اهل سنت]] است چنین می‌سراید:
| |
| * بیا ای [[امام]] [[هدایت]] [[شعار]] *** که بگذشت از حد [[غم]] [[انتظار]]
| |
| * ز روی همایون بیفکن نقاب *** عیان ساز رخسار چون [[آفتاب]]
| |
| *برون آی از منزل [[اختفاء]] *** نمایان کن آثار مهر و وفاء<ref>بهشتی، محمد، ادیان و مهدویت، پیشین، ص ۱۰۷.</ref> و نیز [[شیخ]] [[عامر بن بصری]] در قصیده‌ای بنام ذات‌الانوار خطاب به [[حضرت]] [[ولی عصر]]{{ع}} چنین بیان می‌دارد: "به علّت طولانی شدن [[انتظار]] خسته و دلتنگ شدیم، پس ای [[قطب]] وجود! تو را به پروردگارت قسم، با ظهورت ما را خوشبخت نما<ref>{{عربی|مللنا و طال الانتظار مجد لنا *** بربک یا قطب الوجود بلقیة /// فجعل لنا حتی نراک فلذة *** المحب لقا محبوبه بعد غیبة}} (بهشتی، محمد، ص ۱۱۳، به نقل از ینابیع المودة، ص ۴۷۳).</ref>. پس به گونه‌ای باش ([[ظهور]] کن) تا ما تو را ببینیم که [[لذت]] و [[خوشی]] [[محب]] در این است که بعد از دوری و [[غیبت]] محبوبش را [[ملاقات]] کند(...)
| |
| *حاصل آنکه موضوع [[مهدی]]{{ع}} و [[انتظار]] در نزد [[عالمان دینی]] و [[محدثان]] [[اهل سنت]] نیز مطرح است. البته جا داشت که آنان این مسأله [[اعتقادی]] و [[اسلامی]] و [[سیاسی]] [[اجتماعی]] را در میان توده‌های [[اهل سنت]] رواج بیشتری می‌دادند و تلاش می‌کردند تا دست رد گذاشتن به سینه حکومت‌های [[جابر]] و طاغوتی و اندیشیدن به [[حکومت]] [[عدل و قسط]] [[الهی]] و [[آمادگی برای ظهور]] "[[مصلح]] فاطمی" در توده‌های وسیع [[جهان]] تسنّن نیز حضور فعال داشته باشد تا این [[اعتقاد]] چونان خونی زنده و هیجانی برای مقابله با [[ستم]] و [[ستمگری]] در همه [[سرزمین‌های اسلامی]] جاری باشد و همچنین [[توسل]] و توجه به [[حقیقت]] اعلای "[[ولایت]] الاهیه مهدویة" همواره مددکار [[روح]] و [[جان]] و روشن کننده [[عقل]] و روان و [[پشتیبان]] [[دل]] و [[ایمان]] آنان گردد.
| |
| *البته از این نکته نباید غافل شد که ایده [[انتظار]] در [[فرهنگ شیعی]]، به صورت عینی و زنده، تعریف شده و با هویتی تاریخمند و بسیار دقیق ثبت گردیده است، به همین [[علت]] توان‌بخشی و شورآفرینی و [[سازندگی]] اکسیری این [[امید]] [[مقدس]] و [[انتظار]] آرمانی، به مراتب جلوه‌گر‌تر و محسوس‌تر از پیامدهای آن در میان [[اهل سنت]] است، به گونه‌ای که توجه ناظران خارجی را به خود معطوف داشته است.
| |
| *[[ماربین]] محقق آلمانی در این خصوص می‌گوید: از جمله مسائل [[اجتماعی]] بسیار مهمی که همیشه می‌تواند موجب [[امیدواری]] و [[رستگاری]] [[شیعه]] باشد، [[اعتقاد]] به وجود [[حجت]] عصر و [[انتظار ظهور]] اوست. زیرا [[عقیده شیعه]] این است هنگامی که [[انسان]] در بستر رود، به این [[امید]] باید بخوابد که چون صبح از [[خواب]] برخیزد، [[حجت]] [[عصر ظهور]] کرده، و برای تأییدش آماده باشد<ref>در انتظار ققنوس، صص ۲۹۹ ـ ۳۰۰، ر.ک: سیاست اسلامی، ماربین، صص ۴۹ ـ ۵۰.</ref>.
| |
| *همانطور که ملاحظه فرمودید، [[اندیشه]] [[انتظار]]، و [[اعتقاد]] به روشن بودن [[پایان تاریخ]] [[زندگی]] [[بشریت]] [[اعتقادی]] همگانی است. تحقق چنین اتفاق نظری میان [[پیروان ادیان]] گذشته و اکثر [[ملت‌ها]] و [[اقوام]] و نیز نوابغ و [[فلاسفه]] [[غرب]] ـ با وجود تعدد [[ادیان]] و فاصله بسیار میان باورها و [[اختلاف]] افکار آنان ـ بر اصل ایده منجی‌باوری و [[انتظار]] [[منجی]] هیچگاه ممکن نیست بدون مدرک و پشتوانه‌ای [[استوار]] و اصیل باشد. زیرا نظایر چنین [[وحدت]] نظر [[جهان]] شمولی عادة بدون وجود [[سند]] و [[دلیل]] عقل‌پسند و معتبر صورت نمی‌پذیرد»<ref>[[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص39-46.</ref>.
| |
| | |
| ==پرسش مستقیم==
| |
| * [[ دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)]]
| |
| | |
| {{پرسمان انتظار فرج}}
| |
| | |
| {{مدخل انتظار}}
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:97B13919.jpg|22px]] [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|'''فلسفه انتظار''']]
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| {{امام مهدی}}
| |
| | |
| | |
| [[رده:امام مهدی]]
| |
| [[رده:دیدگاه اهل سنت درباره انتظار]]
| |
| [[رده: اتمام لینک داخلی]]
| |
| [[رده:مدخل]]
| |
