استعاذه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{نبوت}}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[استعاذه در قرآن]] | [[استعاذه در حدیث]] | [[استعاذه در کلام اسلامی]] | [[آبرو در معارف دعا و زیارات]] | [[آبرو در معارف و سیره سجادی]] | [[آبرو در معارف و سیره رضوی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[استعاذه در قرآن]] | [[استعاذه در حدیث]] | [[استعاذه در کلام اسلامی]] | [[استعاذه در معارف دعا و زیارات]] | [[استعاذه در معارف و سیره سجادی]] | [[استعاذه در معارف و سیره رضوی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[استعاذه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[استعاذه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
'''استعاذه''' واژه [[استعاذه]] به معنای [[پناه]] خواستن و درخواست کمک، [[یاری]] و چنگ انداختن است<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۳۱۵.</ref>. [[انسان]] موجودی [[ضعیف]] است، و به هنگام [[درخواست یاری]]، ناچار است به موجوی [[قوی]] پناه برد. از این روی انسانِ [[مؤمن]] به [[خداوند]] که قوی‌ترین موجود است پناه می‌برد.
==مقدمه==
==مقدمه==
*از جمله آیاتی که به [[پیامبر]] [[دستور]] به استعاذه و [[پناه]] بردن از [[شر]] وسوسه‌های [[شیطان]] داده شده است.<ref>العَوذ پناهنده (التجاء) و وابستگی به دیگران است: نلتجی به ونستنصر به، یعنی پناه می‌آوریم و درخواست کمک می‌کنیم). استعاذه پناه بردن به چیزی است. و معاذ الله، به معنای پناه بردن به خداوند و یاری‌طلبیدن از او است: (مفردات راغب، ماده عوذ ص ۳۵۲)</ref> [[هدف]] از این [[دستور]] نوعی هشدار برای [[شناخت]] [[دشمن]] و تلقین اتکای به [[خداوند متعال]] است.
[[خدای حکیم]] نیز در [[قرآن کریم]] به ما آموخته است که به وجود پاکش [[پناهنده]] شویم. به همین جهت به پیامبرش این‌گونه می‌آموزد: {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.</ref>.
#{{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ}}<ref>«پس، چون قرآن بخوانی از شیطان رانده به خداوند پناه جو؛» سوره نحل، آیه ۹۸.</ref>
[[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه]] تنها پناه‌دهنده را خداوند دانسته، و خودش نیز از جوار [[رحمت]] [[پروردگار]] پناه می‌جوید<ref>نیایش هشتم.</ref>. و عرضه می‌دارد: به تو پناه می‌جویم، پس پناهم ده<ref>نیایش پنجاه‌و‌یکم.</ref>.
#{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ مَا هُمْ بِبَالِغِيهِ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ}}<ref>«آنان که در آیات خداوند بی‌آنکه برهانی نزد آنان آمده باشد چالش می‌ورزند؛ در درونشان جز خویش‌بینی نیست که به آن (هم) نمی‌رسند؛ از این روی به خداوند پناه جو که اوست که شنوای بیناست» سوره غافر، آیه ۵۶.</ref> استعاذه از [[انکار]] و مجادله [[مردم]]
#{{متن قرآن|وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ}}<ref>«و اگر دمدمه‌ای از شیطان تو را برانگیزد  به خداوند پناه جو که اوست که شنوای داناست» سوره فصلت، آیه ۳۶.</ref>
#{{متن قرآن|وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref>«و اگر دمدمه‌ای از شیطان تو را برانگیزد به خداوند پناه جو که او شنوایی داناست» سوره اعراف، آیه ۲۰۰.</ref>
#{{متن قرآن|وَقُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ}}<ref>«و بگو: پروردگارا! از وسوسه‌های شیطان‌ها به تو پناه می‌آورم» سوره مؤمنون، آیه ۹۷.</ref> {{متن قرآن|وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونِ}}<ref>«و به تو پناه می‌آورم- پروردگارا!- از اینکه آنان نزد من باشند» سوره مؤمنون، آیه ۹۸.</ref>
#{{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.</ref> {{متن قرآن|مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ}}<ref>«از بدی آنچه آفرید» سوره فلق، آیه ۲.</ref>{{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ}}<ref>«و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد» سوره فلق، آیه ۳.</ref> {{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ}}<ref>«و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها» سوره فلق، آیه ۴.</ref> {{متن قرآن|وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ}}<ref>«و از بدی رشک‌آورنده هنگامی که به رشک خیزد» سوره فلق، آیه ۵.</ref>
#{{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ * مَلِكِ النَّاسِ * إِلَهِ النَّاسِ * مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ * الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ * مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ}}<ref>«بگو: به پروردگار آدمیان پناه می‌برم * فرمانفرمای آدمیان * خدای آدمیان، * از شرّ آن وسوسه‌گر واپسگریز، * که در دل‌های آدمیان وسوسه می‌افکند، * چه آن شیطان از جنس جن باشد و یا از نوع انسان» سوره ناس، آیه ۱-۶.</ref>
#{{متن قرآن|قُلْ إِنِّي لَنْ يُجِيرَنِي مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ وَلَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا}}<ref>«بگو هرگز مرا در برابر خداوند هیچ کس پناه نمی‌دهد و (خود نیز) جز او هرگز پناهگاهی نمی‌یابم» سوره جن، آیه ۲۲.</ref>
#{{متن قرآن|وَاتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنْ كِتَابِ رَبِّكَ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَلَنْ تَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا}}<ref>«و آنچه به تو از کتاب پروردگارت وحی شده است بخوان! برای کلمات او هیچ دگرگون‌کننده‌ای نیست و هرگز جز وی پناهگاهی نخواهی یافت» سوره کهف، آیه ۲۷.</ref>
#{{متن قرآن|وَإِنْ يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ}}<ref>«و به راستی نزدیک است کافران هنگامی که این یادکرد  را می‌شنوند با چشمانشان به تو آسیب رسانند و می‌گویند بی‌گمان او دیوانه است» سوره قلم، آیه ۵۱.</ref>
#{{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ}}<ref>«پس، چون قرآن بخوانی از شیطان رانده به خداوند پناه جو؛» سوره نحل، آیه ۹۸.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۹۰.</ref>.


==نکات==
[[حضرت]] [[زین‌العابدین]]{{ع}} [[نیایش هشتم]] را به استعاذه به خداوندِ [[مهربان]] از [[شر]] پلیدی‌های [[اخلاقی]] و زشتی‌های [[رفتاری]] اختصاص داده است. او در این [[دعا]] به بیش از سی مورد نازیبایی اخلاقی و رفتاری فردی و [[اجتماعی]] اشاره می‌کند که از جمله آنها این است که انسان [[خیانت]] کسی را در [[دل]] داشته باشد. ایشان از [[اصرار بر گناه]] و [[نافرمانی]] به خداوند پناه برده<ref>نیایش دوازدهم.</ref> و این چنین [[نیایش]] می‌کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... وَ أَعِذْنِي مِنْ سُوءِ الرَّغْبَةِ وَ هَلَعِ‏ أَهْلِ‏ الْحِرْصِ‏}}، «خداوندا!... مرا از [[امیال]] نکوهیده و [[آزمندی]] در پناه خود دار»<ref>نیایش چهاردهم.</ref>. [[امام چهارم]] از [[روز قیامت]] و [[آتش جهنم]] - آن بزرگ‌ترین [[حسرت]] و [[مصیبت]] - به پروردگار [[رحیم]] پناه برده<ref>نیایش هشتم.</ref> و خطاب به خداوند می‌گوید: «ای خداوند، به تو پناه می‌برم از کژدم‌های سهمناک آنکه دهان‌ها گشوده‌اند و از مارهای دهشت‌افزای آنکه نیش‌ها آخته‌اند و از آن آب جوشان که احشا و امعای [[دوزخیان]] را شرحه‌شرحه کند و دل‌هایشان را از جای برکند»<ref>نیایش سی‌و‌دوم.</ref>.
در این [[آیات]] [[خداوند]] به [[پیامبر]] که از جانب او [[یاری]] می‌شود، باز دستوراتی در جهت پیشگیری از [[گناه]] و رفتارهای [[وسوسه]] انگیز می‌دهد:
#در مقابل [[شیطان]] و دخالت‌های او به [[خداوند]] [[پناه]] ببرد: {{متن قرآن|وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ}}<ref>«و اگر دمدمه‌ای از شیطان تو را برانگیزد  به خداوند پناه جو که اوست که شنوای داناست» سوره فصلت، آیه ۳۶.</ref> * {{متن قرآن|وَقُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ}}<ref>«و بگو: پروردگارا! از وسوسه‌های شیطان‌ها به تو پناه می‌آورم» سوره مؤمنون، آیه ۹۷.</ref>
#به هنگام [[قرائت قرآن]] که مصدر [[هدایت]] و طریق [[تکامل]] است، از وسوسه‌های [[شیطان]] استعاذه کند: {{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ}}<ref>«پس، چون قرآن بخوانی از شیطان رانده به خداوند پناه جو؛» سوره نحل، آیه ۹۸.</ref>
#در مقابل [[مخالفان]] که در [[آیات]] [[خدا]] [[جدل]] می‌کنند {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ مَا هُمْ بِبَالِغِيهِ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ}}<ref>«آنان که در آیات خداوند بی‌آنکه برهانی نزد آنان آمده باشد چالش می‌ورزند؛ در درونشان جز خویش‌بینی نیست که به آن (هم) نمی‌رسند؛ از این روی به خداوند پناه جو که اوست که شنوای بیناست» سوره غافر، آیه ۵۶.</ref>
#به هنگام [[وسوسه]] وسوسه‌گران [[جن]] و انس و [[حسادت]] [[حسودان]] به [[خدا]] [[پناه]] ببرد و مبدأ هستی و جهت او را فراموش نکند. البته با توجه به [[عصمت پیامبر]] از [[گناه]]، این خطاب‌ها، نوعی [[راهنمایی]]، پیشگیری و هشدار و بیان توقعات [[خدا]] از [[پیامبر]] است: {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ * مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ * وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ * وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ * وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم * از بدی آنچه آفرید * و از بدی تاریکی شباهنگامی که فرا رسد * و از بدی زنان افسونگر دمنده در گره‌ها * و از بدی رشک‌آورنده هنگامی که به رشک خیزد» سوره فلق، آیه ۱-۵.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۹۰.</ref>.


حضرت در دعای [[روز]] [[عید قربان]] و [[جمعه]] نیز از [[خشم]] و [[سخط]] خداوند به او پناه می‌برد<ref>نیایش‌های سی‌و‌ششم و چهل‌و‌هشتم.</ref>.
[[رنج]] و مشقت‌های [[مالی]] در [[زندگی]] [[دنیایی]] یکی دیگر از محورهایی است که علی‌بن‌الحسین{{ع}} از آن به [[خداوند]] [[پناه]] می‌برد، ایشان با اشاره به [[سختی]] [[قرض]] و وام [[مالی]] برای [[مؤمنین]]، خطاب به [[پروردگار]] می‌گوید: «خداوندا، به تو پناه می‌آورم از [[اندوه]] وام‌داری و [[اندیشه]] آن و دل‌مشغولی برای آن و بی‌خوابی کشیدن در [[غم]] آن. خدایا... مرا از وام در پناه خود دار»<ref>نیایش سی‌ام.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
[[سیدالساجدین]] {{ع}} از [[دشمنان]] و [[شماتت]] آنان به [[خدا]] پناهجو می‌شود<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref> و [[نیایش هفدهم صحیفه]] را به [[استعاذه]] از [[دشمن]] آشکار ۔ یعنی [[شیطان]] - و حیله‌های او؛ اختصاص می‌دهد.
همچنین در نیایش‌های خویش از [[سرنوشت]] [[بدی]] که برای [[انسان]] رقم می‌خورد<ref>نیایش پنجاه‌و‌چهارم.</ref> و شکستن [[توبه]] مداوم توسط [[بنده]]<ref>نیایش سی‌و‌یکم.</ref>؛ به [[خالق]] یکتای عالم [[پناهنده]] می‌شود<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مصطفوی، بیروت، دارالکتب العلمیه- مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، چاپ سوم، ۱۴۳۰ ق؛ الصحیفة السجادیة، امام سجاد{{ع}}، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش؛ ترجمه آیتی، تهران، چاپ دوم، ۱۴۱۷ ق.</ref>.<ref>[[سید مهدی بهشتی|بهشتی، سید مهدی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۵.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==


==منابع==
==منابع==
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[سید مهدی بهشتی|بهشتی، سید مهدی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}


[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:استعاذه]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۳۲

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل استعاذه (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

استعاذه واژه استعاذه به معنای پناه خواستن و درخواست کمک، یاری و چنگ انداختن است[۱]. انسان موجودی ضعیف است، و به هنگام درخواست یاری، ناچار است به موجوی قوی پناه برد. از این روی انسانِ مؤمن به خداوند که قوی‌ترین موجود است پناه می‌برد.

مقدمه

خدای حکیم نیز در قرآن کریم به ما آموخته است که به وجود پاکش پناهنده شویم. به همین جهت به پیامبرش این‌گونه می‌آموزد: ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ[۲]. امام سجاد(ع) در صحیفه تنها پناه‌دهنده را خداوند دانسته، و خودش نیز از جوار رحمت پروردگار پناه می‌جوید[۳]. و عرضه می‌دارد: به تو پناه می‌جویم، پس پناهم ده[۴].

حضرت زین‌العابدین(ع) نیایش هشتم را به استعاذه به خداوندِ مهربان از شر پلیدی‌های اخلاقی و زشتی‌های رفتاری اختصاص داده است. او در این دعا به بیش از سی مورد نازیبایی اخلاقی و رفتاری فردی و اجتماعی اشاره می‌کند که از جمله آنها این است که انسان خیانت کسی را در دل داشته باشد. ایشان از اصرار بر گناه و نافرمانی به خداوند پناه برده[۵] و این چنین نیایش می‌کند: «اللَّهُمَّ... وَ أَعِذْنِي مِنْ سُوءِ الرَّغْبَةِ وَ هَلَعِ‏ أَهْلِ‏ الْحِرْصِ‏»، «خداوندا!... مرا از امیال نکوهیده و آزمندی در پناه خود دار»[۶]. امام چهارم از روز قیامت و آتش جهنم - آن بزرگ‌ترین حسرت و مصیبت - به پروردگار رحیم پناه برده[۷] و خطاب به خداوند می‌گوید: «ای خداوند، به تو پناه می‌برم از کژدم‌های سهمناک آنکه دهان‌ها گشوده‌اند و از مارهای دهشت‌افزای آنکه نیش‌ها آخته‌اند و از آن آب جوشان که احشا و امعای دوزخیان را شرحه‌شرحه کند و دل‌هایشان را از جای برکند»[۸].

حضرت در دعای روز عید قربان و جمعه نیز از خشم و سخط خداوند به او پناه می‌برد[۹]. رنج و مشقت‌های مالی در زندگی دنیایی یکی دیگر از محورهایی است که علی‌بن‌الحسین(ع) از آن به خداوند پناه می‌برد، ایشان با اشاره به سختی قرض و وام مالی برای مؤمنین، خطاب به پروردگار می‌گوید: «خداوندا، به تو پناه می‌آورم از اندوه وام‌داری و اندیشه آن و دل‌مشغولی برای آن و بی‌خوابی کشیدن در غم آن. خدایا... مرا از وام در پناه خود دار»[۱۰].

سیدالساجدین (ع) از دشمنان و شماتت آنان به خدا پناهجو می‌شود[۱۱] و نیایش هفدهم صحیفه را به استعاذه از دشمن آشکار ۔ یعنی شیطان - و حیله‌های او؛ اختصاص می‌دهد. همچنین در نیایش‌های خویش از سرنوشت بدی که برای انسان رقم می‌خورد[۱۲] و شکستن توبه مداوم توسط بنده[۱۳]؛ به خالق یکتای عالم پناهنده می‌شود[۱۴].[۱۵]

جستارهای وابسته

منابع

  1. بهشتی، سید مهدی، مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه

پانویس

  1. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۳۱۵.
  2. «بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.
  3. نیایش هشتم.
  4. نیایش پنجاه‌و‌یکم.
  5. نیایش دوازدهم.
  6. نیایش چهاردهم.
  7. نیایش هشتم.
  8. نیایش سی‌و‌دوم.
  9. نیایش‌های سی‌و‌ششم و چهل‌و‌هشتم.
  10. نیایش سی‌ام.
  11. نیایش چهل‌و‌هفتم.
  12. نیایش پنجاه‌و‌چهارم.
  13. نیایش سی‌و‌یکم.
  14. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مصطفوی، بیروت، دارالکتب العلمیه- مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، چاپ سوم، ۱۴۳۰ ق؛ الصحیفة السجادیة، امام سجاد(ع)، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش؛ ترجمه آیتی، تهران، چاپ دوم، ۱۴۱۷ ق.
  15. بهشتی، سید مهدی، مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۵.