رحمت در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۲: خط ۵۲:


==نرم‌خویی==
==نرم‌خویی==
"[[نرم‌خویی]]" به معنای [[ملاطفت]]، [[مهربانی]]، [[تسامح]] و [[تساهل]] است. [[خداوند]] [[عزیز]]، در [[قرآن]] به رسولش می‌فرماید: "به [[برکت]] [[رحمت الهی]]، در برابر آنان [[[مردم]]] نرم (و [[مهربان]]) شدی! و اگر [[خشن]] و سنگدل بودی از اطراف تو پراکنده می‌شدند"<ref>{{متن قرآن|فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ...}} «پس با بخشایشی از (سوی) خداوند با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل می‌بودی از دورت می‌پراکندند.».. سوره آل عمران، آیه ۱۵۹.</ref>. و به [[موسی]]{{ع}} نیز [[دستور]] می‌دهد که "با [[فرعون]] به [[نرمی]] [[سخن]] گوید شاید متذکر شود و از [[خدا]] بترسد"!<ref>{{متن قرآن|فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَيِّنًا لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى}} «و با او به نرمی سخن گویید باشد که او پند گیرد یا بهراسد» سوره طه، آیه ۴۴.</ref>
"[[نرم‌خویی]]" به معنای [[ملاطفت]]، [[مهربانی]]، [[تسامح]] و [[تساهل]] است. [[خداوند]] [[عزیز]]، در [[قرآن]] به رسولش می‌فرماید: "به [[برکت]] [[رحمت الهی]]، در برابر آنان [[مردم]] نرم (و [[مهربان]]) شدی! و اگر [[خشن]] و سنگدل بودی از اطراف تو پراکنده می‌شدند"<ref>{{متن قرآن|فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ...}} «پس با بخشایشی از (سوی) خداوند با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل می‌بودی از دورت می‌پراکندند.».. سوره آل عمران، آیه ۱۵۹.</ref>. و به [[موسی]]{{ع}} نیز [[دستور]] می‌دهد که "با [[فرعون]] به [[نرمی]] [[سخن]] گوید شاید متذکر شود و از [[خدا]] بترسد"!<ref>{{متن قرآن|فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَيِّنًا لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى}} «و با او به نرمی سخن گویید باشد که او پند گیرد یا بهراسد» سوره طه، آیه ۴۴.</ref>


[[امام صادق]]{{ع}} [[حسن خلق]] را مساوی با نرم‌خویی و مهربانی، گفتار [[پاکیزه]] و مؤدبانه و [[خوش‌رویی]] معرفی کرده است<ref>من لا یحضره‌الفقیه، ج۴، ص۴۱۲.</ref>. در [[روایات]] [[پیشوایان دین]]، نرم‌خویی با مردم نصف [[دین]]<ref>بحارالانوار، ج۷۲، ص۴۴.</ref>، نشانه [[حکمت]]<ref>غررالحکم، ج۴، ص۵۲.</ref> و موجب [[سلامت]] دین و [[دنیا]]<ref>غررالحکم، ج۴، ص۱۴۰.</ref> خوانده شده است. خط قرمز نرم‌خویی گذر از مرز [[حق]] است<ref>تحف العقول، ص۴۲.</ref>.
[[امام صادق]]{{ع}} [[حسن خلق]] را مساوی با نرم‌خویی و مهربانی، گفتار [[پاکیزه]] و مؤدبانه و [[خوش‌رویی]] معرفی کرده است<ref>من لا یحضره‌الفقیه، ج۴، ص۴۱۲.</ref>. در [[روایات]] [[پیشوایان دین]]، نرم‌خویی با مردم نصف [[دین]]<ref>بحارالانوار، ج۷۲، ص۴۴.</ref>، نشانه [[حکمت]]<ref>غررالحکم، ج۴، ص۵۲.</ref> و موجب [[سلامت]] دین و [[دنیا]]<ref>غررالحکم، ج۴، ص۱۴۰.</ref> خوانده شده است. خط قرمز نرم‌خویی گذر از مرز [[حق]] است<ref>تحف العقول، ص۴۲.</ref>.
خط ۶۰: خط ۶۰:
[[امام سجاد]]{{ع}} از درگاه [[خداوند]] درخواست می‌کند که به او [[توفیق]] دهد تا نسبت به [[همسایگان]] و [[دوستان]] با [[مدارا]] و نرم‌خویی [[رفتار]] کند: «بارخدایا! چنان کن که همسایگان و دوستان [[بدکردار]] خود را به نیکی [[پاداش]] دهم:.. و با همگان [[مشفق]] و [[مهربان]] باشم... و با آنان از روی [[تواضع]] به [[نرمی]] رفتار کنم و.»..<ref>نیایش بیست‌و‌ششم.</ref>.
[[امام سجاد]]{{ع}} از درگاه [[خداوند]] درخواست می‌کند که به او [[توفیق]] دهد تا نسبت به [[همسایگان]] و [[دوستان]] با [[مدارا]] و نرم‌خویی [[رفتار]] کند: «بارخدایا! چنان کن که همسایگان و دوستان [[بدکردار]] خود را به نیکی [[پاداش]] دهم:.. و با همگان [[مشفق]] و [[مهربان]] باشم... و با آنان از روی [[تواضع]] به [[نرمی]] رفتار کنم و.»..<ref>نیایش بیست‌و‌ششم.</ref>.


همچنین از خداوند می‌خواهد که به [[فرزندان]] توفیق نرم‌خویی نسبت به والدینشان را [[عنایت]] کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِي، وَ أَطِبْ لَهُمَا كَلَامِي، وَ أَلِنْ‏ لَهُمَا عَرِيكَتِي‏، وَ اعْطِفْ عَلَيْهِمَا قَلْبِي، وَ صَيِّرْنِي بِهِمَا رَفِيقاً، وَ عَلَيْهِمَا شَفِيقاً}}<ref>دعای ۲۴.</ref>: «خداوندا! صدای مرا نزد ایشان [[[پدر]] و [[مادر]]] آرام گردان، سخنم را برای آنان خوشایند نما، مرا نسبت به آنان نرم‌خو فرما و دلم را بر ایشان مهربان ساز و چنان کن که با آنان به مدارا رفتار کنم و بر آنان مشفق باشم».<ref>تحف العقول، ابن‌شعبه حرانی، قم، ۱۴۰۴، جامعه مدرسین؛ الصحیفة السجادیة، امام زین العابدین{{ع}}، نشر الهادی، قم ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم، ۱۳۷۳، دارالقرآن کریم؛ غررالحکم، عبدالواحد تمیمی آمدی، قم، ۱۳۶۶، دفتر تبلیغات اسلامی؛ من لا یحضره الفقیه، محمدبن علی صدوق (ابن‌بابویه)، قم، ۱۴۰۴، جامعه مدرسین.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «مهرورزی»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۲۷.</ref>
همچنین از خداوند می‌خواهد که به [[فرزندان]] توفیق نرم‌خویی نسبت به والدینشان را [[عنایت]] کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِي، وَ أَطِبْ لَهُمَا كَلَامِي، وَ أَلِنْ‏ لَهُمَا عَرِيكَتِي‏، وَ اعْطِفْ عَلَيْهِمَا قَلْبِي، وَ صَيِّرْنِي بِهِمَا رَفِيقاً، وَ عَلَيْهِمَا شَفِيقاً}}<ref>دعای ۲۴.</ref>: «خداوندا! صدای مرا نزد ایشان [[پدر]] و [[مادر]] آرام گردان، سخنم را برای آنان خوشایند نما، مرا نسبت به آنان نرم‌خو فرما و دلم را بر ایشان مهربان ساز و چنان کن که با آنان به مدارا رفتار کنم و بر آنان مشفق باشم».<ref>تحف العقول، ابن‌شعبه حرانی، قم، ۱۴۰۴، جامعه مدرسین؛ الصحیفة السجادیة، امام زین العابدین{{ع}}، نشر الهادی، قم ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم، ۱۳۷۳، دارالقرآن کریم؛ غررالحکم، عبدالواحد تمیمی آمدی، قم، ۱۳۶۶، دفتر تبلیغات اسلامی؛ من لا یحضره الفقیه، محمدبن علی صدوق (ابن‌بابویه)، قم، ۱۴۰۴، جامعه مدرسین.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «مهرورزی»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۲۷.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۷۲٬۹۴۲

ویرایش