حدیث سد ابواب در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ثابت' به 'ثابت'
جز (جایگزینی متن - 'ج۱، ص:' به 'ج۱، ص')
جز (جایگزینی متن - 'ثابت' به 'ثابت')
خط ۳۰: خط ۳۰:
*برخی از همین افراد، از این [[حدیث]] این گونه بهره‌برداری کرده‌اند که [[پیامبر]]{{صل}}، [[ابوبکر]] را [[جانشین]] خود خوانده است. [[ابن‌حبان]] می‌نویسد: [[پیامبر]]{{صل}} با صدور این [[حدیث]] درباره [[ابوبکر]]، [[طمع]] دستیابی به [[خلافت]] را از دیگران گرفت<ref>محمد بن احمد ابن حبان، صحیح ابن حبان، ج۱۵، ص۲۷۵.</ref>.
*برخی از همین افراد، از این [[حدیث]] این گونه بهره‌برداری کرده‌اند که [[پیامبر]]{{صل}}، [[ابوبکر]] را [[جانشین]] خود خوانده است. [[ابن‌حبان]] می‌نویسد: [[پیامبر]]{{صل}} با صدور این [[حدیث]] درباره [[ابوبکر]]، [[طمع]] دستیابی به [[خلافت]] را از دیگران گرفت<ref>محمد بن احمد ابن حبان، صحیح ابن حبان، ج۱۵، ص۲۷۵.</ref>.
*لازم به توضیح است همه کسانی که [[حدیث سد ابواب]] و خوخه را درباره [[ابوبکر]] آورده‌اند، به صحت [[حدیث سد ابواب]] درباره [[حضرت علی]]{{ع}} معتقدند. نکته‌ای که این گروه مطرح می‌کنند، این است که این دو گروه [[احادیث]]، نفی کننده یکدیگر نیستند.
*لازم به توضیح است همه کسانی که [[حدیث سد ابواب]] و خوخه را درباره [[ابوبکر]] آورده‌اند، به صحت [[حدیث سد ابواب]] درباره [[حضرت علی]]{{ع}} معتقدند. نکته‌ای که این گروه مطرح می‌کنند، این است که این دو گروه [[احادیث]]، نفی کننده یکدیگر نیستند.
*[[ابن‌کثیر]]، پس از [[نقل]] [[حدیث سد ابواب]] درباره [[علی]]{{ع}} می‌نویسد: "این، منافاتی ندارد با آنچه در [[صحیح بخاری]] [[ثابت]] شده که [[پیامبر]]{{صل}} در [[مرض]] موتش به بستن درهای منتهی به [[مسجد]] [[دستور]] فرمود؛ مگر باب ابی‌بکر [[صدیق]]؛ چرا که در زمان [[حیات پیامبر]]{{صل}}، [[فاطمه]]{{س}} چون می‌خواست به [[دیدار]] پدرش برود، به منظور رعایت حال او این باب باز بود؛ اما بعد از وفاتش این علت زایل شد و احتیاج شد که باب [[ابوبکر]] باز شود؛ چرا که او (به عنوان [[خلیفه]]) می‌خواست به [[مسجد]] بیاید و با [[مردم]] [[نماز]] بخواند"<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۷، ص۳۴۲.</ref>. نکته‌ای که اینجا به نظر می‌رسد آن است که اگر قبلاً [[رسول خدا]]{{صل}} [[دستور]] بستن همه درها جز در [[خانه علی]] را به طرف [[مسجد]] داده بود، هنگام [[مرض]] [[موت]] [[حضرت]]، دری (جز در [[خانه علی]]{{ع}}) باز نبوده است که [[حضرت]] بخواهد [[دستور]] دهد: "همه درها را ببندید؛ مگر باب [[ابوبکر]] را "؛ مگر اینکه بخواهیم "خوخه" را به معنای دیگری بگیریم که البته این احتمال نیز بعید است. عموم کسانی که [[حدیث]] خوخه را مطرح کرده‌اند، معتقدند که خوخه، دری بوده که [[ابوبکر]]، هنگام [[نماز]] از آن وارد [[مسجد]] می‌شده است.
*[[ابن‌کثیر]]، پس از [[نقل]] [[حدیث سد ابواب]] درباره [[علی]]{{ع}} می‌نویسد: "این، منافاتی ندارد با آنچه در [[صحیح بخاری]] ثابت شده که [[پیامبر]]{{صل}} در [[مرض]] موتش به بستن درهای منتهی به [[مسجد]] [[دستور]] فرمود؛ مگر باب ابی‌بکر [[صدیق]]؛ چرا که در زمان [[حیات پیامبر]]{{صل}}، [[فاطمه]]{{س}} چون می‌خواست به [[دیدار]] پدرش برود، به منظور رعایت حال او این باب باز بود؛ اما بعد از وفاتش این علت زایل شد و احتیاج شد که باب [[ابوبکر]] باز شود؛ چرا که او (به عنوان [[خلیفه]]) می‌خواست به [[مسجد]] بیاید و با [[مردم]] [[نماز]] بخواند"<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۷، ص۳۴۲.</ref>. نکته‌ای که اینجا به نظر می‌رسد آن است که اگر قبلاً [[رسول خدا]]{{صل}} [[دستور]] بستن همه درها جز در [[خانه علی]] را به طرف [[مسجد]] داده بود، هنگام [[مرض]] [[موت]] [[حضرت]]، دری (جز در [[خانه علی]]{{ع}}) باز نبوده است که [[حضرت]] بخواهد [[دستور]] دهد: "همه درها را ببندید؛ مگر باب [[ابوبکر]] را "؛ مگر اینکه بخواهیم "خوخه" را به معنای دیگری بگیریم که البته این احتمال نیز بعید است. عموم کسانی که [[حدیث]] خوخه را مطرح کرده‌اند، معتقدند که خوخه، دری بوده که [[ابوبکر]]، هنگام [[نماز]] از آن وارد [[مسجد]] می‌شده است.
*باید توجه داشت که [[اهل سنت]] به [[تعارض]] این دو گروه از [[احادیث]] کاملاً واقف بوده‌اند؛ مگر اینکه عده‌ای از آنها در صدد توجیه برآمده‌اند که به گونه‌ای [[احادیث]] موجود درباره [[ابوبکر]] را نیز صحیح جلوه دهند؛ اما برخی دیگر، تنها به تنافی این دو گروه [[حدیث]] اشاره کرده‌اند. [[قاضی نعمان]] به [[نقل]] از ابن‌حجر می‌نویسد: "ظاهر احادیثی که به "[[سد ابواب]] الا باب [[ابوبکر]]" اشاره می‌کنند، با [[احادیث]] دیگری که درباره [[علی]] [[نقل]] شده مخالف است"<ref>قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۲، ص۱۸۱.</ref>.
*باید توجه داشت که [[اهل سنت]] به [[تعارض]] این دو گروه از [[احادیث]] کاملاً واقف بوده‌اند؛ مگر اینکه عده‌ای از آنها در صدد توجیه برآمده‌اند که به گونه‌ای [[احادیث]] موجود درباره [[ابوبکر]] را نیز صحیح جلوه دهند؛ اما برخی دیگر، تنها به تنافی این دو گروه [[حدیث]] اشاره کرده‌اند. [[قاضی نعمان]] به [[نقل]] از ابن‌حجر می‌نویسد: "ظاهر احادیثی که به "[[سد ابواب]] الا باب [[ابوبکر]]" اشاره می‌کنند، با [[احادیث]] دیگری که درباره [[علی]] [[نقل]] شده مخالف است"<ref>قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۲، ص۱۸۱.</ref>.
*[[ابن ابی‌الحدید]] [[معتقد]] است، [[حدیث سد ابواب]] که درباره [[ابوبکر]] بیان شده، از مجعولات "[[بکریه]]" است. او می‌نویسد: "[[بکریه]]، [[اتباع]] [[ابوبکر]]، و آنان، همان کسانی هستند که در مقابل احادیثی که [[شیعیان]] درباره [[علی]]{{ع}} [[روایت]] می‌کردند، احادیثی ساختند؛ مثلاً در برابر [[حدیث]] الاخاء، [[حدیث]] {{متن حدیث|لَوْ كُنْتُ مُتَّخِذاً خَلِيلا...}} و در برابر [[حدیث سد ابواب]] که درباره [[علی]]{{ع}} صادر شده، همین [[حدیث]] را درباره [[ابوبکر]] بیان کردند"<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۴۹؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۷، ص۱۷۵.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[سد ابواب (مقاله)|سد ابواب]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۴۰۷-۴۰۹.</ref>.
*[[ابن ابی‌الحدید]] [[معتقد]] است، [[حدیث سد ابواب]] که درباره [[ابوبکر]] بیان شده، از مجعولات "[[بکریه]]" است. او می‌نویسد: "[[بکریه]]، [[اتباع]] [[ابوبکر]]، و آنان، همان کسانی هستند که در مقابل احادیثی که [[شیعیان]] درباره [[علی]]{{ع}} [[روایت]] می‌کردند، احادیثی ساختند؛ مثلاً در برابر [[حدیث]] الاخاء، [[حدیث]] {{متن حدیث|لَوْ كُنْتُ مُتَّخِذاً خَلِيلا...}} و در برابر [[حدیث سد ابواب]] که درباره [[علی]]{{ع}} صادر شده، همین [[حدیث]] را درباره [[ابوبکر]] بیان کردند"<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۴۹؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۷، ص۱۷۵.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[سد ابواب (مقاله)|سد ابواب]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۴۰۷-۴۰۹.</ref>.
۲۱۸٬۸۵۱

ویرایش