صراط مستقیم در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}') |
|||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==صراط | ==[[صراط]] [[اخروی]]، تجسم [[صراط]] [[دنیوی]]== | ||
*در [[روایات]] متعددی از [[صراط]] به عنوان پل و یا گذرگاهی که همگان باید از آن عبور کنند و بر روی [[جهنم]] کشیده شده است، یاد می‌شود. اما [[حقیقت]] [[صراط]] چیست؟ | |||
*[[صراط]] در [[دنیا]] به صورت [[دین]] که مجموعه‌ای از [[اعتقاد]]، [[اخلاق]]، و عمل است، و یا به [[صورت]] [[معصومین]]{{عم}} که [[دین]] مجسم‌اند، [[ظهور]] می‌کند. اما در [[آخرت]]، [[صراط]] متناسب با حقایق آن نشئه به صورت پل و یا گذرگاهی ظهور می‌کند که یک سمت آن موقف [[قیامت]] و پایانش بهشت [[رحمت]] است. | |||
*لذا [[صراط]] [[اخروی]] تجسم و تبلور [[صراط]] [[دنیوی]] است. [[صراط]] مستقیم در [[دنیا]] که [[پرهیزگاران]] و [[مؤمنان]] آن را برگزیده‌اند، تجسم و تجلی اخروی آن این است که آنان را به بهشت می‌رساند و از طرفی راه‌های [[باطل]] و سبل [[انحرافی]] که [[ستمکاران]] در این [[دنیا]] پیموده‌اند، در سرای دیگر تجسم و تبلور [[اخروی]] یافته، آنان را داخل دوزخ می‌نماید.<ref>منشور جاوید ۳۴۸/۹.</ref> | |||
*در [[روایات]] آمده است، راه [[مردم]] به [[بهشت]] در [[روز قیامت]] بسان پلی است که همگان از آن عبور می‌کنند و نیز در [[روایات]] وارد شده است که [[صراط]] باریک‌تر از مو و تیزتر از [[شمشیر]] است که کافران بر آن لغزیده و در [[دوزخ]] فرو می‌افتند.<ref>شرح عقاید صدوق ۴۹.</ref> | |||
*[[قرآن کریم]] صریحا در این خصوص سخنی به میان نیاورده است، لکن [[مفسران]] آیه: {{متن قرآن|وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا وَنَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا}}<ref>«و هر یک از شما در آن درخواهد آمد این، بر پروردگارت حکمی است ناگزیر انجام‌پذیر سپس کسانی را که پرهیزگاری ورزیده‌اند رهایی می‌بخشیم و ستمگران را در آن درافتاده به زانو وا می‌نهیم» سوره مریم، آیه ۷۱-۷۲.</ref> را ناظر به مسأله صراط و عبور همگان از این گذرگاه می‌دانند. | |||
*بنابراین مقصود از [[آیه]] فوق این است که همگان از جمله بهشتیان و دوزخیان بر [[جهنم]] اشراف پیدا می‌کنند و بدان نزدیک می‌شوند. آنگاه نیکوکاران و مؤمنان از آن [[نجات]] می‌یابند و به [[بهشت]] می‌روند، لکن [[دوزخیان]] از این گذرگاه سقوط می‌کنند، و [[دوزخ]]، بدکاران را در خود فرو خواهد برد. | |||
*'''در نتیجه:''' [[صراط]] در روز قیامت ظهوری است از همین راهی که [[انسان]] در [[دنیا]] دارد. چون [[حقیقت دنیا]] [[جهنم]] است و هرکس قدم به این [[دنیا]] نهاده در [[جهنم]] آمده است {{متن قرآن|وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا}}<ref>«و هر یک از شما در آن درخواهد آمد این، بر پروردگارت حکمی است ناگزیر انجام‌پذیر» سوره مریم، آیه ۷۱.</ref>. [[سعدان بن مسلم]] گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} از [[صراط]] سؤال کردم، فرمود: آن باریک‌تراز مو و تیزتر از شمشیر است. برخی از آن مثل برق عبور می‌کنند، برخی مانند دویدن اسب، برخی هم مانند [[راه رفتن]] اشخاص عادی. افرادی هم چهار دست و پا از آن می‌گذرند و افرادی آویزان آویزان از آن، که قسمتی از [[بدن]] آنها در [[آتش]] قرار گرفته و می‌سوزد و قسمت دیگر بدنشان هم بیرون از [[آتش]] قرار گرفته،از [[صراط]] عبور می‌کنند.<ref>تفسیر قمی،۱۰۵/۱ و ۱۰۶.</ref> | |||
*از [[روایات]] فوق نتیجه می‌گیریم:[[پیروی]] از [[صراط مستقیم]] در این [[دنیا]]، [[پذیرش]] ولایت و [[دوستی]] [[اهل بیت]]{{ع}}، [[شناخت]] آنان و [[اقتدا]] نمودن به [[هدایت]] آنان و... برگه رهایی از [[دوزخ]] وآمرزش برخی از [[گناهان]] است. و درجات [[پذیرش]] [[ولایت]] [[اهل بیت]]{{ع}} و [[دوستی]] و [[محبت]] و [[شناخت]] آنان و نیز [[درجه]] هدایت‌پذیری [[آدمیان]] در چگونگی گذر آنان از [[صراط]] و [[ثبات]] قدم آنان در عبور از صراط آسان‌تر و ثبات‌قدم بیشتر و [[لغزش]] کمتر خواهد بود. و بی‌شک رویگردانی از [[صراط مستقیم]] و [[دشمنی]] با [[اهل بیت]] [[عصمت]] و طهارت{{ع}} و عدم [[شناخت]] آنان، سبب [[لغزش]] گام‌ها بر روی [[صراط]] و آویزان شدن بر آن و سرانجام سقوط در آن خواهد شد.<ref>ر.ک:منشور جاوید ۳۴۹/۹.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||
نسخهٔ ۱۵ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۱
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- این مدخل از زیرشاخه‌های بحث صراط مستقیم است. "صراط مستقیم" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل صراط مستقیم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
صراط اخروی، تجسم صراط دنیوی
- در روایات متعددی از صراط به عنوان پل و یا گذرگاهی که همگان باید از آن عبور کنند و بر روی جهنم کشیده شده است، یاد می‌شود. اما حقیقت صراط چیست؟
- صراط در دنیا به صورت دین که مجموعه‌ای از اعتقاد، اخلاق، و عمل است، و یا به صورت معصومین(ع) که دین مجسم‌اند، ظهور می‌کند. اما در آخرت، صراط متناسب با حقایق آن نشئه به صورت پل و یا گذرگاهی ظهور می‌کند که یک سمت آن موقف قیامت و پایانش بهشت رحمت است.
- لذا صراط اخروی تجسم و تبلور صراط دنیوی است. صراط مستقیم در دنیا که پرهیزگاران و مؤمنان آن را برگزیده‌اند، تجسم و تجلی اخروی آن این است که آنان را به بهشت می‌رساند و از طرفی راه‌های باطل و سبل انحرافی که ستمکاران در این دنیا پیموده‌اند، در سرای دیگر تجسم و تبلور اخروی یافته، آنان را داخل دوزخ می‌نماید.[۱]
- در روایات آمده است، راه مردم به بهشت در روز قیامت بسان پلی است که همگان از آن عبور می‌کنند و نیز در روایات وارد شده است که صراط باریک‌تر از مو و تیزتر از شمشیر است که کافران بر آن لغزیده و در دوزخ فرو می‌افتند.[۲]
- قرآن کریم صریحا در این خصوص سخنی به میان نیاورده است، لکن مفسران آیه: ﴿وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا وَنَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيهَا جِثِيًّا﴾[۳] را ناظر به مسأله صراط و عبور همگان از این گذرگاه می‌دانند.
- بنابراین مقصود از آیه فوق این است که همگان از جمله بهشتیان و دوزخیان بر جهنم اشراف پیدا می‌کنند و بدان نزدیک می‌شوند. آنگاه نیکوکاران و مؤمنان از آن نجات می‌یابند و به بهشت می‌روند، لکن دوزخیان از این گذرگاه سقوط می‌کنند، و دوزخ، بدکاران را در خود فرو خواهد برد.
- در نتیجه: صراط در روز قیامت ظهوری است از همین راهی که انسان در دنیا دارد. چون حقیقت دنیا جهنم است و هرکس قدم به این دنیا نهاده در جهنم آمده است ﴿وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا﴾[۴]. سعدان بن مسلم گوید: از امام صادق(ع) از صراط سؤال کردم، فرمود: آن باریک‌تراز مو و تیزتر از شمشیر است. برخی از آن مثل برق عبور می‌کنند، برخی مانند دویدن اسب، برخی هم مانند راه رفتن اشخاص عادی. افرادی هم چهار دست و پا از آن می‌گذرند و افرادی آویزان آویزان از آن، که قسمتی از بدن آنها در آتش قرار گرفته و می‌سوزد و قسمت دیگر بدنشان هم بیرون از آتش قرار گرفته،از صراط عبور می‌کنند.[۵]
- از روایات فوق نتیجه می‌گیریم:پیروی از صراط مستقیم در این دنیا، پذیرش ولایت و دوستی اهل بیت(ع)، شناخت آنان و اقتدا نمودن به هدایت آنان و... برگه رهایی از دوزخ وآمرزش برخی از گناهان است. و درجات پذیرش ولایت اهل بیت(ع) و دوستی و محبت و شناخت آنان و نیز درجه هدایت‌پذیری آدمیان در چگونگی گذر آنان از صراط و ثبات قدم آنان در عبور از صراط آسان‌تر و ثبات‌قدم بیشتر و لغزش کمتر خواهد بود. و بی‌شک رویگردانی از صراط مستقیم و دشمنی با اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و عدم شناخت آنان، سبب لغزش گام‌ها بر روی صراط و آویزان شدن بر آن و سرانجام سقوط در آن خواهد شد.[۶]
پانویس
- ↑ منشور جاوید ۳۴۸/۹.
- ↑ شرح عقاید صدوق ۴۹.
- ↑ «و هر یک از شما در آن درخواهد آمد این، بر پروردگارت حکمی است ناگزیر انجام‌پذیر سپس کسانی را که پرهیزگاری ورزیده‌اند رهایی می‌بخشیم و ستمگران را در آن درافتاده به زانو وا می‌نهیم» سوره مریم، آیه ۷۱-۷۲.
- ↑ «و هر یک از شما در آن درخواهد آمد این، بر پروردگارت حکمی است ناگزیر انجام‌پذیر» سوره مریم، آیه ۷۱.
- ↑ تفسیر قمی،۱۰۵/۱ و ۱۰۶.
- ↑ ر.ک:منشور جاوید ۳۴۹/۹.